Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE Italy.
Μια από τις μεγάλες αλήθειες για την αγοραφοβία είναι πως δύσκολα θα συναντήσεις κάποιο άτομο που πάσχει από αυτή. Τα άτομα εκείνα που υποφέρουν από αγοραφοβία βιώνουν κρίσεις πανικού, καθώς και σωματικό πόνο, όταν βρίσκονται σε κάποιο ανοιχτό χώρο περικυκλωμένοι από ανθρώπους, οπότε συνηθίζουν να μένουν σε κλειστούς χώρους, μακριά από όλους.
Ο Davide είναι ένας 32χρονος από τη Φλωρεντία, που μένει μόνος του στο διαμέρισμά του για πάνω από δέκα χρόνια. Φεύγει από το σπίτι του μόνο για να πάρει ψωμί από τον φούρνο που βρίσκεται στο ισόγειο, μιας και το να κυκλοφορεί έξω τον ακινητοποιεί και τον πλημμυρίζει με απόλυτο τρόμο. Του μίλησα σχετικά με το πώς είναι να νιώθει κανείς έτσι.
«Η μόνη ώρα που μπορώ να βγω έξω και να νιώσω σχετικά άνετα είναι πολύ νωρίς το πρωί. Ξυπνάω κατά τις 5 το ξημέρωμα, πηγαίνω μια βόλτα για καμιά ώρα».
Πώς καταλήγει κάποιος να φοβάται να βγει έξω;
Από τότε που ήμουν παιδί αισθανόμουν άβολα με τα ερεθίσματα των εξωτερικών χώρων. Ο πολύς κόσμος, οι δυνατοί θόρυβοι, τα δυνατά φώτα – όλα αυτά με κάνουν σχεδόν να πονώ σωματικά. Στα εφηβικά μου χρόνια πήγαινα σε πάρτι και κλαμπ, περνούσα καλά όπως όλοι. Όμως, όταν έγινα 18 ξεκίνησα να βιώνω κρίσεις πανικού όταν βρισκόμουν σε μεγάλους εξωτερικούς χώρους με πολύ κόσμο. Ένιωθα λες και πέθαινα και το μόνο πράγμα που με έκανε να αισθανθώ καλύτερα ήταν η ιδέα της απομόνωσης.
Μετά από την τελευταία από αυτές τις κρίσεις, κλειδώθηκα μέσα στο σπίτι και δεν πήγα στο σχολείο για περίπου έναν μήνα. Συνήθισα αυτόν τον τρόπο ζωής και καθώς ο χρόνος περνούσε, ο κόσμος εκεί έξω γινόταν όλο και λιγότερο προσβάσιμος σε μένα. Στο πανεπιστήμιο ουσιαστικά ζούσα σαν ερημίτης και πλέον ακόμη και το να βγω από το σπίτι για να πάω σε ένα μαγαζί απέναντι, είναι θέμα.
Πώς επηρεάζει την καθημερινότητά σου η αγοραφοβία;
Είναι απλό, βγαίνω σπάνια από το σπίτι. Η μόνη ώρα που μπορώ να βγω έξω και να νιώσω σχετικά άνετα είναι πολύ νωρίς το πρωί. Ξυπνάω κατά τις 5 το ξημέρωμα, πηγαίνω μια βόλτα για καμιά ώρα και σταματάω στον φούρνο για το πρωινό μου. Τα τελευταία χρόνια, ο τύπος στον φούρνο ήταν ο μόνος άνθρωπος στον οποίο μιλούσα και δεν ήταν συγγενής μου ή κάποιος εκ των πέντε στενών μου φίλων. Εκείνοι έρχονται από το σπίτι. Το υπόλοιπο της ημέρας το περνώ στο σαλόνι ή την κουζίνα. Βλέπω τηλεόραση, παίζω video games, τρώω, κάνω γυμναστική, μπαίνω στο Διαδίκτυο -που είναι ένας παράδεισος για τους αγοραφοβικούς-, διαβάζω πολύ, αυνανίζομαι. Τέτοια. Φαντάζομαι, ότι το να είναι κανείς αγοραφοβικός είναι περίπου όπως όταν βγαίνεις στη σύνταξη, για τους άλλους ανθρώπους.
Τι γίνεται ακριβώς, όταν βρεθείς στη μέση μιας πλατείας γεμάτη κόσμο;
Παθαίνω κρίσεις πανικού. Βασικά, είναι λες και το σώμα μου δεν ανήκει πια σε μένα. Με πιάνουν ταχυκαρδίες, χάνω την αίσθηση στα χέρια μου. Αισθάνομαι λες και ο εγκέφαλός μου δεν μπορεί να διαχειριστεί τις σκέψεις μου, ότι τρελαίνομαι. Μόνο όταν είμαι μόνος στο σπίτι, ανακτώ και πάλι τον έλεγχο.
«Πέρασα από δύο μικρές σχέσεις έκτοτε, αλλά ήταν αδύνατον να τις διατηρήσω. Αν θέλω απλώς σεξ, καλώ μια πόρνη».
Πώς βγάζεις λεφτά για να ζεις, όταν δεν μπορείς να βγεις από το σπίτι σου;
Από αυτήν την άποψη είμαι πολύ τυχερός, επειδή δεν χρειάζεται να δουλεύω. Είμαι μοναχοπαίδι και οι γονείς μου, μου έδωσαν το διαμέρισμα στο οποίο ζω. Έχουν άλλα διαμερίσματα που νοικιάζουν, τα οποία διαχειρίζομαι και μαζεύω τα ενοίκια. Από αυτά τα λεφτά ζω. Το μόνο πράγμα που χρειάζεται να κάνω, είναι να επισκέπτομαι έναν δικηγόρο ή τον λογιστή μας πού και πού.
Με τις σχέσεις και το σεξ τι γίνεται;
Έβγαινα με κάποια όταν άρχισε να χειροτερεύει η αγοραφοβία μου, μια σχέση που παρά τα προβλήματα άντεξε δύο χρόνια. Εν τέλει, προφανώς και βαρέθηκε, αλλά πώς θα μπορούσα να την κατηγορήσω; Πέρασα από δύο μικρές σχέσεις έκτοτε, αλλά ήταν αδύνατον να τις διατηρήσω. Αν θέλω απλώς σεξ, καλώ μια πόρνη. Δεν θέλει και πολύ χρόνο να βρεις κοπέλες που έρχονται στο σπίτι σου, απλώς πληρώνεις κάτι παραπάνω. Το κάνω τέσσερις-πέντε φορές τον μήνα.
Ποιο είναι το πιο ενοχλητικό πράγμα που ο κόσμος υποθέτει για σένα;
Μου σπάει τα νεύρα όταν ο κόσμος θεωρεί πως το πρόβλημά μου μεγεθύνεται από το ότι είμαι οικονομικά άνετος και άρα με παίρνει να είμαι αγοραφοβικός. Λες και δεν υπάρχουν άλλοι, καλύτεροι τρόποι να ξοδεύω τα λεφτά μου. «Αν έπρεπε να βγάζεις έναν μισθό, θα έβγαινες από το σπίτι»: δεν βγάζει καν νόημα. Υπάρχουν εκατοντάδες άνθρωποι που υποφέρουν από αγοραφοβία, ακριβώς όπως και εγώ, που αναγκάζονται να εργαστούν. Δεν υποφέρουν λιγότερο. Το αντίθετο, αναγκάζονται να καταπίνουν ηρεμιστικά, για να κάνουν τα πιο απλά πράγματα. Είμαι τυχερός που δεν χρειάζεται να το κάνω. Είναι μια τελείως άσκοπη συμπεριφορά. Έχετε γνωρίσει ποτέ κάποιον που υποφέρει από κάτι και αισθάνεται καλύτερα, αν του πεις, «θα μπορούσε να είναι και χειρότερα»; Εγώ πάντως, όχι. Μου σπάει τα νεύρα όταν ο κόσμος θεωρεί πως το πρόβλημά μου μεγεθύνεται από το ότι είμαι οικονομικά άνετος και άρα με παίρνει να είμαι αγοραφοβικός. Λες και δεν υπάρχουν άλλοι, καλύτεροι τρόποι να ξοδεύω τα λεφτά μου.
Λες για τη φοβία σου, όταν γνωρίζεις κάποιον άνθρωπο;
Ναι, είναι ένας τεράστιος παράγοντας στη ζωή μου, είναι πολύ σημαντικό για να μην το αναφέρω. Νιώθω πιο ασφαλής, όταν γνωρίζω ότι οι άνθρωποι με τους οποίους είμαι σε επαφή ξέρουν το πρόβλημά μου, έτσι το λέω αμέσως.
Το ότι είσαι αγοραφοβικός σε έχει αλλάξει σαν άνθρωπο;
Σίγουρα, αν και δεν το έχω αντιληφθεί. Νομίζω ότι έχω περισσότερη κατανόηση για τον κόσμο, επειδή πάντα περιμένω να τη λάβω και εγώ.
Πώς βλέπεις το μέλλον σου; Έχεις απλώς αποδεχτεί ότι έτσι θα είναι η ζωή σου;
Πάντα αισθάνομαι ότι σε κάποια φάση θα γίνει πιο εύκολο να βγω εκεί έξω και να ζήσω τη ζωή μου. Συμβαίνει. Υπάρχουν μήνες που μπορώ εύκολα να βγω για ένα δείπνο, να δω έναν φίλο, να πάω στο πάρκο, αλλά πάντα πρέπει να νιώθω ότι διατηρώ τον έλεγχο. Αν βγω, πάντα ζυγίζω την κατάσταση: πόσο γρήγορα θα μπορούσα να φτάσω σπίτι μου, αν αρχίσω να αισθάνομαι άσχημα; Ίσως να μην ξεπεράσω ποτέ την εμμονή μου με τον έλεγχο. Τους μήνες που αισθάνομαι κάπως καλύτερα, πάντα πηγαίνω σε μία ψυχολόγο. Εκείνη νομίζει ότι θα βελτιωθώ αργά ή γρήγορα.
Έχεις χρησιμοποιήσει ποτέ την αγοραφοβία σου ως δικαιολογία, ώστε να μην κάνεις κάτι που δεν είχες διάθεση να κάνεις;
Ναι, βέβαια. Μια φορά είχα καταφέρει να μην πάω στη Λειτουργία της πρώτης Θείας Κοινωνίας της κόρης του ξαδέρφου μου, λέγοντας ότι με είχε πιάσει κρίση πανικού.
