Η Δυτική Μακεδονία αποκτά μεγάλο ενδιαφέρον κυρίως τους χειμερινούς μήνες, αφού οι λάτρεις της φύσης βρίσκουν την ευκαιρία να χαρούν την πλούσια φύση, τα δάση αλλά και τον χειμώνα τα χιονισμένα τοπία της. Γνωστές και λιγότερο γνωστές πόλεις και χωριά καλούν τους επισκέπτες σε μια διαφορετική εξόρμηση.
Φύση, ιστορία, γραφικότητα, δραστηριότητες, λαχταριστή παραδοσιακή κουζίνα και χειροποίητα τοπικά προϊόντα συνθέτουν το ακαταμάχητο «πακέτο» εμπειριών που προσφέρει ο τόπο μας.
Ταξίδι με αυτοκίνητο
Είναι ένας από τους ωραιότερους τρόπους περιπλάνησης, γιατί το ταξίδι με το δικό μας αυτοκίνητο μας δίνει την ευκαιρία να χαράξουμε τη δική μας διαδρομή χωρίς να σκεφτόμαστε πότε και πού θα σταματήσουμε.
Ας ανοίξουμε τον χάρτη και να σχεδιάσουμε ένα μοντέλο ταξιδιού για την Δυτική Μακεδονία που μπορεί να λειτουργήσει ως προπομπός για το τουριστικό μας προϊόν που τόσο πολύ θέλουμε να εξελιχθεί.
ΠΕ Κοζάνης
Ένα μωσαϊκό εναλλαγών και αντιθέσεων με αξιόλογα μνημεία, αξιοθέατα, φυσικό κάλλος και ιδιαίτερα τοπικά έθιμα κάνουν την Κοζάνη έναν ενδιαφέροντα τουριστικό προορισμό. Είναι χτισμένη σε υψόμετρο 720 μέτρων στους πρόποδες του Βερμίου και αποτελεί το σταυροδρόμι όπου συναντάται η Ήπειρος, η Θεσσαλία και η Μακεδονία.
Η Κοζάνη δε χαρακτηρίζεται από κάποια ιδιαίτερη ομορφιά στο σύνολό της, με το τσιμέντο να επικρατεί όπως και στις περισσότερες ελληνικές πόλεις. Ωστόσο, με μια βόλτα στο ιστορικό κέντρο της μπορεί κανείς να ανακαλύψει πανέμορφα αναστηλωμένα αρχοντικά, νεοκλασικά και πεζόδρομους. Σύμβολο της πόλης ο μητροπολιτικός ναός του Αγίου Νικολάου με το εντυπωσιακό καμπαναριό του. Ο ναός χτίστηκε το 1664 και αξίζει να τον επισκεφθείτε για να θαυμάσετε τα ξυλόγλυπτα, τις τοιχογραφίες και το χρυσοκέντητο επιτάφιο θρήνο του Γεωργίου Κονταρή, του πρώτου δημόσιου δασκάλου της Κοζάνης.
Κοβεντάρειος Δημοτική Βιβλιοθήκη της Κοζάνης
Ιδρύθηκε αρχικά ως σχολική και ήταν η «καρδιά» της πνευματικής ζωής της ευρύτερης περιοχής. Σήμερα αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες ιστορικές βιβλιοθήκες της Ελλάδας, καθώς περιλαμβάνει πάνω από 153.000 τόμους, χειρόγραφα, τουρκικά φιρμάνια, κώδικες και πολλές σπάνιες εκδόσεις. Από αυτές ξεχωρίζει η Χάρτα του Ρήγα Φεραίου.
Στα μουσεία της περιοχής
Το Αρχαιολογικό Μουσείο της Κοζάνης στεγάζεται στο Παναγιωτίδειο Αρχοντικό, ένα όμορφο νεοκλασικό κτίριο της πόλης. Στις συλλογές του περιλαμβάνονται ευρήματα από τους προϊστορικούς έως τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους.
Το Λαογραφικό Μουσείο Κοζάνης παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον, καθώς στους χώρους του φιλοξενείται Έκθεση Φυσικής Ιστορίας από την παλαιολιθική εποχή μέχρι τους νεότερους χρόνους, Αρχαιολογική-Βυζαντινή έκθεση, Ιστορική και Λαογραφική έκθεση, πινακοθήκη, συλλογή γραμματοσήμων και ραδιοφώνων. Στο υπόγειο του μουσείου οι επισκέπτες μπορούν να δουν και ένα μικρό σπήλαιο με σταλακτίτες και σταλαγμίτες.
Λίγο έξω από την Κοζάνη, σε απόσταση 22 χιλιομέτρων, βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος και το Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής. Η αρχαία Αιανή ήταν η πρωτεύουσα ενός από τα ισχυρότερα βασίλεια της Άνω Μακεδονίας. Στις συλλογές του μουσείου θα δείτε ευρήματα της Ύστερης Εποχής του Χαλκού καθώς και εκθέματα από την αρχαϊκή-κλασική περίοδο. Σε κοντινή απόσταση από την Αιανή μπορείτε να επισκεφθείτε και το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, στο χωριό Χρώμιο. Το χωριό βρίσκεται στο όρος Βούρινος (Μπούρινος) 32 χιλιόμετρα μακριά από την Κοζάνη.
Το υγρό στοιχείο
Στα 27 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά από την Κοζάνη βρίσκεται η τεχνητή λίμνη του φράγματος Πολυφύτου στον Αλιάκμονα ποταμό. Τη λίμνη διασχίζει μία από τις μεγαλύτερες γέφυρες στη χώρα μας, η Υψηλή Γέφυρα Σερβίων, με μήκος 1.372 μέτρα! Η όμορφη Νεράιδα, είναι ένας ιδανικός προορισμός για μονοήμερες εκδρομές, καθώς είναι πολύ κοντά σε άλλους δημοφιλείς προορισμούς. Κάντε μία βόλτα στους δρόμους της Νεράιδας και απολαύστε τη φύση και τη μοναδική θέα της λίμνης και της διάσημης γέφυρας Σερβίων.
Βυζαντινό κάστρο Σερβίων
Στην κορυφή του ενός από τους δύο λόφους επάνω από τα σύγχρονα Σέρβια δεσπόζει το βυζαντινό κάστρο, που κατασκευάσθηκε τον 6ο αιώνα. Βρίσκεται σε θέση μεγάλης στρατηγικής σημασίας, ανάμεσα σε δύο φαράγγια και ελέγχει το πέρασμα από τη Μακεδονία προς τη Θεσσαλία.
Από το επιβλητικό συγκρότημα, που περιλάμβανε την άνω πόλη, την κάτω πόλη και την ακρόπολη, σήμερα σώζονται τα τείχη, η κεντρική πύλη, οι πύργοι της ακρόπολης, τμήματα των υδραγωγείων, πολλά ερείπια σπιτιών, και τρεις εκκλησίες με σημαντικές τοιχογραφίες της βυζαντινής εποχής: οι Άγιοι Θεόδωροι, οι Άγιοι Ανάργυροι και η βασιλική των Κατηχουμένων.
Στο Βελβεντό
Ένας πολύ γνωστός προορισμός στην περιοχή είναι το Βελβεντό με τα πετρόκτιστα σπίτια μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής. Θαυμάστε τα διατηρητέα κτίρια, όπως το παλιό Αρρεναγωγείο και τα πανέμορφα αναπαλαιωμένα αρχοντικά. Σε ένα από αυτά στεγάζεται και το Λαογραφικό Μουσείο. Μπορείτε ακόμη να επισκεφθείτε τα οινοποιεία της περιοχής, που βγάζουν βραβευμένα κρασιά και να δοκιμάσετε πεντανόστιμους μεζέδες στις ταβέρνες του χωριού.
Κάντε μια στάση και στον Γυναικείο Αγροτικό Συνεταιρισμό Βελβεντού για να προμηθευτείτε τις ξακουστές μαρμελάδες του και ανηφορίστε για το Σκεπασμένο που αποτελεί ένα τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλους, με τους καταρράκτες, τις φυσικές λιμνούλες και τους εντυπωσιακούς βράχους να σε αποζημιώνουν.
Tip: Αν σας αρέσουν τα γλυκά, εφοδιαστείτε με τις ξακουστές, παραδοσιακές τουλούμπες Βελβεντού.
Η μικρή Καππαδοκία του τόπου μας
Στο Μικρόβαλτο του Δήμου Σερβίων, 35 χιλιόμετρα νότια της Κοζάνης, θα συναντήσετε ένα εντυπωσιακό φαινόμενο. Στην περιοχή είναι γνωστό ως «μπουχάρια-νοχτάρια». Πρόκειται για γεωμορφολογικούς σχηματισμούς, που οποίοι προήλθαν από τη διάβρωση του εδάφους και μετρούν μερικές… δεκάδες χιλιάδες χρόνια ζωής! Οι χωμάτινες κολώνες φτάνουν ως και τα 7 μέτρα σε ύψος. Η ονομασία τους «μπουχάρια» οφείλεται στο σχήμα τους, που θυμίζει καμινάδα (μπουχάρι στην τοπική διάλεκτο). Τα «νοχτάρια» είναι κωνικοί σχηματισμοί, που θυμίζουν μικρές πυραμίδες. Εκτείνονται κατά μήκος του ρέματος της Ποταμιάς. Διασχίστε το μονοπάτι μέσα στο μοναδικό αυτό γεωπάρκο μέχρι τη Βογγόπετρα και τον ιστορικό ναό της Αγίας Παρασκευής.
Στο Βόιο
Ένας τόπος που θα σας «ταξιδέψει» με το φυσικό του τοπίο, τα εκκλησιαστικά και πολιτιστικά έθιμα, τους χώρους θρησκευτικής λατρείας καθώς και με τα τοπικά προϊόντα και τις ξεχωριστές του γεύσεις.
Βρίσκεται ανάμεσα στη Μακεδονία και την Ήπειρο, με αποτέλεσμα, τόσο το τοπίο, όσο και ο πολιτισμός του να περιλαμβάνουν στοιχεία και των δύο περιοχών.
Είναι η πόρτα της Πίνδου και η είσοδος για την απαρχή των ψηλών βουνών, των παραδοσιακών οικισμών και των μεγάλων ποταμών.
Η Σιάτιστα
Η Σιάτιστα έχει μία ιδιαίτερη φυσιογνωμία, που την ξεχωρίζει από άλλες πόλεις, και αποτελεί ιδανικό τουριστικό προορισμό κάθε εποχή του χρόνου. Τα μοναδικά Αρχοντικά της, μαρτυρούν την ακμή των περασμένων αιώνων, κτισμένα σαν κάστρα, εντυπωσιάζουν με τον εσωτερικό τους διάκοσμο, οι μεταβυζαντινές εκκλησίες καθηλώνουν με την υποβλητική μορφή τους και τη μοναδική τους ατμόσφαιρα. Η «Μανούσεια» Βιβλιοθήκη φιλοξενεί σπάνιες εκδόσεις και χειρόγραφα από το 16ο αιώνα.
Γνωρίστε από κοντά το Παλαιοντολογικό, το Βοτανικό και το Εκκλησιαστικό Μουσείο, το Λαογραφικό Μουσείο στο Αρχοντικό Δόλκηρα, την παραδοσιακή κατοικία Τσιότσιου – Ντέρου, το όρος Μπούρινος με τα πιο σπάνια είδη χλωρίδας και πανίδας και το καταφύγιο, και το Μοναστήρι της Παναγίας στο Μικρόκαστρο.
Γευτείτε το περίφημο σιατιστινό κρασί στα επισκέψιμα παραδοσιακά κελάρια. Η Σιάτιστα προσφέρει μία μεγάλη αγορά σε δερμάτινα και γούνινα είδη υψηλής ποιότητας σε πολύ καλές τιμές, και ξεχωρίζει για τα μοναδικά έθιμα που ζωντανεύουν όλη τη χρονιά. Προσφέρει στον επισκέπτη σύγχρονα ξενοδοχεία και ξενώνες για φιλοξενία, πολλές προτάσεις για διασκέδαση, φαγητό και καφέ, και δυνατότητα για εξορμήσεις στη γύρω περιοχή.
Τα Πέτρινα Γεφύρια του Βοΐου
Ο πολυπρόσωπος ποταμός Πραμόριτσα και τα πολλά του ρέματα δημιουργούσαν ένα εμπόδιο κατά τις μετακινήσεις και τη συνέχεια των μονοπατιών, όχι όμως αξεπέραστο. Μια σειρά από πέτρινα γεφύρια ενώνουν από πολύ παλιά τις όχθες του ποταμού και των ρεμάτων του. Το Βόιο αποτελεί μία από τις χαρακτηριστικές περιοχές της Ελλάδας όπου βρίσκονται συγκεντρωμένα πέτρινα γεφύρια, τα οποία μάλιστα αναγνωρίζονται ως σπάνιας τέχνης.
Εδώ υπάρχουν πάνω από 20 πετρόκτιστα γεφύρια, τα οποία στο σύνολό τους έχουν χτιστεί από ντόπιους μαστόρους. Βρίσκονται χτισμένα διάσπαρτα σε σωστά μελετημένες θέσεις σε διαφορετικές περιόδους της Τουρκοκρατίας, το καθένα με τη δική του ιστορία, θρύλους και ταυτότητα.
Βλάστη
Η Βλάστη είναι ένα χωριό το οποίο εκτείνεται στην ευρύτερη περιοχή της Εορδαίας. Βρίσκεται σε υψόμετρο 1245 μέτρα ανάμεσα από το όρος Άσκιον και το όρος Μουρίκι.
Έχει πλούσια φυσική ομορφιά και το κυριότερο είναι ότι είναι από τα πιο Ιστορικά αλλά και από τα μεγαλύτερα αξιοθέατα στην περιοχή της Εορδαίας.
Πότε να πάτε
Το καλοκαίρι, αν θέλετε να την πετύχετε ζωντανή. Σημαντικά ραντεβού είναι το θερινό πολιτιστικό-οικολογικό φεστιβάλ Γιορτές της Γης και το πανηγύρι του Αγίου Παντελεήμονα (26 Ιουλίου), οπότε οι νέοι του χωριού ανηφορίζουν με τα στολισμένα άλογά τους στη μονή του Αγίου Παντελεήμονα στο Μουρίκι για να παρακολουθήσουν τη λειτουργία, ενώ στη συνέχεια στήνουν χορό στη θέση Αλώνι.
Τον Δεκαπενταύγουστο, τέλος, ο Τρανός Χορός στα λιβάδια συγκεντρώνει πολύ κόσμο: οι ντόπιοι χορεύουν υπό τους ήχους παραδοσιακής μουσικής από μπάντες πνευστών.
Συνεχίζεται..
