Όταν φτάσαμε και αντικρίσαμε την Κιβωτό, η ψυχή αναφώνησε πως γίνονται και θαύματα.
Ένα τεράστιο ξύλινο σπίτι και ένα καράβι στην πόρτα της εισόδου έτοιμο να μας καλοδεχτεί για επιβίβαση και να μας ταξιδέψει.
20 χρόνια τώρα στο κατάστρωμα του φιλοξένησε και φιλοξενεί παιδιά, μικρά και μεγάλα και έναν καπετάνιο που αντέχει ακόμα και στον πιο βαρύ κατακλυσμό. Λίγα χιλιόμετρα μακριά από το γκρι της πόλης, λίγα χιλιόμετρα έξω από αυτήν και θαρρείς πως βρίσκεσαι τόσο μακριά σε έναν άλλο τόπο. Σε τόπο μαγικό, ήρεμο και ευλογημένο. Μπαίνοντας μέσα γέμισαν τα μάτια χρώματα πολλά, έντονα, φωτεινά και διαφορετικά σαν τους ανθρώπους που συναντήσαμε εκεί. Σαν να χώρεσε σε ένα σπίτι μια «τεράστια παιδική χαρά», περιπλανηθήκαμε εκεί ανάμεσα στους χώρους του και τους ανακαλύψαμε όλους. Πρώτα τα παιδιά και μετά τους φίλους τους, την ομάδα της Κιβωτού, η παρέα των παιδιών που στέκεται δίπλα τους καθημερινά. Ένα ταξίδι στον κόσμο της αναπηρίας, ένα ταξίδι που θα μας μείνει αξέχαστο αφού κατάφερε κιόλας και μπήκε στην καρδιά μας.Τι λες θα μπεις και εσύ στο καράβι μας; Σαλπάρουμε…
Η Κιβωτός είναι το πρώτο Κέντρο Αποθεραπείας –Αποκατάστασης, Διημέρευσης και Ημερήσιας Φροντίδας Α.μεΑ. που βρίσκεται στον Άργιλο Κοζάνης και λειτουργεί στην χώρα μας από το 2000. Στόχος της είναι η σφαιρική κάλυψη των αναγκών των παιδιών που λόγω νευροκινητικών βλαβών ή αναπτυξιακών διαταραχών, χρήζουν ειδικής θεραπευτικής παρέμβασης και εκπαίδευσης. Στην Κιβωτό δίνεται σε όλα τα παιδιά η ευκαιρία και το δικαίωμα να απολαμβάνουν τις χαρές της ζωής. Αλήθεια ποιος μπορεί να αφαιρέσει το δικαίωμα στο χαμόγελο; Η παρουσία της κιβωτού είναι η απάντηση.
Το πλήρωμα της απαρτίζεται από έναν οδηγό που μεταφέρει τα παιδιά καθημερινά, από Φυσικοθεραπευτές, Φυσιάτρους, Εργοθεραπευτές, Ψυχολόγους, Κοινωνικούς Λειτουργούς, Νοσηλευτές, Βρεφονηπιοκόμους, αλλά και από εθελοντές. Όλοι μαζί, με πυξίδα την αγάπη και το ομαδικό πνεύμα εργάζονται με γνώση και σεβασμό. Η ομάδα αποκατάστασης είναι δίπλα στα παιδιά και στους γονείς τους, ένας κοινός αγώνας, μια έμπρακτη συμπαράσταση, ένα χέρι που κρατά σφιχτά και δεν αφήνεται με τίποτα.
Και αφού καθίσαμε στο τζάκι και νιώσαμε σαν στο σπίτι μας, συναντήσαμε την πηγή του καλού, τον Κυριάκο Ηλιάδη τον άνθρωπο που δημιούργησε την Κιβωτό, που πάλεψε παρ’ όλες τις δυσκολίες να την στήσει, αυτόν που έβαλε στον κόσμο της αναπηρίας μια ολόκληρη τοπική κοινωνία και όχι μόνο. Ο ίδιος χρόνια στον χώρο της αναπηρίας με την ιδιότητα του Παιδιατρικού Φυσιοθεραπευτή, ακούραστος, ικανός και πολυπράγμων οπλισμένος με υπομονή και επιμονή απέδειξε πως το όραμα για να γίνει πραγματικότητα θέλει κόπο, δουλειά και ανθρώπους να πιστεύουν σ’ αυτό.
Κάπως έτσι λοιπόν, ξεκίνησε η ιστορία της Κιβωτού…
Ήταν ένα μεγάλο ξύλινο καράβι
Στήσαμε τον χώρο με φίλους και συνεργεία. Μαζέψαμε όλη την ξυλεία μέσα σε τρεις ημέρες και αφού δουλέψαμε ασταμάτητα καταφέραμε να τελειώσουμε τον χώρο. Το σπίτι έγινε ξύλινο αφού στην περιοχή είχε υγρασία και το κλίμα ήταν τέτοιο που δεν ήθελα να επιβαρύνω κιάλλο τα παιδιά με αναπνευστικά προβλήματα. Επίσης, το ξύλο έχει άλλη αισθητική είναι πιο ζεστό, ένα σπίτι που τους χωρά όλους. Όλες οι κατασκευές μας είναι χειροποίητες, φτιάχναμε ότι μας έλειπε στο μικρό ξυλουργείο μας. Μετρήσαμε να μην μας ξεφύγει ούτε χιλιοστό και καλέσαμε την επιτροπή,για να πάρουμε άδεια λειτουργίας.Εξαιρετικός χώρος ευρωπαϊκών προτύπων έλεγαν όσοι τον έβλεπαν αλλά επί της ουσίας δεν γινόταν τίποτα, δεν βοηθούσαν. Έπρεπε να εξηγούμε τα απλά, τα λογικά, τα αυτονόητα, να εξηγούμε ότι δεν είναι σχολειό, δεν είναι άσυλο, είναι ένας χώρος φιλοξενίας ΑΜΕΑ.
Πολλά προβλήματα προέκυψαν όμως δεν τα παράτησα ποτέ. Διαδικασίες, γραφειοκρατία, υπουργεία. Τελειωμό δεν είχαν! Μια εμπειρία επώδυνη και χρονοβόρα. Μετά από 7 χρόνια, στις 20 Νοέμβριου του 2000 πήραμε την άδεια λειτουργίας.Ο χώρος είναι η ψυχοθεραπεία μας, αυτός με κράτησε δυνατό. Μπορεί να ερχόταν η μια δυσκολία μετά την άλλη, αλλά συνέβαινε και το ένα θαύμα μετά το άλλο.
Η κοινωνία τότε δεν είχε ιδέα για την αναπηρία. Την θεωρούσε ταμπού, οπότε αφενός η στάση αυτή δυσκόλευε τα πράγματα και αφετέρου έκανε το εγχείρημα μας επιτακτική ανάγκη.
Αναλαμβάνουμε το παιδί από την στιγμή που γεννιέται και για όσο χρειαστεί. Έρχονται πολλά παιδιά πρόωρα που φεύγουν σε δυο με τρία χρόνια ενώ ένα 5% μένει.
Υπήρχε άγνοια, δεν είχαμε εργοθεραπευτές στην Ελλάδα Δεν γνωρίζαμε τι κάνει ο εργοθεραπευτής ενώ όσοι περνούσαν τότε στις σχολές ήταν επειδή είχαν στην οικογένεια ένα μέλος με αναπηρία. Πιστοποιημένοι θεραπευτές δεν υπήρχαν. Για να πάρεις την ειδίκευση παλαιοτέρα και να γίνεις ειδικευόμενος θεραπευτής το κόστος ήταν υπέρογκο, όμως η αναπηρία χρειάζεται απολυτή εξειδίκευση.
Μετά ξεκίνησαν οι δράσεις, τα σεμινάρια, το θέατρο, οι ημερήσιες εκδρομές. Το 2000 πηγαίναμε ακόμη και για ψώνια μαζί με τα παιδιά και τους γονείς. Σε τοπικό επίπεδο ήταν φοβερό ταμπού, σπάνια έβλεπες αναπηρικό καροτσάκι, όταν υπήρχε οπτική επαφή υπήρχαν και αλληλεπιδράσεις, άλλοι τρόμαζαν, άλλοι βοηθούσαν. Η κοινωνία όμως τότε άρχισε να αλλάζει.
Οι θεατρικές παραστάσεις της Κιβωτού, εισιτήριο στην κοινωνία
Η λειτουργία των θεατρικών ήταν πολύ σημαντική γιατί βάλαμε ένα στοιχείο μέσα που άνοιξε πολλά πλαίσια επικοινωνίας και συνεργασίας. Όλη η κοινότητα από τους γονείς μέχρι τους θεραπευτές είχε ένα ρολό που ενσωματωνόταν στο θεραπευτικό πλαίσιο. Με αποκορύφωμα τις θεατρικές παραστάσεις και αφού μπήκαν σε σειρά, ξεκίνησαν παράλληλα και οι κατασκηνώσεις. Πολλοί άνθρωποι μας βοήθησαν μια από αυτούς η Κωνσταντίνα Μιχαήλ ¨να ανοίγει τον δρόμο στα θεατρικά μας «Το Ασχημόπαπο», «η Μαντάμ Σου Σου» και ο «Μολυβένιος Στρατιώτης». Οι παραστάσεις ήταν ανοίγματα προς την κοινωνία, ήταν όλες sold out που σημαίνει ότι ο κόσμος μας στήριζε. Ένα άλλο πεδίο δράσης που δίνει στον κόσμο την ευκαιρία να εμπλακεί, να γνωρίσει έναν άλλο κόσμο, να αλληλεπιδράσει.
Είχαμε εμπειρία πια και πηγαίναμε πιο μεθοδευμένα στη θεραπεία. Στην πρώτη παράσταση συμμετείχαν εφτά παιδιά από εμάς, δεκαπέντε άτομα από το Ειδικό Εργαστήρι, εικοσιπέντε μετά, εβδομήντα πέντε στο επόμενο, γονείς αδέρφια, παιδιά ακόμη και θεραπευτών. Συνεργαστήκαμε με Νηπιαγωγεία και Ωδεία με εκατόν είκοσι άτομα πάνω στην σκηνή, έπειτα γίναμε εκατόν πενήντα. Οι μουσικοί πολλοί, γνωστοί και αξιόλογοι γράψανε ακόμα και τραγούδια για εμάς. Έγινε μια πολύ επαγγελματική δουλειά, όλα δημιουργήθηκαν με αγάπη. Ότι στήθηκε έγινε με αγάπη.
Ομάδα σύμπνοιας και κοινού οράματος
Το μόνο κριτήριο που πρέπει να έχεις είναι η επιλογή σωστών συνεργατών και ανθρώπων που έχουν το ίδιο όραμα με εσένα, τους ίδιους στόχους, να υπάρχει συνεργασία, ενδιαφέρον, δεν είχαμε ωράρια ψάχναμε να βρούμε λύσεις και να βοηθήσουμε. Για να μπορέσει να λειτουργήσει η δεκαοκταμελής ομάδα μας έγιναν σεμινάρια μουσικοθεραπείας και δραματοθεραπείας δίνοντας σε όλους μας ένα βήμα να εκφραστούμε, να συνειδητοποιήσουμε σε ποιο χώρο βρισκόμαστε και αν μπορούμε να το κάνουμε. Από την Κιβωτό έχουν περάσει όλοι σχεδόν οι θεραπευτές της Δυτικής Μακεδονίας με αφορμή τα σεμινάρια που πραγματοποιούνταν.
Θεωρώ τον εαυτό μου εξαιρετικά τυχερό που ασχολήθηκε με την αναπηρία. Σαν άνθρωπος απέβαλλα αυτά που δεν χρειάζομαι και κράτησα τα σημαντικά. Είδα ποιες ήταν οι ανάγκες μου, πέταξα στα σκουπίδια τα άχρηστα και κράτησα τα ουσιώδη. Όταν δουλεύεις με τέτοιες δυσκολίες, θέτεις στόχους και τους πετυχαίνεις, η χαρά είναι τεράστια. Ζούμε σε ένα δικό μας διαφορετικό και ξεχωριστό κόσμο. Είμαστε στο απέναντι πεζοδρόμιο και υπάρχουν όλα τα συναισθήματα φόβος, άγνοια, προκατάληψη.
Η ομάδα αυτή την στιγμή είναι στα καλυτέρα της, κουβαλάμε την εμπειρία των προηγούμενων ετών και την μεταφέρουμε στους νέους της ομάδας. Με αποτέλεσμα να ενσωματώνονται τα νέα πρόσωπα αρμονικά. Όλα τα παιδιά είναι εξαιρετικά. Δεν υπάρχουν προστριβές, υπάρχει ένα κλίμα σύμπνοιας, αφού εκμεταλλευόμαστε την εμπειρία μας και προχωράμε με αυτή. Για να το καταφέρεις αυτό πρέπει να αφήσεις την ομάδα να εκφραστεί, να γελάσει, να κλάψει, να χορέψει, να αγκαλιάσει, να φωνάξει.
Χωρίς εκείνη δεν θα τα κατάφερνα
Η γυναίκα μου, η οποία είναι και η ίδια φυσιοθεραπεύτρια είχε κάνει μια μεταμόσχευση και έτσι ήρθε στον χώρο της αναπηρίας. Δέσαμε. Αν δεν είχα εκείνη δεν ξέρω αν θα τα κατάφερνα. Ήταν μια σταθερή βάση εκεί που ήμουν αποδιοργανωμένος με βοηθούσε να κάνω focus στα πράγματα. Είχαμε κοινό όραμα. Μετά και την δική μου περιπέτεια υγείας δεθήκαμε παραπάνω. Όταν χρειάστηκε να απουσιάσω για δυο χρόνια εκεί φάνηκε η δύναμη της ομάδας που κύλησε εξαιρετικά και χωρίς έμενα. Μέσα στην περιπέτεια υγείας που ζούσα, εγώ σκεφτόμουν το επόμενο θεατρικό. Την Ειρηνούλα στην σκηνή. Αυτό με κράτησε και είμαι εδώ.
Έχουν έρθει γονείς απογοητευμένοι, απελπισμένοι, που τους έλεγαν ότι τα παιδιά τους δεν πρόκειται να καλυτερεύσουν αλλά τα κατάφεραν και τα χαιρόμαστε γιατί προόδευαν και προοδεύουν. Υποστηρίζουμε εκατό οικογένειες αυτή τη στιγμή. Έχει ανοίξει ένα τεράστιο δίκτυο ανθρώπων που συνεργαζόμαστε. Μουσικοί, εικαστικοί και άλλοι από την Κρήτη, την Αλεξανδρούπολη, την Θεσσαλονίκη,την Αθήνα.
Είκοσι χρόνια Κιβωτός
Περάσαμε από όλα τα αναπτυξιακά στάδια του γνωρίζω και του μαθαίνω. Ζήσαμε πράγματα που δεν έχουμε ζήσει ούτε στον όνειρο μας μαζί με τα παιδιά. Ταξίδια, θεατρικά, εκδρομές. Γίναμε μέλη της οικογένειας των παιδιών αυτών. Οι γονείς και τα παιδιά στηρίζονται σε εσένα γιατί γνωρίζεις το πρόβλημα τους και μόνο εσύ μπορείς να τους βοηθήσεις. Είναι συγκινητικό να βλέπεις παιδιά που τα αντίκρισες μωράκια να ενηλικιώνονται.
Βλέπουμε τα πάντα. Όλες τις περιπτώσεις, από την πιο ελαφριά μέχρι την πιο βαριά. Δυστυχώς, έχουμε χάσει παιδάκια όμως μέσα από αυτό το θλιβερό γεγονός έρχεται και μια ανακούφιση.
Παρατηρήσαμε πως τα ρολόγια της Κιβωτού σταματάνε. Μέχρι και ο χρόνος σταματά εδώ. Μπορεί να μην έχουμε χρόνους αλλά είμαστε προγραμματισμένοι απόλυτα με τις θεραπείες μας. Υπάρχει αυστηρό πρόγραμμα που θα πρέπει να τηρηθεί. Η αναπηρία σου προσφέρει ζωή με εντάσεις με μεγάλες χαρές και μεγάλες λύπες. Τα ζεις όλα στα άκρα!
Εκτιμάς τα πολύ απλά πράγματα ίσως και τα ασήμαντα στα μάτια άλλων. Άλλη επαφή πιο άμεση πιο πηγαία όλα πιο.
Και αφού είχαμε την ευκαιρία να ζήσουμε μια μέρα μαζί με τα παιδιά αλλά και με τους ανθρώπους που απαρτίζουν την ομάδα της Κιβωτού, κουβεντιάσαμε μαζί τους για τον ρόλο τους , την σχέση τους με τα παιδιά, τις δυσκολίες που ενδεχομένως να αντιμετωπίζουν αλλά και κατά πόσο έτοιμη είναι η κοινωνία να λάβει ένα ηχηρό μήνυμα.
Ποιος είναι ο ρόλος σας στην Κιβωτό; Ποσό εύκολος ή δύσκολος είναι αυτός ο ρόλος;
Μηνάς Θεοδωράκης : Θα έλεγα ότι ο ρόλος μου στην Κιβωτό παρουσιάζει μία πολλαπλότητα. Κάποιες φορές είναι αρκετά εξειδικευμένος και άλλες, αρκετά διευρυμένος. Είμαι ψυχολόγος αλλά μπορώ επίσης να είμαι μουσικός και μέλος μιας θεατρικής παράστασης. Η ημέρα μου ξεκινάει με τη Διημέρευση, το πρωινό πρόγραμμα του κέντρου. Η Διημέρευση είναι μία παρέα είκοσι περίπου ανθρώπων. Με και χωρίς αναπηρία. Μας αρέσει η μουσική, η χειροτεχνία, η μαγειρική και οι βόλτες. Στο πρωινό πρόγραμμα, συμμετέχω στην οργάνωση και στο συντονισμό της καθημερινότητας και των ομαδικών δραστηριοτήτων. Επίσης, σχεδιάζω και υλοποιώ εξατομικευμένα θεραπευτικά προγράμματα τα οποία στοχεύουν στη γνωστική ενδυνάμωση και στη διαχείριση δυσλειτουργικών συμπεριφορών. Αναφορικά με την απογευματινή ζώνη, εργάζομαι ως επί το πλείστον ατομικά. Σκοπός μου πάλι είναι ο σχεδιασμός εξατομικευμένων προγραμμάτων που στοχεύουν στην αντιμετώπιση αρνητικών σκέψεων και κατ’ επέκταση στην αποτελεσματική διαχείριση των συναισθημάτων που δημιουργούν και των δυσλειτουργικών συμπεριφορών. Με ενδιαφέρει όλο το σύστημα της οικογένειας. Είναι σημαντική η συνεργασία μου με τους γονείς του παιδιού που συναντώ, άλλοτε σε επίπεδο συμβουλευτικής και άλλοτε ψυχοθεραπευτικά. Εργαλεία μου, όσον αφορά τη συνεργασία με το παιδί, είναι το παραμύθι, η μουσική, το κουκλόσπιτο, το κάστρο, η άμμος, το κολάζ και η ζωγραφική. Δεν θα χαρακτήριζα το ρόλο μου στην Κιβωτό εύκολο ή δύσκολο. Θα τον χαρακτήριζα απαιτητικό αλλά την ίδια στιγμή, εξαιρετικά δημιουργικό.
Kατερίνα Τσιάρα: Στην Κιβωτό εργάζομαι ως κοινωνική λειτουργός. Ο ρόλος του κοινωνικού λειτουργού γενικά ως επάγγελμα αλλά και ειδικά στην Κιβωτό είναι ένας πολυδιάστατος και πολυπεπίπεδος ρόλος. Καθημερινά καλείσαι να διαχειριστείς το “σύστημα άνθρωπος” ως κομμάτι του κοινωνικού συνόλου. Στηρίζουμε και τα παιδιά και τις οικογένειες τους, συνεργαζόμαστε κατά βάσει μεταξύ μας οι συνάδελφοι αλλά και με άλλους φορείς-ανθρώπους- επιστήμονες οι οποίοι μπορεί να εμπλέκονται με το παιδί που θα έρθει σε εμάς για θεραπεία. Οι δυσκολίες που μπορεί να έχει το επάγγελμα (όπως και κάθε επάγγελμα) στην Κιβωτό για μένα είναι πλέον διαχειρίσιμες διότι υπάρχει ένα υπόβαθρο εμπειρίας πολλών ετών στο θέμα αναπηρία αλλά λειτουργεί δυναμικά και η ομάδα του πληρώματος (προσωπικό της Κιβωτού) από την οποία αλληλοπροστατευόμαστε.
Πόσο χρόνια εργάζεστε στο χώρο της αναπηρίας;
Μηνάς Θεοδωράκης: Εργάζομαι στο χώρο της αναπηρίας από τον Ιούνιο του 2014. Από τότε δηλαδή που εργάζομαι στην Κιβωτό. Η πρώτη μου επαφή με την αναπηρία πραγματοποιήθηκε μέσω της πρακτικής μου άσκησης στο Σύλλογο «Αγάπη» (Σύλλογος Γονέων, Κηδεμόνων και Φίλων των Ατόμων, Παιδιών και Ενηλίκων με Αναπηρία) στο Ρέθυμνο, το 2007.
Kατερίνα Τσιάρα: Στο χώρο της αναπηρίας εργάζομαι περίπου 7 χρόνια.
Ποια είναι η σχέση σας με τα παιδιά της Κιβωτού;
Μηνάς Θεοδωράκης:Αναφορικά με το πρωινό πρόγραμμα, μπορώ να πω ότι σε αυτό το μικρό και παλιό σχολείο του Αργίλου, στη Διημέρευση, έχουμε δημιουργήσει μία καθημερινότητα και έναν κόσμο όπου η ύπαρξη ή η ανυπαρξία της αναπηρίας δεν είναι παράγοντες που μας κάνουν να διαφέρουμε ή να μοιάζουμε μεταξύ μας. Ίσως να διαφωνήσουμε για το είδος της μουσικής που θα ακούσουμε ή για το πού θα είναι η επόμενή μας εκδρομή. Θα χαρακτήριζα το πρωινό πρόγραμμα ως μία μικρή κολεκτίβα. Ένα σύνολο ατόμων το οποίο προσπαθεί να επικοινωνήσει στους άλλους την καθημερινότητά του. Το απογευματινό πρόγραμμα διαφέρει καθώς εργάζομαι περισσότερο σε ατομικό επίπεδο με το παιδί. Η ομαδικότητα μπορεί να εντοπιστεί στην ενσωμάτωση της οικογένειας στη θεραπεία και στη συνεργασία μου με κάποιον άλλον θεραπευτή κατά τη διάρκεια των θεραπειών μας. Στην απογευματινή ζώνη, η σχέση μου με το παιδί και κατ’ επέκταση, με την οικογένεια, χαρακτηρίζεται από πιο συγκεκριμένα όρια. Και αυτό είναι σημαντικό για την αποτελεσματικότητα της θεραπείας.
KατερίναΤσιάρα:H σχέση μου με τα παιδιά της Κιβωτού θα έλεγα πως είναι ποικιλόμορφη. Αυτό γιατί με κάποια παιδιά βρισκόμαστε σε καθημερινή βάση, με άλλα κάποιες φορές την βδομάδα και με κάποια άλλα μπορεί απλά να χαιρετιόμαστε στους διαδρόμους της Κιβωτού. Είναι σίγουρα σχέσεις οι οποίες χτίζονται διαρκώς μέσα στο χρόνο σταθερά και ομαλά. “καθαρές” σχέσεις που βασικό συστατικό σίγουρα είναι η αγάπη!
Έχετε ξεχωρίσει κάποιο από τα παιδιά; Και αν ναι ποιο και γιατί;
Μηνάς Θεοδωράκης:Μία καθηγήτριά μου, μου είχε πει ότι για να είναι αποτελεσματική μία θεραπευτική σχέση είναι σημαντικό για το θεραπευτή να βρει και να αγαπήσει κάτι στον θεραπευόμενό του. Αυτό μπορεί να είναι μία ποιότητά της προσωπικότητάς του όπως το χιούμορ του ή κάτι εξωλεκτικό, όπως το χαμόγελό του. Αγάπη στα όρια μίας θεραπευτικής σχέσης. Έτσι, το κάθε παιδί είναι ξεχωριστό για μένα.
Kατερίνα
Τσιάρα: Δεν θα έλεγα πως ξεχωρίζω κάποιον/α για κάτι συγκεκριμένο στο χαρακτήρα του. Μέσα μου ξεχωρίζω και μου μένουν μόνον στιγμές καθημερινότητας όπου κάποιος π.χ πέτυχε κάτι στη θεραπεία του ή είπε/ έκανε κάτι που ήταν πραγματικά αστείο και γελάσαμε.
Είμαστε όλοι «εν δυνάμει ανάπηροι». Πιστεύετε ότι είναι ένα μήνυμα που έχει λάβει η σημερινή κοινωνία;
Μηνάς Θεοδωράκης: Πιστεύω ότι το συγκεκριμένο μήνυμα είναι σημαντικό να λαμβάνεται με συχνότητα από την κοινωνία. Και είναι σημαντικό αυτό το μήνυμα να εκπέμπεται με σεβασμό και αξιοπρέπεια προς όλα τα ηλικιακά στάδια. Δυστυχώς, η πρωτογενής πρόληψη στην Ελλάδα έχει δεχτεί σημαντικές εκπτώσεις λόγω κρίσης. Παρά το παραπάνω, είναι αρκετά ενθαρρυντικό το γεγονός ότι αρκετά σχολεία επισκέπτονται την Κιβωτό και επιθυμούν να περάσουν ένα πρωινό τους μαζί μας. Άποψή μου είναι ότι εκπαίδευση πρέπει να είναι αμοιβαία διαδικασία. Θα σας πω ένα παράδειγμα.. Πριν από λίγο καιρό παρακολουθήσαμε μία θεατρική παράσταση στην Αίθουσα Τέχνης. Η ομάδα του πρωινού προγράμματος. Μαζί με πολλά σχολεία των πρώτων τάξεων του δημοτικού περιμέναμε να μπούμε στην αίθουσα. Δίπλα μου ήταν ο Σωτήρης. Ο Σωτήρης είναι 32 ετών και χρησιμοποιεί αμαξίδιο. Έχει ελαφρά νοητική υστέρηση και παρουσιάζει εμμονές. Αρχίσαμε να κατευθυνόμαστε προς την είσοδο και ο Σωτήρης παρατηρούσε τα παιδιά που τον κοιτούσαν. «Γιατί με κοιτάνε;», ρώτησε αρκετές φορές. Τον πρότρεψα να χαιρετήσει και να χαμογελάσει. Κάποια παιδιά ανταποκρίθηκαν. Ήταν χαρούμενος. Την επόμενη μέρα του εξήγησα ότι ένας από τους σκοπούς των εξόδων μας είναι να εξοικειώσουμε τον κόσμο με την εικόνα της αναπηρίας. Και η διαδικασία της εξοικείωσης μπορεί να ξεκινά και από τη μία αλλά και από την άλλη πλευρά.
Kατερίνα Τσιάρα: Δυνητικά όλοι είμαστε κάτι. Eν δυνάμει ανάπηροι, εν δυνάμει άποροι, εν δυνάμει μετανάστες, εν δυνάμει τα πάντα. Ένα κομμάτι της ζωής μας είναι και η αναπηρία. Το γνωρίζει αυτό η κοινωνία. Αυτό που με προβληματίζει εμένα όμως είναι πως μεταφράζουμε τη φράση “είμαστε όλοι εν δυνάμει ανάπηροι” μέσα μας; Ως μία δύσκολη κοινωνική συνθήκη κατά την οποία αν δεν βρίσκομαι εγώ σε αυτή είμαι μια χαρά; Αρτιμελής, πνευματικά άρτιος οπότε ευτυχής; ή αυτή φράση είναι μια φράση-ευκαιρία στο να αναζητήσω να εκπαιδευτώ, να μάθω για ένα κομμάτι της κοινωνίας μου που με αφορά (την αναπηρία) να αλληλεπιδράσω; Να νιώσω αισθήματα ισότητας να αποδεχτώ τη διαφορετικότητα; Μας εύχομαι ως κοινωνία να μας συμβαίνει το δεύτερο!
Όλοι ψάχνουμε να βρούμε την Κιβωτό μας, μόνο που κάποιοι την βρήκαν νωρίτερα. Όταν η φύση σου χαρίζει απλόχερα κάτι την ίδια στιγμή που σου στερεί κάτι άλλο, τότε αισθάνεται πιο βαθιά, ακούει πιο, βλέπει πιο, διαισθάνεται πιο… Όλα πιο. Όλα είναι «πιο» στην αναπηρία. Ντροπή είναι μόνο αυτό που νιώθει η κοινωνία ακόμη γι’αυτήν. Σου δίνει περισσότερες ευκαιρίες για ταξίδια, για όνειρα που δεν τελειώνουν ποτέ, για περιπέτειες και φουρτούνες αλλά σου δίνει και χώρο για αγάπη τόση που φτάνει μέχρι το κατάστρωμα του καραβιού και από εκεί μέχρι τον ουρανό. Μέχρι εκεί που ενώνεται το μπλε της θάλασσας με αυτό του ουρανού. Ευχόμαστε στην Κιβωτό να συνεχίσει τα ταξίδια της για πολλά πολλά χρόνια ακόμη…
