Βρισκόμαστε στα τέλη του Σεπτέμβρη. Τα χωριά γίνονται ακόμα πιο όμορφα όταν έρθει το φθινόπωρο, οπότε είναι η κατάλληλη εποχή για εκδρομή. Ελάτε να δούμε μαζί τέσσερις πιο περιζήτητους προορισμούς στη Δυτική Μακεδονία για φθινοπωρινή απόδραση.
-Να προλάβετε κατάλυμα για το τριήμερο της 28ης Οκτωβρίου!
Στο Νυμφαίο Φλώρινας
Το Νυμφαίο είναι χαρακτηρισμένος διατηρητέος παραδοσιακός οικισμός, χτισμένος σε υψόμετρο 1.350 μέτρων στα ανατολικά του Νομού και πάνω στο όρος Βίτσι. Το φυσικό περιβάλλον του χωριού είναι μοναδικό, αφού ο οικισμός περικλείεται από δάση οξιάς, φυσικούς βοσκότοπους και άλλες καλλιεργούμενες εκτάσεις.
Σύμφωνα με την παράδοση, αλλά ιστορικές πηγές, το Νυμφαίο ιδρύθηκε γύρω στα 1350 από Βλάχους φύλακες των οδών της βυζαντινής Αυτοκρατορίας που κατέφυγαν στα βουνά μετά την Τουρκική κατάκτηση. Κατά την Οθωμανική περίοδο ο οικισμός αναπτύχθηκε χάρη στις εμπορικές σχέσεις των πλούσιων Νεβεσκιωτών με την Κεντρική Ευρώπη και την Αίγυπτο, οι οποίες έφτασαν στο απόγειό τους τον 19ο αι. Κατά τα χρόνια του Μακεδονικού Αγώνα οι κάτοικοι του Νυμφαίου έπαιξαν ενεργό ρόλο, με την ακμή του οικισμού να συνεχίζεται και κατά το Μεσοπόλεμο.
Σήμερα ο πληθυσμός του χωριού ανέρχεται σε 413 κατοίκους, οι οποίοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία και την υλοτομία. Τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας της ανάπτυξης του εναλλακτικού τουρισμού στην περιοχή, έχει αυξηθεί σημαντικά και ο αριθμός των νεώτερων ανθρώπων που ασχολούνται και με τον τουρισμό. Έτσι, παρατηρείται μία μεγάλη ανάπτυξη επιχειρήσεων εστίασης και φιλοξενίας επισκεπτών (παραδοσιακοί ξενώνες, εστιατόρια, καφέ), καθώς και καταστημάτων παραδοσιακών ειδών και προϊόντων.
Η ξεχωριστή αξία του Νυμφαίου έγκειται στο ότι ο οικισμός παρέμεινε αναλλοίωτος, διατηρώντας την παραδοσιακή αρχιτεκτονική φυσιογνωμία του με τα πετρόκτιστα σπίτια και τους λιθόστρωτους δρόμους. Επιπλέον, στο Νυμφαίο υπάρχουν σημαντικά αξιοθέατα και δομές ενημέρωσης των επισκεπτών, όπως τα παραδοσιακά αρχοντικά, η Νίκειος Σχολή, το Λαογραφικό Μουσείο και το καταφύγιο για την καφέ αρκούδα της περιβαλλοντικής οργάνωσης ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ.
Όλα τα παραπάνω στοιχεία πολιτισμού και παράδοσης, οι συνεχώς βελτιούμενες υποδομές και το απαράμιλλο φυσικό περιβάλλον έχουν μετατρέψει τα τελευταία χρόνια το Νυμφαίο σε έναν από τους πλέον δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της χώρας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Η ελληνική πολιτεία αναγνωρίζοντας την ιστορική πορεία, αλλά και τις αναπτυξιακές προοπτικές του Νυμφαίου όρισε τον οικισμό μέσα από τις ρυθμίσεις του «Καλλικράτη» ως Ιστορική Έδρα του Δήμου Αμυνταίου.
Στο Βελβεντό Κοζάνης
Το Βελβεντό, κωμόπολη 4.000 κατοίκων, πατρίδα του Αρχιτέκτονα Σταμάτη Κλεάνθη, 33 χιλιόμετρα Β.Α. της Κοζάνης, είναι χτισμένο στους πρόποδες των Δυτικών Πιερίων, του γραφικού βουνού των εννιά μουσών της μυθολογίας και στα πόδια του απλώνεται η τεχνητή λίμνη του Πολυφύτου.
Ο οικισμός του Βελβεντού είναι ένα αρμονικό αρχιτεκτονικό σύνολο με στολίδι την κεντρική εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου.
Στενά γραφικά σοκάκια, παραδοσιακά πέτρινα, νεοκλασικά αλλά και σύγχρονα σπίτια, αυλές καταστόλιστες από λουλούδια, μικρές πλατείες και όμορφες γωνιές, παλιοί νερόμυλοι και εκκλησίες, συνθέτουν ένα πολύχρωμο μωσαϊκό, χαμένο μέσα σ’ έναν καταπράσινο κάμπο, γεμάτο μυρωδάτα φρούτα και πολλά νερά.
Η ιστορία του Βελβεντού χάνεται στα βάθη των αιώνων. Η έρευνα σε αρχαιολογικούς χώρους έχει δείξει πως η περιοχή κατοικείται συνεχώς από την προϊστορική εποχή.
Τα αξιόλογα Βυζαντινά, μεταβυζαντινά και νεότερα μνημεία μαρτυρούν τη σημαντική ανάπτυξη του τόπου κατά τη νεότερη εποχή. Η απαράμιλλη ομορφιά του τοπίου, οι καταρράχτες του «Σκεπασμένου» στο φαράγγι των Μουσών, τα πολλά ενδιαφέροντα μνημεία, η αξιόλογη πολιτιστική κίνηση, η ζεστή φιλοξενία των κατοίκων, αποτελούν πόλο έλξης για πολλούς επισκέπτες.
Το Βελβεντό και η γύρω περιοχή του δίνουν σήμερα μια μοναδική ευκαιρία για απολαυστικές και ξεκούραστες στιγμές σε όλους τους επισκέπτες, κοντά στη φύση, στο βουνό και στη λίμνη, ενώ ταυτόχρονα υπάρχουν όλα τα ποιοτικά χαρακτηριστικά και οι ανέσεις μιας μικρής οργανωμένης πόλης.
Στην Κλεισούρα Καστοριάς
Ο δρόμος που συνδέει τη Φλώρινα με την Καστοριά δίνει πρόσβαση με σύντομες παρακάμψεις σε πολλά σημαντικά χωριά που σήμερα μοιράζονται την ορεινή περιοχή ανάμεσα στις ΠΕ Καστοριάς και Φλώρινας.
Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα είναι το βλάχικο χωριό της Κλεισούρας που αναπτύσσει τις τέσσερεις γειτονιές του σε ύψος 1250 μέτρα στα πυκνοδασωμένα πρανή του όρους Μουρίκι. Γνωστό και σαν Βλαχοκλεισούρα ήταν ένα σπουδαίο, ακμάζον κεφαλοχώρι όπου ζούσαν περισσότερες από 1000 οικογένειες και ευημερούσε κυρίως σαν διαμετακομιστικός σταθμός των καραβανιών στα χρόνια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Εκτός από το εμπόριο, οι Κλεισουριώτες ασχολήθηκαν με την κτηνοτροφία και την επεξεργασία της γούνας, ενώ ονομαστά ήταν τα σχολεία τους όπως η Αστική Σχολή, το Ελληνικό Σχολείο, το Αλληλοδιδακτικό, αλλά και η αξιόλογη βιβλιοθήκη που περιελάμβανε πάνω από 2000 τόμους.
Σήμερα ενδιαφέρον παρουσιάζει το Εθνολογικό – Λαογραφικό Μουσείο Κλεισούρας όπου εκθέτονται παραδοσιακές φορεσιές, όπλα του μακεδονικού αγώνα, υφαντά, φωτογραφίες, ιστορικές εκδόσεις. Χαμηλότερα από το χωριό ξεχωρίζει το μοναστήρι της Θεοτόκου που κτίστηκε τον 15ο αιώνα. Αν έχετε όχημα με κίνηση στους τέσσερεις τροχούς, πολύ ενδιαφέρουσα είναι η διαδρομή που διασχίζει το όρος Μουρίκι και το πυκνό δάσος οξιάς και καταλήγει στο ιστορικό χωριό Βλάστη της Κοζάνης.
Να υπολογίζεται συνολικά ότι θα χρειαστεί να καλύψετε 16 χιλιομέτρων εκ των οποίων λιγότερα από δέκα γίνονται σε λασπωμένο χωματόδρομο. Προσοχή σε καμία περίπτωση μην ακολουθείστε την παραπάνω διαδρομή αν έχει προηγηθεί χιονόπτωση.
Στο Πολυνέρι Γρεβενών
Βρίσκεται 28 χλμ. νοτιοδυτικά των Γρεβενών, σε υψόμετρο 950 μ. Κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών ο αριθμός των κατοίκων του αγγίζει του 1.000, σε αντίθεση με το χειμώνα που φθάνουν τους 85. Πολλοί από αυτούς είναι ελεύθεροι επαγγελματίες που δουλεύουν στους ξενώνες και τα καταστήματα του Πολυνερίου, τα οποία λειτουργούν όλο το χρόνο.
Οι υπόλοιποι ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Συγκεντρώνει αρκετούς τουρίστες χάρη στην ομορφιά του τοπίου και την κοντινή του απόσταση με την Βάλια Κάλντα –πυρήνα του εθνικού δρυμού της Πίνδου- και το χιονοδρομικό κέντρο της Βασιλίτσας.
Το όνομα του χωριού οφείλεται στην ύπαρξη πολλών νερών, τα οποία κυριολεκτικά το κατακλύζουν. Η εντυπωσιακή διαδρομή ως εκεί και ο πανέμορφος ορεινός όγκος της Πίνδου αποτελούν ισχυρό πόλο έλξης για μεγάλο αριθμό επισκεπτών.
Ο Βενέτικος ποταμός που πηγάζει από τη Βασιλίτσα περνάει βόρεια, στα όρια του Πολυνερίου με τους Φιλιππαίους. Το ρέμα “Ποταμούλι” που πηγάζει από το βουνό Πάλνα και την τοποθεσία “Βαρύ” μήκους 10 χλμ., περνά κι αυτό από το Πολυνέρι και κοντά στο χωριό Ζιάκας ενώνεται με το Βενέτικο. Αποτελεί βιότοπο και καταφύγιο ειδών ορνιθοπανίδας, νερόφιδων κ.ά.
Στην περιοχή σώζονται ερείπια νερόμυλων, οι οποίοι λειτουργούσαν ως το 1950 και όπως μαρτυρούν οι ντόπιοι είχαν χτισθεί από μαστόρους της περιοχής. Φημολογείται ότι στο ρέμα “Ποταμούλι” είχαν βρεθεί ψήγματα χρυσού και πως παλαιότερα γινόταν εκεί κατεργασία μετάλλων (πέταλα, μαχαίρια, αλυσίδες).
Τα πλούσια νερά της περιοχής ενισχύουν οι πηγές “Βάρκα Μήτσιαλου” 4 χλμ. στα δυτικά – ιδανικός χώρος για πικ-νίκ – και το “Πηγάδι της Κρανιάς” 3 χλμ. στα βόρεια.