Ο καθηγητής Αντώνης Λιάκος αναφέρει πως η μνήμη θεωρείται ο πυρήνας της ταυτότητας και μεταξύ τους είναι αλληλένδετες. Τόσο τη μνήμη όσο και την ταυτότητα μας τις αλλάζουμε. Αναθεωρούμε την πρώτη για να ταιριάζει στην δεύτερη, η οποία αλλάζειστο άγγιγμα νέων εμπειριών. Ενάντια σ’ αυτό το ατέρμων δονκιχωτικό παιχνίδι διάχυτος ο κίνδυνος για τον άνθρωπο, μιας και η ολική διαγραφή της μνήμης τουέχει ως αποτέλεσμα και την ολοκληρωτική απώλεια της ταυτότητας του. «Αναζητώ, ερευνώ, το παρελθόν. Γιατί εκεί ο δρόμος της λησμοσύνης μπορεί να κρύβει την παροντική ύπαρξη μου. Την ταυτότητα μου». Τούτα τα λόγια πλανώνται μεταξύ αυτώνπου αναζήτησαν το παρελθόν τους ώστε να αποκτήσουν γερές και σταθερές ρίζες.
Η Φωτεινή Κακλαμάνου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην πόλη του Τορόντο. Είναι παντρεμένη και μητέρα δύο έφηβων παιδιών κι από το 1999 εργάζεται ως Senior Legal Office Administrative Assistant. Είναι Καναδή πολίτης, ωστόσο πρόσφατα απέκτησε το καθεστώς της πλήρους ελληνικής υπηκοότητας, για το οποίο δηλώνει πολύ χαρούμενη. Μεγάλωσε σ’ ένα παραδοσιακό ελληνικό σπίτι, περιτριγυρισμένη από την ελληνική κουλτούρα και κληρονομιά. Ως παιδί πήγαινε στο ελληνικό σχολείο κάθε Σάββατο μέχρι να τελειώσει το λύκειο και συμμετείχε σε ελληνικές παρελάσεις και χορευτικά συγκροτήματα. Όπως η ίδια αναφέρει: «Είχα την τύχη στη ζωή να επισκεφτώ τους γονείς της μητέρας μου στην Ελλάδα, που ζούσαν στην Κίσσα Κοζάνης, να αναμειχθώ με την κουλτούρα του χωριού, κάτι που μεγάλωσε την αγάπη μου για την περιοχή και την καταγωγή μου».
Η επιθυμία της να αναζητήσει τις ρίζες της, του πατέρα της από το χωριό Κοιλάδα και της μητέρας της από το χωριό Κίσσα της Κοζάνης, ξεκίνησαν χάρη στη μητέρα της που της επαναλάμβανε πάντα τη φράση: «Είμαστε Θρακιώτες από τη Θράκη». Αυτή η φράση έγινε μέρος του εαυτού της όπως αναφέρει και προκάλεσε τη θέληση για αναζήτηση περισσότερων πληροφοριών. «Θέλησα να μάθω ακριβώς από πού κατάγονταν οι πρόγονοί μου στη Θράκη και πόσο πίσω πήγαιναν οι ελληνικές μου ρίζες. Επιπλέον, σκέφτηκα ότι θα ήταν σημαντικό κατά τη διάρκεια της διαδικασίας να μάθω περισσότερα για τον εαυτό μου και για την άμεση και ευρύτερη οικογένειά μου, τις εμπειρίες τους στη ζωή και τις εμπειρίες τους».
Κοιλάδα, Κοζάνης
Η Φωτεινή κατάφερε κάτι μεγαλειώδες σε κόπο και χρόνο, αλλά κυρίως σε ιστορική αξία και προσωπική αναζήτηση. Αναζήτησε την ταυτότητα της, ξεκινώντας να “χτίζει” το δικό της γενεαλογικό δέντρο και το οικογενειακό της ιστορικό. Η έρευνα της ξεκίνησε από το να κάνει τεστ DNA, να μάθει πληροφορίες για την περιοχή καταγωγής της, να ερευνήσει διαδικτυακάαρχεία από τα ΓΑΚ και να στείλει email στον Πατριάρχη στην Κωνσταντινούπολη και στα γραφεία στην Κοζάνη. Όπως αναφέρει όμως η ίδια σταδιακά κατάλαβε πως η ευρύτερη οικογένεια της ίσως έκρυβε τις απαντήσεις που αναζητούσε. «Ο ξάδερφος του πατέρα μου στο Τορόντο μου έδωσε στοιχεία και την αλλαγή του ονόματος στο γενεαλογικό μας δέντρο. Είχε διασυνδέσεις με άλλα μέλη της ευρύτερης οικογένειας και μόλις αυτή η πόρτα άνοιξε η έρευνά μου απογειώθηκε. Έμεινα έκπληκτημε την διαθέσιμη προφορική ιστορία που υπήρχε και με τις διασυνδέσεις που προέκυψαν με μέλη της οικογένειας και του τόπου καταγωγής των γονιών μου».
Demosthenis Papazois and Family
«Γνώρισα άτομα στις πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης που είχαν τα οικογενειακά μας ονόματα και είχα την τύχη να ανακαλύψω ότι οι περισσότεροι ήταν συγγενείς. Μέσω τηςξαδέλφης του πατέρα μου, που ζούσε στη Γερμανία, βρήκα περισσότερους συγγενείς, ακόμη και της αδερφής της γιαγιάς μου. Μου άνοιξε ένας κόσμος που ποτέ δεν ήξερα ότι υπήρχε.Μέσω του τεστ DNΑ, βρήκα πολλά ταιριαστά DNA με τα οποία άρχισα να επικοινωνώ για πληροφορίες σχετικά με τις ρίζες και τα οικογενειακά τους ονόματα. Είχα την τύχη να κάνω μερικές εξαιρετικές σχέσεις με το DNA μου που ταιριάζει, αν και λίγοι από εμάς δεν ξέρουμε ακόμα πώς είμαστε συγγενείς».
Η επιμονή της και η αγάπη της για τις ρίζες της συνεχίστηκε και τον Ιανουάριο του 2021 έφτιαξε μια ιδιωτική ομάδα στο Facebook για να μοιράζεται ιστορίες από την Ελλάδα και τον Καναδά και φωτογραφίες, πληροφορίες, εμπειρίες και οτιδήποτε αφορά το Πανίδο της Ανατολικής Θράκης. Σταδιακά παρατήρησε πως αρκετά άτομα με τις ίδιες ρίζες άρχισαν να επικοινωνούν μαζί της και στην ιδέα της δημιουργίας μιας γενεαλογικής πλατφόρμας έφτιαξε την ομάδα του Facebook Thracian Genealogy. Εντέλει, η έρευνα της επεκτάθηκε και δημιούργησε ένα γενεαλογικό δέντρο που συνδέει οικογένειες που κατάγονται από το Πάνιδοκαι απογόνους, πολλοί από τους οποίους μετακόμισαν σε Κοιλάδα, Κίσσα, Τετράλοφο, Καπνοχώρι και άλλα χωριά στην περιοχή του πρώην Δήμου Ελλησπόντου Κοζάνης.
Για το γενεαλογικό δέντρο της χρησιμοποίησε ένα διαδικτυακό πρόγραμμα δημιουργίας οικογενειακών δέντρων. Επίσης, αξιοποίησε έναν κατάλογο πηγών για αγρότες που είναι διαθέσιμος στο διαδίκτυο – Κατάλογοι Οθωμανών Ελλήνων Προσφύγων. Το γενεαλογικό δέντρο αναφέρει από ποια χωριά έφυγαν οι πρόγονοί από τη Θράκη, τον Πόντο και τη Μικρά Ασία και πού μετεγκαταστάθηκαν. Αναφέρονται οι χήρες και οι ανύπαντρες γυναίκες. Όπου είναι δυνατόν, το δέντρο δείχνει τις μεταναστεύσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, στον Καναδά και την Αυστραλία στις αρχές του 20ουαιώνα, αλλά και την εσωτερική μετακίνηση κάποιων οικογενειών στην Κέρκυρα, τη Θεσσαλονίκη, την Καλλικράτεια κτλ.Το ψηφιακό δέντρο της είναι μέλος του Village History Projects Initiative by Greek Ancestry. Το Greek Ancestry είναι μια υπηρεσία που παρέχει βοήθεια με την έρευνα γενεαλογικής ιστορίας, τη μετάφραση εγγράφων και διαθέτει χιλιάδες αρχειοθετημένα ελληνικά έγγραφα (greekancestry.net στην ενότητα Πρωτοβουλίες – Έργα Ιστορίας του Χωριού).
Η μεγαλύτερη δυσκολία στην έως τώρα αναζήτηση της, όπως αναφέρει είναι οι αλλαγές στα επώνυμα που έχουν πάρει οι οικογένειες τα τελευταία 100 χρόνια. Το γενεαλογικό δέντρο της αποτελείται στην παρούσα φάση από 1511 άτομα και σταδιακά θα ακολουθήσουν κι άλλες προσθήκες. Η ίδια σκοπεύει να συνεχίσει να συλλέγει τεκμήρια. Κυρίως θα ήθελε να παρακινήσει και να μιλήσει για τη σημασία της γενεαλογίας και της διατήρησης της οικογενειακής ιστορίας στους Έλληνες του εξωτερικού, αλλά και της κοινωνίας του τόπου καταγωγής της. Την έως τώρα έρευνα της τη βρίσκουμε στο https://kozanigenealogy.wordpress.com/.
Η αξία της όλης αυτής προσωπικής ερευνητικής προσπάθειας της Φωτεινής υπάρχει στα δικά της λόγια: «Τα οικογενειακά δέντρα έχουναξία και τιμή και είναι ένας τρόπος να γνωρίσουμε τους προγόνους. Λένε την ιστορία μας, ποιοι είμαστε και διαμορφώνει μια ταυτότητα για εμάς. Πιστεύω ότι πρέπει να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια να το διδάξουμε στα παιδιά μας, για να τους δώσουμε μια αίσθηση του ανήκειν και της ταυτότητας. Είμαστε η γενιά που μπορεί να το κάνει αυτό. Μπορούμε να τεκμηριώσουμε τις οικογενειακές μας ιστορίες, να γράψουμε τα οικογενειακά μας δέντρα και να τα μεταδώσουμε ώστε τα παιδιά μας να συνεχίσουν να κάνουν το ίδιο. Ξεκινήστε τη δική σας οικογενειακή έρευνα, συνδεθείτε με τις ρίζες σας. Μιλήστε με τους συγγενείς σας, συνδεθείτε με ανθρώπους από το χωριό σας ή οπουδήποτε αλλού».
Χρήση φωτογραφιών ©Φωτεινή Κακλαμάνου – https://kozanigenealogy.wordpress.com/photo-gallery/