Ποια είναι αλήθεια η Μαίρη Παναγιωταρά; Ποια γυναίκα δεν έχει ταυτιστεί με την ηρωίδα του Λουκιανού Κηλαϊδόνη και δεν έχει νιώσει η αδερφή ψυχή της; Από τότε που γράφτηκε το τραγούδι (1982 δίσκος Χαμηλή Πτήση) μέχρι σήμερα δεν παρατηρούνται δραματικές αλλαγές σε στερεότυπα, συμπεριφορές κλπ.
Ο ΟΗΕ θέσπισε την 8η Μαρτίου ως Ημέρα της Γυναίκας (αλήθεια… πόσο ρατσιστικό είναι αυτό σαν πράξη από μόνο του; Γιατί χρειάζονται οι γυναίκες μια μέρα και όχι οι άντρες;) σε ανάμνηση μιας μεγάλης διαμαρτυρίας που έγινε στις 8 Μαρτίου το 1857 από εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας στην Νέα Υόρκη, οι οποίες ζητούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας. Με το σύνθημα «Ψωμί και Τριαντάφυλλα», διεκδικούσαν οικονομική ασφάλεια και καλύτερη ποιότητα ζωής.
Κάθε γυναίκα σήμερα είναι μια εν δυνάμει, Μαίρη Παναγιωταρά κι αυτό, είναι το αλφαβητάρι της.
Aπόφαση. Όλα στην ζωή είναι θέμα μιας απόφασης. Η στιγμή που θα αποφασίσεις να πετάξεις τις γόβες και να φορέσεις τις παντόφλες* περνώντας έτσι στο στρατόπεδο της Μαίρης αποτελεί κόμβο για όλη την υπόλοιπη ζωή σου (χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν μπορείς να γυρίσεις στον κόμβο, να φορέσεις τις γόβες σου ξανά και να πάρεις άλλο μονοπάτι). Το βασικό είναι –για σένα και για κανέναν άλλον- όποιο στρατόπεδο κι αν διαλέξεις τελικά, να είναι δική σου επιλογή. Και να είσαι σίγουρη γι’ αυτή.
Βοήθεια. Μερικές φορές είναι μια λέξη απλή. Μερικές πάλι κραυγή αγωνίας. Όποια μορφή κι αν έχει, από το «μπορείς να πλύνεις σήμερα τα πιάτα» μέχρι το «νιώθω να τρελαίνομαι, νομίζω χρειάζομαι βοήθεια», ζήτησέ την. Αιτείτε και θα σας δοθεί∙ ζητείτε και θα βρείτε∙ χτυπάτε και θα σας ανοιχτεί∙ γιατί καθένας που αιτεί λαμβάνει, και αυτός που ζητάει βρίσκει και σ’ αυτόν που χτυπάει θα του ανοιχτεί. (Κατά Ματθαίο 7:7-11).
Ζητήστε το μέχρι να σας δοθεί. Είναι αναφαίρετο δικαίωμά σας και κυρίως, υποχρέωση απέναντι στον εαυτό σας.
Γιατί. Πολλές λέξεις θα μπορούσαν να κολλήσουν στο τρίτο γράμμα της αλφαβήτου. Όπως επίσης και σε πολλές περιπτώσεις κολλάει το «γιατί». Πιστεύω όμως πως σε κάθε Μαίρη… από ένα σημείο και μετά τα γιατί που προκύπτουν είναι βασανιστικά. Και κάπου εδώ γυρίζουμε στην πρώτη λέξη. Αν είναι επιλογή μας, οι απαντήσεις σε όλα τα γιατί του κόσμου έρχονται και κουμπώνουν μια χαρά.
Δάκρυα. Πολλά και καυτά. Τα δάκρυα είναι για τις γυναίκες εξαγνισμός, κάθαρση, λύτρωση. Κλαις και είσαι καλύτερα. Μπορείς να τα αντιμετωπίσεις όλα. Επίσης είναι όπλο. Με δραστικά αποτελέσματα. Ενεργοποιείται αυτόματα κάθε φορά που δεν υπάρχουν λέξεις να απαντήσεις, ή δικαιολογίες για κάτι που έκανες. Γενικά… τα δάκρυα, είναι ευεργετικά.
Εξωσυζυγική «σχέση». Σε έναν ιδανικό κόσμο τα ζευγάρια παντρεύονται και μένουν πιστοί ο ένας στον άλλον για πάντα. Μόνο που σήμερα ο κόσμος μας δεν είναι ιδανικός. Στην πραγματικότητα δεν πλησιάζει καν την έννοια του ιδανικού. Στο σημερινό κόσμο, αυτόν των social media, κανείς και καμιά δεν ξέρει τι συμβαίνει στο «μαύρο κουτί» της ζωής του ή της συντρόφου μας, στο κινητό. Έχετε το νου σας. Μπορεί και να συμβεί. Ο έρωτας είναι τυφλός. Δεν βλέπει βέρα –ειδικά αν κάποιος δεν την φοράει, στα σίγουρα δεν μπορεί να μαντέψει αν υπάρχει ή όχι. Και βέβαια δεν είναι και εντελώς παράλογο να επιθυμήσει κάποιος μια αλλαγή. Το θέμα είναι η προδοσία. Αν από την λέξη σχέση βγουν τα εισαγωγικά, τότε αλλάξτε κατηγορία. Γυρίστε στον κόμβο, φορέστε την γόβα και τρέξτε.
Ζωή. Πριν και μετά. Δύσκολα τα πράγματα μένουν ίδια. Κυρίως μετά το παιδί. Όχι άσχημα. Απλώς διαφορετικά. Κι αυτό δεν το λέω εγώ –που είμαι στο πριν- αλλά φίλες και γνωστές, που είναι στο μετά. Γενικά, αυτές που είναι στο πριν και όσες είναι στο μετά… μην κάνετε πολύ παρέα. Οι μεν παρασύρουν τις δε και σύντομα θα έχουμε άλλα (αν δηλαδή παντρευτεί κανένας μετά από αυτό το …(ΤΟ ΤΟΝΙΖΩ) ευθυμογράφημα.
Ηλεκτρισμός. Αγαπητή Μαίρη. Κοίτα να κρατάς την σπίθα ζωντανή. Μπορεί να άλλαξες στρατόπεδο, μπορεί να έβγαλες τις γόβες, όμως ο ηλεκτρισμός που ένιωσες να χτυπάει το κορμί σου όταν τον είδες, όταν είπες I do, όταν κράτησες το παιδί σου πρώτη φορά, όταν… όταν… όταν… πρέπει να συνεχίσει να υπάρχει. Κίνησε γη και ουρανό και καν’ τον να υπάρχει. Δίνει ρεύμα στην ψυχή, κι όλα μοιάζουν αλλιώς.
Θάρρος. Κακά τα ψέματα. Όλες οι αλλαγές θέλουν θάρρος για να συμβούν. Σε μια σύγχρονη κοινωνία, όπου η γυναίκα είναι πλέον χειραφετημένη και μπορεί να σταθεί μια χαρά στα πόδια της χωρίς να έχει κανέναν πάνω από το κεφάλι της, αποτελεί πράξη θάρρος να επιλέξει κανείς να εισχωρήσει στο στρατόπεδο της Μαίρης. Γιατί κάθε Μαίρη που έχει επιλέξει να είναι εκεί που είναι αξίζει τον θαυμασμό και είναι μια ηρωίδα. (Φωτεινή στιγμή σοβαρότητας της υπογράφουσας)
Ιδανικό. Δεν υπάρχει. Μπορεί να μοιάζει αλλά δεν είναι. Κάποια στιγμή κάτι θα γίνει,κάτι θα κάνει, κάτι θα πει και ο μύθος θα καταρρεύσει. Καμιά γυναίκα δεν χρειάζεται έναν πρίγκιπα για να αποδείξει τι αξίζει. Ιδανικό για την κάθε μια από εμάς κορίτσια είναι να βρούμε τον άνθρωπο που όταν μπούμε στην αγκαλιά του θα ακουστεί το κλικ (Φωτεινή στιγμή ρομαντισμού της υπογράφουσας)
Καθήκον συζυγικό. Η θεωρία λέει πως είναι καθήκον. Ποιου και προς ποιον; Κάτι σαν το αν η κότα έκανε το αβγό ή αν το αβγό την κότα. Το … «καθήκον» κρατάει μια σχέση ζωντανή. Και καλό θα είναι να εμπλουτίζεται. Με φαντασία, κέφι και μπρίο. Στην εποχή του ιντερνετ, ακόμα και οι πιο ντροπαλοί ή ντροπαλές μπορούν να βρουν τρόπους να κάνουν το καθήκον ανάγκη και απόλαυση.
Λογαριασμοί. Πάντα κάποιος θα τρέχει. Πάντα ένας θα μας κυνηγάει και πάντα ο σύντροφος της Μαίρης θα ξεχάσει κάποιον να πληρώσει. Οι Μαιρούλες όλου του κόσμου είναι το τραπεζικό σύστημα της οικογένειας. Ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας. Οι περισσότεροι μεγαλώσαμε με μια μαμά τραπεζίτη, που μας έλεγε «Όταν θα κάνεις οικογένεια θα καταλάβεις πως χειρίζονται το χρήμα»{ και όντως όταν γίνεται η οικογένεια, όλοι καταλαβαίνουν πως (δεν) χειρίζονται το χρήμα .
Μητρότητα. «Πότε θα γίνω μάνα» αναφωνούσε η Δημητρούλα και όλες ταυτιζόμασταν. Είχαμε δεν είχαμε παιδιά. «Το να γίνεις μάνα σημαίνει πως έχεις αποφασίσει πως η καρδιά σου θα χτυπάει έξω από το σώμα σου για ολόκληρη την υπόλοιπη ζωή σου». Δεν είναι εύκολη απόφαση αυτή. Γενναίοι όσοι την παίρνουν. Γενναιότεροι όσοι γνωρίζουν πως αδυνατούν να ζήσουν με αυτή την συνθήκη. (Βλ. Αλφαβητάρι Μητρότητας σε επόμενο τεύχος).
Νοικοκυρά. Η καλή, είναι δούλα και κυρά. Α! να τα λέμε αυτά παρακαλώ. Κάθε Μαίρη που σέβεται τον εαυτό της πρέπει να το έχει με τις δουλειές, το ξεσκόνισμα, το πλύσιμο, το σιδέρωμα, το μαντάρισμα και γενικά… με όλα όσα περιλαμβάνει η καθημερινότητα ενός σπιτιού. Ο κύρης, ας ξέρει να κατεβάζει τα σκουπίδια και να αλλάζει και καμιά λάμπα «Λούλα, παντόφλες», όπως αναφωνούσε και ο Βουτσάς!
Ξύπνημα. Πρωινό. Και όχι μόνο. Γενικά ο ύπνος, έχει άλλη μορφή από τότε που βρίσκεται κανείς στο στρατόπεδο της Μαίρης. Λίγο πιο ελαφρύς, λίγο πιο ανήσυχος, λίγο πιο… ξυπνάω πάντα πρώτη για να ετοιμαστώ και μετά να ετοιμάσω τους υπόλοιπους. Ωραία πράγματα. Ευλογημένα!
Όνειρα. Ξεκίνα με αυτά. Μείνε πιστή. Ακολούθησέ τα. Κι αν δεν βγούνε ακριβώς, κάτσε κάτω και σχεδίασέ τα από την αρχή. Τα όνειρα μας είναι η συντροφιά στα δύσκολα, αν μπορέσεις να τα δεις να πραγματοποιούνται, ανήκεις στους ευλογημένους της ζωής.
Παγκοσμιοποίηση. Όσο βαρύγδουπο κι αν ακούγεται η Μαίρη, είναι ένας ρόλος (βλ.Ρ) παγκόσμιου ρεπερτορίου. Λίγο περισσότερο ή λίγο λιγότερο σε ολόκληρο τον κόσμο οι γυναίκες γίνονται η Μαίρη Παναγιωταρά. Η ίδια. Οι διαφορές έχουν να κάνουν με το αξιακό σύστημα και την κοινωνική διαστρωμάτωση αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία και καθόλου της παρούσης.**
Ρόλοι. Η Μαίρη Παναγιωταρά, σαν ρόλος, είναι όλα. Όλα αυτά που κάθε γυναίκα είναι στην καθημερινότητά της. Λίγο μάνα, λίγο σύζυγος, λίγο επαγγελματίας, λίγο γκόμενα, λίγο φίλη, λίγο κόρη, λίγο… λίγο… Κάθε ρόλος κάτι μας αφήνει. Αλλά και μας παίρνει. Στόχος, να κρατάμε τα καλά και να μαθαίνουμε μέσα από τα λάθη –και τα πάθη- των ρόλων μας.
Στερεότυπα. Είσαι γυναίκα άρα, πρέπει να ξέρεις να κάνεις δουλειές, να παντρευτείς, να κάνεις παιδί, να είσαι καλή νοικοκυρά, να είσαι σεμνή, να μην δίνεις δικαιώματα, να μην βγαίνεις χωρίς τον άντρα σου. Τι; Βγήκες; Τι θα πει ο κόσμος. Η ζωή προχωράει. Κι εμείς μαζί της. Τα στερεότυπα έχουν εγκαθιδρυθεί μέσα μας από την νηπιακή μας ηλικία. Θέλει δουλειά πολλή για να γυρίσει ο ήλιος. Όταν γυρίζει όμως… είναι τόσο λαμπερός!
Ταινία. Όλες έχουμε κλάψει την στιγμή που ο Richard σκαρφαλώνει –παρά την υψοφοβία του- και χαρίζει τα λέλουδα στην Julia. Ακόμα κι αν αυτό είναι πιθανό να συμβεί –όπως και άλλες βγαλμένες από την ζωή ιστορίες- κρατήστε την μπάλα χαμηλά. Άλλωστε μην ξεχνάτε πως βλέπουμε τις ταινίες μέχρι τον γάμο. Σπάνια μετά. Άραγε πώς να ήταν η καθημερινότητα του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας;
Υποχρεώσεις. Καθημερινές και σχεδόν ατελείωτες. Μόλις τελειώσεις με την μία, προκύπτει η επόμενη. Αν γίνει ένας καλός προγραμματισμός και συνδυάσουμε τον Χρόνο με τις Υποχρεώσεις, τότε η επιτυχία είναι στο τσεπάκι μας. Και λέγοντας επιτυχία, εννοούμε να τα προλάβουμε όλα στο 24ωρο.
Φεμινισμός. Μην βιαστείτε να κάψετε τα σουτιέν σας κορίτσια. Όσο κάθε 8 Μαρτίου βγαίνουμε και γλεντοκοπάμε σαν να είμαστε κλειδωμένες όλη την υπόλοιπη χρονιά, από μόνες μας καταργούμε κάθε έννοια φεμινισμού. Όπως κάθε τι στην ζωή θέλει αγώνα, πίστη και υπομονή. Ακόμα και σήμερα που μοιάζει να έχουν εξισωθεί τα πάντα η αντίληψη «Ο άντρας είναι άντρας» δεν παύει να υπάρχει σε μια γωνίτσα του κεφαλιού μας. N’est pas?
Χρόνος. … αυτός ο άγνωστος! Υπάρχει κάπου. Αυτό είναι βέβαιον. Και γίνεται αντιληπτό κυρίως από το γεγονός πως ξημερώνει και βραδιάζει (πάντα στον ίδιο τον σκοπό). Συνήθως η νύχτα γίνεται μέρα και οι 16 ώρες που έχει ένας νορμάλ άνθρωπος στην διάθεσή του, ουδεμία σχέση έχουν με το 24ωρο μιας Μαίρης. Διαχειριστείτε τον με σύνεση και φειδώ και βρείτε λίγο για τον εαυτό σας. Έστω 5 λεπτά που θα καθίσετε με τα μάτια κλειστά να ακούσετε το αγαπημένο σας τραγούδι. Κι αυτό είναι διαταγή!
Ψώνια. Θεραπευτική δραστηριότητα όταν ο εγκέφαλος της γυναίκας κλατάρει και θέλει να πάρει λίγο αέρα, να αλλάξει παραστάσεις ή να μην τους σκοτώσει όλους. Συνδυάζεται με την βοήθεια. Όταν χρειάζεστε βοήθεια για να ξεπεράσετε τα ψώνια… μπορεί να υπάρχει μικρό προβληματάκι, αλλά θα το δούμε σε άλλο αλφαβητάρι αυτό.
Ωραία που είναι να σε λένε Μαίρη Παναγιωταρά!
*Εννοείται πως το παράδειγμα είναι σχηματικό και πως από μια ηλικία και πέρα οι γόβες είναι παρελθόν σε όποιο στρατόπεδο κι αν ανήκεις.
** Αναζητήστε πληροφορίες για το “The Panagiotara project”
*** Το κείμενο είναι ΑΠΟΛΥΤΑ χιουμοριστικό και ουδεμία ευθύνη φέρει η υπιγράφουσα για τυχόν διαζύγια και ακυρώσεις γάμων! Καλά στέφανα!
