Η επιλογή του επαγγέλματος κάθε ανθρώπου καθορίζει και το κατά πόσο θα ασκήσει σωστά αυτό το οποίο διάλεξε και ότι δεν θα είναι ανυπόφορο στην καθημερινότητά του εφόσον θα τον συνοδεύει σχεδόν σε όλη του τη ζωή. Αυτή η κρίσιμη απόφαση έρχεται μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των πανελλήνιων εξετάσεων. Η επιλογη σχολής πρέπει να παρθεί μετά από ώριμη σκέψη, ζυγίζοντας τα υπέρ και τα κατά και της σχολής που θα επιλέξει ο νέος, αλλά και μετέπειτα αυτά που θα πρέπει να αντιμετωπίσει εισέρχοντας στην αγορά εργασίας. Γι’ αυτόν τον λόγο ο οργανισμός νεολαίας “GO Alive” σχεδίασε το project «Ενσυνείδητος Επαγγελματικός Προσανατολισμός». Είναι μία ιδέα που γεννήθηκε με βάση τις ανάγκες της σημερινής κοινωνίας, που προκύπτουν από ελλείμματα στον τρόπο σκέψης και δράσης των ανθρώπων. Πιο συγκεκριμένα, εστιάζει στο πρόβλημα των νέων ανθρώπων να επιλέξουν το ιδανικό γι’ αυτούς επάγγελμα και το μονοπάτι που θα τους οδηγήσει σε μία ευτυχισμένη και ως εκ τούτου επιτυχημένη επαγγελματική σταδιοδρομία. Οι νέοι συναντούν αρκετά εμπόδια όταν έρχονται αντιμέτωποι με την επιλογή αυτή: από τη μια ο απαιτητικός τρόπος εξέτασης των πανελλαδικών εξετάσεων που δεν τους αφήνει περιθώρια να σκεφτούν κάτι άλλο πέρα από τις τελικές εξετάσεις, από την άλλη η πίεση που δέχονται από τον οικογενειακό περίγυρο και την κοινωνία να επιλέξουν επαγγέλματα που προσφέρουν αποκλειστικά κύρος και απολαβές ή αποτελούν απωθημένα και ανεκπλήρωτες επιθυμίες των γονέων, οι οποίες δε συνάδουν με τις ανάγκες του νέου και, τέλος, σίγουρα τεράστιο ρόλο διαδραματίζει η έλλειψη σωστής πληροφόρησης για τις σχολές που υπάρχουν και τα προγράμματα σπουδών.
Παράλληλα, η αυξημένη ανεργία των νέων στην Ελλάδα, εκτιμώμενη στο 38% (Eurostat, 2019) και οι μακροχρόνιες σπουδές με τους αιώνιους φοιτητές κάνουν αυτές τις αποφάσεις ακόμη πιο δύσκολες. Σε έρευνα που έκανε το Υπουργείο Παιδείας το 2019, στα μεγάλα Πανεπιστήμια της χώρας οι αιώνιοι φοιτητές είναι περισσότεροι από εκείνους που αποκαλούνται ενεργοί. Στην επαρχία τα προβλήματα είναι ακόμη μεγαλύτερα, καθώς η Κοζάνη (Δυτική Μακεδονία) καταγράφει από τα μεγαλύτερα ποσοστά ανεργίας των νέων σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, η Κατερίνη (Κεντρική Μακεδονία) δεν προσφέρει πολλές ευκαιρίες για εξέλιξη και επαγγελματική ανάπτυξη των νέων καθώς βρίσκεται διαρκώς στη σκιά της γειτονικής Θεσσαλονίκης, ενώ η Λάρισα (Θεσσαλία) αποτελεί μία ιδιόμορφη αστική περιοχή που στηρίζεται στον πρωτογενή τομέα (γεωργία, κτηνοτροφία) στην οποία πολλοί νέοι είτε αποφεύγουν από αντίδραση την ενασχόληση με αυτά τα παραδοσιακά επαγγέλματα, είτε στρέφονται σε αυτά καταναγκαστικά εγκαταλείποντας περαιτέρω εκπαίδευση και κατάρτιση λόγω οικογενειακής πίεσης. Λόγω όλων των παραπάνω επιχειρημάτων, σε αυτές τις 3 όμορες περιοχές υλοποιείται το σχέδιο αλληλεγγύης της ομάδας έτσι ώστε να βοηθηθούν οι νέοι που κατοικούν σε αυτά τα μέρη.
Τα υπάρχοντα κέντρα επαγγελματικού προσανατολισμού μπορούν να προσφέρουν ορισμένες κατευθυντήριες γραμμές, αλλά συχνά δεν καταφέρνουν να προσεγγίσουν τους νέους με αποτέλεσμα ένα σημαντικό ποσοστό αυτών να μην έχουν λάβει υπηρεσίες επαγγελματικού προσανατολισμού. Παράλληλα, πρόσφατες αποφάσεις στο χώρο της εκπαίδευσης έχουν, δυστυχώς, αποδυναμώσει το θεσμό του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού (αναστολή λειτουργίας Κέντρων Συμβουλευτικής & Προσανατολισμού-ΚΕ.ΣΥ.Π, Γραφείων Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού – και Γραφείων Σύνδεσης με την Αγορά Εργασίας, κατάργηση μαθήματος ΣΕΠ από τα Γενικά Λύκεια, κ.α.). Τέλος, η συνήθης μεθοδολογία περιλαμβάνει την πληροφόρηση και τη χορήγηση ψυχομετρικών εργαλείων, τη στιγμή που τα βιωματικά εργαστήρια, το mentoring, το coaching και άλλες σύγχρονες προσεγγίσεις μπορούν να οδηγήσουν στην ανάπτυξη δεξιοτήτων διαχείρισης σταδιοδρομίας, που αποτελεί το ζητούμενο στη σημερινή εποχή, και όχι απλά στη λήψη μιας απόφασης σε μια δεδομένη στιγμή.
Οι νέοι θα λάβουν την κατάλληλη βοήθεια και καθοδήγηση από τους ειδικούς και από την coach του προτεινόμενου προγράμματος, την Σύμβουλο κα. Μουτοπούλου. Οι νέοι, μετά από τη συμμετοχή τους σε αυτό το πρόγραμμα, θα είναι σε θέση να επιλέξουν το επάγγελμα που ανταποκρίνεται στην ιδιοσυγκρασία τους, συνειδητά, έχοντας αναπτύξει παράλληλα δεξιότητες διαχείρισης της επαγγελματικής σταδιοδρομίας τους.
Το πρόγραμμα ξεκίνησε διαδικτυακά, αλλά θα συνεχιστεί και με φυσικές συναντήσεις, έχει διάρκεια 12 μήνες και απευθύνεται σε νέους από το 17ο έως το 30ο έτος, που αντιμετωπίζουν επικείμενες αλλαγές στη ζωή τους. Είναι αναντίλεκτο πως τα διλήμματα και τα ερωτήματα που προκύπτουν γύρω από την επιλογή επαγγέλματος είναι από τα σημαντικότερα που προκύπτουν στην εφηβεία, ιδιαίτερα κατά το 17ο και 18ο έτος της ηλικίας, όταν η ανάγκη για κάποια επαγγελματική κατεύθυνση είναι επιτακτική. Πέραν όμως από τελειόφοιτους μαθητές λυκείου, που βρίσκονται σε ένα κομβικό σημείο για την διαμόρφωση της ζωής τους, το συγκεκριμένο πρόγραμμα απευθύνεται και σε τελειόφοιτους πανεπιστημίων ή προσφάτως αποφοιτήσαντες, οι οποίοι προβληματίζονται για το άμεσο επαγγελματικό τους μέλλον μετά την απόκτηση του πολυπόθητου πτυχίου. Τέλος, αξίζει να αναφερθεί πως το ανώτερο όριο των 30 ετών έχει επιλεχθεί σε περίπτωση που κάποιος έχει ήδη επιλέξει μια επαγγελματική πορεία αλλά δεν είναι βέβαιος για την εξέλιξη της και πιθανόν να εξετάζει και άλλες επαγγελματικές επιλογές.
Το πρόγραμμα υποστηρίζεται από το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης μέσω του Ιδρύματος Νεολαίας και Διά Βίου Μάθησης.
