Η Λιζέτα Καλημέρη γεννήθηκε «μία ωραία άνοιξη», την ένατη μέρα του Μαΐου, στη Θεσσαλονίκη. Μεγαλωμένη σε ένα περιβάλλον με πολλά ακούσματα λαϊκού, παραδοσιακού και έντεχνου τραγουδιού, το ίδιο το τραγούδι μπήκε φυσικά και τυχαία στη ζωή της, παράλληλα με τις σπουδές της στο Παιδαγωγικό τμήμα της Φιλοσοφικής σχολής.
Από μικρή έπαιζε κιθάρα και τραγουδούσε – παρέα με τη μεγάλη της αδερφή, Μελίνα Κανά – ενώ αργότερα άρχισε να εμφανίζεται σε μουσικούς χώρους της Θεσσαλονίκης τραγουδώντας αγαπημένα της τραγούδια. Πρώτη επαφή με το μικρόφωνο, στην Καστοριά, τον χειμώνα του ’88 σ’ ένα μικρό υπόγειο μαγαζάκι, το «Απρόοπτο». Μανώλης Ρασούλης, Σταύρος Κουγιουμτζής, Νίκος Κυπουργός, Λουδοβίκος των Ανωγείων, Νίκος Ξυδάκης, Μαριώ, Μελίνα Κανά, Σωκράτης Μάλαμας, Θανάσης Παπακωνσταντίνου, Μανώλης Μητσιάς, Μανώλης Λιδάκης, Ελένη Βιτάλη, Χάρις Αλεξίου, ορισμένοι από τους καλλιτέχνες με τους οποίους συνεργάστηκε, κυρίως επί σκηνής.
Η αγαπημένη ερμηνεύτρια μιλά στο Τogether για τους ήρωές της, τον ρόλο ενός καλλιτέχνη, το τοπίο της οικονομικής κρίσης, τη σχέση της με τη μουσική, τα συναισθηματα της, την Ιθάκη της, με την ευχή η φωνή της καρδιάς μας να ξαναβρεί την θέση της στις ζωές μας.
Tα τραγούδια έχουν υπόσταση μικρών ρόλων και ο ερμηνευτής καλείται να πλάσει την ιστορία και να δώσει λόγο στους πρωταγωνιστές. Ο ήρωας που χτίζετε εσείς πως μοιάζει;
Η ερμηνεία δεν είναι πρωτογενής δημιουργική ενέργεια . Οι δημιουργοί του τραγουδιού , δηλαδή ο συνθέτης και ο στιχουργός πλάθουν την ιστορία και τους χαρακτήρες ή τους ρόλους. Ο ερμηνευτής κατά την γνώμη μου συμμετέχει δημιουργικά αναπλάθοντας ή χρωματίζοντας ή φωτίζοντας ή διακοσμώντας πλευρές του έργου – τραγουδιού , αναλαμβάνοντας κυρίως το ρόλο του αγωγού , του μέσου δηλαδή που καλείται να μεταφέρει το αίσθημα και την ιδέα όσο πιο καθαρά , πιστά και δυνατά μπορεί στους αποδέκτες . Κάποιες φορές που μπαίνω στην θέση του δημιουργού γράφοντας στίχους ο «ήρωας» , που με ρωτάτε παρατηρώ ότι εκ των υστέρων ότι είναι άνθρωπος καθημερινός που μιλάει την γλώσσα της κάθε αδερφής ψυχής , που εξομολογείται τον πόνο ή την χαρά του και ταυτόχρονα οραματίζεται και εμπνέεται από την ελευθερία , την αγάπη , την αισιοδοξία και την αρμονία του φαινομένου της ζωής . Είναι σαν ένα μικρό παιδί , που την ίδια ώρα που δείχνει της πληγές του , παράλληλα διακατέχεται από την βεβαιότητα και ότι θα μεγαλώσει και ότι όλα γίνονται για καλό.
Ποιος θεωρείτε ότι πρέπει να είναι ο ρόλος ενός καλλιτέχνη σε μουσικό, πνευματικό και αισθητικό επίπεδο;
Θεωρώ ότι ο ρόλος ενός καλλιτέχνη είναι ψυχαγωγικός (άγει ,δηλαδή μεταφέρει , ταξιδεύει την ψυχή , άλλοτε με στόχο απλά την ευχαρίστηση , άλλοτε την αφύπνιση) και επιπλέον είναι κοινωνητικός , που σημαίνει πως έρχεται να ικανοποιήσει την ζωτική ανάγκη του ανθρώπου , να μοιράζεται τα συναισθήματα του και να νιώθει ότι μπορεί να γίνει ένα με αυτούς στους οποίους τα απευθύνει . Όσον αφορά το αισθητικό επίπεδο θα ’πρεπε ο καλλιτέχνης να νιώθει την ευθύνη ώστε οι προτάσεις του, να καλλιεργούν και να υπηρετούν την καλαισθησία , την ομορφιά , που εξ αρχής είναι δοσμένη σε κάθε έκφραση της πλάσης .
Είναι δύσκολο να συνεχίζετε να δημιουργείτε μέσα στο τοπίο της οικονομικής κρίσης;
Κάθε τοπίο, οποιασδήποτε απόχρωσης , είναι έναυσμα και κίνητρο για έκφραση και δημιουργία .Οι μελανότερες περίοδοι μάλιστα στην ιστορία ανέδειξαν έξαρση καλλιτεχνικών ρευμάτων . Το πρόβλημα στο τοπίο της οικονομικής κρίσης είναι τα εμπόδια που έχει βάλει το χρηματοοικονομικό σύστημα και η λογική του, στο πεδίο της επικοινωνίας του πομπού και του δέκτη . Εμπόδια που δεν είναι τίποτα άλλο από τον χειριστικό έλεγχο που ασκεί η εμπορευματοποίηση του κάθε καλλιτεχνικού έργου, ώστε τελικά να το στραγγαλίζει μέσα από τους μηχανισμούς της κερδοσκοπίας και όλων των ευτελών κινήτρων (εξουσία, εκμετάλλευση, απόκτηση γοήτρου ) που είναι παρακλάδια της. Μιλώντας για το παρόν, πρόκειται λοιπόν για μία κρίση αξιών που κρύβεται απλώς ακόμα, πίσω από την ταμπέλα «οικονομική».
Η Λιζέτα της σκηνής με αυτήν της ζωής τα βρίσκουν;
Έχω την αίσθηση ότι η Λιζέτα της ζωής αρκετές φορές θυσιάζεται για την Λιζέτα της σκηνής . Η Λιζέτα της σκηνής, δεν μπορεί να τα καταφέρει αν δεν κρατάει από το χέρι την Λιζέτα της ζωής, αναγνωρίζοντας ότι την ταλαιπωρεί. Αλλά και πολλές φορές, κατεβαίνει από το πάλκο και πηγαίνει μαζί της στην κουζίνα, στην βόλτα, στις καθημερινές δυσκολίες τραγουδώντας της και ψιθυρίζοντάς της στιχάκια . Ωστόσο δεν είναι συνεχώς παρέα. Υπάρχουν περιπτώσεις που η μία εμποδίζει την άλλη. Η Λιζέτα της σκηνής καλείται να «μεθύσει» τσαλακώνοντας το χαρτάκι με την λίστα για τα ψώνια και η Λιζέτα της ζωής πολλές φορές λέει στην άλλη «παράτα με ήσυχη γιατί θέλω … να παίξω με τα παιχνίδια και τους φίλους μου», ή … «δεν έχω καμία όρεξη να ντυθώ τώρα νυχτιάτικα και να αναμειχθώ με το πλήθος… ». Ένα είναι σίγουρο πάντως ότι όταν δεν τα βρίσκουν, πάσχω βασανιστικά και όταν τα βρίσκουν , είτε στη ζωή είτε στην σκηνή , βιώνω πανηγυρικό αποτέλεσμα !
Μπορείτε να σκιαγραφήσετε τη σχέση σας με την μουσική;
Η σχέση ενός θαλασσοπόρου άλλοτε με την τρικυμία και το ναυάγιο και άλλοτε με την μαγεία του ταξιδιού και την σανίδα σωτηρίας.
Όταν ερμηνεύετε κατά κοινή ομολογία δίνεστε πάρα πολύ, πόσο ψυχοφθόρο είναι αυτό αλλά και τι σας προσφέρει αυτή η κατάθεση ψυχής;
Είναι ψυχοφθόρο και εξαντλητικό πολλές φορές, γι’ αυτό και προσπάθησα ενίοτε να πείσω τον εαυτό μου να το κάνω πιο αποστασιοποιημένα, πιο τεχνικά. Δεν τα κατάφερα όμως. Προφανώς δεν είναι επιλογή μου, αλλά φύση μου αυτός ο τρόπος ερμηνείας και σίγουρα είναι πολλές οι φορές που η ίδια η μέθεξη, είναι η ανταμοιβή μου γι’ αυτήν την «φθορά» μου. Πολύ μεγαλύτερη ανταμοιβή εισπράττω όταν αυτός μου ο τρόπος γίνεται ευχάριστα αντιληπτός και όταν ικανοποιεί και κινητοποιεί έστω και έναν ακροατή . Πάντως αυτός ο τρόπος ερμηνείας, δεν είναι ο μόνος που με εκφράζει σαν ακροάτρια τουλάχιστον. Τυχαίνει συχνά να με ελκύει και το αντίθετο.
Απολαμβάνω πιο αποστασιοποιημένες ερμηνείες , γοητεύομαι από αυτές και συχνά θαυμάζω συναδέρφους μου που πετυχαίνουν ένα δυνατό αποτέλεσμα με αυτόν τον τρόπο. Η δραματικότητα απαιτεί μια λεπτή ισορροπία γιατί η υπερβολή της κινδυνεύει να οδηγήσει σε μελό αποτέλεσμα. Γενικά με ενδιαφέρει πολύ η οικονομία στην έκφραση, πράγμα που δεν έρχεται σε αντίθεση αναγκαστικά με το να δίνεται κάποιος πάρα πολύ.
H σκηνή δίνει βήμα στον καλλιτέχνη να εκφραστεί και να πάρει θέση για κοινωνικά, πολιτικά και πάσης φύσεως ζητήματα ταυτόχρονα ο κόσμος νιώθει και συγκινείται. Σας μιλάει ο κόσμος για τα αισθήματα που του γεννούνται μετά τις εμφανίσεις σας;
Δεν συμφωνώ απολύτως , αλλά μόνο εν μέρει με την αναγκαιότητα να παίρνει θέση από σκηνής ο καλλιτέχνης στα ζητήματα που αναφέρατε αρχικά. Ίσως αυτό να είναι μια εξιδανικευμένη εικόνα για τον καλλιτέχνη που πολλές φορές στις μέρες μας, φτάνει να γίνει απαίτηση από την μεριά του κόσμου. Ο καλλιτέχνης δεν είναι πνευματικός οδηγός , δάσκαλος , ιερέας , πολιτικός … αισθάνομαι ενοχλημένη από αυτήν την τάση του κόσμου η οποία οδηγεί σε πρόσωπολατρικά φαινόμενα , ιδιαίτερα στην εποχή μας, που πάσχει από έλλειψη καθαρής και αληθινής πνευματικότητας. Αν προσθέσουμε σε αυτήν την κατάσταση και την εμπορική εκμετάλλευση του οποιουδήποτε πνευματικού προφίλ‘’ εύκολα θα καταλάβουμε, ότι προτιμότερο είναι στην ευαίσθητη εποχή που ζούμε ο καλλιτέχνης ως πρόσωπο να αποφεύγει ένα τέτοιο προφίλ και να αφήνει το έργο του, να θίγει ενίοτε τέτοιου είδους ζητήματα. Πολύ εμπορικό και κενόδοξο κέρδος κινείται σε αυτήν την περιοχή. Και βέβαια ο κόσμος μας μιλάει μετά τις εμφανίσεις μας για τα συναισθήματα που ένιωσε και εγώ προσωπικά χαίρομαι πολύ με την συγκίνηση του κόσμου, αλλά αποφεύγω παίξω τον ρόλο του ειδώλου, όταν μου ζητιέται κάτι τέτοιο σε προσωπική επαφή .
Χρησιμοποιώντας τον στίχο που γράψατε «Στο δαρμένο αυτό καράβι, ψάχνει ο νους μου χρόνια να βρει, μιαν Ιθάκη, μια πατρίδα, που η καρδιά δεν ξέχασε και κλαίει γιατί την έχασε», αναρωτιέμαι μέχρι σήμερα έχετε βρει την Ιθάκη σας;
Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι απολαμβάνω πλέον την σιγουριά ότι στην δική μας Οδύσσεια δεν κινείται μόνο ο καθένας μας ως Οδυσσέας προς την Ιθάκη, αλλά και η ίδια η Ιθάκη κινείται προς τον καθένα που την αναζήτα. Νιώθω πολύ τυχερή που ζω επιτέλους με αυτήν την βεβαιότητα.
Αγαπημένος μας συντοπίτης ο κ. Χανιώτης και χρόνια συνεργάτης σας με τον οποίο θα βρεθείτε στην μουσική σκηνή Εntexnon στη Θεσσαλονίκη και πάλι. Πιστεύετε στις μουσικές κοινές αναζητήσεις;
Αν δεν ταιριάζαμε δεν θα συμπεθεριάζαμε που λέει και ο λαός . Με τον Μιχάλη Χανιώτη έχω καταγράψει το μεγαλύτερο κομμάτι της προσωπικής μου δισκογραφίας. Αξίζει να πω όμως ότι αυτό που μας συνδέει με τον Μιχάλη είναι μια βαθιά φιλία με ομοψυχία και αγάπη. Είναι ένας από τους καλύτερους μου φίλους που τον εκτιμώ και τον θαυμάζω και σε καλλιτεχνικό και σε προσωπικό επίπεδο. Θεωρώ ότι είναι άνθρωπος ξεχωριστός και δυσεύρετος.
Τι περιλαμβάνει το πρόγραμμα σας για φέτος. Ποια είναι τα σχέδια σας;
Όπως και πέρυσι συνεχίζουμε και φέτος την συνεργασία με τον Ορφέα Περίδη, από τον οποίο σύντομα κυκλοφορεί νέο δισκογραφικό υλικό με την συμμετοχή μου. Παράλληλα όποτε μου δίνεται ευκαιρία συμμετέχω σε μουσικές παραστάσεις με τον Μιχάλη Χανιώτη ή με τον Γιώργο Καζαντζή καθώς επίσης και με τον Αντώνη Απέργη παρουσιάζοντας το έργο που μας συνέδεσε δισκογραφικά την τελευταία εικοσαετία.
Mια ευχή κλείνοντας……
Εύχομαι να θυμηθούμε ποιοι είμαστε και να πάψουμε να προσπαθούμε να γίνουμε κάτι άλλο από αυτό που είμαστε. Επιτέλους το αυτονόητο που είναι η βαθειά κοινή φωνή της καρδιάς μας να ξαναβρεί τη θέση του στις ζωές μας. Η ώρα η καλή !!!
