Ο Θοδωρής Kότσυφας αποτελεί μια απο τις πιο ενδιαφέρουσες «φωνές» στη κιθάρα στην Ελλάδα σήμερα. Στα 37 του χρόνια ζει και εργάζεται στη Λάρισα, συμμετέχει σε πολλά διαφορετικά πρότζεκτ, σε ηχογραφήσεις και συναυλίες µε ποικίλλα σχήματα της ελληνικής σκηνής, είναι μέλος των “Next Step Quintet” ενώ πρόσφατα κυκλοφόρησε ο νέος προσωπικός του δίσκος “New War Design”.
Θοδωρή, θα ήθελα να μου πεις λίγα λόγια για την καινούρια σου δισκογραφική δουλειά “New War Design”.
To συγκεκριμένο άλμπουμ ήταν μια ιδέα που ξεκίνησε λίγο πριν την εμφάνιση του Covid και συνθετικά αποτέλεσε μία από τις κυριότερες δραστηριότητές μου κατά τη διάρκεια της καραντίνας. Η θεματολογία έχει να κάνει με τα ζητήματα που αντιμετωπίζουμε και τις συγκρούσεις που βιώνουμε τόσο σε κοινωνικό επίπεδο όσο και σε προσωπικό. Όλα ήταν και είναι ακόμα πολύ έντονα. Ήταν η πρώτη φορά που αποφάσισα να κάνω μουσική “εξ αποστάσεως” μιας και πάντα η ηχογράφηση του τελικού προϊόντος γίνεται ομαδικά, την ίδια στιγμή. Στην προκειμένη περίπτωση ένιωσα ότι έπρεπε να προσαρμοστώ και ανακάλυψα απίστευτα και ενδιαφέροντα πράγματα. Έμαθα να ηχογραφώ στον χώρο μου κι αυτό μου έδωσε την δυνατότητα και τον χρόνο, να αντιμετωπίσω τις συγκεκριμένες συνθέσεις σαν ένα πίνακα όπου μπορούσα να προσθέσω και να αφαιρέσω ότι ήθελα με μόνο στόχο να ανακαλύψω ποιος είμαι εγώ μέσα σε αυτήν την διαδικασία. Έχοντας την τύχη να περιτριγυρίζομαι από φανταστικούς ανθρώπους και ιδιαίτερα ταλαντούχους μουσικούς όλα γίνανε πολύ εύκολα και ευχάριστα.
Οι συνθέσεις είναι εμφανώς επηρεασμένες από την Rock κιθαριστική σκηνή, με έντονη την παρουσία του αυτοσχεδιασμού ενώ το group: κιθάρες, πιάνο/keyboards, μπάσο και 2 ντραμς (+drum programming) δημιουργεί μια μεγάλη παλέτα ήχων και ηχοχρωμάτων, από τις διάφορες τάσεις της Rock μέχρι τις σύγχρονες μορφές της Jazz.
Το «New War Design», άμεσα επηρεασμένο από τις συνθήκες στις οποίες παράγουμε μουσική την τελευταία δεκαετία, είναι ένα άλμπουμ/ συλλογή εμπειριών και επιρροών από όλα αυτά που με καθόρισαν σαν ακροατή και σαν μουσικό. Ήχοι και χρώματα από τις κασέτες της ελληνικής ροκ σκηνής που δανειζόμουν μικρός και από το πρώτο μου cd player που έπαιζε επαναλαμβανόμενα το Surfing with the alien (Joe Satriani) και το Perfect Strangers (DP), μέχρι την συναναστροφή μου με κάποιους σπουδαίους αυτοσχεδιαστές της Τζαζ, την αγάπη μου για σπουδαίους κιθαρίστες που καθόρισαν το πως παίζεται το συγκεκριμένο όργανο και τους φίλους μου από τους οποίους έχω μάθει το περισσότερο που θα μπορούσα για αυτή την τέχνη. Το άλμπουμ δεν φιλοδοξεί σε τίποτα παραπάνω από την ειλικρίνεια που συχνά καταπιέζουμε στο όνομα των καιρών και είναι αφιερωμένο στους γονείς μου που πάντα κάνανε περισσότερα από αρκετά.
Ο αυτοσχεδιασμός είναι κυρίαρχο στοιχείο σε πολλές μορφές παραδοσιακής και όχι μόνο μουσικής. Ήταν αναπόσπαστο κομμάτι της κλασικής μουσικής όσο και αν ακούγεται περίεργο. Ποια είναι τα εργαλεία που πρέπει να αναπτύξει ένας μουσικός έτσι ώστε να μπορεί να αφεθεί στη στιγμή κατά τη γνώμη σου;
Πιστεύω ότι ο αυτοσχεδιασμός σαν έννοια και λειτουργία είναι μια πολύ μεγάλη απόδειξη, κυρίως για τον ίδιο τον μουσικό, της βαθύτερης γνώσης του λεξιλογίου με το οποίο ασχολείται και της κατανόησης της κάθε πλευράς της μουσικής γύρω από την αρμονία, την κατασκευή μελωδικών γραμμών, τον ρυθμό και την τοποθέτηση των νοτών και πολλών άλλων “εργαλείων” που χρησιμοποιούμε. Πάνω από όλα, είναι μια διαρκής υπενθύμιση της σύνδεσης του μουσικού με την κάθε στιγμή και τον τρόπο με τον οποίο την βιώνει ο ίδιος, είτε μόνος του είτε σε σχέση με κάποιο ακροατήριο.
Ταυτόχρονα, ο αυτοσχεδιασμός είναι και το ίδιο το μέσο με το οποίο η κατανόηση της μουσικής γίνεται πιο ολοκληρωμένη γιατί από πληροφορία σε ένα χαρτί, ή σε ένα ηχητικό δείγμα, γίνεται αντικείμενο προς επεξεργασία από τον μουσικό ο οποίος καλείται να ανακαλύψει τους τρόπους με τους οποίους μία ιδέα, ένας ήχος, ένα ”χρώμα” θα μπορούσαν να λειτουργήσουν σαν μουσικό κείμενο σε διαφορετικά περιβάλλοντα και στιγμές.
Πιστεύω, βλέποντας το από μικρούς μαθητές μέχρι μεγάλους σε ηλικία και γνώσεις μουσικούς που προσπαθούν πρώτη φορά να μπουν στον κόσμο του αυτοσχεδιασμού, πως ο αυτοσχεδιασμός μαθαίνεται μόνο αυτοσχεδιάζοντας. Η διαδικασία όπου το μυαλό μπορεί να λειτουργεί δημιουργικά ταυτόχρονα με την επεξεργασία της “γνωστής πληροφορίας” και την αποδοχή αυτού που συμβαίνει την παρούσα στιγμή, είναι κάτι που δεν βρίσκεται σε κανένα σύστημα ή μέθοδο παρά μόνο στην διαρκή αναζήτηση της ροής σε κάθε στιγμή.
Παρ’ολα αυτά, αυτό είναι, κατά κάποιο τρόπο, το πρώτο από πολλά “στρώματα” δραστηριοτήτων που συντελούνται στο μυαλό μας την ώρα που αυτοσχεδιάζουμε. Και ο τελικός ήχος καθορίζεται από παράγοντες που απαιτούν μια αρκετά συστηματική προσέγγιση. Ίσως το σημαντικότερο εργαλείο είναι το ίδιο εργαλείο με το οποίο βιώνουμε την μουσική, αυτοσχεδιαστική ή μη. Τα αυτιά μας. Το πώς ακούμε, το πόσο άνετα νιώθουμε με την μουσική πληροφορία σαν ήχο, είναι ίσως το πρώτο πράγμα που θα μπορούσε να αποτελέσει εμπόδιο στην ελεύθερη έκφραση ενός μουσικού.
Το ίδιο σημαντική, κατά την γνώμη μου είναι η τεχνική στο όργανο. Η τεχνική είναι ο τρόπος με τον οποίο παράγουμε τον ήχο και έχει να κάνει με τον έλεγχο που έχουμε πάνω στο μέσο με το οποίο καλούμαστε να κάνουμε μουσική.
Η βαθιά γνώση του λεξιλογίου με το οποίο θέλουμε να παίξουμε είναι εξίσου σημαντική. Η μουσική είναι ένας κώδικας επικοινωνίας και κάποιος μπορεί να “ταυτιστεί” με αυτό που συμβαίνει αν κατανοεί τους κώδικες, τις “λέξεις” τις προτάσεις κλπ. Η Αρμονία κι ο Ρυθμός είναι εξίσου σημαντικά πεδία τα οποία έχουν μεγάλο ενδιαφέρον και μπορούν να ανοίξουν νέους ορίζοντες σε όποιον θέλει να αυτοσχεδιάσει.
Tο 2016 με τους “Νext Step” ως νικητές του διεθνούς διαγωνισμού “ Made In New York Jazz Competition” στην κατηγορία “Small Band” βρεθήκατε στη Νέα Υόρκη για να συμμετάσχετε στο gala που έκλεισε τον διαγωνισμό. Πως ήταν αυτή η εμπείρα και τι σου έκανε εντύπωση στο “μεγάλο μήλο”;
Η εμπειρία αυτή ήταν ίσως από τις σημαντικότερες στην μουσική μου ζωή. Ήταν μια πολύ όμορφη περίοδος μιας και κάναμε αυτό που μας αρέσει, παίζαμε μουσική με αγαπημένους φίλους. Το κάναμε για να περνάμε όμορφα και καταλήξαμε στην Νέα Υόρκη! Αν μας το έλεγε κάποιος μάλλον θα γελούσαμε.
Όταν πήγαμε, διαπιστώσαμε πως γενικά όλοι ψάχνανε να ακούσουν κάτι “καινούργιο”. Ενώ εμείς εδώ προσπαθούσαμε “να παίξουμε σαν αυτούς εκεί”, καταλάβαμε ότι ακόμα κι ο ίδιος ο διαγωνισμός είχε να κάνει περισσότερο με σχήματα και συνθέσεις που είχαν τον δικό τους ήχο, παρά με το ποιος παίζει καλύτερα Jazz. Αυτή η απομυθοποίηση βοήθησε πολύ. Τέλος, επιβεβαιώθηκε και ζωντανά ότι οι μουσικοί που ακούμε στους δίσκους και μας αρέσουν πολύ, παίζουν φοβερά και από κοντά!
Το τελευταίο διάστημα μοιράζεις τον χρόνο σου κυρίως ανάμεσα σε Λάρισα, Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Υπάρχουν διαφορές στο πως το κοινό αντιλαμβάνεται τη ζωντανή μουσική στην επαρχία η σε μια μεγαλούπολη;
Οι διαφορές υπάρχουν αλλά δεν είναι τόσο μεγάλες. Είμαστε εξάλλου στην ίδια χώρα με τα ίδια πολιτισμικά πρότυπα. Αναλογικά θεωρώ ότι είναι το ίδιο. Απλά στην επαρχία φαίνεται να μην είναι τόσο εύκολο να βρεις τους ανθρώπους με τους οποίους θα κάνεις αυτό που οραματίζεσαι με τον τρόπο που φαντάζεσαι. Κι εκεί πάλι πρέπει να προσαρμοστείς. Μια διαφορά σε σχέση με παλιότερα πάντως είναι ότι πλέον υπάρχουν πιο “ενημερωμένοι” άνθρωποι τριγύρω. Μιας και στην επαρχία δεν γίνονται τόσο συχνά πράγματα, ο κόσμος τα έχει περισσότερη ανάγκη και συνήθως τα αγκαλιάζει. Σιγά σιγά, μουσικοί και κοινό εκπαιδεύονται όπου κι αν βρίσκονται.
Ποια συμβουλή θα έδινες σε ένα νεότερο μουσικό που θέλει να ασχοληθεί με τον αυτοσχεδιασμό και την σύνθεση;
Αν έχει να κάνει οπωσδήποτε με την μουσική, τον αυτοσχεδιασμό και την σύνθεση, αυτό που θα έλεγα σε έναν νεότερο μουσικό είναι να προσπαθεί πάντα να είναι ειλικρινής με τον εαυτό του και να βρίσκει πάντα τρόπο να έχει ενδιαφέρον κάθε λεπτό που μελετάει ή παίζει. Αν δεν έχει να κάνει μόνο με την μουσική θα έλεγα το ίδιο ακριβώς!
Φωτογραφία: Γιώργος Γεράνιος
