Συνέντευξη στον Βασίλη Οικονόμου
Το βιβλίο για την ιστορία του Φίλαθλου Σωματείου Κοζάνης είναι μια έκδοση θησαυρός, ένα άτυπο τρόπαιο για την ποδοσφαιρική βιβλιοθήκη κάθε Έλληνα φίλαθλου και οπαδού.
Γιατί είναι ένα βιβλίο για μια μεγάλη και ιστορική ομάδα. Γιατί εάν αγάπησες την αληθινή μπάλα θα γνώρισες και την κρυμμένη της μαγεία. Δεν είναι μονάχα τα τρόπαια και οι πρωτειές. Η μπάλα που τινάζει τα δίχτυα είχε την ίδια βαρύτητα με τις αντιδράσεις νικητών και ηττημένων. Το ανιτλαμβάνεται κανείς βλέποντας τις ερημωμένες κερκίδες λόγω της πανδημίας…
Το βάρος της φανέλας ενός Συλλόγου το δίνει ο κόσμος του και τα συλλογικά γηπεδικά βιώματα και το βιβλίο του Κώστα Τσιώρα για την Κοζάνη, είναι γεμάτο από τέτοια.
Αναμνήσεις και συναισθήματα από γηπεδική μέθεξη που λάμβανε χώρα στα γεμάτα κόσμο τσιμέντα. Ένα κινηματογραφικό σκηνικό πάθους και χαβαλέ, όπου πλούτος ήταν οι μεγάλες και μικρές λεπτομέρειες, όπως οι ραδιοφωνικές διαφημίσεις απ΄τα μεγάφωνα, τα χρώματα στα κασκόλ και τις φανέλες και τα μωσαικό από πρόσωπα στις κερκίδες.
Συνέντευξη με τον συγγραφέα Κώστα Τσιώρα
-Ποιο ήταν το έναυσμα ώστε να ασχοληθείς και να αφιερώσεις τόσα χρόνια σχολαστικής έρευνας και συλλογής γύρω από την ιστορία του Φ.Σ. Κοζάνης;
Η συλλογή του υλικού διήρκεσε περισσότερο από 12 χρόνια. Ξόδεψα ατελείωτες ώρες στην συλλογή αποκομμάτων εφημερίδων, άρθρων, φωτογραφιών και συναντήσεων με παλαίμαχους έτσι ώστε τα στοιχεία που θα παρουσίαζα να είναι όσο πιο σωστά γίνεται. Σίγουρα θα υπάρχουν λάθη στο βιβλίο γιατί είναι αδύνατο να μην υπάρχουν σε μία τέτοια προσπάθεια. Ήθελα το βιβλίο αυτό να μείνει ως «ιστορικό αρχείο» της ομάδας της Κοζάνης για τα χρόνια από την ίδρυση της το 1964 έως το 2020 (το τέλος της δεκαετίας του ’10). Ήθελα όλα τα στοιχεία που μάζεψα να υπάρχουν συγκεντρωμένα σε ένα βιβλίο έτσι ώστε σε 50 χρόνια από τώρα κάποιος Κοζανίτης να μπορεί να έχει μία εικόνα της ομάδας της πόλης του της εποχής που διαπραγματεύεται το βιβλίο.
-Πες μας κάποια στοιχεία γύρω από την ιστορία που απλώνεται στις 500 και πλέον σελίδες του βιβλίου σου.
Το βιβλίο ξεκινάει με μία συνοπτική παρουσίαση του Ολυμπιακού Κοζάνης και του Μακεδονικού Κοζάνης που ιδρύθηκαν κι οι δύο με διαφορά μηνών το 1928 και συνενώθηκαν στο «Φ.Σ. Κοζάνη» το καλοκαίρι του 1964. Από κει και πέρα υπάρχει μία αναλυτική παρουσίαση σαιζόν-ανά-σαιζόν από το 1964-65 (πρώτη σαιζόν του Φ.Σ. Κοζάνη) έως το 2019-20, με όλα τα παιχνίδια, τα στατιστικά, τις συμμετοχές, φωτογραφίες, κλπ. Στην συνέχεια παρουσιάζω κάποια ενδιαφέροντα συνολικά στατιστικά της ομάδας αλλά και ατομικά στατιστικά παικτών και προπονητών. Επίσης παρουσιάζω αλφαβητικά (με μικρή φωτογραφία τους) τους 628 παίκτες που φόρεσαν την φανέλα της Κοζάνης έστω και σε ένα επίσημο παιχνίδι και χρονολογικά τους 59 προπονητές και 25 προέδρους της ομάδας. Τέλος παρουσιάζω κάποιους σημαντικούς παίκτες που ξεκίνησαν από την Κοζάνη και αγωνίστηκαν στην Α’ Εθνική.
-Γιατί διάλεξες την περίοδο που διανύουμε για την έκδοση;
Ήθελα το βιβλίο να καλύψει χρονολογικά τις πεντέμισι δεκαετίες ύπαρξης της ομάδας έως το τέλος της τελευταίας δεκαετίας του ’10. Επίσης συνέπεσε με την άνοδο της ομάδας από το τοπικό πρωτάθλημα μετά από 4 χρόνια και θεώρησα ότι αυτό είναι ένα καλό σημάδι.
-Θυμάσαι την πρώτη φορά που πήγες στο γήπεδο;
Αποκλειστικά την πρώτη φορά όχι, αλλά θυμάμαι πιτσιρικάς την τελετουργία της Κυριακής με τα δύο ξαδέρφια μου που μας έπαιρνε ο κοινός παππούς μας (ομώνυμος μου) στα παιχνίδια της Κοζάνης στις αρχές έως τα μέσα της δεκαετίας του ’70. Ηταν μία μαγική μέρα με χιλιάδες Κοζανίτες να κατακλύζουν το γήπεδο και να στηρίζουν την τοπική ομάδα που στα παιδικά μου μάτια φάνταζε … Αγία (η τότε μεγάλη ομάδα της εποχής).
-Ποιο ήταν το τελετουργικό σου, οι συνήθειες σου δηλαδή, τις μέρες που αγωνιζόταν η Κοζάνη στο ΔΑΚ, όπως οι παρέες, κάποια συγκεκριμένη θέση στο γήπεδο.
Πιτσιρικάς, όπως ανέφερα, είχα ένα συγκεκριμένο τελετουργικό με τον παππού μου και τα ξαδέρφια μου. Αργότερα ως έφηβος κατέβαινα στο γήπεδο με τους φίλους μου και καθόμασταν με άλλους νεαρούς φιλάθλους στην μέση της εξέδρας για να κάνουμε «κερκίδα». Αργότερα παρακολουθούσα σποραδικά την ομάδα όταν επισκεπτόμουνα την Ελλάδα καθώς έζησα αρκετά χρόνια στο εξωτερικό αλλά και τότε βρισκόμουνα με παλιούς φίλους πριν το παιχνίδι για να «κατεβούμε» όλοι μαζί.
-Είχα πρόσφατα μια κουβέντα με έναν ποδοσφαιρόφιλο από Κοζάνη. Ανέφερα την κυκλοφορία του βιβλίου, για να πάρω την απάντηση ’’σιγά τι ιστορία έχει η Κοζάνη;’’ (…)
…κι αναρωτιέμαι, πόσα πράγματα πήγαν στραβά στην αθλητική και φίλαθλη κουλτούρα της Ελλάδας, ώστε να μετράνε μόνο οι τίτλοι στο να υποστηρίξουμε και να σεβαστούμε μια ομάδα;
Όλες οι ομάδες, ακόμα και η τελευταία ομάδα του Γ’ Τοπικού έχουν μία ιστορία. Στην Ελλάδα της περιφέρειας δεν υπήρξε ποτέ η κουλτούρα της αποκλειστικής υποστήριξης της τοπικής ομάδας. Το 99% των φιλάθλων της επαρχίας μπορεί να υποστηρίζει την τοπική ομάδα αλλά επίσης κυρίως υποστηρίζει και μία «μεγάλη» ομάδα. Εξαίρεση αποτελούν τα Γιάννενα, η Λάρισα και το Ηράκλειο (ΟΦΗ). Στην Αγγλία ο μέσος επαρχιώτης οπαδός υποστηρίζει την τοπική του ομάδα και δεν σκέφτεται καν να υποστηρίξει μία από τις «μεγάλες». Μάλιστα αν κάποιος συμπολίτης του υποστηρίζει μία από τις «μεγάλες» τον αποκαλούν υποτιμητικά “glory hunter” («κυνηγό της δόξας»). Στην Ελλάδα δυστυχώς οι περισσότεροι φίλαθλοι από την περιφέρεια είμαστε “glory hunters”.
-Ποιο θεωρείς το μεγαλύτερο-κρισιμότερο ματς της ομάδας, από τα 2.043 που εξιστορούνται στο βιβλίο;
Την δεκαετία του ’70 η ομάδα έπαιξε πολλά μπαράζ, είτε σωτηρίας, είτε ανόδου στην Β’ Εθνική αλλά το σημαντικότερο θεωρώ ότι ήταν το περίφημο μπαράζ ανόδου με τον Α.Ο. Αρτάκη που έγινε στο Δημοτικό Γήπεδο Βόλου στις 24-9-1979. Μία «πανστρατιά» περίπου 4.000 φιλάθλων της Κοζάνης (50 λεωφορεία και εκατοντάδες Ι.Χ.) έκανε «κατάληψη» του Βόλου και η νίκη της ομάδας με 2-1 πανηγυρίστηκε έντονα στον Βόλο αλλά και αργότερα μετά την επιστροφή στην Κοζάνη.
-Ποιοι πιστεύεις ήταν οι λόγοι που η Κοζάνη δεν κατάφερε ποτέ την άνοδο στην Α’;
Σε ποιες λεπτομέρειες κρίθηκε;
Η Κοζάνη πάντα είχε ταλαντούχους παίκτες και αφοσιωμένους πολυπληθείς φιλάθλους αλλά ποτέ δεν είχε ισχυρά οικονομικούς παράγοντες. Το κυριότερο είναι ότι ποτέ δεν είχε «δικτυωμένους» παράγοντες. Δυστυχώς στην Ελλάδα το ποδόσφαιρο δεν παίζεται πάντα μέσα στα γήπεδα και η Κοζάνη ποτέ δεν είχε «πρόσβαση» στα κέντρα εξουσίας που αποφασίζουν ποιος θα «προοδεύσει» ποδοσφαιρικά και ποιος θα μείνει στάσιμος.
* Μπορείτε να παραγγείλετε την έκδοση από τον ίδιο τον συγγραφέα μέσα από το τηλέφωνο 6972 271009 ή το e-mail: ctsioras@gmail.com, στην τιμή των 25€.
