Η δημιουργία της AlmaKalma με προσανατολισμό την «ζωντανή» performance γίνεται το 1997 υπο τη διέυθυνση του Γιάννη Μήτρου και η δημιουργία του Εργαστηρίου Έρευνας Παραστατικών Τεχνών-AlmaKalma το 2003 ενισχύει την ερευνητική δραστηριότητα της ομάδας. Συνεργάζεται με Ινστιτούτα έρευνας όπως το Grotowski Institute (Wroclaw, Πωλονία), το Workcenter of Jerzy Grotowski and Thomas Richards (Pontedera, Ιταλία) και τη Ρωσική Ακαδημία Θεατρικής Τέχνης της Μόσχας (GITIS), το 2014 ιδρύεται το Workcenter, το οποίο έχει ως στόχο τη μετάδοση της αποκτημένης γνώσης και της μεθόδου του εργαστηρίου. Το Εργαστήριο Έρευνας τα τελευταία χρόνια έχει στραφεί προς τις λακανικές ψυχαναλυτικές έννοιες και τη φιλοσοφική ανθρωπολογία και έχει μόνιμη συνεργασία με το Ε.Φ.Ε.Φ. (Εργαστήριο Φιλοσοφικής Έρευνας πάνω στο Φαντασιακό) του Α.Π.Θ.
Συναντήσαμε την Ευτυχία Γεωργάκα, υπεύθυνη επικοινωνίας και παραγωγής της ομάδας AlmaKalma, που τυγχάνει να είναι και Κοζανίτισσα, ένα απόγευμα του Οκτωβρίου και της κάναμε ερωτήσεις, πολλές ερωτήσεις, παρακολουθώντας την με πολύ ενδιαφέρον.
Ας τους γνωρίσουμε καλύτερα.
Ποια ήταν η αφετηρία σας;
Η αφετηρία της δημιουργίας μιας ομάδας τέχνης χαρακτηρίζεται από την υποκειμενικότητα της αναγκαιότητας της ύπαρξής της. Στην περίπτωση της AlmaKalma προηγήθηκε μια επιθυμία για τη σύγκληση των παραστατικών και εικαστικών τεχνών με την επιστημονική έρευνα. Υπήρξε ένα φαντασιακό που ενεργοποιήθηκε από τη θεωρία του χάους και τα αφηρημένα μαθηματικά με τα οποία σχετίζεται ως θεωρητικός φυσικός – ερευνητής ο διευθυντής του διεθνούς εργαστηρίου Γιάννης Μήτρουπάνω στο κβαντικό χάος στο Orsay Institute – Laboratoirede Physique des Gaz et des Plasmas, Paris. Έτσι προέκυψαν δύο δρώμενα με τίτλους Χάος Ι και Χάος ΙΙ, με τη συμμετοχή δημιουργών από διαφορετικά πεδία.
Tι είναι η ομάδα Τέχνης και με τι ασχολείται ένα εργαστήριο παραστατικών τεχνών;
Μια ομάδα τέχνης αποτελείται από την ενεργοποίησης της σχέσης μεταξύ των εικαστικών τεχνών και της ενεργούς τέχνης , ετσι γίνεται αυτό που ονομάζουμε ολική performance . Η λογική της σύνθεσης του αρχαίου δράματος με την πρακτική του σύγχρονου performing παράγει την δυνατότητα μίας παραστατικής μορφής η οποία είναι ικανή να αναδείξει την ποιητικότητα και την σωματικότητα των κειμένων.
Ποια είναι η πορεία της ομάδας σας;
Στα πρώτα μας βήματα εργαστήκαμε με μια μικρή ομάδα δρώντων πάνω στον ποιητικό λόγο και τον τρόπο εκφοράς του θεωρώντας τη φωνή ως ένα καθαρό σωματικό φαινόμενο. Δουλέψαμε πάνω στην έντονη σωματική φόρμα και στη σχέση της με τη φωνή. Η μελέτη του μπεκετικού, μη-θεατρικού κυρίως, λόγου, κάτι που συνεχίζεται μέχρι σήμερα, μας οδήγησε αρχικά σε έναν ιδιαίτερο τρόπο εκφοράς όπου κυριαρχούσε ο ρυθμός. Ακολούθησε η επιστροφή στον Samuel Beckett, όπου γίνεται προσπάθεια ανάπτυξης μιας ολοκληρωμένης μεθόδου για τη σωματική και τη φωνητική δομή του performer.
Tι μεθόδους χρησιμοποιείται;
Το εργαστήριο χρησιμοποιεί τη μέθοδο της βιοδυναμικής και του παριστάμενου ποιητικού λόγου, η βιοδυναμική είναι μια μέθοδος που αναπτύχθηκε από τον ερευνητή Γιάννη Mήτρου, η οποία οδηγεί σε έναν έλεγχο του σώματος στα όρια της ανατομίας ενώ ταυτόχρονα ανοίγει τους αισθητικούς ορίζοντες της οποιασδήποτε μορφή performance .
Δεδομένης της αρχής ότι φωνή και σώμα βρίσκονται σε σχέση 1+1=1, η βιοδυναμική επαναπροσδιορίζει τη σωματικότητα του ήχου, δηλαδή την ενεργοποίηση των πολλαπλών ηχείων του σώματος, με τις απεριόριστες δυνατότητες που αυτό έχει, όταν το σώμα είναι ‘ανοιχτό’ δηλαδή παλλόμενο, όπως ακριβώς ένα μουσικό όργανο, έτσι ερχόμαστε στον παριστάμενο ποιητικό λόγο όπου η κάθε λέξη των κειμένων δεν προσεγγίζεται μέσα από την νοηματική της αξία αλλά μέσα από την ρυθμοποιημένη της μορφή και την ηχητική δυναμική της εκφοράς της.
Συναντήσατε δυσκολίες και αν ναι ποιες ήταν αυτές
Η δυσκολία μιας καθαρής ερευνητικής εργασίας πάνω στις παραστατικές τα τέχνες είναι δεδομένη ιδιαίτερα όμως στην ελληνική πραγματικότητα αποτελεί ένα είδος ασυνέχειας η οποία δεν μπορεί να ερμηνευτεί από το κοινωνικό γίγνεσθαι.
Γιατί σε περιόδους δύσκολες, όπως αυτή που διανύουμε, νιώθουμε πιο έντονη την ανάγκη να στραφούμε στο θέατρο και την τέχνη;
Σαν καταγραφή μετά από έρευνα κυριαρχεί η αναζήτηση του ζωντανού σώματος της σωματικής επαφής , της συνάντησης με τον άλλον κάτι που συμβαίνει στο ζωντανό θέατρο την ζωντανή τέχνη
Μπορείτε να σκιαγραφήσετε την ΑlmaKalma και την σχέση της με την διαλεκτική, εικαστικές τέχνες και το θέατρο;
Η σύγκλιση των δύο μεθόδων του εργαστηρίου της βιοδυναμικής και του παριστάμενου ποιητικού λόγου και η διαλεκτική τους με τις εικαστικές και πλαστικές τέχνες χαρακτηρίζει τις καταστατικές παραστάσεις της ομάδας. Η καταστατική performance αφορά στη σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ των δρώντων στα πλαίσια μιας δομής.
Ποιοι είναι οι στόχοι της ομάδας AlmaKalma; Ποιο είναι το επόμενο βήμα και ποια κατεύθυνση έχετε αποφασίσει σε σχέση με ό,τι συμβαίνει γύρω σας;
Η κατεύθυνση σε σχέση με ότι συμβαίνει γύρω μας έχει να κάνει με το πολιτικό και αισθητικό , η θέση μας σε σχέση με αυτό μέσα στην τέχνη , η δημιουργία ως φαινόμενο σχετίζεται άμεσα με το πολιτικό καθώς έρχεται αντιμέτωπη αναπόφευκτα με τα μεγάλα ζητήματα της κοινωνίας
Θέλουμε να σας αφήσουμε ελεύθερους να κλείσετε την συνέντευξή σας με ένα μήνυμα προς το κοινό του Together.
Επιστροφή στο σώμα, επιστροφή στην αναγέννηση ζώντας μέσα από τη δημιουργία το αναγκαίο παρόν.
Γιάννης Μήτρου, Διευθυντής του Εργαστηρίου Έρευνας Παραστατικών Τεχνών- AlmaKalma, Work-center- AlmaKalma
Μαρία Χαρέλα, performer- ηθοποιός
Σεμπάστιαν Κωνσταντίνος Τσιφής, performer- ηθοποιός
Χάρης Μεσηνιώτης, βοηθός σκηνοθέτη
Μαρία Χαρέλα, performer- ηθοποιός
Ιωάννα Σκαντζέλη, ποιήτρια, performer
Γιώτα Χατζή, video artist
Ευτυχία Γεωργάκα, υπεύθυνη επικοινωνίας και παραγωγής
Χριστίνα Συριοπούλου, performer-τραγουδίστρια
Φωτεινή Τερζή, εκπαιδευόμενη performer