Χιλιάδες άνθρωποι έχουν μείνει χωρίς καταφύγιο μετά τη μεγάλη πυρκαγιά που ξέσπασε σε έναν καταυλισμό προσφύγων Ροχίνγκια -γνωστό ως Κοξ Μπαζάρ- στο νοτιοανατολικό Μπαγκλαντές και έπληξε περίπου 2.000 καταφύγια. Εκατοντάδες άνθρωποι έχουν επιστρέψει τώρα στην περιοχή για να δουν τι μπορούν να σώσουν από τα ερείπια. Υπολογίζεται ότι περίπου 12.000 άνθρωποι, οι περισσότεροι από τους οποίους διέφυγαν από τη βία στη γειτονική Μιανμάρ, είναι τώρα άστεγοι.
Τα αίτια της πυρκαγιάς δεν έχουν γίνει ακόμη γνωστά και δεν έχουν αναφερθεί θύματα.
Έχει χαρακτηριστεί ως μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες προσφυγικές κρίσεις στον κόσμο και ωστόσο δεν γνωρίζουν όλοι τι ακριβώς συμβαίνει με τους Ροχίνγκια.
Τι είναι η κρίση των Ροχίνγκια;
Η προσφυγική κρίση των Ροχίνγκια είναι μια καταστροφή για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ανθρωπιστική καταστροφή που, μέσα σε ένα χρόνο μόνο, αυξήθηκε γρήγορα σε αριθμό, αλλά μειώθηκε σε πρόσβαση και πόρους. Πάνω από 1,3 εκατομμύρια πρόσφυγες – στόχοι βίαιων επιθέσεων στην πολιτεία Rakhine στη Μιανμάρ – και μέλη της κοινότητας υποδοχής έχουν πληγεί.
Πολλοί από τους Ροχίνγκια κατέφυγαν στο Μπαγκλαντές και δημιούργησαν στρατόπεδα στην πόλη Cox’s Bazar. Δυστυχώς, οι δύο μεγαλύτεροι καταυλισμοί γεμίζουν γρήγορα και πολλοί πρόσφυγες επιχειρούν να στήσουν καταυλισμό στις γύρω περιοχές. Υπάρχουν πλέον περισσότεροι από 30 μη καταγεγραμμένοι οικισμοί.
Οι υπερπλήρεις καταυλισμοί δεν είναι οι μόνες κακές συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες. Σχεδόν το ένα τέταρτο όλων των παιδιών προσφύγων Ροχίνγκια που ζουν σε καταυλισμούς (από 6 μηνών έως 5 ετών) υποσιτίζονται. Η έλλειψη καθαρού νερού, το μη ασφαλές περιβάλλον για τα κορίτσια και τις γυναίκες και η αδυναμία των παιδιών και των νέων να αναζητήσουν συναισθηματική υποστήριξη για τις εμπειρίες τους επηρεάζουν αρνητικά τους εκτοπισμένους Ροχίνγκια.
Υπάρχει επίσης ανησυχία για την εποχή των μουσώνων που διαρκεί από τον Ιούνιο έως τον Οκτώβριο, η οποία θα μπορούσε να εξαλείψει τη γη, να μολύνει το νερό και να προκαλέσει όλεθρο σε πολλούς – αν όχι όλους – καταυλισμούς γύρω από το Cox’s Bazar στο Μπαγκλαντές.
Ποιοι είναι οι Ροχίνγκια;
Οι Ροχίνγκια είναι μια μουσουλμανική μειονότητα 1,3 εκατομμυρίων κατοίκων, που ζούσαν στο παρελθόν στην πολιτεία Ραχίν της Μιανμάρ. Είναι ανιθαγενείς και συχνά αντιμετωπίζονται με περιφρόνηση από πολλούς ανθρώπους στη Μιανμάρ. Οι Ροχίνγκια δεν θεωρούνται πολίτες, δεν μπόρεσαν να συμμετάσχουν στις δημοσκοπήσεις και δεν περιλαμβάνονται στις 135 επίσημες εθνοτικές ομάδες που αποτελούν το θεμέλιο της χώρας.
Ποια είναι η ιστορία των Ροχίνγκια;
Άνθρωποι από τη Βεγγάλη (τώρα Μπαγκλαντές) έχουν συναλλαγές με τη Μιανμάρ (πολιτεία Rakhine) για εκατοντάδες χρόνια. Αυτοί οι έμποροι εγκαταστάθηκαν και εγκαταστάθηκαν στη χώρα. Κατά τη διάρκεια της βρετανικής αποικιακής περιόδου το 1800, πολλοί άνθρωποι από την Ινδία και το Μπαγκλαντές μεταφέρθηκαν στη Μιανμάρ για να εργαστούν στη βρετανική διοίκηση, διπλασιάζοντας τη μουσουλμανική κοινότητα σε 50 χρόνια. Αυτή η απόφαση δυσαρεστήθηκε από τους ντόπιους κατοίκους της Μιανμάρ και αποτελεί μία από τις βαθύτερες αιτίες της εχθρότητας.
Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος επιδείνωσε αυτή την εχθρότητα. Οι Μουσουλμάνοι υποστήριξαν τους Βρετανούς ενώ πολλοί Βουδιστές υποστήριξαν τους Ιάπωνες. Μετά την ανεξαρτησία της Μιανμάρ το 1948, οι Μουσουλμάνοι πολέμησαν για ίσα δικαιώματα, αλλά ηττήθηκαν, ενισχύοντας περαιτέρω το χάσμα στην κοινότητά τους.
Μία από τις πρώτες περιπτώσεις μετακίνησης προσφύγων Ροχίνγκια στο Μπαγκλαντές χρονολογείται από το 1978. Μια άλλη μετανάστευση σημειώθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Σε καθεμία από αυτές τις δύο περιπτώσεις, περισσότεροι από 200.000 άνθρωποι Ροχίνγκια εγκατέλειψαν τη Μιανμάρ και την Πολιτεία Ραχίν.
Το επίσημο καθεστώς του «πρόσφυγα» είναι κάτι με το οποίο οι Ροχίνγκια αγωνίζονται χρόνια τώρα. Πριν από το 1992, όσοι μετακόμισαν στο Μπαγκλαντές επικεντρώθηκαν στη νοτιοανατολική περιοχή του Cox’s Bazar, κοντά στα σύνορα της Μιανμάρ. Δύο επίσημα στρατόπεδα προσφύγων είχαν δημιουργηθεί για να υποστηρίξουν την εισροή ανθρώπων — το Kutupalong και το Nayapara. Ωστόσο, με τον αυξανόμενο αριθμό των Ροχίνγκια που μετακινούνται στο Μπαγκλαντές μετά το 1992, δεν αναγνωρίζονται πλέον επίσημα από την κυβέρνηση της χώρας. Αντιθέτως, θεωρούνται ως μη εγγεγραμμένοι πρόσφυγες και αφήνονται να δημιουργήσουν τους δικούς τους αυτοσχέδιους καταυλισμούς στην περίμετρο των δύο στρατοπέδων που έχουν ήδη δημιουργηθεί.
Πού συμβαίνει η κρίση των Ροχίνγκια;
Η πλειονότητα της τρέχουσας προσφυγικής κρίσης βρίσκεται στο Μπαγκλαντές, συγκεκριμένα γύρω από τους προσφυγικούς καταυλισμούς στο Cox’s Bazar. Το Kutupalong και το Nayapara ξεκίνησαν ως τα δύο καταγεγραμμένα στρατόπεδα προσφύγων. Μετά το 1992, όταν όλο και περισσότερες οικογένειες Ροχίνγκια άρχισαν να καταφεύγουν στο Μπαγκλαντές, χτίστηκαν μικρότερα χωράφια γύρω από τους επίσημους κόμβους, προκαλώντας ακόμη περισσότερο συνωστισμό και περιορισμένη διαθεσιμότητα πόρων. Υπολογίζεται ότι τώρα στο Cox’s Bazar ζουν περίπου 919.000 πρόσφυγες.
Το Kutupalong είναι ο μεγαλύτερος προσφυγικός χώρος μέχρι σήμερα. Οι Ροχίνγκια πλημμυρίζουν στο Cox’s Bazar αναζητώντας καταφύγιο, τροφή, ασφαλές πόσιμο νερό και συχνά υγειονομική περίθαλψη. Όσοι φτάνουν έχουν λίγα, αν υπάρχουν, υπάρχοντα και αναζητούν βοήθεια και πόρους που μειώνονται σταθερά σε διαθεσιμότητα. Παρόλο που ο πληθυσμός του καταγεγραμμένου προσφυγικού καταυλισμού Kutupalong μειώνεται τα τελευταία χρόνια, ο αριθμός των προσφύγων που ελπίζουν να βρουν καταφύγιο στους ανεπίσημους και μη καταγεγραμμένους οικισμούς έχει αυξηθεί σημαντικά.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί γιατί οι πρόσφυγες εγκαταλείπουν τα σπίτια και τις κατοικίες τους στη Μιανμάρ. Χρόνια βίας, διακρίσεων και προκαταλήψεων έχουν προκαλέσει ορισμένες εξεγέρσεις από την πλευρά των Ροχίνγκια.
Πολλά χωριά των Ροχίνγκια έχουν στοχοποιηθεί και καταστραφεί από πυρκαγιά στην Πολιτεία Ραχίν, εκτοπίζοντας βίαια τον πληθυσμό των Ροχίνγκια. Η προσφυγική κρίση των Ροχίνγκια ξεκίνησε στην πατρίδα τους, μεγάλο μέρος της οποίας έχει κατεδαφιστεί και συνεχίζει να καίγεται και να σβήνει.
Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα της προσφυγικής κρίσης των Ροχίνγκια;
Με έναν αριθμό παραγόντων που συμβάλλουν στις αυξημένες εντάσεις και τις αιχμές των Ροχίνγκια που αναζητούν καταφύγιο, τα μεμονωμένα γεγονότα της προσφυγικής κρίσης των Ροχίνγκια μπορεί μερικές φορές να γίνουν ασαφή. Ακολουθεί ένα σύντομο χρονοδιάγραμμα για να επισημανθούν τα βασικά γεγονότα, οι επιθέσεις και οι συγκρούσεις που αύξησαν την κατάσταση κρίσιμης και έκτακτης ανάγκης για την προσφυγική κρίση των Ροχίνγκια:
- 1962 : Η στρατιωτική διακυβέρνηση γίνεται κανόνας και νόμος σε όλη τη Μιανμάρ. Ως αποτέλεσμα, ο μουσουλμανικός πληθυσμός στην πολιτεία Rakhine κυριαρχείται από μαχητές και μια βουδιστική πλειοψηφία. Οι πρόσφυγες αρχίζουν να καταφεύγουν στο Μπαγκλαντές καθώς πολλές κυβερνητικές εκστρατείες εκτοπίζουν βίαια τους υπηκόους της Μιανμάρ.
- 1982 : Επίσημη ανακοίνωση της Μιανμάρ δηλώνει 135 εθνικά αναγνωρισμένες εθνοτικές ομάδες. Οι Ροχίνγκια δεν περιλαμβάνονται, αφήνοντάς τους απάτριδες και χωρίς υπηκοότητα.
- Ιούνιος και Οκτώβριος 2012 : Η στοχευμένη θρησκευτική βία στην Πολιτεία Ραχίν επηρεάζει αισθητά μεγάλες ομάδες Ροχίνγκια. Περισσότεροι από 200 άνθρωποι σκοτώνονται και άλλοι 150.000 μένουν άστεγοι.
- 2014 : Διενεργείται η πρώτη επίσημη απογραφή εδώ και δεκαετίες — και στους Ροχίνγκια απαγορεύεται να συμμετέχουν.
- Νοέμβριος 2015 : Διεξάγονται δημοκρατικές εκλογές για πρώτη φορά μετά τη χαλάρωση της στρατιωτικής διακυβέρνησης. Οι Ροχίνγκια αποκλείονται από τη συμμετοχή τόσο ως υποψήφιοι όσο και ως ψηφοφόροι.
- 9 Οκτωβρίου 2016 : Ένοπλες συγκρούσεις στην πολιτεία Ραχίν αναγκάζουν 87.000 Ροχίνγκια να καταφύγουν στο Μπαγκλαντές.
- 25 Αυγούστου 2017 : Η βία ξεσπά ξανά και μια σειρά επιθέσεων, με θανάτους και από τις δύο πλευρές, καταλύει την τρέχουσα μετακίνηση των ανθρώπων των Ροχίνγκια σε στρατόπεδα εντός του Cox’s Bazar.
- 23 Οκτωβρίου 2017 : Περισσότεροι από 600.000 άνθρωποι Ροχίνγκια έχουν εγκαταλείψει την Πολιτεία Ραχίν από τότε που οι κοινότητές τους καταστράφηκαν τον Αύγουστο.
- Απρίλιος 2018 : Υπολογίζεται ότι 781.000 πρόσφυγες έχουν δημιουργήσει καταυλισμούς σε εννέα οικισμούς εντός του Cox’s Bazar.
Υπάρχουν ακόμη πολλοί Ροχίνγκια στην Πολιτεία Ραχίν, που ζουν σε στρατόπεδα εσωτερικών εκτοπισμών και σε ολόκληρη την περιοχή. Ωστόσο, σχεδόν 1 εκατομμύριο πρόσφυγες έχουν καταφύγει στο Μπαγκλαντές όλα αυτά τα χρόνια, με την πλειονότητα αυτών να φθάνουν μετά τις βίαιες συγκρούσεις τον Αύγουστο του 2017. Είναι εύκολο, όταν παρουσιάζονται με αυτούς τους αριθμούς, να κατανοήσουμε το ζήτημα του υπερπληθυσμού και των ελάχιστων προσβάσιμων πόρων για όλους οι Ροχίνγκια τώρα στο Cox’s Bazar.
Τι κρύβεται πίσω από τη βία κατά των Ροχίνγκια;
Ο κύριος λόγος για τις συγκρούσεις και τις βίαιες επιθέσεις που λαμβάνουν χώρα μεταξύ της κυβέρνησης της Μιανμάρ και του λαού Rohingya έγκειται αποκλειστικά στις διαφορετικές θρησκευτικές και εθνοτικές τους ταυτότητες. Χρονολογείται από το 1800, οι Βρετανοί αποίκησαν την περιοχή της Μιανμάρ. Υπό βρετανική κυριαρχία, ο Ραχίν είδε μια επέκταση της μουσουλμανικής κοινότητας, διπλασιαζόμενη σε διάστημα 50 ετών.
Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος διέλυσε ένα τεράστιο χάσμα μεταξύ του πληθυσμού στην Πολιτεία Rakhine. Ενώ οι Μουσουλμάνοι ευνοούσαν τους Βρετανούς και τα συμμαχικά στρατεύματα, πολλοί από τους Βουδιστές στο Ραχίν υποστήριξαν τους Ιάπωνες. Μετά τον πόλεμο, το 1948, η Μιανμάρ κέρδισε την ανεξαρτησία της από τη βρετανική κυριαρχία. Αμέσως μετά, ο μουσουλμανικός πληθυσμός ξεκίνησε μια εξέγερση στην πολιτεία Rakhine αναζητώντας ίσα δικαιώματα και αυτονομία. Η κυβέρνηση στη Μιανμάρ νίκησε την εξέγερση, ενισχύοντας τη διαίρεση και την αρνητική προκατάληψη εναντίον του λαού Ροχίνγκια.
Μετά από αυτές τις ήττες, οι εντάσεις ενισχύθηκαν, εκτοπίζοντας βίαια τον υπόλοιπο πληθυσμό του λαού Ροχίνγκια.
Η Μιανμάρ είναι μια χώρα σε ροή και εξακολουθεί να παλεύει με το όραμα και την ταυτότητά της. Για κάποιους, αυτό το όραμα δεν περιλαμβάνει καθόλου τους Ροχίνγκια.
Οι Ροχίνγκια έχουν καταφύγει σε διάφορες χώρες. Ενώ το Μπαγκλαντές έχει αναμφίβολα δει τον υψηλότερο αριθμό προσφύγων, οι Ροχίνγκια έχουν εξαπλωθεί σε όλη την Ασία μέσω του νερού, κινδυνεύοντας με θάνατο, πείνα και ασθένειες στην πορεία. Το 1978 ξεκίνησε η πρώτη φυγή προσφύγων, που οδήγησε πολλούς να διασχίσουν τα ύδατα με βάρκες στη νοτιοανατολική Ασία και όχι μόνο. Οι Ροχίνγκια κατοικούν στις ακόλουθες χώρες:
- Μπαγκλαντές
- Ταϊλάνδη
- Φιλιππίνες
- Μαλαισία
- Ινδονησία
- Η Γκάμπια
- Ινδία
- Οι Ηνωμένες Πολιτείες
πληροφορίες: https://www.mercycorps.org/
