Οι παρακάτω επιλογές δεν χαρακτηρίζονται, εντούτοις, τόσο από τις μεγάλες χολιγουντιανές παραγωγές που θα μεσουρανήσουν το 2023 (και είναι κάτι περισσότερο από καλοδεχούμενες) όσο από μια εκπληκτική σοδειά ταινιών που φέρουν την υπογραφή σπουδαίων και καταξιωμένων σκηνοθετών οι οποίοι έκαναν πραγματικά δύσκολο για εμάς το να πρέπει να συνοψίσουμε σε μόλις 50 τίτλους όσα πολλά και διάφορα ανυπομονούμε να δούμε στη μεγάλη οθόνη μέσα τους προσεχείς μήνες. Να σημειωθεί ότι από την τελική λίστα των πενήντα ταινιών αφήσαμε εκτός όσες έχουν ήδη κάνει παγκόσμια πρεμιέρα και προβληθεί σε αίθουσες και φεστιβάλ του εξωτερικού. Λουκάς Κατσίκας
50. «Η Φόνισσα» της Εύας Νάθενα
Ένα από τα σημαντικότερα κείμενα της νεοελληνικής πεζογραφίας μεταφέρεται με αξιώσεις στην μεγάλη οθόνη. Μετά από 10ετή προετοιμασία, η Εύα Νάθενα στην πρώτη σκηνοθετική δουλειά της (παράλληλα υπογράφει σκηνικά και κοστούμια) διασκευάζει το εμβληματικό έργο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, επιχειρεί μία διείσδυση στην ψυχή της ηρωίδας του, προσεγγίζει το κοινωνικό αποτύπωμα της εποχής και δίνει στην Καρυοφυλλιά Καραμπέτη έναν ρόλο-ζωής. Οι πρώτες φωτογραφίες της «Φόνισσας», το στιβαρό καστ και οι θετικές εντυπώσεις της παραγωγής, μας γεμίζουν προσδοκίες για τη συνέχεια. Πάνος Γκένας
49. «Full River Red» του Ζανγκ Γιμού
O Ζανγκ Γιμού επιστρέφει στο ιστορικό έπος, αντλώντας και πάλι έμπνευση από την κινεζική ιστορία αλλά και κεντώντας, κατά τα φαινόμενα, ακόμα μια εντυπωσιακή κινηματογραφική καλλιγραφία, περνώντας από τις ασπρόμαυρες αντιθέσεις των κάδρων της «Σκιάς» σε κυανές αποχρώσεις. «Full River Red» ο αγγλικός τίτλος της νέας του ταινίας, παρμένος από ένα ποιήμα του Γιου – Φέι, ενός στρατηγού του δωδέκατου αιώνα, γνωστού για τον πατριωτισμό του, που έπεσε θύμα προδοσίας από τον Κιν Χούι, έναν από τους πιο διεφθαρμένους διοικητικούς άρχοντες στην ιστορία της Κίνας. Γιάννης Βασιλείου
48. «Memory» του Μίτσελ Φράνκο
Ήδη κλειδωμένο για κάποιο απ’ τα μεγάλα φεστιβάλ στις όχθες του καλοκαιριού, το όγδοο φιλμ του πολυγραφότατου Φράνκο είναι ένα δράμα χαμηλού προϋπολογισμού που υποτίθεται πως παρακολουθεί τη Τζέσικα Τσαστέιν και τον Πίτερ Σάρσγκαρντ κατά τη διάρκεια ενός φθινοπωρινού «staycation» (κάτι σαν διακοπές χωρίς να φύγεις από το σπίτι σου) στη Νέα Υόρκη. Και λέμε υποτίθεται γιατί οι παραγωγοί δεν έχουν αφήσει ακόμη να διαρρεύσει οποιαδήποτε λεπτομέρεια της βασικής πλοκής. Θοδωρής Καραμανώλης
47. «La Chimera» της Αλίτσε Ρορβάχερ
Πέντε χρόνια και ισάριθμες (εξαιρετικές) μικρού μήκους ταινίες μετά τον «Ευτυχισμένο Λάζαρο», η Ρορβάχερ επιστρέφει με το τελευταίο μέρος της τριλογίας της για το ρόλο που παίζει το παρελθόν στις ζωές των ανθρώπων. Στη «Χίμαιρα» πρωταγωνιστούν η Ιζαμπέλα Ροσελίνι κι ο Τζος Ο’ Κόνορ στο ρόλο ενός νεαρού Βρετανού αρχαιολόγου που βρίσκεται μπλεγμένος σε ένα διεθνές κύκλωμα λαθρεμπορίας αρχαιοτήτων. Οι προβλέψεις τη θέλουν να ανοίγει το Μάιο στις Κάννες. Θοδωρής Καραμανώλης
46. «The Old Oak» του Κεν Λόουτς
Η επιστροφή ενός μεγάλου του κοινωνικού σινεμά. «Old Oak» είναι το όνομα μιας παμπ στην βορειοανατολική Αγγλία, που γίνεται το ανέλπιστο (ή όχι και τόσο, άνθρωποι είμαστε…) θέατρο αντεγκλήσεων ανάμεσα στους κατοίκους μιας περιοχής που αποδέχονται (ή καθόλου) το γεγονός ότι στην παμπ έρχονται Σύροι πρόσφυγες. Διαδεχόμενη τα «Εγώ, Ο Ντάνιελ Μπλέικ» και «Δυστυχώς Απουσιάζατε», η νέα ταινία του 86χρονου, δις βραβευμένου με Χρυσό Φοίνικα, Λόουτς, εγγυάται αυτό που υπόσχεται. Ηλίας Δημόπουλος
45. «Wishbone» της Πέννυς Παναγιωτοπούλου
Μετά από δύο τρυφερούς, κινηματογραφικούς στοχασμούς στην απώλεια και το τραύμα με τα «Δύσκολοι Αποχαιρετισμοί: Ο Μπαμπάς μου» και «September», η Πέννυ Παναγιωτοπούλου επιστρέφει φέτος με το «Wishbone» και μία ιστορία που αναζητά το «φως» στα κοινωνικά αδιέξοδα. Η Κάλλια Σταυρακάκη στο σενάριο, η Μυρτώ Αλικάκη και ο φρέσκος Γιάννης Καράμπαμπας στο καστ, φαντάζουν ήδη ως κερδισμένο στοίχημα για τις «γιάντες» της ταινίας. Πάνος Γκένας
44. «Hitman» του Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ
Αν θέλετε ακόμα ένα επιχείρημα υπέρ της αναγκαιότητας των κινηματογραφικών αιθουσών, θα το βρείτε στο «Apollo 10 ½: Α Space Age Adventure», τη νοσταλγική αναδρομή του Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ στα χρόνια που μεγάλωνε, η οποία βγήκε μόνο στο Netflix τον περασμένο Απρίλιο και μοιάζει σαν να μην κυκλοφόρησε ποτέ. Ελπίζουμε να μην έχει ανάλογη τύχη η νέα του ταινία, το «Hitman», με πρωταγωνιστή τον εσχάτως περιζήτητο Γκλεν Πάουελ στον ρόλο ενός πληρωμένου εκτελεστή που στην πραγματικότητα είναι αστυνομικός σε μυστική υπηρεσία. Γιάννης Βασιλείου
43. «Maestro» του Μπράντλεϊ Κούπερ
Μετά τη μουσική διεύθυνση του «A Star is Born», ο Μπράντλεϊ Κούπερ δηλώνει έτοιμος για μία οσκαρική «συμφωνία». Με βασικό θέμα τον κεφαλαιώδη Λέοναρντ Μπέρνσταϊν, τονική κλίμακα την «υπέροχα περίπλοκη» σχέση του κρυφά ομοφυλόφιλου μαέστρου με την σύζυγό του Φελίτσια Μονταλέγκρε (η Κάρεϊ Μάλιγκαν στο ρόλο) και συνοδές συγχορδίες τις πλάτες των Σπίλμπεργκ, Σκορσέζε, Netflix, το «Maestro» υπόσχεται σίγουρα μία από τις πιο ενδιαφέρουσες κινηματογραφικές παρτιτούρες της χρονιάς. Πάνος Γκένας
42. «Wonka» του Πολ Κινγκ
Ο Τιμοτέ Σαλαμέ βουτά με τα μούτρα στην σοκολάτα! Έχοντας το πρόσωπο ενός από τους δημοφιλέστερους ηθοποιούς παγκοσμίως, ο νέος Γουίλι Γουόνκα στηρίζεται στο μερακλίδικο βλέμμα του Πολ Κινγκ (των εξαίσιων ταινιών «Πάντινγκτον»), τη συντροφιά των Ολίβια Κόλμαν, Σάλι Χόκινς, Ρόουαν Άτκινσον και ανοίγει την όρεξη για ένα πολύχρωμο, μουσικό ταξίδι στον κόσμο των Ούμπα Λούμπα και στην φαντασία του Ρόαλντ Νταλ. Πάνος Γκένας
41. «The Captain» του Ματέο Γκαρόνε
Δεν συμμεριζόμαστε την αποστροφή μερίδας της κριτικής για τα «Tale of Tales» και «Πινόκιο» του Ματέο Γκαρόνε, αλλά καταλαβαίνουμε αυτούς που λένε ότι καλό θα είναι να τον κρατάμε μακριά από παραμύθια. Ευτυχώς για αυτούς η νέα του ταινία δεν είναι ένα τέτοιο, αντίθετα αφορά το μεταναστευτικό ζήτημα, καταγράφοντας το ταξίδι δύο νεαρών ανδρών από τη Σενεγάλη προς την Ευρώπη. Αν είναι έτοιμη, θα προβληθεί στις Κάννες, όπου έχουν γίνει δεκτές μετά βαϊων και κλάδων άλλες τέσσερις ταινίες του σκηνοθέτη. Γιάννης Βασιλείου
40. «Le Livre des Solutions» του Μισέλ Γκοντρί
Αν και μία από τις πιο αγαπητές ταινίες του 21ου αιώνα – «Η Αιώνια Λιακάδα ενός Καθαρού Μυαλού»- φέρει την υπογραφή του, ολοένα και λιγότεροι σινεφίλ χτυπούσαν κάρτα στις επόμενες ταινίες του Μισέλ Γκοντρί. Χρειάστηκε να στραφεί στην τηλεόραση και να συνεργαστεί εκ νέου με τον Τζιμ Κάρεϊ για να τραβήξει την προσοχή κοινού και κριτικής με το «Kidding». Το ιδιοσυγκρασιακό σινεμά του επιστρέφει φέτος, ίσως με αυτοβιογραφικές διαθέσεις, καθώς η σύνοψη της νέας του ταινίας θέλει έναν σκηνοθέτη να παλεύει να ξορκίσει τους δαίμονες που καταπιέζουν τη δημιουργικότητά του. Κι επειδή για ταινία του Γκοντρί μιλάμε, οι δαίμονες θα μπορούσαν κάλλιστα να μην είναι μεταφορικοί. Αναμένουμε με περιέργεια, αν όχι με ανυπομονησία. Γιάννης Βασιλείου
39. «Challengers» του Λούκα Γκουαντανίνο
Γκουαντανίνο για matchpoint! Μετά την καλλιτεχνική επιτυχία του «Bones and All» (Αργυρός Λέοντας Σκηνοθεσίας στην Βενετία), ο ακούραστος Λούκα Γκουαντανίνο ετοιμάζει νέο ερωτικό «σερβίς» σε κινηματογραφικό αγώνα τένις που οδηγεί τους παίκτες τους σε ένα Grand Slam απληστίας και απιστίας. Η γοητευτική τριπλέτα των ανερχόμενων Ζεντάγια («Euphoria»), Τζος Ο’ Κόνορ («The Crown») και Μάικ Φέιστ («West Side Story») προπονήθηκε σκλήρά για το αποτέλεσμα, σύμφωνα με τον σκηνοθέτη, οπότε δηλώνουμε έτοιμοι για ένα νέο Call me by your… game! Πάνος Γκένας
38. «El Conde» του Πάμπλο Λαραίν
Ο Χιλιανός σκηνοθέτης επεκτείνει την ιδιοσυγκρασιακή γκαλερί του με τις ατυπικές βιογραφίες προσώπων που σημάδεψαν τον προηγούμενο αιώνα, αφιερώνοντας μια αιματοβαμμένη μαύρη κωμωδία στον δικτάτορα Πινοσέτ. Κι αν βιάζεστε να πείτε πως το έργο το έχετε ξαναδεί, ο Πινοσέτ του Λαραίν είναι ένα βαμπίρ ηλικίας 250 ετών που θα περιφέρεται στα φθινοπωρινά φεστιβάλ με τη μορφή του Αλφρέδο Κάστρο, μέχρι να καταλήξει στο Netflix λίγο πριν το τέλος του ’23. Θοδωρής Καραμανώλης
37. «Barbie» της Γκρέτα Γκέργουιγκ
Life in plastic, it’s fantastic! Μετά το «Little Women», η Γκρέτα Γκέργουιγκ αναλαμβάνει μία μικρή (πλαστική) κυρία και ζωντανεύει την πρώτη «ανθρώπινη» Barbie. Η υποψήφια για Όσκαρ Μαργκό Ρόμπι ενσαρκώνει ιδανικά το παιχνίδι-σύμβολο, ο Ράιαν Γκόσλινγκ θυμάται τις αυτοσαρκαστικές μέρες του «Lars and the Real Girl» και η η πιο διάσημη κούκλα του κόσμου ετοιμάζεται να αφήσει τα ράφια των παιδικών καταστημάτων για το live, ανατρεπτικό κινηματογραφικό ντεμπούτο της. Πάνος Γκένας
36. «Sue» του Πάολο Σορεντίνο
Ο απρόβλεπτος Ιταλός δημιουργός συμπληρώνει το ασταθές του σύμπαν με μία αναπάντεχη βιογραφία της Σου Μένγκερς, της σπιρτόζας ατζέντισσας που έσπασε το ανδρικό μονοπώλιο στο χώρο της εκπροσώπησης ταλέντων, επιμελούμενη τις καριέρες του Στιβ ΜακΚουίν, της Φέι Ντάναγουεϊ, της Μπάρμπαρα Στρέιζαντ και πολλών μα πολλών άλλων αστεριών του Νέου Χόλιγουντ. Στον πρωταγωνιστικό ρόλο φρικιαστικά αταίριαστη η Τζένιφερ Λόρενς, στη διανομή και το προ-οσκαρικό σπρώξιμο η κραταιά πλατφόρμα της Apple. Θοδωρής Καραμανώλης
35. Ατιτλοφόρητο (προς το παρόν) κινηματογραφικό πρότζεκτ του Ίθαν Κοέν
Έτσι εσύ, έτσι κι εγώ. Μετά τον «Μακμπέθ» του Τζόελ, ο μικρός αδελφός του διδύμου που ανύψωσε το αμερικανικό σινεμά τα τελευταία 40 χρόνια, αποφασίζει την δική του «προσωπική» ταινία. Κανείς δεν ξέρει τίποτα έξω από το ότι ίσως να πρόκειται για μια λεσβιακή κομεντί – road trip με αφορμή το σινεμά του Ρας Μέγιερ, αλλά αλήθεια τώρα χρειάζεστε κάτι άλλο; Το σενάριο το έγραψε μαζί την γυναίκα του και το μόνο γνωστό όνομα για την ώρα είναι αυτό της Μπίνι Φέλντστιν («Booksmart»). Ηλίας Δημόπουλος
34. «Vazaha» του Ρομπεν Καμπιγιό
Με τους «120 Χτύπους το Λεπτό», τους οποίους είχατε απολαύσει στις Νύχτες Πρεμιέρας, ο Καμπιγιό υπέγραψε μια σημαντική προσθήκη στον queer κανόνα του 21ου αιώνα. Έξι χρόνια περιμέναμε για το επόμενο χτύπημα του σκηνοθέτη, αυτό έρχεται με την κατάθεση του σε έναν άλλο κινηματογραφικό κανόνα, εκείνο των ταινιών που βλέπουν τον κόσμο μέσα από το παιδικό βλέμμα. Ο Καμπιγιό μας μεταφέρει στη Μαγαδασκάρη των ‘70s σε μια από τις εναπομείνασες γαλλικές στρατιωτικές βάσεις στην περιοχή και στις περιπέτειες ενός δεκάχρονου που μεγαλώνει σ’αυτή. Γιάννης Βασιλείου
33. «Saltburn» της Έμεραλντ Φένελ
Για κάποιους μια σπουδαία φεμινιστική ταινία, για άλλους η φεμινιστική εκδοχή της «Ζωής του Ντέιβιντ Γκέιλ, το σίγουρο είναι οτι η «Υποσχόμενη Νέα Γυναίκα» έβαλε στον χάρτη την Έμεραλντ Φένελ, οδηγώντας την μέχρι το Όσκαρ Πρωτότυπου Σεναρίου. Η πάντα δύσκολη δεύτερη ταινία, στην οποία ο δημιουργός καλείται να αποδείξει ότι δεν στάθηκε τυχερός με το ντεμπούτο του, για την Φένελ είναι το «Saltburn». Η πλοκή κρατείται επτασφράγιστο μυστικό, λέγεται ότι αφορά μια εγγλέζικη αριστοκρατική οικογένεια, αυτό που ξέρουμε σίγουρα είναι ότι πρωταγωνιστεί και πάλι η Μάλιγκαν, συνοδευόμενη από τους Ρόζαμουντ Πάικ, Μπάρι Κίγκαν, Τζέικομπ Ελόρντι και Ρίτσαρντ Γκραντ. Γιαννης Βασιλείου
32. «Cobweb» του Κιμ Τζι-Γουν
O Κιμ Τζι-Γουν κατέβηκε νωρίς από τη γαλαρία του κορεάτικου οδοστρωτήρα που κατέκτησε τελικά τη Δύση και παρότι την τελευταία δεκαετία ανέλαβε ετερόκλιτα projects υψηλής δυσκολίας κι ακόμη υψηλότερου προϋπολογισμού, η στιγμή τον ξεπέρασε. Καλωσορίζουμε λοιπόν την επιστροφή του στη weird πλευρά του πλανήτη Σινεμά, με μια meta-fiction κωμωδία για έναν σκηνοθέτη που έχει ψύχωση με μια ταινία των 70’s και πιστεύει πως θα μπορούσε να γυρίσει το φινάλε της καλύτερα. Θοδωρής Καραμανώλης
31. «The Holdovers» του Αλεξάντερ Πέιν
Μας έχει λείψει το γλυκόπικρο, ανθρωπιστικό σινεμά του Αλεξάντερ Πέιν που διασχίζει, συνήθως, την αμερικανική ενδοχώρα και χαρτογραφεί τις εσωτερικές οδύσσειες ανθρώπων με πάθη σαν τα δικά μας. H επανένωσή του με τον Πολ Τζιαμάτι ξυπνά μέσα μας μνήμες από το «Sideways», το χριστουγεννιάτικο σκηνικό μαρτυρά και την ημερομηνία εξόδου της ταινίας που, αν όλα πάνε καλά, ίσως αποτελέσει ακόμα ένα απαραίτητο φιλμικό έδεσμα στο εορταστικό κινηματογραφικό διαιτολόγιο. Γιάννης Βασιλείου
30. «Blitz» του Στιβ ΜακΚουίν
Στο πλαίσιο του τηλεοπτικού «Small Axe», ο Στιβ ΜακΚουίν γύρισε και το «Lovers Rock», ένα βιρτουόζικο κινηματογραφικό πάρτι που συλλαμβάνει την ατμόσφαιρα της βραδιάς όσο λίγες ταινίες, περνάει το πολιτικο του μήνυμα στο background, αντί να σε κοπανάει με αυτό στο μέτωπο και σφύζει από ζωή. Ίσως η ωραιότερη «ταινία» του, για τον υπογράφοντα, ενδεικτική σκηνοθετικής ωριμότητας που ελπίζουμε να συνεχιστεί με το «Blitz», το οποίο ακολουθεί μια σειρά από Λονδρέζους κατά τον βομβαρδισμό της βρετανικής πρωτεύουσας την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Γιάννης Βασιλείου
29. «Infinity Pool» του Μπράντον Κρόνενμπεργκ
Ένα πλούσιο ζευγάρι πηγαίνει για τις πλούσιες διακοπές του όταν ο σύζυγος-συγγραφέας σε μπλοκάρισμα (Αλεξάντερ Σκάρσγκαρντ) μπλέκεται σε ένα δυστύχημα και συλλαμβάνεται από τις Αρχές που του έχουν μια αλησμόνητη πρόταση. Ο γιος Κρόνενμπεργκ έχει τις κλινικές εικόνες στο DNA του, η ατμόσφαιρα κινείται ανάμεσα στο στιλάτη και το απόκοσμη, το μαύρο χιούμορ το νοιώθεις να αναρριχάται και σύντομα στο Sundance θα ξέρουμε εάν η αισιοδοξία μας ήταν βάσιμη. Ηλίας Δημόπουλος
28. «Misanthrope» του Νταμιάν Σιφρόν
Πάει σχεδόν μια δεκαετία από τότε που ο Νταμιάν Σιφρόν αφηγήθηκε τις «Άγριες Ιστορίες» του στο ελληνικό κοινό και αποτέλεσε μια από τις πιο επιτυχημένες Ταινίες Έναρξης των Νυχτών Πρεμιέρας, μα ακόμα νέα του ταινία δεν είδαμε κι ετούτο παραπάει. Η αναμονή τελειώνει φέτος με μια αγγλόφωνη παραγωγή που στα χαρτιά μοιάζει να απομακρύνεται από το μαύρο χιούμορ εκείνης της ταινίας και να κινείται στους δρόμους βλοσυρών αστυνομικών θρίλερ στην παράδοση του «Seven». Πρωταγωνιστουν οι Σέιλιν Γούντλει και Μπεν Μέντελσον. Γιάννης Βασιλείου
27. «Stone Mattress» της Λιν Ράμσεϊ
Η δις χηρευμένη Βέρνα (Τζούλιαν Μουρ) βρίσκεται σε μια κρουαζιέρα στο Βορειοδυτικό Αρκτικό Πέρασμα, ανάμεσα σε προνομιούχους influencers και πλούσιους συνταξιούχους επιβαίνοντες. Εκεί θα γνωρίσει την Γκρέις (Σάντρα Ο) αλλά και τον Μπομπ, έναν άχαρο 60άρη κληρονόμο που προσπαθεί να την ξελογιάσει. Η θαρραλέα Σκωτσέζα Λιν Ράμσεϊ («Πρέπει να μιλήσουμε για τον Κέβιν») βρίσκει υποστήριξη στην Amazon κι ετοιμάζει θρίλερ εκδίκησης βασισμένο σε βιβλίο της Μάργκαρετ Άτγουντ. Αγοράσαμε. Ηλίας Δημόπουλος
26. «Beau is Afraid» του Άρι Άστερ
Ίσως ο πιο έκδηλα ταλαντούχος Αμερικανός δημιουργός της νεότερης γενιάς, αλλάζει ρότα από τον κινηματογραφικό Τρόμο, τον οποίον και όρισε πρόσφατα με τα «Hereditary» και, κυρίως, «Μεσοκαλόκαιρο». Εισέρχεται σε αχαρτογράφητα νερά (μαύρη κωμωδία; υπαρξιακό θρίλερ; σουρεαλιστικό δράμα; όλα μαζί;) και δίπλα του θα έχει τα ερμηνευτικά εχέγγυα – και κότσια – του Χοάκιν Φίνιξ. Ηλίας Δημόπουλος
25. «Monster» του Χιροκάζου Κόρε-εντα
Πληροφορίες για την πλοκή της επόμενης ταινίας του σημαντικού Ιάπωνα μπορεί να μην υπάρχουν. Ξέρουμε όμως ότι είναι σε post production, ξέρουμε και ότι ετοιμάζεται για την Ιαπωνία τον Ιούνιο – άρα και θα είναι ίσως έτοιμο για τις Κάννες λίγο νωρίτερα, που θα πετάξουν τη σκούφια τους για τον βραβευμένο με Χρυσό Φοίνικα δημιουργό. Και ξέρουμε επίσης ότι την μουσική υπογράφει ο Ριουίτσι Σακαμότο, πράγμα που επιλέγει τέλεια και όσα χρειαζόμασταν να ξέρουμε για την ταινία. Ηλίας Δημόπουλος
24. «Mission: Impossible – Dead Reckoning, Part One» του Κρίστοφερ ΜακΚουόρι
Στον κολοφώνα της εμπορικής δόξας του, πάνω από 40 χρόνια μετά την καλημέρα του στη βιομηχανία, ο Τομ Κρουζ ετοιμάζεται για την τελική διλογία του Mission Impossible. Κοντά 30 χρόνια μετά το πρώτο κινηματογραφικό M.Ι. ο 60χρονος σταρ είναι ακόμα εδώ, τρέχοντας για μας, για το σινεμά, για την δόξα της κινηματογραφικής αίθουσας. Θα είμαστε εκεί – κι όχι μόνο από ευγνωμοσύνη. Ηλίας Δημόπουλος
23. «Priscilla» της Σοφία Κόπολα
Η Κόπολα βλέπει στην Πρισίλα Πρίσλεϋ μια σύγχρονη «Μαρία Αντουανέτα», που αντί για τις Βερσαλλίες ενηλικιώνεται στη «Graceland» κι αντί για το βασιλιά της Γαλλίας έχει στην αγκαλιά της το Βασιλιά του Rock ‘n’ Roll. Έστω και για λίγο, γιατί σύμφωνα με το αυτοβιογραφικό «Elvis and Me» πάνω στο οποίο βασίστηκε το σενάριο (όπως και το «Personal Jesus» μην ξεχνιόμαστε), οι μέρες της «ηγεμονίας» της στην περίφημη έπαυλη του Μέμφις χωρούσαν αναρίθμητη pop παράνοια κι ακόμη περισσότερη μοναξιά. Θοδωρής Καραμανώλης
22. «On Barren Weeds» του Νουρί Μπιλγκέ Τσεϊλάν
To 10 το καλό ελπίζουμε για τον κορυφαίο Τούρκο δημιουργό, που είναι κοινό μυστικό ότι ράβεται για την πρεμιέρα του στο διαγωνιστικό των Καννών. Για τη δέκατη ταινία του ο Τσεϊλάν επιστρέφει σε μια μικρή επαρχιακή πόλη, όπου ένας δάσκαλος βρίσκεται αναπάντεχα κατηγορούμενος για απρεπή συμπεριφορά απέναντι στις μαθήτριές του. Το γεγονός γίνεται η αφετηρία για μια ενδοσκοπική αναθεώρηση της προοδευτικότητας και μια μελαγχολική (υπολογίζουμε) ματιά πάνω στα σύγχρονα ήθη. Θοδωρής Καραμανώλης
21. «Napoleon» του Ρίντλεϊ Σκοτ
Ο πολυγραφότατος Ρίντλεϊ Σκοτ, πέρα από κριτικές και επικρίσεις, επανέρχεται με ένα έργο θεωρητικά τέτοιας εμβέλειας, ως είδος και ιστορική αναμέτρηση, που άλλοι θα ήθελαν (και πολλοί όντως ήθελαν) χρόνια για να το ολοκληρώσουν. Για τον 85χρονο Άγγλο είναι ωστόσο μια κανονική μέρα «επόμενης δουλειάς». Με θέμα τη ζωή του Ναπολεόντα Βοναπάρτη και βλέμμα στην καθοριστική σχέση αυτού με την Ιωσηφίνα, η παρουσία του Χοάκιν Φίνιξ καθίσταται αναγκαία και τα Όσκαρ, σε περίπτωση ευστοχίας, καραδοκούν. Ηλίας Δημόπουλος
20. «Wasp 22» του Γούντι Άλεν
Oύτε επισκέψεις σε σφηκοφωλιές, ούτε βρετανοί αριστοκράτες αποτελούν μέρος της 50ης ταινίας του Γούντι, ο παραπλανητικός τίτλος σχηματίζεται απλά από τα αρχικά του Woody Allen Summer Project 22. Πολύ μας έλειψε το κάποτε καθιερωμένο κινηματογραφικό μας ραντεβού με το σινεμά του διοπτροφόρου δημιουργού, η νέα του ταινία λέγεται ότι αφορά μια ιστορία εγκλήματος και (μη;) τιμωρίας, στην παράδοση των «Απιστιών και Αμαρτιών» και του «Match Point», γυρίστηκε στο Παρίσι πριν λίγους μήνες και ομιλεί τη γαλλική. Λέγεται επίσης ότι μπορεί να είναι η τελευταία του, αλλά στηριζόμαστε για το αντίθετο στη μνημειώδη εργασιομανία του. Γιάννης Βασιλείου
19. «Do Not Expect too Much of the End of the World» του Ράντου Ζούντε
Μινιμαλιστής αρχειοθέτης, πειραματικός χρονικογράφος κι επιθεωρητής της μεταπολεμικής ιστορίας, εκκεντρικός αουτσάιντερ που ταξιδεύει coach με το πρόγραμμα των Νυχτών Πρεμιέρας ανά χείρας (το είδαμε κι αυτό)… Ο Ζούντε δεν έχει πάψει στιγμή να μας απασχολεί, επαναπροσδιορίζοντας τον ορισμό του πολυσχιδούς κινηματογραφιστή. Οι αφηγηματικές ταινίες του τον συγκαταλέγουν στους σημαντικότερους δημιουργούς των καιρών μας, γι’ αυτό μπορεί να μη γνωρίζουμε τίποτα για το διάδοχο του «Παλαβού Πορνό», αλλά we do expect… A lot. Θοδωρής Καραμανώλης
18. «Ferrari» του Μάικλ Μαν
Η ταινία για την ταχύτητα, για την φίρμα με το αλογάκι, για την ιστορία της αυτοκίνησης, για τον Έντσο. Χρόνια το Χόλιγουντ υποσχόταν την ταινία αυτή, το ευτύχημα είναι ότι έπεσε τελικά στα χέρια του πιο αρμόδιου. Σε μια, βέβαιη θέλουμε να πιστεύουμε, τελευταία αναλαμπή, ο μεγάλος Μάικλ Μαν θα παραδώσει το biopic για το αφεντικό του Μαρανέλο και πιο πολύ μια (ακόμα) ταινία της ζωής και των αναμνήσεών μας. Ηλίας Δημόπουλος
17. «Strangers» του Άντριου Χέιγκ
Ο Άντριου Χέιγκ, ο θαρραλέος σκηνοθέτης των αφοπλιστικά συγκινητικών «Weekend», «45 Χρόνια», «Lean on Pete» και δημιουργός του γκέι, τηλεοπτικού δράματος «Looking», διαβάζει εκ νέου το πολυβραβευμένο «Strangers» του Τάιτσι Γιαμάντα για να αφηγηθεί μία ιστορία τυχαίας συνάντησης, αλλά και μία επιστροφή στα «φαντάσματα» της εφηβείας. Οι πιο hot αυτή την στιγμή (σε εμφάνιση και ζήτηση) Άντριου Σκοτ («Fleabag»), Πολ Μέσκαλ («Aftersun») είναι το πρωταγωνιστικό ζευγάρι και οι Κλερ Φόι, Τζέιμι Μπελ οι «γονείς» του Σκοτ. Αναμένουμε κομψοτέχνημα με επιρροές Τέρενς Ντέιβις. Πάνος Γκένας
16. «Indiana Jones and the Dial of Destiny» του Τζέιμς Μάνγκολτ
Ιντιάνα Τζόουνς και το Τελευταίο Μπλοκμπάστερ. Ο Χάρισον Φορντ φορά την φεντόρα του διασημότερου αρχαιολόγου του πλανήτη και ολοκληρώνει τις περιπέτειες του Ιντιάνα με ένα πέμπτο κεφάλαιο σε σκηνοθεσία Τζέιμς Μάνγκολντ. Μαντς Μίκελσεν, Φίμπι Γουόλερ-Μπριτζ και Αντόνιο Μπαντέρας στο καστ, η προσελήνωση του Apollo 11, αρχαιοελληνικές αναφορές στην πλοκή, επιτυχημένο de-aging (τουλάχιστον όπως φαίνεται στο τρέιλερ) και η επιστροφή των… ναζί, συνωμοτούν στο «Κάλεσμα του Πεπρωμένου». Ανυπομονούμε να απαντήσουμε. Πάνος Γκένας
15. «Nosferatu» του Ρόμπερτ Έγκερς
Πέρυσι τέτοιο καιρό γράφονταν αδιανότητες ποσότητες λέξεων για το επερχόμενο (τότε) «Northman» του Ρόμπερτ Έγκερς, μα τώρα η ταινία φαντάζει σαν να κυκλοφόρησε παλιότερα κι από τον «Φάρο». Περισσότερο από διάψευση των προσδοκιών, αυτό είναι, περισσότερο, ένα σημείο των καιρών – η κινηματογραφική αρθρογραφία και το κοινό μοιάζουν να ενδιαφέρονται περισσότερο για το promo υλικό μιας ταινίας, παρά για την ίδια την ταινία, η οποία όταν βγει στις αίθουσες, αντιμετωπίζεται ως κάτι πεπερασμένο. Πολλά θα γραφτούν για το εν λόγω ριμέικ, εμάς αυτό που μας κάνει αισιόδοξους είναι το χαμηλότερο μέγεθος της παραγωγής σε σχέση με το «Northman», που συνεπάγεται και μεγαλύτερο λόγο του Έγκερς επί του final cut. Γιάννης Βασιλείου
14. «Oppenheimer» του Κρίστοφερ Νόλαν
Θαυμάσιο αίνιγμα ή επικίνδυνο στοίχημα; Αφήνοντας κατά μέρους την τριλογία του «Μπάτμαν», ο κατ’ εξοχήν concept σκηνοθέτης στο σύγχρονο σινεμά εγκαταλείπει για μόλις δεύτερη φορά στην καριέρα του το λευκό χαρτί της φαντασίας του. Καθώς η άλλη ήταν η ιστορικά ριζωμένη «Δουνκέρκη», δεν έχουμε παρά να περιμένουμε το αναπάντεχο. Από μια ταινία μάλιστα, που καταπιάνεται με τα απόνερα του πολέμου που στέγασε την Δουνκέρκη, ενός πολέμου που καθόρισε τελεσίδικα ο κεντρικός χαρακτήρας που επωνυμίζει και την 12η ταινία του. Ηλίας Δημόπουλος
13. «The Palace» του Ρόμαν Πολάνσκι
Στην πρώτη του ταινία ο Πολάνσκι συνεργάστηκε με τον Σκολιμόφσκι στο σενάριο, αν το φιλμ αποτελέσει το κύκνειο άσμα του, θα κάνουμε λόγο για έναν τέλειο κύκλο. Το «Παλάτι» πρόκειται για μια πολυπρόσωπη μαύρη κωμωδία που εκτυλίσσεται σε ένα ελβετικό ξενοδοχείο την Παραμονή Πρωτοχρονιάς του 1999 – τότε που περιμέναμε το τέλος του κόσμου με τον ιό του millenium, αν θυμάστε. Ο Τζον Κλιζ ξυπνά μνημες «Fawlty Towers», υποδυόμενος τον ξενοδόχο, ενώ ο ίδιος ο Σκολιμόφσκι μας εκμυστηρεύτηκε ότι έχει δει την ταινία και ότι είναι πάρα πολύ αστεία – ποιοι είμαστε εμείς για να διαφωνήσουμε μαζί του; Γιάννης Βασιλείου
12. «Asteroid City» και «The Wonderful Story of Henry Sugar» του Γουές Άντερσον
Μπορεί η πανδημία να καθυστέρησε την έξοδο της «Γαλλικής Αποστολής» για δυο χρόνια, φέτος όμως ο Τεξανός σκηνοθέτης της πολύχρωμης λεπτομέρειας και των ισορροπημένων κάδρων θα πάρει το δημιουργικό «αίμα» του πίσω με δυο ταινίες back-to-back. Στο «Asteroid City», ένας διαγωνισμός αστροπαρατήρησης φέρνει κοντά τους ανθρώπους (και τις ιστορίες τους) από όλη την χώρα (τι πιο ταιριαστό στην βιοποικιλότητα του γουεσαντερσονικού φιλμικού οικοδομήματος), ενώ στο «Henry Sugar» διασκευάζει ξανά Ρόαλντ Νταλ, 14 χρόνια μετά τον εξαιρετικό «Απίθανο Κύριο Φοξ». Αμφότερα, απολαμβάνουν καστ μεγατόνων, ως συνήθως, που θα θέλαμε άλλες τόσες λέξεις για να καταγραφούν. Πάνος Γκένας
11. «Dune: Part 2» του Ντενί Βιλνέβ
Λίγο μπαχαρικό ακόμα; Με τις ευλογίες του κοινού, των κριτικών και των Όσκαρ (6 βραβεία στο πρώτο μέρος), το «Dune» ρίχνει λίγο «μελάνζ» ακόμα στις κινηματογραφικές μηχανές του και ετοιμάζεται για πρεμιέρα τον προσεχή Νοέμβριο. Το δεύτερο μέρος της φιλόδοξης ταινίας του Βιλνέβ, που βασίζεται στην βίβλο της επιστημονικής φαντασίας του Φρανκ Χέρμπερτ, συνεχίζει το μυθικό ταξίδι του Πολ Ατρείδη και μαζί με το γνώριμο καστ προσθέτει Φλόρενς Πιου, Λεά Σεϊντού, Όστιν Μπάτλερ και Κρίστοφερ Γουόκεν. Βγάζουμε διαβατήριο για Αρράκις, χθες. Πάνος Γκένας
10. «The History of Sound» του Όλιβερ Χερνάνους
Μεσούντος του 1ου ΠΠ, δύο νέοι αποφασίζουν να ηχογραφήσουν ήχους, φωνές και μουσική των συμπατριωτών τους. Ο σκηνοθέτης του «Αισθάνομαι Ζωντανός» υποστηρίζεται από τους Τζος Ο’ Κόνορ («Το Στέμμα») και Πολ Μεσκάλ («Aftersun») για μια ερωτική, δραματική αναζήτηση του ήχου ενός έθνους, μιας ιστορικής στιγμής, του ήχου του πολιτισμού, της απώλειάς του και τελικά της ίδιας της ζωής. Ηλίας Δημόπουλος
09. «Dead Leaves» του Άκι Καουρισμάκι
Μια κλάση μόνος του, χωρίς καμία έκπτωση στο διακριτικό του στυλ και τον αυστηρά προσωπικό του τόνο, ο Φινλανδός μποεμ επιστρέφει έξι χρόνια μετά την «Άλλη Όψη της Ελπίδας» με μια από τις trademark τραγικωμωδίες του. Το «Dead Leaves» αναμένεται να συμπληρώσει το καουρισμακικό μανιφέστο για τον αγώνα του σύγχρονου ανθρώπου απέναντι στο απρόσωπο σύστημα, αποτελώντας, επίσημα πλέον, το encore στην Τριλογία του Πολεταριάτου. Θοδωρής Καραμανώλης
08. «Scenario» του Ζαν-Λικ Γκοντάρ
Ο Φορντ έκανε ένα στήσιμο κι ελάχιστες λήψεις για να μην μπορεί άλλος να μοντάρει την ταινία του. Ο Γκοντάρ δεν έμπαινε καν στον κόπο. Έτσι κι αλλιώς κανείς άλλος δεν θα μπορούσε να κάνει το σινεμά του. Και τώρα που μας άφησε – κι αν είσαι λίγο αισθηματίας με το σινεμά και τους ανθρώπους του δεν το ξεχνάς εύκολα αυτό – ξεγράψαμε και οτιδήποτε JLG καινούργιο. Εκτός από τούτο: Το «Scenario», γυρισμένο σε βίντεο και super 8 ίσως είναι ένα ακόμα δώρο, μια τελευταία μικρή κινηματογραφική σεάνς. Ηλίας Δημόπουλος
07. «May/December» του Τοντ Χέινς
Ένας από τους αγαπημένους μας δημιουργούς, συνεργάζεται ξανά με μία αγαπημένη μούσα. Ο Τοντ Χέινς μετά το καταγγελτικό «Dark Waters» (που είναι απαραίτητο να αναζητήσετε) και τον ροκ παλμό του «The Velvet Underground», καλεί για τέταρτη φορά την Τζουλιάν Μουρ για ένα πρωτότυπο δράμα ενδοοικογενειακής παρατήρησης. 20 χρόνια μετά το περιβόητο ρομάντσο τους, που απασχόλησε τα ταμπλόιντ, η Γκρέισι (Μουρ) και ο Τζο (Τσαρλς Μέλτον) καλωσορίζουν στο σπίτι τους μία σταρ του Χόλιγουντ που έρχεται να μελετήσει την Γκρέισι για να την υποδυθεί προσεχώς σε biopic. Προσθέστε το όνομα την Νάταλι Πόρτμαν στο ρόλο της σταρ και βγάλτε εισιτήριο… χθες. Πάνος Γκένας
06. «How Do You Live?» του Χαγιάο Μιγιαζάκι
Μετά από 10 χρόνια, η ανεξάντλητη φαντασία του Χαγιάο Μιγιαζάκι έρχεται να γεμίσει τις οθόνες με χρώμα, ιδέες και συναίσθημα. Αν και ο 82χρονος Ιάπωνας auteur των κινούμενων εικόνων είχε ανακοινώσει την παραίτησή του μετά την κυκλοφορία του «The Wind Rises», τελικά επιστρέφει με μία ταινία που επιθυμεί να αφήσει ως κληρονομιά στον εγγονό του (και σε όλους εμάς). Το «How Do You Live?» βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο του Κενζαμπούρο Γιοσίνο και μιλά για την απώλεια, την εξερεύνηση, την παιδική αταξία και τις προκλήσεις της ζωής. Ακούγεται ως ταιριαστό φινάλε μιας εμψυχωτικής καριέρας. Πάνος Γκένας
05. «Poor Things» και «AND» του Γιώργου Λάνθιμου
Ο Γιώργος Λάνθιμος και η «ευνοούμενή» του, Έμα Στόουν, ένα από τα πιο απρόοπτα και ενδιαφέροντα καλλιτεχνικά ζευγάρια των τελευταίων χρόνων, θα μας απασχολήσουν εις διπλούν μέσα στη χρονιά. Ή έτσι ελπίζουμε! Αρχικά σημειώστε στην ατζέντα την διασκευή του «Poor Things» που περιμένουμε από πέρσι, του νεο-γοτθικού, βραβευμένου μυθιστορήματος του Σκωτσέζου συγγραφέα Άλιστερ Γκρέι, που ανανεώνει τον μύθο του Φρανκενστάιν και εστιάζει στις (ερωτικές) ζωές μιας γυναίκας και δυο γιατρών (ένας εκ των δυο, ο Γουίλεμ Νταφό) και έπειτα τη νέα συνεργασία του σκηνοθέτη με τον σεναριογράφο Ευθύμη Φιλίππου στο σπονδυλωτό «AND», που ολοκλήρωσε πρόσφατα γυρίσματα στη Νέα Ορλεάνη και έχει πλοκή-επτασφράγιστο μυστικό και τους Μάργκαρετ Κουάλεϊ, Τζέσι Πλέμονς, Γουίλεμ Νταφό (ξανά!) στο καστ. Παραφράζοντας την ατάκα στις «Άλπεις», δηλώνουμε (όπως πάντα) έτοιμοι για κάτι πιο λανθιμικά… ποπ. Πάνος Γκένας
04. «To Close One’s Eyes» του Βίκτορ Ερίθε
Τα πιο όμορφα δώρα είναι αυτά που δεν περιμένεις. Και νομίζω δεν υπήρχε άνθρωπος που περίμενε πως ο 82χρονος σκηνοθέτης θα επέστρεφε 30 χρόνια μετά τον «Ήλιο της Κυδωνιάς» με την τέταρτη μεγάλου μήκους ταινία της καριέρας του. Γεγονός που το λες και καλλιτεχνικά κοσμοϊστορικό, αφού ο Ερίθε ακόμη και στις μικρότερες στιγμές του «ενοχλούσε» μόνον όταν είχε κάτι σπουδαίο και συνάμα απέραντα όμορφο να μοιραστεί. Θοδωρής Καραμανώλης
03. «The Zone of Interest» του Τζόναθαν Γκλέιζερ
Εικονοκλάστης δημιουργός με προϋπηρεσία στα βίντεο κλιπ, σκηνοθέτης ευρηματικών διαφημιστικών και αταξινόμητος κινηματογραφιστής με τρεις (μόλις) ταινίες που έχουν το δικό τους ξεχωριστό αποτύπωμα (το γκανγκστερικό «Sexy Beast», το κιουμπρικό αίνιγμα του «Birth» και το αριστουργηματικό «Κάτω από το Δέρμα»), ο Τζόναθαν Γκλέιζερ επανέρχεται επιτέλους στο σινεμά. Με θέμα το Ολοκαύτωμα και βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Μάρτιν Άμις, το «The Zone Of Interest» αναμένεται στις Κάννες για να «διαβάσει» με αφηγηματική ευγλωττία μία από τις πιο σκοτεινές σελίδες της Ιστορίας. Πάνος Γκένας
02. «The Killer» του Ντέιβιντ Φίντσερ
«Τι καιροί, τι ήθη» είναι να αναφωνεί κανείς, όταν ολόκληρος Ντέιβιντ Φίντσερ, ακόμα και μετά τον εισπρακτικό και καλλιτεχνικό θρίαμβο του «Gone Girl», αναγκάστηκε να προσφύγει στο Netflix για να χρηματοδοτήσει την επόμενη ταινία του. Η συνεργασία του με τον streaming κολοσσό συνεχίζεται με ακόμα ένα πρότζεκτ που είχε για χρόνια στα σκαριά, τη διασκευή ενός γαλλικού graphic novel με ήρωα έναν πληρωμένο εκτελεστή που αναπτύσσει συνείδηση. Αν πρόκειται για παραλλαγή του «The American» (2010) δια χειρός Φίντσερ, πείτε μας πού υπογράφουμε για να το δούμε χτες. Βασικά, ας αφορά οτιδήποτε, απλά πείτε μας πού υπογράφουμε για να το δούμε χτες. Γιάννης Βασιλείου
01. «Killers of the Flower Moon» του Μάρτιν Σκορσέζε
Το 8ο θαύμα ή το γιοφύρι της Άρτας; Το πρώτο γουέστερν του Μάρτιν Σκορσέζε είναι ένα πασπαρτού επικαιρότητας του ειδικού Τύπου εδώ και τέσσερα χρονολογικά χρόνια, ένα πανάκριβο στοίχημα και η μόλις δεύτερη συνάντηση Ντι Κάπριο-Ντε Νίρο (αλλά η πρώτη στον φακό του δημιουργού τους). Είναι επίσης και η σημαδιακή ταινία στην παρακαταθήκη της οποίας μια ολόκληρη βιομηχανία, μετά ημών ακολούθων, ετοιμάζεται να αποχαιρετήσει μια γενιά ανθρώπων που γαλουχήθηκαν με την κληρονομιά της ενδοξότερης εποχής του Χόλιγουντ.
Ηλίας Δημόπουλος cinemagazine.gr