Ένα σπάνιο φωτογραφικό αρχείο αποκαλύπτει την αληθινή ιστορία του θρυλικού αγάλματος του Γάλλου γλύπτη που πέθανε σαν σήμερα.
Τα δύο καλοαναθρεμμένα παιδιά που διακρίνονται στη φωτογραφία δεν θα μπορούσαν να φανταστούν εκείνη την εποχή ότι θα κληρονομούσαν ένα από τα πιο σκανδαλώδη γλυπτά του 20ού αιώνα: Το Φιλί του Auguste Rodin. Το κορίτσι της φωτογραφίας κατόρθωσε να το πουλήσει το 1953 για 7.500 λίρες στην Tate και σήμερα το έργο θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους θησαυρούς της συλλογής της. Μέχρι τότε όμως το άγαλμα είχε περάσει αρκετές δεκαετίες κλεισμένο σε αποθήκες και για ένα μεγάλο διάστημα έμεινε καλυμμένο με μία κουβέρτα στο δημαρχείο της πόλης του Sussex καθώς θεωρούνταν προκλητικό για τα ήθη της εποχής. Το Φιλί ήταν παραγγελία του Edward Warren ενός εκκεντρικού και πλούσιου Αμερικάνου που είχε στην ιδιοκτησία του ένα μεγάλο σπίτι στο Lewes όπου και κρατούσε την περίφημη συλλογή του με έργα τέχνης (σ’αυτή συμπεριλαμβανόταν και μία καταπληκτική ασημένια κούπα της ρωμαϊκής εποχής την οποία το Βρετανικό Μουσείο αγόρασε το 1999 για £1.8m). Το γλυπτό σμιλεύτηκε το 1900, πάνω σε μονοκόμματο πεντελικό μάρμαρο 4 τόνων και με τη διευκρίνιση ότι δεν έπρεπε να έχει φύλλα συκής, ενώ τα γεννητικά όργανα του άνδρα θα έπρεπε να είναι πλήρως διαχωρισμένα και σαφώς ορατά.
Ο Warren πλήρωσε 1.000 λίρες για το γλυπτό, το οποίο σμιλεύτηκε το 1900, πάνω σε μονοκόμματο πεντελικό μάρμαρο 4 τόνων και με τη διευκρίνιση ότι δεν έπρεπε να έχει φύλλα συκής, ενώ τα γεννητικά όργανα του άνδρα θα έπρεπε να είναι πλήρως διαχωρισμένα και σαφώς ορατά. Η ενθουσιώδης συμμόρφωση του Ροντέν στις απαιτήσεις του φιλότεχνου εστέτ ήταν το μεγάλο πρόβλημα. Το γλυπτό έμεινε στο εξοχικό σπίτι του Warren για κάποια χρόνια και στη συνέχεια οδηγήθηκε στο δημαρχείο πάνω σε μία άμαξα με τέσσερα άλογα όπου και παρέμεινε καλυμμένο, από φόβο μήπως και πυροδοτήσει τον πόθο των στρατιωτών που περνούσαν από την πόλη. Το 1917 το άγαλμα επέστρεψε στον ιδιοκτήτη του με ένα ευγενικό σημείωμα από το δημοτικό συμβούλιο της πόλης που έλεγε ότι η αίθουσα του δημαρχείου είναι χώρος αγώνων πυγμαχίας και κοινωνικών εκδηλώσεων για τους στρατιώτες και δεν προσφέρεται για «ένα τέτοιο ευγενικό κομμάτι τέχνης». Για την ιστορία πρέπει να αναφέρουμε ότι το γλυπτό ξαναγύρισε στη πόλη του Sussex αρκετά χρόνια αργότερα (το 1999), για σύντομο διάστημα με τη μορφή δανείου από την Tate. Αυτή τη φορά όμως το δημοτικό συμβούλιο φρόντισε να ενδυναμώσει το πάτωμα του δημαρχείου ώστε να συγκρατήσει με ασφάλεια το πολύτιμο βάρος του έργου.
Όταν ο Warren πέθανε το 1928, ο γραμματέας του και πατέρας των παιδιών της φωτογραφίας, Harold Asa Thomas, κληρονόμησε το σπίτι και τα έργα τέχνης. Μάλλον προσπάθησε και ο ίδιος να πουλήσει το Φιλί αλλά απέτυχε να πιάσει την αρχική τιμή στη δημοπρασία που έγινε και έτσι το άγαλμα φυλάχτηκε στην αποθήκη μέχρις ότου η Πάμελα, η κόρη του, το πουλήσει στη Tate.
Η φωτογραφία των παιδιών μαζί με αυτή από τη γιορτή της Boxing Day (1915) στο δημαρχείο του Lewes με τους εκατοντάδες στρατιώτες να συμμετέχουν, στην οποία διακρίνεται το άγαλμα σκεπασμένο στο πίσω μέρος της αίθουσας, ανακαλύφθηκαν σε ένα καταπληκτικό αρχείο 150.000 αρνητικών σε γυάλινες πλάκες. Είναι το αρχείο της οικογένειας Reeves -τεσσάρων γενιών φωτογράφων- στην πόλη του East Sussex. Στοιχεία από την ιστορία, τα οποία περιλαμβάνουν μια φωτογραφία του αγάλματος αμέσως μόλις έφτασε στην πόλη και το πορτρέτο του Kate Fowler Tutt, του πουριτανού δασκάλου που υποκίνησε την καμπάνια εναντίον του αγάλματος, ανακαλύφθηκαν πρόσφατα στο αρχείο. Η Lardinois, ερευνήτρια του Πανεπιστημίου Τεχνών του Λονδίνου ισχυρίζεται ότι η συγκεκριμένη φωτογραφική συλλογή είναι μοναδική στον κόσμο και περιλαμβάνει αρχειακές λεπτομέρειες ικανές να ταυτοποιήσουν όλα τα θέματα της πόλης από το 1855 και μετά. Το αρχείο στεγάζεται στο αρχικό στούντιο των Reeves και θεωρείται η παλιότερη συλλογή στον κόσμο που ακόμα χρησιμοποιείται. Η Lardinois ανακάλυψε το αρχείο όταν δούλευε για ένα βιβλίο σχετικό με τους κήπους της όπερας Glyndebourne, μερικά μίλια έξω από το Lewes, και έμαθε ότι οι Reeves είχαν φωτογραφίες τους. Ο σημερινός ιδιοκτήτης του, ο Tom Reeves, χάρηκε για το ενδιαφέρον αλλά ευγενικά και επίμονα απέρριπτε όλες τις αιτήσεις για περαιτέρω έρευνα.
«Επισκεπτόμουν τον Tom Reeves κάθε Τετάρτη και έπινα τσάι με εκείνον και τη γυναίκα του αλλά πάντα επέμενε λέγοντας μου ότι το αρχείο είναι δουλειά και δεν είναι μουσείο. Τελικά τον έπεισα ότι είχε πραγματικά κάτι φοβερό στην κατοχή του. Πραγματικά δεν γνωρίζω τίποτε παρόμοιο». Η Lardinois που ζει στο Lewes έχει επιστρατεύσει ντόπιους εθελοντές, μεταξύ αυτών και σπουδαστές, αλλά και επαγγελματίες αρχειοθέτες να βοηθήσουν με αυτό το επικό έργο της καταγραφής και ψηφιοποίησης της συλλογής.
Πηγή: lifo.gr