Γράφει ο Βασίλης Οικονόμου
Φωτογραφίες :Γιώργος Σιαμπανόπουλος
Στο άκουσμα της λέξης βιντεοκλάμπ η αυτόματη πρώτη λέξη που έρχεται πλέον στο μυαλό του μέσου θεατή είναι… νέτφλιξ!
Και δικαίως αφού το πέρασμα απ΄ το αναλογικό στο άυλο ψηφιακό ήταν σαρωτικό και η δημοφιλής πλατφόρμα κυριάρχησε σαν συλλογική συνήθεια στο πως καταναλώνουμε ταινίες στο σπίτι.
Το βιντεοκλάμπ ήταν όμως κάτι περισσότερο από την ικανοποίηση της θέασης…
Ήταν μια κουλτούρα, ήταν μια κοινότητα!
Πίσω στη δεκαετία του ΄80 και του ΄90 τα βιντεοκλάμπ ήταν συνήθως μεγάλοι χώροι γεμάτοι αφίσες και φαντεζί εξώφυλλα από βιντεοκασέτες.
Η τιμή ενοικίασης ήταν λογική, γύρω στο ένα τρίτο του εισιτηρίου του κινηματογράφου. Πριν την καθιέρωση των χρονικών κατηγοριών ημέρας-τριημέρου-εβδομάδας, έπαιρνες μια διαθέσιμη ταινία με την υπόσχεση της γρήγορης επιστροφής κι αν την αργούσες σ΄ έπαιρνε τηλέφωνο κι ο βιντεοκλαμπάς. Μέχρι και κρατήσεις ταινιών έπαιζαν.
Επισκέφθηκα για πρώτη φορά βιντεοκλάμπ στις πρώτες τάξεις του δημοτικού. Το μαγαζί -του οποίου τ΄ όνομα δε θυμάμαι- βρισκόταν στον κεντρικό πεζόδρομο της Κοζάνης, στο δεύτερο όροφο.
Θυμάμαι ότι είχε αφίσες μέχρι και στον διάδρομο, στις σκάλες πριν την είσοδο και ήταν ένας τεράστιος, φαντασμαγορικός χώρος στα παιδικά μου μάτια!
Οι πρώτες οικογενειακές μας ενοικιάσεις ήταν “Η γυναικάρα απ΄ το Κιλκίς” με τη Γερασιμίδου και τον Τσάκωνα, τα “Κρίττερς”, μια καθαρά ενήλικη ταινία τρόμου και κάνα δυό παιδικά.
Φυσικά τεράστιο κεφάλαιο των βιντεοκλάμπ που αξίζει αυτοτελές αφιέρωμα είναι οι τσόντες καθώς μέχρι το 1995 που ήρθε το Filmnet,ο μόνος τρόπος για να δει κάποιος μια ταινία πορνό ήταν η βιντεοκασέτα από βιντεοκλάμπ ή περίπτερο και τα ελάχιστα εναπομείναντα τσοντο-σινεμά.
Αργότερα πήγαινα στον Βαχτσεβάνο που ήταν κοντά στη γειτονιά μου ενώ ενηλικιώθηκα και ψάχτηκα αρκετά στον Πενογλίδη και τα Seven, στο “στενό” της πλατείας.
Ύστερα ήρθε η επανάσταση του dvd που έφερε σημαντική βελτίωση σε εικόνα και ήχο και μας απάλλαξε απ΄ το γύρισμα της κασέτας στην αρχή. Το ζούσαμε και δε το πιστεύαμε! Άνοιξαν χιλιάδες νέα “ντιβιντάδικα” σε όλη τη χώρα τα οποία έκλεισαν εξίσου μαζικά σε λιγότερα από 15 χρόνια αφού ξέσπασε η οικονομική κρίση, διαθόθηκαν τα τορεντάδικα και η επαφή των θεατών με τις ταινίες έγινε κυρίως digital…
Μαζί με το κλείσιμο των βιντεοκλάμπ χάθηκαν πολλές περίεργες κι ενδιαφέρουσες γωνίες που ομόρφαιναν τις ελληνικές πόλεις. Πινακίδες με τ΄ όνομα του καταστήματος και αφίσες ταινιών στις γυάλινες βιτρίνες που ανανεωνόταν κάθε μήνα.
Μια κατάσταση παρόμοια με τους κινηματογράφους αλλά σε μικρότερη κλίμακα.Η μεγάλη οθόνη βέβαια αντιστέκεται με λίγες ακόμα ανοιχτές αίθουσες.
“ΚΟΖΑΝΗ”
Κυριολεκτικά, σε μια γωνία της Κοζάνης, περιμένει ακόμα ανοιχτό το ομώνυμο βιντεοκλάμπ.
Πρόκειται σίγουρα για ένα από τα τελευταία της Ευρώπης καθώς εδώ πέρα μπορεί να βρει κάποιος εκτός από dvd και bluray ακόμα και εκατοντάδες βιντεοκασέτες προς ενοικίαση!
Συναντώ τον Βλάση πίσω απ΄ τον γνωστό πάγκο στο βάθος του μαγαζιού.
Με ξέρει και τον ξέρω «φατσικά» μιας και το «ΚΟΖΑΝΗ» είναι λίγα μέτρα πιο κάτω από τον κινηματογράφο Ολύμπιον, άλλο ένα αγαπημένο στέκι της πόλης.
Το «ΚΟΖΑΝΗ» το …τίμησα ιδιαίτερα το καλοκαίρι του 1998 που έκανα θερινά τμήματα αγγλικών και την πάλεψα με πολύ …βιντεοκασέτα.
Το Φάργκο, το SE7EN αλλα κυρίως πολλές ταινίες τρόμου που ήταν κι ο λόγος που ασχολήθηκα με το σινεμά.
Άνοιξε το κατάστημα το 1984 την χρυσή περίοδο της βιντεοκασέτας, πριν πέσει κατακόρυφα η κίνηση, όπως μου αφηγείται, στις αρχές του 1990 με τον ερχομό των ιδιωτικών καναλιών.
Τον ρωτάω ποιες ταινίες είχαν τις περισσότερες ενοικιάσεις;
Οι ελληνικές, μου λέει. «Όχι στα ΄80s» επισημαίνω, «αλλά στα ΄90s». Και πάλι οι ελληνικές απαντάει και με εκπλήσσει! Είναι σίγουρα μια επιβεβαίωση για το πόσο ανάγκη έχουμε να δούμε ελληνικό σινεμά και να ταυτιστούμε με οικείες ιστορίες και ανθρώπους.
Στην κορυφή τοποθετεί τις ταινίες με τον Στάθη Ψάλτη, όπως το «Καμικάζι, αγάπη μου» και το «Κλεφτρόνι και τζέντλεμαν».
Είναι πλέον ένα μαγαζί-μουσείο και όσοι μεγάλωσαν με βίντεο και το επισκεφθούν, θα συγκινηθούν με τη μυρωδιά της κασέτας και το ¨ξεφύλλισμα¨ από τις καρτέλες των ταινιών ενώ μπορεί να αγοράσει κάποιος παλιές συλλεκτικές κασέτες και dvd από το στοκ.
“Οι νέοι που ανεβαίνουν την οδό Δημοκρατίας, συχνά σταματάνε μπροστά στη βιτρίνα και βγάζουν σέλφι”, μας λέει γελώντας ο Βλάσης.
Σε δύο-τρία χρόνια το “ΚΟΖΑΝΗ” θα βγει στη σύνταξη βγάζοντας την τελευταία κασέτα από το VCR και πατώντας το οριστικό off σε μια συγκινητική εποχή.
υγ: παράκληση εκ του καταστήματος: όσοι χρωστάνε ακόμα βιντεοκασέτες παρακαλούνται να τις επιστρέψουν!