Ένα συνταρακτικό βιβλίο για το δικαίωμα της κάθε γυναίκας να ορίζει το σώμα της,
στο οποίο βασίζεται η ταινία που έκανε πάταγο στο Φεστιβάλ Βενετίας
και τιμήθηκε με τον Χρυσό Λέοντα
Έρχεται τον Ιανουάριο του 2022 από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ
/s3.gy.digital%2Fmetaixmio%2Fuploads%2Fasset%2Fdata%2F14740%2F4748_1.jpg)
Το 1963, η Annie Ernaux, 23 χρόνων, ανύπαντρη, μαθαίνει ότι είναι έγκυος. Η ντροπή την κυριεύει σαν πανούκλα: ξέρει πως η εγκυμοσύνη θα στιγματίσει την ίδια και την οικογένειά της, ξέρει ότι δεν πρέπει να κρατήσει αυτό το παιδί. Σε μια Γαλλία όπου οι αμβλώσεις ήταν παράνομες, προσπάθησε μάταια να απαλλαγεί η ίδια, με πρωτόγονες μεθόδους. Τρομαγμένη και απελπισμένη, καταφέρνει τελικά να βρει λύση, και καταλήγει στα επείγοντα ενός νοσοκομείου όπου κόντεψε να πεθάνει. Σαράντα χρόνια αργότερα, ανασύρει τα ημερολόγιά της και προσπαθεί να βάλει σε τάξη τις αναμνήσεις της, προκειμένου να συλλάβει το ουσιαστικό νόημα, τον λόγο που αυτή η εμπειρία τη σημάδεψε τόσο πολύ, τόσο βαθιά.Το γεγονός (L’ événement – μτφρ. Ρίτα Κολαΐτη) είναι η ιστορία αυτού του τραύματος, ενός τραύματος που δεν ξεπέρασε ποτέ.
Η Annie Ernaux σε αυτό το βιβλίο αποκαλύπτει, χωρίς φίλτρα, με ειλικρίνεια, το γεγονός που συγκλόνισε τη ζωή της. Συγκρίνει το συγγραφικό της έργο «με τον πραγματικό σκοπό της ζωής». Μας κοινολογεί επίσης την περηφάνια που ένιωσε, μια περηφάνια γιατί έφτασε μέχρι τα άκρα. Στις εσχατιές του «τρόμου ή της ομορφιάς» – δεν ξέρει. Η συγγραφέας χρησιμοποιεί ενίοτε γλώσσα ωμή και βίαιη, αλλά λέει πως θέλει να «αντισταθεί στον λυρισμό και την οργή». Πρόκειται για ένα ιστορικό και κοινωνικό φως που ρίχνει πάνω στη μοίρα της γυναίκας.
Το βιβλίο μεταφέρθηκε στο σινεμά σε σκηνοθεσία της Γαλλίδας Οντρέ Ντιγουάν. Η ταινία, που θα ανοίξει το 62ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης τον Νοέμβριο και την οποία θα δούμε και στις ελληνικές αίθουσες το 2022, προβάλλει ως μια από τις καλύτερες και πλέον απαραίτητες ταινίες της χρονιάς, και ως ένας από τους βασικούς διεκδικητές βραβείων.
Με τα λόγια της Ernaux
«Εδώ και χρόνια, επανέρχομαι σε αυτό το γεγονός της ζωής μου. Κάθε φορά που διαβάζω την ιστορία μιας έκτρωσης, βυθίζομαι σε μια συγκίνηση, χωρίς εικόνες, χωρίς σκέψεις, θαρρείς και οι λέξεις αλλάζουν μεμιάς, κι αποκτούν μια βίαιη αίσθηση. Το ίδιο συμβαίνει κι αν τύχει ν’ ακούσω κάποιο τραγούδι από κείνη την εποχή, με αναστατώνει».
«Ήταν μια εμπειρία ζωής και θανάτου που με διαμόρφωσε ουσιαστικά, που μου πρόσφερε μια άλλη θεώρηση του κόσμου. Όλα αυτά έγιναν σιγά σιγά. Μα δεν τολμούσα να το πω, ένα είδος εσωτερικής σιωπής είχε φωλιάσει μέσα μου. Υπάρχει κάτι που βαραίνει σε ό,τι έχει να κάνει με τη γυναικεία εμπειρία αυτή καθαυτήν, κάνοντας έτσι πολύ δύσκολο για εμάς τις γυναίκες να το εκφράσουμε, παρά τα όσα λέγονται περί απελευθέρωσης των γυναικών».
το εμβληματικό βιβλίο της ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ,
ο λογοτεχνικός καθεδρικός της, ένα αξιοθαύμαστο επίτευγμα
Πολυμεταφρασμένη στην Ελλάδα και το εξωτερικό, αγαπητή στη χώρα της σε κοινό και κριτικούς, η Annie Ernaux παραδίδει με Τα χρόνια (Les années – μτφρ. Ρίτα Κολαΐτη) το καλύτερο, κατά γενική ομολογία, βιβλίο της, μια «συλλογική αυτοβιογραφία» που καταγράφει το πέρασμα του χρόνου, στη συμβολή του autofiction με την κοινωνιολογία, που έχει τιμηθεί με το Prix Marguerite Duras και το Prix François Mauriac το 2008.Πρόκειται για μια μεγαλειώδη καταγραφή της γαλλικής ιστορίας του 20ού αιώνα όπως διαθλάται από τη ζωή μιας και μόνο γυναίκας. Μια προσωπική αφήγηση της περιόδου από το 1941 έως το 2006 μέσα από τον φακό της μνήμης και των εντυπώσεων, περασμένων και τωρινών – ακόμα και προβολών στο μέλλον. Μέσα από προσωπικά της βιώματα και ενθύμια κάθε είδους –φωτογραφίες, βιβλία, ημερολόγια, τραγούδια και αναμνήσεις, μόδες, ραδιόφωνο, τηλεόραση, δεκαετίες διαφημίσεων και πρωτοσέλιδων, λέξεις και πράγματα που δεν χρησιμοποιούνται πια– δημιουργεί μια νοσταλγική και αποκαλυπτική βιογραφία της μεταπολεμικής γενιάς, της γενιάς της, από τη δεκαετία του ’40 και τις νωπές ακόμα τότε αναμνήσεις του Πολέμου έως σήμερα.
Αναφέρεται στα πάντα: στον Πόλεμο, την κατοχή, την πείνα, τον υπαρξισμό, τον Φρόιντ, την Μπαρντό και τους άλλους καλλιτέχνες και διανοούμενους της εποχής, το σεξ, την αντισύλληψη, τον γάμο, τον Μάη του ’68, τις διαφημίσεις, το μπικίνι, την ηλιοθεραπεία, τις μάρκες, τον σοσιαλισμό και τη διάψευση, την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, τους μετανάστες, την ηθική τάξη, το πολιτικώς ορθό, τον καταναλωτισμό, τη σύνταξη και πολλά ακόμα. Η προσωπική της ιστορία γίνεται οικουμενική. Τα χρόνια της είναι και τα δικά μας χρόνια.
Η Ernaux κάνει το πέρασμα του χρόνου χειροπιαστό. Ο χρόνος ο ίδιος, ανένδοτος, αφηγείται το πέρασμά του, εξορίζοντας τους άλλους αφηγητές στην ανωνυμία. Ένα νέο είδος αυτοβιογραφίας ξεπροβάλλει, υποκειμενικό κι απρόσωπο, ιδιωτικό και συλλογικό ταυτόχρονα.
Με γλώσσα απλή και ειλικρίνεια που καθηλώνει, το συγκεκριμένο έργο της Ernaux που κατέχει μοναδική θέση στη γαλλική λογοτεχνία είναι ίσως η συγγραφική της διαθήκη, η αρτιότερη έκφραση του λογοτεχνικού της εγχειρήματος, να «αποτυπώσει στην οθόνη της ατομικής μνήμης την αντανάκλαση της συλλογικής ιστορίας».
«Η συγγραφέας εικονοποιεί τον χρόνο, παρουσιάζοντάς τον σαν συνδαιτυμόνα σ’ ένα μακρόσυρτο οικογενειακό τραπέζι, όπου ο στενός και συνεσταλμένος χρόνος της οικογένειας γίνεται τελικά συλλογικός».
Από το επίμετρο του Νίκου Μπακουνάκη
«Τα χρόνια είναι μια επανάσταση, όχι μόνο στην τέχνη της αυτοβιογραφίας αλλά και στην τέχνη καθαυτή. Το βιβλίο της Annie Ernaux συνδυάζει αναμνήσεις, όνειρα, γεγονότα και στοχασμούς. Είναι μια μοναδική ανάκληση των χρόνων που ζήσαμε και ζούμε».
JOHN BANVILLE, συγγραφέας
«H Annie Ernaux έχει γράψει ένα από τα σημαντικότερα έργα της γαλλικής λογοτεχνίας. Τα χρόνια είναι ένα βιβλίο τόσο δυνατό όσο και σπαρακτικό, τόσο υπαινικτικό όσο και οργισμένο».
EDOUARD LOUIS, συγγραφέας
