Όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με ψυχολογικά και συναισθηματικά προβλήματα, όπως άγχος και κατάθλιψη ή πένθος, ορισμένες φορές είναι δύσκολο να κατανοήσουμε τι συμβαίνει στο νου και στο σώμα μας, ειδικά αν δεν έχουμε κάποια άλλη εμπειρία για να το συγκρίνουμε. Η βιβλιοθεραπεία στοχεύει στο να γεφυρώσει αυτό το χάσμα, χρησιμοποιώντας τη λογοτεχνία για να μας βοηθήσει να βελτιώσουμε τη ζωή μας, παρέχοντάς μας πληροφορίες, στήριξη και καθοδήγηση με τη μορφή της ανάγνωσης.
Τι περιλαμβάνει η βιβλιοθεραπεία
Η ιδέα της ανάγνωσης ως ένας τρόπος να διευκολυνθεί η θεραπευτική διαδικασία και να επιτευχθούν οι θεραπευτικοί στόχοι αποτελεί μια συχνή στρατηγική σε πολλές θεραπευτικές προσεγγίσεις. Όμως, αυτό που ξεχωρίζει την βιβλιοθεραπεία από άλλες θεωρίες ψυχοθεραπείας, όπως η γνωστική-συμπεριφορική είναι το γεγονός ότι ένας θεραπευτής θα τη χρησιμοποιήσει συμπληρωματικά της συνολικής προσπάθειας και συνεπώς θα την προσαρμόσει στη βασική προσέγγιση που ήδη χρησιμοποιεί.
Είναι κατάλληλη για ενήλικες κάθε ηλικίας, ενώ στα παιδιά και στους εφήβους χρησιμοποιούνται μεν ιστορίες, αλλά με έναν άλλο προσαρμοσμένο στο επίπεδο ανάπτυξής τους τρόπο. Όταν η βιβλιοθεραπεία χρησιμοποιείται στην ομαδική ψυχοθεραπεία, επιτρέπει στα μέλη να λάβουν και να προσφέρουν ανατροφοδότηση σχετικά με τις ερμηνείες της ιστορίας και πώς αυτές συνδέονται με τις προσωπικές τους δυσκολίες. Βελτιώνει επίσης την επικοινωνία και ενθαρρύνει τις εις βάθος συζητήσεις και συνδέσεις με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας.
Ο θεραπευτής ή η θεραπεύτρια δίνει την επιλογή του βιβλίου στον θεραπευόμενο, ώστε να υπάρχει κάποια ταύτιση και σχέση με το υφιστάμενο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν μαζί στη θεραπεία. Ένας εκπαιδευμένος θεραπευτής σε αυτή την συμπληρωματική προσέγγιση πιθανότατα να διαθέτει μια λίστα προτεινόμενων βιβλίων που αντιστοιχούν σε διαφορετικές διαταραχές και δυσκολίες.
Πώς βοηθά η βιβλιοθεραπεία
Μέσα από τη χρήση ιστοριών (πραγματικές και μη πραγματικές), την ποίηση, τα θεατρικά έργα, τις σύντομες ιστορίες και το υλικό αυτοβοήθειας, ένας θεραπευτής μπορεί να μας βοηθήσει να αποκτήσουμε βαθύτερη κατανόηση των ανησυχιών που μας έχουν εξαρχής φέρει στο γραφείο του επαγγελματία.
Προσωπικές προκλήσεις
Η βιβλιοθεραπεία μας επιτρέπει να αποκτήσουμε μια πιο πλήρη εικόνα των προσωπικών δυσκολιών που αντιμετωπίζουμε και μας βοηθά να αναπτύξουμε στρατηγικές για να διαχειριστούμε τα πιο κρίσιμα ζητήματα. Μπορεί επίσης να προάγει την αποτελεσματική επίλυση προβλημάτων, την κατανόηση και την αυτεπίγνωση.
Λαμβάνουμε οφέλη και έξω από τη θεραπεία
Συμφωνώντας ο θεραπευόμενος να διαβάσει ένα βιβλίο μέχρι την επόμενη συνεδρία «παίρνει» μαζί του και μια μορφή «εργασίας για το σπίτι». Αυτή η διαδικασία βοηθά στο να εμβαθύνει στο νόημα μιας θεραπευτικής συνεδρίας και να διευκολυνθεί η μάθηση. Ένας άλλος τρόπος με τον οποίο μπορεί ένας θεραπευτής να χρησιμοποιεί την βιβλιοθεραπεία είναι μέσω ενός μοντέλου πρόληψης. Σε αυτό, ο θεραπευόμενος μαθαίνει τρόπους διαχείρισης των προκλήσεων που πιθανότατα θα εμφανιστούν στη ζωή του και υιοθετεί πιο υγιείς μεθόδους και στάσεις απέναντι στα προβλήματά του.
Οι ιστορίες παρέχουν διαφορετικές οπτικές
Ένας από τους πιο χρήσιμους λόγους εφαρμογής της βιβλιοθεραπείας είναι ότι μας βοηθά να δούμε πώς οι άλλοι άνθρωποι, οι χαρακτήρες ενός βιβλίου, αναλύουν και διαχειρίζονται παρόμοια ζητήματα. Όταν ταυτιζόμαστε με έναν φανταστικό ή μη φανταστικό χαρακτήρα, ειδικά σε συναισθηματικό επίπεδο, μπορούμε να δούμε καθαρά ότι υπάρχουν κι άλλοι που συναντούν και καλούνται να αντιμετωπίσουν προσωπικά εμπόδια και προκλήσεις.
Ποια ζητήματα αντιμετωπίζει βιβλιοθεραπεία
Αν και η ανάγνωση είναι γενικά ευεργετική σε σχεδόν όλους, οι ειδικοί αναφέρουν ότι η στοχευμένη βιβλιοθεραπεία μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα βοηθητική για τα ακόλουθα προβλήματα:
– Άγχος
– Κατάθλιψη
– Κατάχρηση ουσιών
– Διατροφικές διαταραχές
– Δυσκολίες στις σχέσεις
– Υπαρξιακές ανησυχίες όπως απομόνωση, έλλειψη νοήματος, ελευθερίας και θάνατος
– Ενοχοποίηση συναισθημάτων και υγιή τους έκφραση, όπως ο θυμός και η ενοχή
– Πένθος
– Απόρριψη (ειδικά κατά την εφηβεία)
– Ρατσισμός, σεξισμός
Πηγή:
www.verywellmind.com/what-is-bibliotherapy-4687157
