Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Κίνα πραγματοποίησαν την 23η διμερή σύνοδο κορυφής μέσω βιντεοδιάσκεψης την 1η Απριλίου 2022. Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, κ. Σαρλ Μισέλ και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, συμμετείχαν στη σύνοδο κορυφής με τον πρωθυπουργό της Κίνας κ. Li Keqiang και ακολούθησε ανταλλαγή απόψεων με τον πρόεδρο της Κίνας κ. Xi Jinping.
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, κ. Σαρλ Μισέλ, δήλωσε: «Ως μεγάλες παγκόσμιες δυνάμεις, η ΕΕ και η Κίνα πρέπει να συνεργαστούν για τον τερματισμό του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία το συντομότερο δυνατόν. Έχουμε κοινή ευθύνη για τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας, καθώς και για έναν ασφαλή και βιώσιμο κόσμο. Πρέπει να τηρούνται οι βασικοί διεθνείς κανόνες και αρχές. Βασιζόμαστε στην υποστήριξη της Κίνας για την επίτευξη μόνιμης κατάπαυσης του πυρός, τον τερματισμό του αδικαιολόγητου πολέμου και την αντιμετώπιση της δραματικής ανθρωπιστικής κρίσης που ο πόλεμος έχει προκαλέσει.»
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε: «Υπογραμμίσαμε ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία δεν αποτελεί καθοριστική στιγμή μόνο για την ήπειρό μας, αλλά και για τη σχέση μας με τον υπόλοιπο κόσμο. Το διεθνές δίκαιο πρέπει να γίνεται σεβαστό, όπως και η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Η Κίνα, ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, έχει ειδική ευθύνη. Κανένας Ευρωπαίος πολίτης δεν θα κατανοούσε οποιαδήποτε στήριξη της ικανότητας της Ρωσίας να διεξάγει πόλεμο. Συζητήσαμε επίσης τρόπους συνεργασίας για διάφορα ζητήματα, όπως η παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια, η κλιματική αλλαγή και η καταπολέμηση της νόσου COVID».
Στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας
Η ΕΕ και η Κίνα συζήτησαν εκτενώς τη στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας, η οποία θέτει σε κίνδυνο την παγκόσμια ασφάλεια και την παγκόσμια οικονομία, καθώς και την επισιτιστική και ενεργειακή ασφάλεια. Η ΕΕ τόνισε ότι βασική προτεραιότητά της είναι να σταματήσει η αδικαιολόγητη και απρόκλητη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η οποία είναι κυρίαρχη χώρα και βασικός εταίρος της ΕΕ. Η ΕΕ τόνισε, επίσης, τη σημασία που έχει να επιτρέψει η Ρωσία την πρόσβαση στην ανθρωπιστική βοήθεια και να διαφυλάξει τους ανθρωπιστικούς διαδρόμους, όπως και να σταματήσει να στοχεύει άμαχο πληθυσμό και υποδομές.
Υπενθυμίζοντας την ευθύνη που έχουν η ΕΕ και η Κίνα ως παγκόσμιοι παράγοντες να εργάζονται για την ειρήνη και τη σταθερότητα, η ΕΕ κάλεσε την Κίνα να στηρίξει τις προσπάθειες για τον άμεσο τερματισμό της αιματοχυσίας στην Ουκρανία —κάτι που είναι συνεπές με τον ρόλο της Κίνας στον κόσμο ως μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και με τις ιδιαίτερα στενές σχέσεις της με τη Ρωσία.
Η ΕΕ υπογράμμισε ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία παραβίασε βασικούς κανόνες και αρχές του διεθνούς δικαίου, όπως εκφράζονται στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και στα θεμελιώδη έγγραφα του ΟΑΣΕ, ιδίως τον σεβασμό της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας. Ενεργώντας με αυτόν τον τρόπο, η Ρωσία υπονόμευσε σκόπιμα την αρχιτεκτονική ασφάλειας της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της τελικής πράξης του Ελσίνκι, του Χάρτη των Παρισίων και του Μνημονίου της Βουδαπέστης, στο οποίο είναι συμβαλλόμενο μέρος
Η ΕΕ υπενθύμισε ότι οι διεθνείς κυρώσεις κατά της Ρωσίας επιβλήθηκαν με μοναδικό σκοπό να σταματήσει η επίθεση της Ρωσίας, και αυτό παρά τον σημαντικό οικονομικό αντίκτυπο στην ΕΕ και στους εταίρους της παγκοσμίως. Οποιαδήποτε καταστρατήγηση των αποτελεσμάτων των κυρώσεων ή οποιαδήποτε βοήθεια προς τη Ρωσία θα παρατείνει την αιματοχυσία και θα οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερες απώλειες ζωών αμάχων και σε οικονομικές διαταραχές. Η ΕΕ θα συνεργαστεί με τους εταίρους της, ώστε να λογοδοτήσουν η Ρωσία και οι υπεύθυνοι για τον πόλεμο της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας και για τυχόν παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου. Πρέπει να τεθεί τέρμα σε κάθε απόπειρα παράκαμψης των κυρώσεων ή παροχής βοήθειας προς τη Ρωσία με άλλα μέσα.
Διμερείς σχέσεις
Η ΕΕ σημείωσε την απογοήτευσή της για τις αδικαιολόγητες κυρώσεις που επέβαλε η Κίνα, μεταξύ άλλων κατά μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, και για τα μέτρα καταναγκασμού κατά της ενιαίας αγοράς της ΕΕ και κρατών μελών. Κάλεσε την Κίνα να σταματήσει τις ενέργειες αυτές και να υιοθετήσει μια πιο παραγωγική προσέγγιση που θα ωφελούσε και τις δύο πλευρές.
Η ανάκαμψη μετά την πανδημία COVID-19 παραμένει κοινή προτεραιότητα. Οι ηγέτες συζήτησαν για τη συνεργασία σχετικά με την εκστρατεία εμβολιασμού και το εκ νέου άνοιγμα της οικονομίας. Η ΕΕ επιβεβαίωσε τη δέσμευσή της να συνεργαστεί με την Κίνα και άλλα κράτη μέλη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για μια νέα συμφωνία σχετικά με την πρόληψη, την ετοιμότητα και την αντιμετώπιση πανδημιών.
Η ΕΕ επισήμανε την ανάγκη αντιμετώπισης των μακροχρόνιων ανησυχιών σχετικά με την πρόσβαση στην αγορά και το επενδυτικό περιβάλλον στην Κίνα, με σκοπό την εξασφάλιση ισόρροπης εμπορικής και οικονομικής σχέσης. Οι ηγέτες έδωσαν εντολή στον Διάλογο Υψηλού Επιπέδου για το Εμπόριο και την Οικονομία να βρει συγκεκριμένους τρόπους για την επίτευξη προόδου στα θέματα αυτά πριν από το καλοκαίρι. Συμφώνησαν να επεκτείνουν στο εγγύς μέλλον τη συμφωνία ΕΕ-Κίνας για την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων.
Οι ηγέτες συμφώνησαν να συνεχίσουν τη συνεργασία για την κλιματική αλλαγή και την ενεργειακή μετάβαση, η οποία είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση αυτής της επείγουσας παγκόσμιας πρόκλησης. Η ΕΕ τόνισε τη σημασία πρόσθετων μέτρων, συμπεριλαμβανομένης της σταδιακής μείωσης της χρήσης άνθρακα, ενόψει της COP 27 στο Sharm–El Sheikh. Η ΕΕ και η Κίνα θα συνεργαστούν για να εξασφαλίσουν ένα ισχυρό και φιλόδοξο νέο παγκόσμιο πλαίσιο για τη βιοποικιλότητα κατά την COP15 στο Kunming. Ο Διάλογος Υψηλού Επιπέδου για το Περιβάλλον και το Κλίμα θα πραγματοποιηθεί πριν από το καλοκαίρι.
Η ΕΕ τόνισε τη σημασία που έχει για την ψηφιακή οικονομία ένα πλαίσιο διαφάνειας και ανταγωνισμού, καθώς και για αξιόπιστες και δεοντολογικές χρήσεις της τεχνητής νοημοσύνης. Η ΕΕ εξέφρασε τις ανησυχίες της σχετικά με την αύξηση των απειλών για την κυβερνοασφάλεια και απηύθυνε έκκληση για υπεύθυνη κρατική συμπεριφορά στον κυβερνοχώρο. Η ΕΕ και η Κίνα θα επαναλάβουν τον Διάλογο Υψηλού Επιπέδου για Ψηφιακά Θέματα.
Η ΕΕ επανέλαβε τις ανησυχίες της για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα, συμπεριλαμβανομένης της μεταχείρισης των ατόμων που ανήκουν σε μειονότητες και των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, επισημαίνοντας μεμονωμένες περιπτώσεις, καθώς και για την κατάλυση της αρχής «Μία χώρα, δύο συστήματα» στο Χονγκ Κονγκ. Η ΕΕ αναμένει την επανέναρξη ουσιαστικού διαλόγου για τα ανθρώπινα δικαιώματα προκειμένου να αντιμετωπιστούν αυτές οι ανησυχίες.
Η ΕΕ επαναβεβαίωσε την προσήλωσή της στην πολιτική της για μία ενιαία Κίνα, εκφράζοντας παράλληλα ανησυχίες για την αύξηση των εντάσεων στα στενά. Οι ηγέτες έθιξαν επίσης την κατάσταση στο Αφγανιστάν, τη Μιανμάρ και την κορεατική χερσόνησο.