Περπατάς σχεδόν τρέχοντας, ακούς κάτι, σταματάς, κοντοστέκεις και αφουγκράζεσαι την μελωδία, τον ρυθμό, τον σκοπό όχι μόνο του μουσικού αλλά και του κόσμου γύρω. Ανοίγεις την ψυχή σου για να βάλεις λίγη από την ομορφιά η οποία τελικά δεν κοστίζει τόσο όσο θέλουν να σου περάσουν πως κοστίζει. Είναι ωραίο όταν συναντιούνται άνθρωποι διαφορετικοί από κάθε άποψη και συνεννοούνται στην ίδια παγκόσμια γλώσσα της μουσικής. Όταν δημιουργούν μια γέφυρα επικοινωνίας σε μια εποχή ανόμοια. Αυτή είναι η ομορφιά. Άνθρωποι που απέχουν ξαφνικά ενώνονται. Και μένεις να αναρωτιέσαι, απλά παρατηρώ ή μήπως συμμετέχω;
Θέλει ψυχή για να πιάσεις τον παλμό, να πάρεις τα τύμπανά σου και με εφόδιο το θάρρος της έκφρασης σου, την αγάπη για επαφή και επικοινωνία χωρίς όρια και ταμπέλες, χωρίς ντροπές και ανασφάλειες να βγεις στον δρόμο και αυτό ο Μανώλης Κουτσονάνος το έχει κάνει και μας μιλά σχετικά!
Η τέχνη του “δρόμου”
O δρόμος είναι πέρα από τη μουσική σε συναυλίες και Live, πέρα από θέατρα και χώρους «εύκολους» στο να παρουσιάσεις την τέχνη σου. Ο δρόμος είναι τέχνη. Σε οδηγεί σε καταστάσεις λιγάκι αντεργκράουντ. Δημιουργεί μια ελευθερία σκέψης και τρόπου έκφρασης. Πάντα παρατηρούσα τις παραστάσεις δρόμου, όπου και αν ήμουν και πάντα μου έκανε τρομερή εντύπωση η τόσο μεγάλη εξειδίκευση. Η τέχνη του δρόμου ήταν καρφωμένη χρόνια στο μυαλό μου. Μια εσωτερική ανησυχία.
Η εκκίνηση
Το 2014 έγινε η αρχή! Ξεκίνησα να παίζω στην Κοζάνη και σιγά σιγά προγραμμάτισα τις περιοδείες μου σε όλη την Ελλάδα. Έδεσσα, Ασπροβάλτα, Σέρρες, Καβάλα, Ξάνθη, Κομοτηνή, Αλεξανδρούπολη, Θάσο, Γρεβενά, Τρίκαλα, Καρδίτσα, Θεσσαλονίκη, Κατερίνη, Λάρισα, Βόλος, Λαμία, Λειβαδιά, Αγρίνιο, Μεσολόγγι, Πελοπόννησος, Κρήτη!
Ο δρόμος μου χάρισε όμορφες στιγμές. Αφού, περιόδευσα σε όλη σχεδόν την Ελλάδα είχα πολύ έντονα στο μυαλό μου πως έπρεπε να βγω εξωτερικό. Στις 7 Ιουλίου το 2017, με την πολύτιμη βοήθεια της γυναίκας μου, η οποία στηρίζει και θαυμάζει την τέχνη στο δρόμο, έβαλα τα απαραίτητα στο αυτοκίνητο και πήρα τους “δρόμους” με σκοπό να φτάσω στην Γερμανία έχοντας παράλληλα πέντε live κανονισμένα στην διαδρομή μου.
Το ταξίδι
Το πρώτο live μου ήταν στα Μπίτολα, την ίδια ημέρα, στις 7 Ιουλίου, ενώ στις 9 έπαιζα στο προαύλιο της αίθουσας όπου γίνεται το Τζαζ Φέστιβαλ του Βελιγραδίου. Επόμενη στάση η Αυστρία, στο «Bakaliko» ένα υπέροχο μπαράκι και τέλος δυο live στην Γερμανία. Σταμάτησα στα Σκόπια, τη Νις, το Βελιγράδι, το Νόβισαντ, την Βουδαπέστη και από εκεί πήγα στη Βιέννη.Από τη Βιέννη πήγα στο Γκρατς, από το Γκράτς στο Μόναχο και πίσω πάλι στην Αυστρία! Λουμπλιάνα, Ζαντάρ, Σπλίτ, Μπίογκραντ Ναμόρε, Μαυροβούνιο, Μπούτβα, Τίρανα και πίσω στην Ελλάδα! Όλα μέσα σε 14 μέρες!
Διαδικασίες και μεταφορές
Παίζω τύμπανα, έτσι η μεγαλύτερη δυσκολία για μένα ήταν στην μεταφορά τους αλλά και στο στήσιμο τους αφού χρειάζομαι τουλάχιστον μισή ώρα για να στήσω το σετ. Πως θα μετέφερα τα τύμπανα και τα ηχεία με τη μια μόνος μου; Αφού λοιπόν ταξίδευα μόνος έπρεπε να είμαι πολύ προσεκτικός για να μην κλέψουν τον «θησαυρό μου». Έτσι, έκανα ένα αυτοσχέδιο καροτσάκι στο οποίο θα μπορούσα να τα φορτώσω όλα με τη μια.
Η μουσική, το κοινό, τα συναισθήματα
Σε ένα τέτοιο ταξίδι, ζεις και επιβιώνεις αποκλειστικά από την μουσική. Όλο το ταξίδι ήταν ανέξοδο αφού οι παραστάσεις που έδινα με “ζούσαν”. Πέρασα φανταστικά. Το ταξίδι, η μοναχικότητα, ο δρόμος, η μουσική και όλα μαζί σε συνδυασμό ήταν μοναδικά. Μια εμπειρία ζωής, γεμάτη ελευθερία. Ένα προσωπικό πείραμα που πέτυχε. Κατάφερα μέσα από την μουσική να προσεγγίσω κόσμο που δεν ήξερα, να τους αφουγκραστώ και να με ακούσουν χωρίς να ξέρει κανείς από πού είμαι και ποιος είμαι. Όμως από άγνωστοι γινόμαστε έστω και για λίγο γνωστοί. Κάτι μας ένωσε. Εκείνη η στιγμή.
Το κοινό ήταν φοβερό! Στο εξωτερικό τέτοιες πρωτοβουλίες υποστηρίζονται θερμά όχι μόνο από τον κόσμο αλλά και από τον νόμο. Δεν είχα το παραμικρό πρόβλημα. Κανένας δεν το θεώρησε επαιτεία. Ο κόσμος σου αφήνει τα χρήματα του, θέλοντας να δώσει μια άλλη διάσταση σε όλο αυτό που συμβαίνει γύρω του.
Αναμνήσεις
Από κάθε πόλη θυμάμαι και κάτι!
Στην Καλαμάτα ένα μικρό κοριτσάκι που με είδε να παίζω ξυπόλυτος μου είπε «σου έριξα λεφτά για να αγοράσεις παπούτσια»! Στην Αλεξανδρούπολη και σε πολλές άλλες πόλεις, γονείς και παιδιά σταματούσαν και χόρευαν στην πλατεία σε ρυθμούς σουίνγκ και funk!
Στο Μεσολόγγι έπαιζαν δίπλα μου κάποια παιδιά μπάλα και σε κάποια φάση, αφού τους είχα ενοχλήσει ήδη αρκετα, έρχεται ένα πιτσιρίκι και μου λέει:
-Θα παίξεις πολύ ώρα ακόμη;
-Εεε, καμιά ωρίτσα, του απαντώ
και έξαλλος μου λέει
-Μάστα και φύγε τώρα γιατί έχεις πιάσει την θέση του τερματοφύλακά μας!
Στην Θάσο έπεσα σε πιτσιρικάδες που δεν ξεκολλούσαν από πάνω μου! Ο ένας μου έφερε φαγητό γιατί ο πατέρας του είχε ταβέρνα, ο άλλος μου πρότεινε να με φιλοξενήσει αφού ο πατέρας του είχε ξενοδοχείο. Ένα από τα παιδιά έπαιζε κιθάρα, τον έπεισα λοιπόν να φέρει την κιθάρα του για να παίξουμε μαζί! Για καλή μας τύχη και λίγη ώρα μετά λίγο παρακάτω από το σημείο που παίζαμε ήρθαν δυο πνευστοί Πολωνοί, οι οποίοι μας προσέγγισαν και τελικά παίξαμε όλοι μαζί!
Η χειρότερη ανάμνηση και η πιο σκληρή περιπέτεια, απ΄ την άλλη ήταν στην Βουδαπέστη. Κάποια στιγμή ενώ έχω στήσει το σετ μου και έπαιζα με πλησίασε ένας τύπος που προσπαθούσε να μου εξηγήσει προφανώς πως πρέπει να φύγω γιατί επρόκειτο να βρέξει καρεκλοπόδαρα! Εγώ βέβαια απορροφημένος στο παίξιμό, τον αγνόησα. Μέσα σε πέντε λεπτά άκουσα έναν κεραυνό. Πάρα πολύ γρήγορα, πριν προλάβω να μαζέψω όλα τα υπάρχοντα μου, ξεκίνησε μια καταρρακτώδης βροχή. Έγινα μούσκεμα και εγώ και τα μισά τύμπανα ενώ μπαίνοντας στο ξενοδοχείο-αυτοκίνητο μου προσπαθούσα να στεγνώσω τον εαυτό μου και τα όργανα!
Το Ελληνικό πρόβλημα με την μουσική του δρόμου
Η Ελλάδα με κουράζει λόγο νομού. Μπορεί κάποιος αστυνομικός να σε πάρει αυτόφωρο ή ακόμη και να κάνει κατάσχεση τα όργανά σου. Όταν κάποια στιγμή βρέθηκα στο Ρέθυμνο θελήσαμε μαζί με τον φίλο και μουσικό, Μιχάλη Ζέγα, να δώσουμε μια παράσταση στον δρόμο. Αφού είμασταν σε διαδικασία στησίματος εμφανίστηκε το λιμενικό και μας ρώτησε εάν έχουμε άδεια ενώ μας ενημέρωσαν πως η αστυνομία μπορεί να μας δώσει ώστε να παίξουμε. Την επόμενη, πήγα στην αστυνομία oι οποίοι γεμάτοι απορία με παρέπεμψαν στον Δήμο. Από εκεί μου ζήτησαν διάφορες αιτήσεις και με παρέπεμψαν αλλού. Αφού βρήκα τελικά τον αρμόδιο υπάλληλο μου ζήτησε να κάνω αίτηση, η οποία θα περνούσε από Δημοτικό συμβούλιο και θα με ενημερώσουν στις επόμενες δυο εβδομάδες σχετικά με την εξέλιξη της….Φυσικά την επόμενη μέρα θα έφευγα!
Όταν ζήτησα αντίστοιχη άδεια στην Αυστρία μου έδωσαν την ίδια στιγμή κάρτα με την οποία μπορούσα να παίξω σε οποιοδήποτε κεντρικό σημείο ήθελα. Στην Ελλάδα υπάρχει ένας παραλογισμός. Ο μουσικός του δρόμου στήνει παράνομα αφού δεν έχει άλλη επιλογή και πολλές φορές έρχεται αντιμέτωπος με πολύ άσχημες συμπεριφορές. Δεν υπάρχει σεβασμός. Έχει τύχει μέχρι και να με συλλάβουν. Πήγα μέσα για εξακρίβωση στοιχείων, θα μπορούσε όμως η αστυνομία να με συλλάβει για επαιτεία, φοροδιαφυγή και κατάληψη δημοσίου χώρου. Ο κόσμος γουστάρει. Ο νόμος όχι!
Μανώλης Κουτσουνάνος
Αργότερα συμμετείχε ως ιδρυτικό μέλος στους Blue train, οι οποίοι συνεργάστηκαν με τον Αμερικανό κιθαρίστα Wayne Brassel καταλήγοντας στο πρώτο τους άλμπουμ με τίτλο Sky Paths. Μετά από αναζητήσεις προσέγγισε τη τζαζ διαφορετικά, συμμετέχοντας στη δημιουργία του Apopsis trio, έχοντας επιρροές από τον ρυθμικό πλούτο της παράδοσής μας. Το τρίο εμφανίστηκε σε διάφορα φεστιβάλ στην Ελλάδα και το εξωτερικό, αποσπώντας πολύ καλές κριτικές. Έτσι, το 2005 ηχογράφησαν το άλμπουμ με τίτλο Epiroes.
Τον Αύγουστο του 2010 έμεινε για ένα διάστημα στη Νέα Υόρκη με σκοπό να γνωρίσει την τζαζ και την εξέλιξή της από κοντά. Παρακολούθησε μαθήματα από κορυφαίους ντράμερ όπως οι Marvin Bugalo Smith, Emanuel Harold, Ludwig Afonso, Jason Brown, Obed Kalvaire, Mark Guliana, Donald Edwards, Engin Kaan Gunaydin και Alvester Garnet.
Επιστρέφοντας, ταξίδεψε δίνοντας συναυλίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό συνδυάζοντας έναν διαφορετικό τρόπο ζωής, παίζοντας μουσική παράλληλα και στους δρόμους.
Τον Μάρτιο του 2015 άρχισε να ηχογραφεί τον πρώτο του προσωπικό δίσκο. Μια ιδέα που ονομάστηκε Ταξίδι from tradition to jazz ώστε να έχει τη δυνατότητα να εκφράζεται μέσα από δύο διαφορετικούς όμορφους κόσμους της μουσικής. Έχει συνεργαστεί με πολύ σημαντικούς Έλληνες και ξένους μουσικούς της τζαζ. Έχει εμφανιστεί μεταξύ άλλων σε φεστιβάλ όπως Mexico Euro Jazz San Luis Potosi, Sani Festival, Servia ΧΧΙΙΙ International Nisville jazz festival, Τζαζ Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, Παρά θίν’ αλός Καλαμαριάς, Μαίναλον Φεστιβάλ 2005, Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, 1ο Διεθνές Φεστιβάλ JF Κοζάνης, Ζάππειο Μέγαρο.