Μητέρα Ζωή και Μητέρα Θάνατος

Η ρήση του Baudelaire αναφέρεται στη γυναίκα αλλά αν ισχύει πιστεύω πως ο χαρακτήρας της συγκεκριμένης γυναίκας, που πιθανόν τον πλήγωσε, οφείλονταν στην μητέρα της.

Είναι γνωστό πως ο ποιητής δεν είχε καλή σχέση με τη μητέρα του από τη στιγμή, που εκείνη μετά το θάνατο του πατέρα του παντρεύτηκε το συνταγματάρχη Οπίκ, πράξη που ο Μπωντλαίρ ποτέ δεν της συγχώρεσε.

Φημολογείται πως όταν συμμετείχε στην επανάσταση των οδοφραγμάτων είχε παροτρύνει τους επαναστάτες να πυροβολήσουν τον πατριό του.

Η μοίρα όμως τα έφερε έτσι ώστε να ενταφιαστεί στο κοιμητήριο του Μονπαρνάς, στον ίδιο τάφο με τον πατριό και την μητέρα του.

Το ποίημα σε πεζό La Corde, που εμπνεύστηκε από πραγματικά γεγονότα, αφηγείται την ιστορία μιας μητέρας, που αδιαφορώντας για την τύχη του παιδιού της που θανατώθηκε στην αγχόνη, καταφέρνει να πάρει στην κατοχή της το σχοινί της εκτέλεσης, ώστε να το χρησιμοποιήσει για εμπορικό κέρδος.

Πριν γεννηθεί η προσκόλληση  στον πατέρα υπάρχει μια ισχυρή προσήλωση του παιδιού, στη μητέρα, η οποία αν εξακολουθήσει να υπάρχει και μετά την ηλικία των τεσσάρων ή πέντε ετών θα γίνει αιτία πολλών διαταραχών στην ενήλικη ζωή του.

Ειδικά για το κορίτσι ο ρόλος του συμπλέγματος του ευνουχισμού στη γυναίκα θα προσδιορίσει το χαρακτήρα του ως μέλος της κοινωνίας.

Το κορίτσι απομακρύνεται από τη μητέρα του για πολλούς λόγους

– Ζηλεύει αυτούς, που αγαπά η μητέρα

– Αυτή η σχέση δεν έχει πραγματικό στόχο και δεν μπορεί να ικανοποιηθεί

– Η μητέρα απαγορεύει τον αυνανισμό

– Προσάπτει στη μητέρα το γεγονός ότι δεν της έδωσε πέος και το εξαπάτησε

Η σχέση του κοριτσιού με τη μητέρα είναι υποχρεωτικά αμφιθυμική ενώ το αγόρι μπορεί να μεταθέσει το μίσος στον πατέρα, που του στερεί τη μητέρα.

Το παιχνίδι του κοριτσιού με την κούκλα δεν είναι αρχικά παρά η ταύτιση με την ενεργητική μητέρα, στη συνέχεια όμως αντιπροσωπεύει το παιδί του πατέρα.

Η γυναικεία διφυλετικότητα, θα ωθήσει ορισμένες γυναίκες να παραμένουν καθηλωμένες στη μητέρα, να κάνουν μια ομόφυλη επιλογή αντικειμένου ή να κλυδωνίζονται ανάμεσα στην ανδροπρέπεια και τη θηλυκότητα.

Ο Freud έλεγε πως: «η συζυγική ευτυχία δεν είναι εξασφαλισμένη, ενόσω η γυναίκα δεν κατάφερε να κάνει τον άνδρα παιδί της».

Ένας άνδρας 30 ετών είναι ένα νεαρό άτομο ανολοκλήρωτο, που μπορεί να εξελιχθεί. Αντιθέτως μια γυναίκα ιδίας ηλικίας μας φοβίζει γιατί συναντάμε σε αυτήν κάτι σταθερό, αμετακίνητο, καμιά ελπίδα να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε εξέλιξη αφού η διαδικασία έχει περατωθεί, είναι ανεπηρέαστη, λες και η επώδυνη εξέλιξη προς τη θηλυκότητα, εξάντλησε τις δυνατότητες του ατόμου.

Όλοι μας περνάμε από την παθητική στάση στην ενεργητική.

Τι σημαίνει αυτό; Ό,τι η μητέρα παίζει πρωταρχικό ρόλο αφού παθητικά δεχόμαστε τις πρώτες ευχάριστες διεγέρσεις (χάδια, φιλιά, φροντίδα) και το Εγώ μας μεγαλώνοντας θα προσπαθήσει να τις επαναλάβει ενεργητικά στο επιλεγμένο αντικείμενο.

Μια φαλλική μητέρα, υποδηλώνει την παντοδύναμη μητέρα, που είναι ικανή για τα πάντα και κατέχει όλα τα αξιόλογα χαρακτηριστικά.

MATER DOLOROSA:  μια μητέρα, που θέλει να αγαπιέται και να είναι αντικείμενο ιδιαίτερης ναρκισσιστικής καταξίωσης, θεωρεί το παιδί κτήμα της, δεν το αφήνει να εξελιχθεί, θέλει να εκπληρώνει δικά της όνειρα, το υποτιμά όταν δεν ικανοποιεί τις φαντασιώσεις της για το ότι είναι επιτυχημένη μητέρα.

Η μητέρα, που επιφορτίζεται με το καθήκον του να μεγαλώσει το παιδί της χωρίς όμως αυτή τη βαθιά αγάπη.

Τότε το παιδί  θα προσπαθήσει να καλύψει τη μητρική ένδεια και θα έχει μεγαλώνοντας μεγαλύτερη εξάρτηση από το αντικείμενο αγάπης του.

Οι μητέρες θα πρέπει να αποδεχτούν τη «φυσιολογική περιφρόνηση», που θα δεχτούν από  τα παιδιά τους, που μέχρι τώρα έβλεπαν σε αυτές τον εαυτό τους και δέχονταν τις φροντίδες τους.

Η σχέση του κοριτσιού με τον πατέρα  και επομένως με το Υπερεγώ του, εξαρτάται από την πρώιμη σχέση με τη μητέρα του.

Το κορίτσι, που πληγώθηκε ναρκισσιστικά από την παντοδυναμία της μητέρας, θα οδηγηθεί σε αναζήτηση διεξόδων όπως του να παραιτηθεί από τη σεξουαλικότητα, ή θα διεκδικήσει το πέος, ή θα αποδεχτεί τη θηλυκότητα αφού παλέψει τις ενοχές ότι εγκατέλειψε τη μητέρα για χάρη του πατέρα.

Ο άντρας τείνει να αντιστρέψει την παιδική κατάσταση, που βίωσε με τη μητέρα του και να ζήσει ενεργητικά, αυτό που βίωσε παθητικά, με δυο λόγια να την κάνει το εξαρτημένο παιδί, που υπήρξε ο ίδιος.

· Εάν υπήρξε το παιδί, που ικανοποιούσε τις ανάγκες της μητέρας για εξουσία και δύναμη θα δημιουργήσει βαθύτατα διαταραγμένες σχέσεις με τις συντρόφους του.

· Επίσης ο φόβος απέναντι στη μητέρα θα μεταφραστεί σε φόβο απέναντι στη γυναίκα γεγονός, που σεξουαλικά θα οδηγήσει τον άνδρα σε μια πρόωρη εκσπερμάτωση «ante portas» για να αποφύγει υποσυνείδητα μια επώδυνη συνάντηση με την κακή μητέρα.

· Εφόσον δεν τραυματίστηκε από μια παντοδύναμη μητέρα, η ανάγκη αντιστροφής της παιδικής κατάστασης θα μεταφραστεί σε τάση προστασίας και αγάπης απέναντι στις γυναίκες.

Συμφωνώ με την άποψη των ψυχαναλυτών ότι το παιδί διατηρεί ακόμα και για την καλύτερη και πιο τρυφερή μητέρα, μια τρομακτική εικόνα στο υποσυνείδητο, που είναι αποτέλεσμα της δικής του αδυναμίας, που έχει προβληθεί πάνω στη μητέρα. Αυτή η εικόνα είναι προικισμένη με την πανοπλία της κακής δύναμης αλλά και του προστάτη (μητέρα μάγισσα αλλά και νεραΐδα).

Το προστατευτικό μορφοείδωλο (imago) της καλής μητέρας και το τρομακτικό μορφοείδωλο της κακής μητέρας, βρίσκονται στην ουσία στον αντίποδα της αναπαράστασης της ευνουχισμένης μητέρας.

Είναι εντυπωσιακή η διαπίστωση ότι το γυναικείο Οιδιπόδειο δεν επιλύεται με τον ίδιο τρόπο, που επιλύεται το ανδρικό. Οι γονείς λένε με ευκολία ότι ο γιος τους θα τους εγκαταλείψει μια μέρα αλλά δε λένε το ίδιο για την κόρη τους.

Ως μητέρες κάνατε ένα δώρο στα παιδιά σας. Τους δώσατε ένα σώμα κατά τη γέννηση. Αυτό δε σημαίνει όμως ότι σας ανήκουν.

Τώρα χαρίστε τους την ελευθερία να το γνωρίσουν και να διαμορφώσουν την προσωπικότητά τους, χωρίς τις δικές σας άλυτες ανάγκες και συγκρούσεις, χωρίς τη δική σας παντοδυναμία.

Μη νομίζετε πως το αίσθημα της ευτυχίας σας, εδράζεται στον εγωκεντρισμό και την καταναλωτική-ναρκισσιστική αυταπάτη του «φαίνεσθαι»  (το διαβόητο image), που θα οδηγήσει τελικά, στην αλλοτρίωση των ονείρων των παιδιών σας και θα επιφέρει  την δυσφορία και της υπαρξιακή δυσπραγία τους.

Ας μη ξεχνάτε πως και το παιδί σας, σας έκανε αμέσως ένα δώρο…

Γιατί