Επιλογή αποσπάσματος:Λίλα Κύρου
Περί Ερωτα
Στο βιβλίο Πλάτωνος Συμπόσιον
Με αφορμή τη γέννηση της Αφροδίτης, οι θεοί οργάνωσαν μεγαλοπρεπή
συνεστίαση, στην οποία μεταξύ των άλλων συμμετείχε και ο γιος της
Μήτιδας(προσωποποίηση της πρακτικής ευφυΐας), ο Πόρος. Όταν απόφαγαν κατέφτασε η Πενία, για να ζητιανέψει κάτι από το πλούσιο τραπέζι. Στεκόταν παράμερα, κάπου κοντά στη θύρα. Ο Πόρος που είχε μεθύσει με το νέκταρ- κρασί δεν υπήρχε ακόμα – μπήκε στο περιβόλι του Δία και ζαλισμένος από το πιοτό αποκοιμήθηκε. Η Πενία, όντας ακριβώς άπορη, μηχανεύτηκε να συλλάβει παιδί με τον Πόρο. Έσμιξε λοιπόν μαζί του και κυοφόρησε τον Έρωτα. Αυτός είναι ο
λόγος που ο Έρως είναι ακόλουθος και υπηρέτης της Αφροδίτης, επειδή η σύλληψη συνέπεσε με τα γενέθλια της θεάς. Μα και από τη φύση του είναι εραστής της ομορφιάς, αφού άλλωστε η Αφροδίτη είναι πανέμορφη.
Τώρα, να πως προσδιόρισε
τη μοίρα του η καταγωγή του Έρωτα από τον Πόρο και την Πενία : πρώτα πρώτα είναι σ’ όλη του τη ζωή φτωχός και καθόλου τρυφερός ή όμορφος, όπως φαντάζεται ο πολύς κόσμος. Αντίθετα είναι τραχύς και λιπόσαρκος, ξυπόλητος, μια ζωή ανέστιος. Χωρίς στρωσίδια κοιμάται κατάχαμα μπροστά στις ξένες πόρτες, στα σοκάκια, κάτω απ’ τ’ άστρα. Κι ακόμη έχει παντοτινή συντρόφισσα τη στέρηση, κληρονομιά απ’ τη μητέρα του. Απ’ τον πατέρα του πάλι κληρονόμησε το χάρισμα να
κυνηγάει τους ωραίους και εκλεκτούς, να είναι ασυναγώνιστος, αντρειωμένος,
ριψοκίνδυνος και επίμονος κυνηγός. Σκαρώνει πάντα καινούργια τεχνάσματα, είναι παθιασμένος με τη γνώση και επινοητικός. Σε όλη του τη ζωή φιλοσοφεί και είναι γητευτής συναρπαστικός και πλάνος στα βότανα και στα λόγια.
Ως προς τη φύση του δεν πλάστηκε αθάνατος ούτε θνητός, αλλά, μέσα στην ίδια μέρα, τη μία στιγμή που όλα του πάνε βολικά θάλλει και είναι γεμάτος σφρίγος και την άλλη αποχαιρετάει τη
ζωή. Πάλι όμως ανασταίνεται, χάρη στην αθάνατη πατρική φύση. Ό,τι αποκτάει του φεύγει πάντοτε μέσα από τα δάχτυλα, ώστε μήτε φτωχαίνει ποτέ, μήτε πλουτίζει.
Κινείται ανάμεσα στη σοφία και στην άγνοια. Κι αυτό έχει την εξήγηση του: κανένας θεός δεν επιδιώκει τη γνώση ούτε άλλωστε επιθυμεί να γίνει σοφός, αφού είναι ήδη.
Μα και κανένας άλλος, ήδη σοφός, δεν κυνηγά τη γνώση. Και οι μωροί ούτε την
αναζητούν ούτε τη θέλουν, γιατί αυτό είναι το αρνητικό της άγνοιας: να στερείται κάποιος ομορφιά, αρετή και φρονιμάδα και να έχει την ψευδαίσθηση ότι είναι κάτοχος τους, μάλιστα σε βαθμό επαρκή.
Αν κάποιος δεν αντιλαμβάνεται ότι του λείπει κάτι, δεν μπορεί να επιθυμεί αυτό που δεν καταλαβαίνει ότι του του λείπει. Φιλοσοφούν αυτοί που δεν είναι ούτε σοφοί ούτε οι μωροί. Όσοι βρίσκονται ανάμεσα σ’ αυτά τα δύο, όπως και ο Έρως. Ο Έρως είναι φιλόσοφος και με αυτή την ιδιότητα βρίσκεται ανάμεσα στη σοφία και στην αμάθεια. Κι αυτό οφείλεται στην καταγωγή του, γεννήθηκε από πατέρα σοφό και πολυμήχανο, ενώ η μάνα του είναι αμαθής και άπραγη. Αυτή, φίλε Σωκράτη, είναι η πραγματική φύση του δαίμονος αυτού.
Μετάφραση : Δημήτρης Κοσμάς
