Η Παρέα που Δίνει Φαγητό σε 23.000 Ανθρώπους, Μέσα από ένα Μικρό Γραφείο στο Μοναστηράκι

Περισσότεροι από 700 εθελοντές, πάνω από 2.000 επιχειρήσεις και 600 κοινωφελείς φορείς συγκροτούν το δίκτυο της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης «Μπορούμε», που από το 2012 έως σήμερα έχει καταφέρει «σώσει» και να προσφέρει σε όσους το έχουν ανάγκη περισσότερες από 21 εκατομμύρια μερίδες φαγητού, αξίας πάνω από 30 εκατομμύρια ευρώ.

Τα ιδρυτικά μέλη του «Μπορούμε» είναι η Άλια Μοάτσου, η Ξένια Παπασταύρου και ο Αλέξανδρος Θεοδωρίδης. Κοινό τους σημείο, η αγάπη για τον εθελοντισμό και η θέλησή τους να καταπολεμήσουν τη σπατάλη τροφίμων, ένα παγκόσμιο πρόβλημα με πολύ σοβαρές περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Το μοντέλο του «Μπορούμε», που γεφυρώνει την υπερπροσφορά τροφίμων στην αγορά με την ανάγκη για σίτιση στην κοινωνία, δεν υπήρχε πουθενά στο εξωτερικό. Όπως εξηγούν οι ιδρυτές του, «Είναι πράγματι μια ελληνική επινόηση, γεννημένη μέσα από τις ιδιαίτερες συνθήκες της χώρας μας και μέσα από την ανάγκη να υπάρξει μια απάντηση στην ταυτόχρονη ύπαρξης μεγάλης σπατάλης τροφίμων και αυξανόμενης επισιτιστικής ανάγκης». Το έργο της συγκεκριμένης ΜΚΟ, που έχει καταφέρει από ένα μικρό γραφείο στο Μοναστηράκι να σώζει και να προσφέρει καθημερινά φαγητό σε 23.000 συνανθρώπους μας, σχεδόν σε κάθε σημείο της Ελλάδας, έχει τιμηθεί από πολλούς φορείς και έχει διακρίθηκε με το Βραβείο του Πολίτη 2017, από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Τα πρώτα βήματα στο άγνωστο

«Σιγά-σιγά, μαθαίνοντας εμπειρικά από τα πρώτα βήματα, συνειδητοποιήσαμε πως υπάρχει ένας τρόπος άμεσης δικτύωσης όλων των τροφίμων που περισσεύουν, με τους τοπικούς κοινωφελείς φορείς που χρειάζονται αυτά τα τρόφιμα. Επίσης, πολύ γρήγορα καταλάβαμε πως υπάρχει μεγάλο κενό στη διαχείριση της πληροφορίας του “ποιος έχει να δώσει;” και του “ποιος έχει ανάγκη να λάβει;” και πως εφόσον δημιουργούσαμε μια διαδικασία, η οποία θα έκανε τη δωρεά τροφίμων εξαιρετικά εύκολη, τότε ο δωρητής δεν θα είχε κανένα λόγο πραγματικά να μηn δίνει κάθε μέρα ό,τι του περισσεύει», αναφέρει ο Αλέξανδρος Θεοδωρίδης.

«Οι δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε ήταν κυρίως εστιασμένες γύρω από το γεγονός πως αυτό που ξεκινήσαμε να κάνουμε δεν είχε προηγούμενο. Ειδικά στην αρχή, έπρεπε να πείσουμε τους δωρητές τροφίμων πως είμαστε πραγματικά αυτό που λέμε ότι είμαστε. Ως ΜΚΟ, σε μια χώρα που έχει καταφέρει με την έλλειψη διαφάνειας και τα σκάνδαλα να αμαυρώσει αυτόν τον τόσο σημαντικό θεσμό για κάθε εξελιγμένη κοινωνία, δεν ήταν εύκολο. Ο τρόπος αντιμετώπισης που επιλέξαμε και ακολουθούμε ως σήμερα είναι αυτός της πλήρους διαφάνειας της οργάνωσής μας και της δημιουργίας ελεγχόμενων και προβλέψιμων διαδικασιών, που θα οδηγήσουν τον συνεργάτη μας να εμπιστευθεί όχι εμάς ως άτομα, αλλά την οργάνωση ως σύνολο αυτών των διαφανών διαδικασιών», εξηγεί ο ίδιος.

Πώς γίνεται το πάντρεμα προσφοράς και ανάγκης

«Ο τρόπος είναι πολύ απλός. Ουσιαστικά, ζητάμε από τον εκάστοτε δωρητή να μας αναφέρει τι έχει να δώσει και πώς θέλει να το δώσει -τι ώρα, με ποιον τρόπο, σε ποιο μέρος, κτλ- και έπειτα συμβουλευόμενοι τη βάση δεδομένων μας, όπου έχουμε καταγεγραμμένους τους περισσότερος κοινωφελείς φορείς που προσφέρουν φαγητό σήμερα στην Ελλάδα, βρίσκουμε με κριτήριο τη γεωγραφική εγγύτητα μεταξύ δωρητή/φορέα και την πραγματική ανάγκη του φορέα, τον πιο κατάλληλο αποδέκτη για την κάθε δωρεά.

»Δημιουργούμε “γέφυρες προσφοράς”, όπως τις ονομάζουμε, συντονίζοντας την παραλαβή της δωρεάς κατευθείαν από το σημείο που θα μας ορίσει ο δωρητής, από τον πιο κατάλληλο τοπικό κοινωφελή φορέα. Με αυτόν τον αποτελεσματικό τρόπο έχουμε καταφέρει πλέον για κάθε ένα ευρώ λειτουργικού κόστους να προσφέρουμε 40 μερίδες φαγητού».

Αυτό αφορά μόνο το αρχικό και ως σήμερα βασικό πρόγραμμα του «Μπορούμε», της Διάσωσης & Προσφοράς Τροφίμων. «Από εκεί και πέρα, έχουμε δημιουργήσει προγράμματα για τη διάσωση και προσφορά τροφίμων σε κάθε επίπεδο της διατροφικής αλυσίδας –“Μπορούμε στο Χωράφι”, “Μπορούμε στη Λαϊκή” κτλ-, καθώς και προγράμματα που σχετίζονται με την ενημέρωση της κοινής γνώμης πάνω στο θέμα. Ένα ειδικό πρόγραμμα ενημέρωσης είναι το “Μπορούμε στο Σχολείο”, στο πλαίσιο του οποίου έχουμε δημιουργήσει ένα ολοκληρωμένο και διαδραστικό πρόγραμμα για την ενημέρωση και τον προβληματισμό των παιδιών πάνω στο θέμα της σπατάλης τροφίμων, στο οποίο έχουν συμμετάσχει μέχρι στιγμής πάνω από 13.000 μαθητές».

Η ανταπόκριση του κόσμου και των επιχειρήσεων

«Οι εθελοντές μας είναι από παιδιά Δημοτικού, ως και μια 71χρονη εθελόντρια της λαϊκής στην Καλαμαριά! Μας έχουν στηρίξει εκατοντάδες άνθρωποι με κάθε τρόπο – από δικτυώσεις δωρεών στο γραφείο και γραφιστική εργασία, μέχρι συγκομιδή πορτοκαλιών στο Αίγιο και καθημερινή στήριξη στις 19 λαϊκές με τις οποίες συνεργαζόμαστε πλέον σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

»Οι δωρητές μας είναι πραγματικά οποιοσδήποτε έχει τρόφιμα και φαγητό να δώσει. Από έναν ιδιώτη που π.χ. του περίσσεψε φαγητό από το παιδικό του πάρτι, μέχρι τις μεγαλύτερες εταιρείες τροφίμων στον κόσμο. Έχουμε σώσει και προσφέρει από μερικές μερίδες φακές, μέχρι 56 τόνους πατάτες στην Αριδαία, από την παραγωγή της μεγαλύτερης εταιρείας του κλάδου παγκοσμίως και από ένα γλυκό που έφτιαξαν 15χρονα κορίτσια ειδικά για το “Μπορούμε”, μέχρι 20 τόνους μπανάνες από το λιμάνι του Αιγίου. Ενδιάμεσα, θα βρει κάνεις μερικές εκατοντάδες φούρνους, ζαχαροπλαστεία, εταιρείες εστίασης, σούπερ μάρκετ, χώρους εκδηλώσεων και ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς.

Μια από τις αγαπημένες μας ιστορίες, είναι αυτής μιας γιαγιάς στο Χαλάνδρι, η οποία μας κάλεσε μια Κυριακή απόγευμα, έχοντας ακούσει για εμάς σε πρωινή εκπομπή την ίδια μέρα, για να μας πει πως της έχουν περισσέψει δέκα μερίδες ψαρόσουπας και πως “επειδή είναι η καλύτερη ψαρόσουπα, είναι κρίμα να πάει χαμένη”. Το εντυπωσιακό σε αυτήν την περίπτωση ήταν πως δεν γνώριζε ότι πέντε πολυκατοικίες πιο πέρα, στον δρόμο της, υπήρχε ένας κοινωφελής φορέας που βοηθάει πολλά παιδιά με νοητική υστέρηση».

«Στόχος μας η αυτοκατάργηση»

«Προσπαθούμε καθημερινά να γινόμαστε ολοένα και πιο αποτελεσματικοί, ώστε να είμαστε σε θέση να στηρίζουμε ακόμη περισσότερους ανθρώπους και κοινωφελείς φορείς. Στοχεύουμε σε μια κοινωνία η οποία θα σέβεται κάθε τρόφιμο και ως εκ τούτου θα έχει μειώσει ριζικά τη σπατάλη τροφίμων, ενώ παράλληλα, όταν προκύπτει πλεόνασμα τροφής, θα θεωρείται αυτονόητο πως αυτό θα προσφέρεται προς αυτούς που το έχουν ανάγκη, αντί να καταλήγει στα σκουπίδια.

»Ο τελικός στόχος μας θα είναι πάντα η αυτοκατάργησή μας, καθώς η μέρα που κανένας δε θα χρειάζεται το “Μπορούμε” θα είναι η πιο ευτυχισμένη μέρα για μας, μιας και θα σημαίνει πως η σπατάλη τροφίμων έχει εκλείψει, αλλά κυρίως πως δεν υπάρχουν άνθρωποι που χρίζουν επισιτιστική στήριξης».