Γράφει ο Γιώργος Μανδραβέλλης
Η υπεύθυνη κατανάλωση κρασιού, αλλά και αλκοόλ γενικότερα είναι ένα μείζον θέμα των ημερών μας. Προσωπική μου άποψη είναι ότι πιο πολύ πρόβλημα είναι παρά απλά θέμα. Εξηγούμαι για να μην παρεξηγούμαι. Οι κατηγορίες που βαραίνουν την κατάχρηση αλκοόλ είναι τόσες πολλές και τόσο βαριές που δεν μπορείς απλά να κοιτάξεις αλλού, να κάνεις τα στραβά μάτια που λένε. Ενδοοικογενειακή βία, επιθετικότητα, εθισμός, πρόκληση ατυχήματος λόγω υπερεκτίμησης ικανοτήτων. Είμαι σίγουρος ότι κάποιος γνωστός σου πέρασε από το μυαλό σου σαν εικόνα…
Η λέξη αλκοόλ έχει τις ρίζες της στη αραβική γλώσσα και συγκεκριμένα στη λέξη al-kohl, που ήταν το όνομα ενός καλλυντικού της εποχής. Το έχουν ονομάσει aqua ardens, δηλαδή νερό που καίει, αλλά και aqua vitae, δηλαδή νερό της ζωής. όταν αντιλήφθηκε ο άνθρωπος τη σημασία του, λίγο μετά το ξεκίνημα της απόσταξης του κάπου στις αρχές της 2ης χιλιετίας μ.χ., το αλκοόλ έγινε μοχλός άσκησης πολιτικής και αντικείμενο εμπορίου με μεγάλα κέρδη.
Μέτρον άριστον έλεγε ο Αριστοτέλης και καλά έκανε γιατί όταν χάνεται, κάποιος την πληρώνει, νομοτελειακά. Ο καταναλωτισμός, η υπερβολή σαν τρόπος ζωής που προβάλλεται καθημερινά, η χαλάρωση του ήθους, η αποχή της παιδείας είναι μερικοί από τους λόγους που έχουν οδηγήσει εκεί. Και ο κλήρος για την ανατροπή αυτής της κατάστασης πέφτει στους γενναίους. Παραγωγοί και σημεία πώλησης έχουν επιφορτιστεί με τον άχαρο αυτό ρόλο, αλλά σε λάθος βάση και με λάθος εργαλεία. Φόρος σημαίνει ακριβότερο προϊόν, αυτό σημαίνει μείωση των κερδών, άρα που οδηγούμαστε; Στην προσπάθεια αύξησης της κατανάλωσης.
Το αλκοόλ υπάρχει για να το απολαμβάνουμε, όχι για να το χορταίνουμε. Είναι στο top-5 της κατάταξης εξαρτησιογόνων και παραισθησιογόνων ουσιών του παγκόσμιου οργανισμού υγείας. Μετάφραση: είναι νόμιμο ναρκωτικό. Η ζυθοποιία, η οινοποιία και η αποσταγματοποιία είναι επιστήμες που εξελίσσονται για να μας προσφέρουν την απόλυτη απόλαυση. Φροντίζουν για τις πρώτες ύλες, τον εξοπλισμό, την καθαριότητα, το συμβιβασμό και την εναρμόνιση με τους κανόνες δικαίου και λειτουργίας, το προσωπικό τους, ακόμα και για την εικόνα της συσκευασίας. Και το πιο σημαντικό πλέον, ενημερώνουν τους καταναλωτές για τους κινδύνους που εγκυμονεί το προϊόν τους. Τα σημεία πώλησης, τι κάνουν αλήθεια; Και κάπου εκεί ξεκινάει το (μεγάλο) πρόβλημα.
Δεν υπάρχουν περιορισμοί στην κατανάλωση αυτή καθεαυτή, παρά μόνο περιορισμοί στις δράσεις μετά το πέρας αυτής. Κάποιος πρέπει να σου πει «φτάνει αδερφέ, ώρα να πας σπίτι». Κι αν δε στο πει, η τύχη ας βάλει το χέρι της.
Για να λέμε του στραβού το δίκιο, όντας κι εγώ υπερβολικός με την κατανάλωση αλκοόλ ουκ ολίγες φορές, μισή ντροπή του μεθυσμένου και μισή αυτού που του δίνει κι άλλο καύσιμο. Λόγω εμπειρίας λοιπόν, ας δούμε τι χάνει κάποιος όταν το παρακάνει. Πρώτα απ’ όλα χάνει την ορθή του κρίση. Χάνει την ισορροπία του. Κάνε εικόνα να κοζάρεις ύπαρξη γένους θηλυκού και μόλις πας να κάνεις κίνηση να ξεκινήσεις τη ζεμπεκιά. Κρίμα. Χάνει την άρθρωσή του. Βάλε στην προηγούμενη εικόνα μετά τη ζεμπεκιά και το ένα σύμφωνο δίπλα στο άλλο. Κρίμα και πάλι. Άρονται οι αναστολές σου και σ αυτό ας μην επεκταθώ για προφανείς λόγους. Και αφού κυλάει η βραδιά και το αλκοόλ συνεχίζει να ρέει, τα πράγματα σοβαρεύουν. Έρχεται η σειρά της όρασης… Φλερτάρεις με το βλέμμα, πίνεις, βλέπεις ανταπόκριση, 2οποτό, πρέπει να πάρεις θάρρος για να κάνεις το πρώτο βήμα, παίρνεις κι άλλο ποτό, ξεκινάς, πίνεις ένα σφηνάκι στο δρόμο, ζαλίζεσαι, λίγο πριν φτάσεις παραπατάς και σε βλέπει, φτάνεις, ανοίγεις το στόμα και βγαίνει κάτι ανάμεσα σε αρχαία αραμαϊκά και σουαχίλι, σκέπτεσαι ότι μάλλον θες ένα ποτό ακόμα, το πίνεις, γυρνάς και όλα σκοτεινιάζουν. Κάτι άλλο θα χες στο νου σου όταν έβγαινες, ε;
Αφου λοιπόν δραματοποιήσαμε τα πράγματα τόσο πολύ και αφού ελπίζω να σας έπεισα να σας νοιάζει και η απόλαυση εκτός από την ευφορία, θα σας πω και τούτο. Η μεγάλη κατανάλωση κάνει τα πάντα να φαίνονται ίδια. Γραμμένο θα το ‘χεις το chardonnay και το ξινόμαυρο μετά από 1 μπουκάλι κρασί. Γραμμένη την κοιλάδα του Λίγηρα και τη Νάουσα. Με άλλα λόγια, θα έχεις ακυρώσει την ίδια σου την επιλογή. Να το προχωρήσω και λίγο παραπέρα; Η δημοκρατία μας αρέσει γιατί μας δίνει επιλογές. Ακόμα και ο θεός μας έκανε δύο δώρα, τη ζωή και την ελεύθερη βούληση. Αν νιώθεις ότι ακυρώνεις την ίδια σου την ύπαρξη, τότε είσαι σε καλό δρόμο.