Με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας του Παιδιού στις 20 Νοεμβρίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας, δήλωσαν τα εξής:
«Η φετινή χρονιά έδειξε, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, πόσο η κρίση διαταράσσει τη ζωή των παιδιών, ανεξάρτητα από τη χώρα στην οποία ζούνε. Η πανδημία του κορονοϊού και οι κοινωνικοοικονομικές της επιπτώσεις έχουν σοβαρό και, ενδεχομένως, μακροπρόθεσμο αντίκτυπο στη μάθηση, την ευημερία, την ανάπτυξη και την προστασία των παιδιών. Τα παιδιά κινδυνεύουν να μείνουν πίσω στην εκπαίδευση, να περιπέσουν σε συνθήκες φτώχειας και να γίνουν θύματα βίας, κακοποίησης και παραμέλησης. Πολλά παιδιά υποφέρουν λόγω περιορισμένης ή άνισης πρόσβασης σε υπηρεσίες και σε φροντίδα. Η πανδημία έφερε στην επιφάνεια τις βαθειές ανισότητες που εξακολουθούν να υπάρχουν και ανέδειξε τα σοβαρά κενά στα συστήματα προστασίας των παιδιών σε όλο τον κόσμο.
Πάνω από 1,5 δισεκατομμύριο μαθητές στον κόσμο έχουν επηρεαστεί από το κλείσιμο των σχολείων, ενώ τουλάχιστον 1 στους 3 — δηλαδή πάνω από 460 εκατομμύρια μαθητές — δεν έχει πρόσβαση σε εξ αποστάσεως μάθηση. Για πολλά παιδιά, ιδίως για εκείνα που ζούν ήδη σε ζώνες συγκρούσεων ή υπό ιδιαίτερα δυσμενείς συνθήκες, το να πηγαίνουν στο σχολείο σημαίνει πολύ περισσότερα από πρόσβαση στην εκπαίδευση· σημαίνει, επίσης, πρόσβαση σε νερό και αποχέτευση, σε διατροφή, σε φροντίδα και ασφάλεια, που διαφορετικά δεν θα τους παρέχονταν. Η έλλειψη πρόσβασης σε αυτά τα αγαθά συνεπάγεται, για πολλά από αυτά τα παιδιά, διαβίωση υπό συνθήκες ακραίας φτώχειας ή την υποχρέωση να εγκαταλείψουν την εκπαίδευση και να αναζητήσουν εργασία. Για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων, τον Σεπτέμβριο η ΕΕ και η UNICEF εξέπεμψαν από κοινού μήνυμα S.O.S στον κόσμο για την προώθηση μέτρων που θα επιτρέψουν να διατηρηθεί η πρόσβαση στην εκπαίδευση για όλα τα παιδιά.
Η πανδημία είχε επίσης ως αποτέλεσμα να αυξηθούν οι καταγγελίες για σεξουαλική κακοποίηση παιδιών στο διαδίκτυο. Τον Ιούλιο η ΕΕ ενέκρινε τη Στρατηγική της ΕΕ για αποτελεσματικότερη καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, και τον Σεπτέμβριο ενέκρινε νομοθετική πρόταση για να εξασφαλιστεί ότι οι εταιρείες – πάροχοι θα μπορούν να συνεχίσουν τον εντοπισμό, την καταγγελία και την αφαίρεση υλικού που αφορά περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών στο διαδίκτυο. Η ΕΕ εξακολουθεί επίσης να εφαρμόζει το έργο CLEAR Cotton, για την παρακολούθηση της κατάστασης των παιδιών, ώστε να διασφαλίζεται ότι δεν επιστρέφουν στην παιδική εργασία και δεν εγκαταλείπουν ολοκληρωτικά το σχολείο.
Το προσφάτως εγκριθέν σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία 2020-2024 καθορίζει δράσεις για την προώθηση, την προστασία και τον σεβασμό όλων των δικαιωμάτων όλων των παιδιών. Η εφαρμογή του θα υποστηριχθεί από το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2021-2027, το οποίο επιβεβαιώνει τη σημασία των δικαιωμάτων του παιδιού μέσω γεωγραφικών προγραμμάτων και θεματικών πρωτοβουλιών.
Το επόμενο βήμα μας θα είναι να εγκρίνουμε τη στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού το 2021, να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις που έχουν ανακύψει λόγω της πανδημίας και να προτείνουμε δράσεις για την ενίσχυση της συμμετοχής των παιδιών, την προστασία και την προαγωγή των δικαιωμάτων των παιδιών σε όλα τα επίπεδα, στην ΕΕ και παγκοσμίως. Η στρατηγική αυτή συνδέεται στενά με τη Σύσταση για ευρωπαϊκή εγγύηση για τα παιδιά, την οποία θα προτείνουμε το επόμενο έτος. Η Ευρωπαϊκή Εγγύηση για τα παιδιά θα βοηθήσει τα κράτη μέλη να καταβάλουν προσπάθειες για την επίτευξη του στόχου να διασφαλιστεί η πρόσβαση των παιδιών που διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού σε βασικές υπηρεσίες, όπως η εκπαίδευση, η υγειονομική περίθαλψη, η τροφή και η ποιοτική στέγαση.
Τα παιδιά έχουν την εξαιρετική ευκαιρία να γίνουν οι σημαντικότεροι φορείς αλλαγής. Είναι συλλογική μας ευθύνη να τους δώσουμε τα μέσα για να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητές τους· έτσι θα οικοδομήσουμε κοινωνίες ελεύθερες, χωρίς αποκλεισμούς, με ευημερία, ειρήνη και δημοκρατία.»