Όλοι έχουμε κακές συνήθειες. Κάποιοι ξεσπούν στο φαγητό όταν είναι νευρικοί ενώ άλλοι να καταφεύγουν στο ποτό όταν χαλαρώνουν με τους φίλους τους. Ακόμα και το να χάνουμε χρόνο στα social media ή να επιχειρηματολογούμε υπερβολικά με συναδέλφους, φίλους και την οικογένειά μας θεωρούνται κακές συνήθειες. Για να αλλάξουμε αυτές τις κακές συνήθειες, οι φίλοι και οι ειδικοί μας τονίζουν ότι θα πρέπει να γίνει στόχος μας και στην πορεία – αν προσπαθήσουμε σκληρά- θα τις ξεφορτωθούμε.
Ωστόσο, εκτεταμένη έρευνα έχει δείξει ότι υπάρχει μεγάλη διαφορά στο να έχουμε σα στόχο να αλλάξουμε κάποιες κακές συνήθειες και στο να γίνει αυτό πράξη. Αυτό ισχύει και για τις κακές συνήθειες που σχετίζονται με όλους τους τομείς της ζωής μας, όπως είναι η υγεία, η εργασία καθώς και η κοινωνική ζωή μας. Τι μπορούμε λοιπόν να κάνουμε για να μειώσουμε αυτά τα κενά;
Συνήθως οι άνθρωποι πρέπει να σχεδιάσουν την υλοποίηση των στόχων τους. Τα πιο αποτελεσματικά σχέδια είναι εκείνα που καθορίζουν πότε, πού και πως θα θέλαμε να ενεργούμε χρησιμοποιώντας το φορμάτ «αν γινόταν αυτό τότε…». Ας πάρουμε για παράδειγμα ότι πίνουμε πολύ με τους φίλους μας. Στο τμήμα του «αν» εντοπίζεται μια κρίσιμη κατάσταση που ενεργοποιεί την κακή συνήθεια. Ίσως αυτή η αφορμή να είναι ότι μας προσφέρεται ένα ποτό από τους φίλους μας. Στο τμήμα τότε, βρίσκεται μια ενέργεια που μπορεί να σταματήσει την αποδοχή της προσφοράς αυτής, όπως το να πείτε ότι προτιμάτε ένα χυμό ή ένα ποτήρι νερό. Στη συνέχεια συνδέοντας τα δυο μέρη «αν» και «τότε» μαζί καταλήγουμε σε ένα σχέδιο του τύπου «Αν το βράδυ του Σαββάτου οι φίλοι μου προσφέρουν ένα ποτό, τότε θα απαντήσω ότι προτιμώ ένα ποτήρι νερό!»
Φαίνεται απλό, καθώς δεν χρειάζεται πλέον να θέλουμε να αλλάξουμε μια κακή συνήθεια και στη συνέχεια να προσπαθούμε σκληρά να το πράξουμε. Αντίθετα η αντιμετώπιση μια κρίσιμης κατάστασης ενεργοποιεί την προγραμματισμένη ανταπόκριση με γρήγορο, αβίαστο και περιστασιακό τρόπο. Δεδομένου ότι το μυαλό έχει προγραμματιστεί να ανταποκρίνεται αυτόματα στην κακή συνήθεια, δεν έχει το περιθώριο του να σκεφτεί ότι έχει και άλλες επιλογές. Αντ’ αυτού δίνει μια προγραμματισμένη, σχεδόν αυτόματη απάντηση.
