Με αφορμή το μεγάλο αφιέρωμα στον ήρωα του Hugo Pratt(1927-1995), που πραγματοποιείται στο φεστιβάλ Comicdom CON Athens 2024, ο Θανάσης Μήνας επιχειρεί να συνθέσει ένα «χρονολόγιο» της ζωής του Corto Maltese, με βάση τις δημοσιευμένες του περιπέτειες
Έχω ψάξει για τόσους πολλούς θησαυρούς και δεν έχω βρει ποτέ ούτε έναν, αλλά θα συνεχίσω να ψάχνω…»
1887
Ο Κόρτο Μαλτέζε γεννιέται στη Βαλέτα της Μάλτας, στις 10 Ιουλίου του 1887. Σύμφωνα με τα «Νεανικά Χρόνια» («La giovinezza de Corto», 1981), ο πατέρας του ήταν Άγγλος ναύτης, με καταγωγή από την Κορνουάλη. Η μητέρα του ήταν τσιγγάνα από τη Σεβίλλη. Οι γονείς του γνωρίστηκαν στο Γιβραλτάρ∙ εκείνη χόρευε σε καπηλειά όπου σύχναζαν ναυτικοί∙ λόγω της ομορφιάς της, είχε αποκτήσει το προσωνύμιο «La niña de Gibilterra» («Το κορίτσι του Γιβραλτράρ»). Μια πιθανή εικόνα της μητέρας του Κόρτο αναπαρίσταται οριενταλιστικά στον ομώνυμο πίνακα του Ζαν Ωγκύστ Ντομινίκ Ενγκρ (1780 – 1867).
Ο Κόρτο θυμάται ένα όμορφο σπίτι και μια αυλή γεμάτη λουλούδια –κοντά στο τζαμί στην Κόρδοβα– και την ημέρα που μια φίλη της μητέρας του πήρε το αριστερό του χέρι και το κοίταξε με φρίκη: Δεν είχε γραμμή μοίρας. Δεν το σκέφτηκε για πολύ – πήρε ένα από τα ξυράφια του πατέρα του και έκοψε τη δική του γραμμή της μοίρας, μακριά και βαθιά.
1887-1903
Ο Κόρτο μεγαλώνει στην Κόρδοβα. Ζει «στο Γκέτο», στην εβραϊκή συνοικία της πόλης. Παρακολουθεί το εβραϊκό σχολείο, το οποίο διευθύνει ο ραβίνος Έζρα Τολεντάνο (ο οποίος φέρεται να ήταν εραστής της μητέρας του). Ο ραβίνος τον μυεί στην Τορά (την καββαλιστική ερμηνεία της Παλαιάς Διαθήκης), του μαθαίνει να διαβάζει τα ταρώ και του διηγείται ιστορίες για ανεξερεύνητα μέρη και χαμένους πολιτισμούς.
Διαβάζει μανιωδώς από μικρός. Το αγαπημένο βιβλίο του είναι η «Ουτοπία» του Τόμας Μορ, την οποία όμως δεν τελειώνει ποτέ. Ίσως επειδή αντιλαμβάνεται ότι σε όλη του τη ζωή θα αναζητά εσαεί την Ουτοπία. Του αρέσουν επίσης ο Τζακ Λόντον, ο Ρόμπερτ Λούις Στίβενσον, ο Χέρμαν Μέλβιλ και ο Τζόζεφ Κόνραντ. Επικαλείται συχνά στίχους του Ρεμπώ.
1904
Στις αρχές του έτους ο Κόρτο μπαρκάρει στο ιστιοφόρο Golden Vanity που έχει προσαράξει στο λιμάνι της Βαλέτας. Το πρώτο ταξίδι. Ρίχνουν άγκυρα στην Αλεξάνδρεια και ο Κόρτο επισκέπτεται τις πυραμίδες στη Γκίζα. Μέσω του Σουέζ, τον Φεβρουάριο το πλοίο φτάνει στην Ισμαηλία και στη συνέχεια σταματά στο Άντεν, στην Ερυθρά Θάλασσα. Περνά στον Ινδικό, και αγκυροβολεί διαδοχικά στο Καράτσι, τη Βομβάη, το Κολόμπο, το Μαντράς, τη Ραγκούν, τη Σιγκαπούρη, την Κόουνλουν, τη Σαγκάη και το Τιέν Τσιν. Στην Κίνα έχει ήδη ξεσπάσει η αντιαποικιοκρατική εξέγερση των Μπόξερ.
1904-1905
Την εποχή του Ρωσο-Ιαπωνικού Πολέμου (Φεβρουάριος 1904-Σεπτέμβριος 1905), ο Κόρτο φτάνει στη Μαντζουρία. Στη Μούκντεν, τη σημερινή Σενγιάνγκ, γνωρίζεται με τον σπουδαίο Αμερικανό σοσιαλιστή συγγραφέα Τζακ Λόντον, ο οποίος εργάζεται ως πολεμικός ανταποκριτής. Γνωρίζεται επίσης με τον Αγγλοπολωνό συγγραφέα Τζόζεφ Κόνραντ, πολέμιο της αποικιοκρατίας και δημιουργό της αριστουργηματικής «Καρδιάς του Σκότους». Ο πόλεμος λήγει με συντριβή της Ρωσίας. Ξεσπάει η Επανάσταση του Φεβρουαρίου του 1905 στην Αγία Πετρούπολη, την οποία καταπνίγει το τσαρικό καθεστώς. Όμως χιλιάδες στρατιώτες λιποτακτούν από τον τσαρικό στρατό. Ανάμεσά τους, ο Κόρτο γνωρίζεται στη Μούκντεν με έναν γενειοφόρο, νεαρό λιποτάκτη του Πρώτου Συντάγματος Σιβηριανών τυφεκιοφόρων: τον Ρασπούτιν. Ταξιδεύουν μαζί στη νοτιοδυτική Κίνα, απ’ όπου επιδιώκουν να περάσουν, μέσω της Ερυθράς Θάλασσας, τελικά στην Αφρική. Στόχος τους: η αναζήτηση των χρυσωρυχείων της Ντανκάλια, στη σημερινή Ερυθραία, στα σύνορα με την Αιθιοπία – που βρίσκεται υπό ιταλική κατοχή. Ένα μέρος από αυτές τις περιπέτειες περιγράφεται στη συλλογή ιστοριών «Αιθιοπικά» («Les Éthiopiques», 1972–1973).
1905-1906
Στη θάλασσα της Κελέβης ξεσπά ανταρσία στο πλοίο. Οι στασιαστές ρίχνουν τον Κόρτο και τον Ρασπούτιν σε μια σχεδία στη θάλασσα. Τους περισώζει ένα εμπορικό πλοίο, που καταπλέει προς το Βαλπαραΐσο της Χιλής. Από εκεί, με το τρένο φτάνουν στο Σαντιάγο και μετά στην Αργεντινή. Στην Τσολίλα της Παταγονίας συναντούν τους θρυλικούς Βορειοαμερικανούς παρανόμους Μπουτς Κάσιντι και Σάντανς Κιντ – οι οποίοι απαθανατίστηκαν στην ομώνυμη ταινία του Τζορτζ Ρόι Χιλ, με τους Πολ Νιούμαν και Ρόμπερτ Ρέντφορντ (1969).
1906-1907
Το 1907 επιστρέφει στην Ευρώπη. Στην Αγκόνα, γνωρίζεται με έναν Ρώσο πολιτικό εξόριστο της Επανάστασης του 1905, ο οποίος εργάζεται ως πορτιέρης σε κάποιο ξενοδοχείο: τον Ιωσήφ Βισαριόνοβιτς Τσουκασβίλι, επαναστατικό ψευδώνυμο Στάλιν. Η γνωριμία τους θα σταθεί σωτήρια για τον Κόρτο μερικά χρόνια αργότερα, στη διάρκεια της Επανάστασης των Μπολσεβίκων το 1917 – όπως μαθαίνουμε από το άλμπουμ «Η κρυφή Αυλή του Μυστηρίου» («Corte sconta detta Arcana», 1974-75). Το 1908, ο Κόρτο επιστρέφει στην Αργεντινή. Επανασυνδέεται με τον Τζακ Λόντον, ο οποίος τον συστήνει στον θεατρικό συγγραφέα Ευγένιο Ο’ Νιλ, που είναι επίσης μέλος του Αμερικανικού Σοσιαλιστικού Κόμματος.
1908-1913
Το 1909 ο Κόρτο μπαρκάρει για τη Μασσαλία. Από εκεί ταξιδεύει στην Τεργέστη, η οποία βρίσκεται υπό αυστριακή κυριαρχία. Συναναστρέφεται τον Τζέιμς Τζόις, που εργάζεται ως δάσκαλος στην Τεργέστη και έχει ξεκινήσει εκεί τη συγγραφή του «Οδυσσέα». Επόμενος σταθμός η Αγγλία, όπου γνωρίζεται με τον μεγάλο Αμερικανό συγγραφέα Χένρι Τζέιμς. Το 1910 αναλαμβάνει δεύτερος στη διοίκηση του εμπορικού πλοίου Bostonian, που μεταφέρει ζωοειδή μεταξύ Βοστώνης και Λίβερπουλ. Το 1911 φτάνει στην Τυνησία και την ίδια χρονιά σαλπάρει εκ νέου για την Αργεντινή, αλλά σταματά στο Σαλβαδόρ ντε Μπαΐα της Βραζιλίας και περνάει αρκετό καιρό στην Ιταπόα.
1913
Ο Κόρτο ταξιδεύει στην Ινδονησία και στον Νότιο Ειρηνικό: Σουραμπάγια (Ιάβα), Νησιά Σαμόα και Νησιά Τόνγκα. Γίνεται καπετάνιος σε ένα πειρατικό πλοίο που ανήκει στον στόλο που διευθύνει ο μυστηριώδης Καλόγερος. Στις 31 Οκτωβρίου το πλήρωμα του Κόρτο εξεγείρεται. Υποκινητής της εξέγερσης είναι ένας μαύρος, αυτόχθονας, το επονομαζόμενο Κρανίο, ο οποίος οραματίζεται μια γενική επανάσταση των τοπικών πληθυσμών κατά των λευκών ιδιοκτητών. Αργότερα, ο Κόρτο και το Κρανίο θα γίνουν φίλοι. Το πλήρωμα εγκαταλείπει τον Κόρτο δεμένο σε μια σχεδία, κοντά στις ακτές των Νήσων Σολομώντα. Την επόμενη μέρα, ο Κόρτο σώζεται από διερχόμενο πλοίο με καπετάνιο τον Ρασπούτιν, ο οποίος είναι επίσης πειρατής και συνεργός του Καλόγερου. Η 1η Νοεμβρίου 1913 σηματοδοτεί την αφετηρία των περιπετειών που εξιστορούνται στο magnum opus του Κόρτο: την «Μπαλάντα της Αλμυρής Θάλασσας» («Una ballata del mare salato», 1967-69).
1914-1915
Ο Κόρτο και ο Ρασπούτιν επιχειρούν περίπλου του Ειρηνικού, στην βορειοανατολική ακτή της Νέας Γουινέας, με κατεύθυνση το Αρχιπέλαγος του Μπίσμαρκ. Στη νήσο Εσκονσίδα (169° δυτικά και 19° νότιο γεωγραφικό πλάτος) εδρεύει η μυστική βάση του πειρατικού στόλου του Καλόγερου.
Όμως, λίγο μετά, το Βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό ανακαλύπτει την πειρατική βάση και την καταστρέφει. Στις 19 Ιανουαρίου ο Κόρτο και ο Ρασπούτιν διαφεύγουν από την Εσκονσίδα και κατευθύνονται προς τη νήσο Πίκερν. Κάνουν στάση στα Νησιά του Πάσχα και έπειτα στο Ικίκε της Χιλής, στο Καγιάο του Περού και στο Γκουαγιακίλ του Εκουαδόρ. Τον Αύγουστο φτάνουν στη Διώρυγα του Παναμά.
1916
Ο Κόρτο καταπλέει στον Αμαζόνιο και εισέρχεται βαθιά στη βραζιλιάνικη ζούγκλα, συνοδευόμενος από τον επιστήμονα και αποκρυφιστή Τζερεμάια Στάινερ (βασισμένο στον ιστορικό Ρούντολφ Στάινερ), καθηγητή του Πανεπιστημίου της Πράγας, και από τον νεαρό, απελεύθερο νέγρο Τρίσταμ Μπαντάμ. Συναντά για πρώτη φορά την ιέρεια βουντού Μπόκα Ντοράτα (Χρυσόστομη) και την προστατευόμενή της, την Εμεράλντα, που έχει τατού στο πρόσωπο το σύμβολο του μπλακ-τζακ. Του προλέγουν το μέλλον στα ταρώ. Στο νησί Μαραχάο, στις εκβολές του Αμαζονίου στον Ατλαντικό, ο Κόρτο σμίγει με ένα τσούρμο μαύρων μπαντολέρος (λήσταρχοι, συνήθως πρώην σκλάβοι), που κάνουν σερτάο (επιδρομές) στις βραζιλιανικές ακτές, ως αντάρτικο στην πορτογαλική αποικιακή διοίκηση. Περιπέτειές του στην απέραντη Μπαΐα στα νότια του Ρίο ντε Τζανέιρο εξιστορούνται στα λευκώματα «Ο Αετός της Βραζιλίας» («L’Aigle du Brésil») και «Στον Αστερισμό του Αιγόκερω» («Sous le signe du Capricorne», 1971). Την ίδια περίοδο ταξιδεύει στις Αντίλλες και στη Νέα Ορλεάνη, και οι εμπειρίες του καταγράφονται στα άλμπουμ «Η Σουίτα της Καραϊβικής» («Suite caraïbéenne») και «Το μυστικό του Τρίσταν Μπάνταμ» («Le Secret de Tristan Bantam»).
1917
Είναι η πιο έντονη χρονιά στη ζωή του. Μετά από νέα εξόρμηση στις Αντίλλες και στην τότε Βρετανική Ονδούρα (σημερινή Μπελίζ), ταξιδεύει στο Μαρακάιμπο της Βενεζουέλας (όπου ξανασυναντά τον Ρασπούτν) και κατόπιν στα νησιά Μπαρμπάντος και στο Πορτ Ντουκάλ, στα νοτιοδυτικά της Γουαδελούπης, όπου έχει μια πρώτη περιπέτεια με την άσπονδη ερωμένη του, Βενετσιάνα Στίβενσον.
Στη συνέχεια, ενώ μαίνεται ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος, ο Κόρτο επιστρέφει στην Ευρώπη. Οι περιπέτειές του εξιστορούνται στα «Κέλτικα» («Les Celtiques», 1971-72). Αρχικά, άγνωστο πώς, ο Κόρτο ξυπνά στο Στόουνχεντζ. Το ημερολόγιο γράφει 24 Ιουνίου, η ημέρα όπου γιορτάζεται το Θερινό Ηλιοστάσιο και διαδραματίζεται το «Όνειρο Θερινής Νυκτός» του Σαίξπηρ. Κέλτικα ξωτικά και νεράιδες γίνονται οι σύντροφοι του Κόρτο και συνδράμουν τους Άγγλους να αποκρούσουν μια «πισώπλατη» γερμανική εισβολή στην Αλβιώνα. Αμέσως μετά προσαράζει στις ακτές της Ιρλανδίας. Στο Δουβλίνο μπλέκεται με τους Ιρλανδούς Εθελοντές (προδρόμους του IRA), οι οποίοι μάχονται κατά την βρετανικής κυριαρχίας.
Όμως το επεισόδιο «Ο Άγγελος στο Παράθυρο της Ανατολής» («L’angelo della finestre d’oriente»), ουσιαστικά το πρώτο κεφάλαιο στα «Κέλτικα», διαδραματίζεται εξ ολοκλήρου στη Βενετία: το Καναρέτζιο, στο Rio Terà dei Biri, στην καρδιά του εβραϊκού γκέτο, θα αποτελέσει πλέον το de facto ορμητήριό του.
Ο Κόρτο βρίσκεται στη Βενετία όταν λαμβάνει χώρα η σφοδρή μάχη του Καπορέτο (24 Οκτωβρίου 1917). Στη σύγκρουση αυτή τραυματίζεται ένας νεαρός τότε δημοσιογράφος και εκκολαπτόμενος συγγραφέας, ο οποίος υπηρετεί ως οδηγός ασθενοφόρου: ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ. Μαζί με τον Χέμινγουεϊ και άλλους τυχοδιώκτες, πρώην στρατιώτες με πολυεθνική καταγωγή, οι οποίοι συνειδητοποιούν ότι σκοτώνονται στην υπηρεσία αντιμαχόμενων ιμπεριαλισμών, ο Κόρτο αναζητά ένα χαμένο φορτίο χρυσού στην Αδριατική Θάλασσα, κοντά στις ακτές του Μαυροβουνίου.
1918
Την άνοιξη, ο Κόρτο βρίσκεται στη Γαλλία. Στις 20 και 21 Απριλίου λαμβάνει χώρα η πιο πολύνεκρη μάχη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, η Μάχη του Σομ. Στη διάρκειά της, ο Κόρτο γίνεται μάρτυρας της κατάρριψης του αεροσκάφους του Γερμανού ιπτάμενου άσου Μάνφρεντ φον Ριστχόφεν, του περίφημου Κόκκινου Βαρόνου.
Ο Κόρτο χαλαρώνει στη Βενετία καθώς ο πόλεμος οδεύει προς το τέλος του. Δεν θα μείνει ήσυχος για πολύ. Μια ανακάλυψη στο εβραϊκό γκέτο, τον ωθεί να σαλπάρει ξανά. Το φθινόπωρο ο Κόρτο ταξιδεύει στην Ασία. Φτάνει στη σημερινή Αλ-Τουρμπάχ της Υεμένης και από εκεί κατευθύνεται στη Βρετανική Σομαλία. Περνά εκ νέου από την Αιθιοπία και βρίσκεται στη Γερμανική Ανατολική Αφρική (σημερινή Τανζανία). Σαλπάρει προς την Ανατολή. Κάνει στάση στη Σανγκάη και στις 11 Νοεμβρίου του 1918 φτάνει στο Χονγκ Κονγκ. Εκεί ο Κόρτο πληροφορείται για τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Έχει όμως ήδη ξεσπάσει ο Ρωσικός Εμφύλιος.
1919-1921
Στο Χονγκ Κονγκ τον προσεγγίζει η μυστική οργάνωση «Κόκκινα Φανάρια», που σχετίζεται με το Κίνημα της 4ης Μαΐου, με τον νεαρό-τότε- επαναστάτη Μάο Τσε-τουνγκ και το Κομμουνιστικό Κόμμα. Πράκτοράς τους είναι η επονομαζόμενη Σαγκάη-Λιλ, που γοητεύει τον Κόρτο. Έναντι μεριδίου, του ανατίθεται μια αποστολή: να ταξιδέψει στη Μαντζουρία και από εκεί στη Σιβηρία, με σκοπό να βρει ένα τρένο γεμάτο χρυσάφι, που βρίσκεται στα χέρια του αντεπαναστάτη στρατηγού Κολτσάκ, θανάσιμου εχθρού των Μπολσεβίκων. Αντίπαλοι των τελευταίων είναι επίσης η πανέμορφη, δολοπλόκος δούκισσα Μαρίνα Σεμίνοβα (την οποία ερωτεύεται ο Κόρτο) και ο στρατηγός Σεμένοφ, ιστορικό πρόσωπο, διοικητής της κοζάκικης «Άγριας Μεραρχίας» (με τον οποίο αντιπαρατίθεται ο Κόρτο).
Ταξιδεύει βόρεια, διασχίζει τα σύνορα της Μαντζουρίας και της Μογγολίας, και φτάνει στη Σιβηρία. Ξαναβρίσκει στον δρόμο τον Ρασπούτιν.
Στην εξωτερική Μογγολία, ο Κόρτο συντάσσεται με τις δυνάμεις των κομμουνιστών επαναστατών Σούχε Μπατόρ και Τσοϊλμπασάν, που μάχονται τα στρατεύματα του «σφαγέα», μυστικιστή αριστοκράτη-στρατηγού Ούγκερν φον Στένμπεργκ. Ο Κόρτο συναντά τον τελευταίο το προηγούμενο βράδυ του θανάτου του. Όμως, λίγο αργότερα, ο ίδιος ο Κόρτο τραυματίζεται σοβαρά, σε μια προσπάθεια να καταστρέψει το θωρακισμένο τρένο του αντεπαναστάτη στρατηγού Τσιανγκ. Καταφέρνει ωστόσο να περάσει στην κινέζικη επαρχία της Χσιάν Τζιανγκ και από εκεί καταφεύγει στο Χονγκ Κονγκ. Το 1920 επιστρέφει στη Βενετία.
1921-1922
Ο Κόρτο ανακαλύπτει στο εβραϊκό γκέτο της Βενετίας έναν χάρτη που φέρεται να οδηγεί στον Χαμένο Θησαυρό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, κάπου στα σύνορα Ιράν-Αφγανιστάν. Το φθινόπωρο φεύγει για τη Ρόδο. Εκεί, άθελά του, γίνεται μάρτυρας μιας μυστικής συνάντησης κορυφής των ηγετών των Νεότουρκων, όπου συμμετέχουν ο Κεμάλ Ατατούρκ και ο Εμβέρ Πάσα, υπεύθυνος για τη γενοκτονία των Αρμενίων.
Φεύγοντας από τη Ρόδο τον Δεκέμβριο, περνάει από τα Άδανα και το Βαν (Τουρκία), μπαίνει στο Αζερμπαϊτζάν και φτάνει στην Κασπία Θάλασσα∙ την διασχίζει με βάρκα από το Μπακού στο Κρασνοβόντσκ, καταλήγοντας στο Εμιράτο της Μπουχάρα. Εκεί συναντιέται με τον Ρασπούτιν, ο οποίος μόλις έχει αποδράσει από τη φυλακή που ονομάζεται -κατ’ ευφημισμό- «Χρυσό Σπίτι της Σαμαρκάνδης», κοντά στο Μπαλτζουάν, στα νοτιοδυτικά της Ντουσαμπέ (σημερινή πρωτεύουσα του Τατζικιστάν). Ο Κόρτο και ο Ρασπούτιν γίνονται μάρτυρες του θανάτου του στρατηγού Ενβέρ Πασά στη μάχη του με μονάδα Αρμενίων του Κόκκινου Στρατού, στις 4 Αυγούστου 1922. Στη συνέχεια πηγαίνουν στο Καφιριστάν (περιοχή του Αφγανιστάν, γνωστή σήμερα ως Νουριστάν). Στους πρόποδες του όρους Αλαμούτ συναντούν μυστικιστές-δολοφόνους που βλέπουν οράματα πίνοντας χασίς, απογόνους του Τάγματος των Ασσασσίνων του Χασάν Ι Σαμπάχ (βλέπε το ομώνυμο κομμάτι των Hawkwind). «Το Χρυσό Σπίτι της Σαμαρκάνδης» («La Casa Dorata di Samarcanda», 1980) ολοκληρώνεται στις 6 Σεπτεμβρίου του 1922. Οι δύο σύντροφοι στιγμιαία αντικρύζουν τον θησαυρό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, όμως τον χάνουν αμέσως από τα μάτια τους. Ο Κόρτο και ο Ρασπούτιν περνούν τα σύνορα μεταξύ Αφγανιστάν και Πακιστάν (τότε μέρος της Βρετανικής Ινδικής Αυτοκρατορίας).
1923-1925
Στις αρχές Ιουνίου του 1923, ο Κόρτο Μαλτέζε ταξιδεύει με ατμόπλοιο από το Αμβούργο στο Μπουένος Άιρες. Επιστρέφει στην Αργεντινή μετά από δεκαπέντε χρόνια. Στο Μπουένος Άιρες, ο Κόρτο σώζει μια νεαρή πόρνη από την πολωνική εγκληματική οργάνωση Βαρσάβια, όπως εξιστορείται στο άλμπουμ «Τάνγκο» («Tango… y todo a media luz», 1985). Όμως κινδυνεύει σοβαρά και ο ίδιος και σώζεται χάρη σε παρέμβαση του παλιού του φίλου, του πρώην παράνομου Μπουτς Κάσιντι, ο οποίος έχει γίνει πάμπλουτος κτηματίας και ζει ινκόγκνιτο. Το τάνγκο του Κόρτο ξεκινά στις 13 Ιουνίου και τελειώνει το βράδυ της 20ης Ιουνίου. Στο τέλος της χρονιάς γυρνά στην Ευρώπη.
1924-1925
Ο Κόρτο επισκέπτεται τα ελβετικά καντόνια. Το φθινόπωρο, μαζί με τον καθηγητή Στάινερ πηγαίνουν στη Μοντανιόλα (Καντόνι Τιτσίνο) για να επισκεφτούν τον μυστικιστή συγγραφέα Έρμαν Έσσε. Εξάλλου, η συλλογή ιστοριών «Ελβετικά» («Le Elvetiche», 1987) αποτελεί ένα είδος μύησης του Κόρτο στα μυστικά της αλχημείας. Στη Ζυρίχη συνδέεται με τη αρτ ντέκο Πολωνή ζωγράφο Ταμάρα Λέμπικα. Εκεί ο Κόρτο και ο Στάινερ λαμβάνουν ένα τηλεγράφημα από τη Βενεζουέλα, από τον φίλο τους Λεβί Κολόμπια. Ο τελευταίος είναι συλλέκτης χαμένων θησαυρών και αρχαιοτήτων, ιδιοκτήτης μουσείου στο Παραμαρίμπο, με εμμονή στην αναζήτηση του μυθικού, «χρυσαφένιου» Ελντοράντο. Ο Κολόμπια τους προσκαλεί σε μια αναζήτηση της χαμένης Ατλαντίδας στην Καραϊβική. Καταγράφεται στο άλμπουμ «Μου» (1988–1989, όπου «Mü» η ονομασία της χαμένης ηπείρου που φέρεται να συνόρευε με την Ατλαντίδα).
1925-1936
Δεν είναι γνωστά πολλά για τη ζωή του Κόρτο Μαλτέζε αυτήν την περίοδο. Τον Δεκέμβριο του 1928 και τον Ιανουάριο του 1929 βρίσκεται στο Χαράρ (την πόλη της Αιθιοπίας όπου έζησε ο Ρεμπώ), παρέα με τον παλαιοντολόγο και θεολόγο Πιερ Τειγιάρ ντε Σαρντέν. Ο τελευταίος συνέλαβε φιλοσοφικά την ιδέα του «Σημείου Ωμέγα» (βλ. το ομώνυμο μυθιστόρημα του Ντον Ντελλίλο), δηλαδή ενός μέγιστου επιπέδου πολυπλοκότητας και συνειδητότητας προς το οποίο πίστευε ότι οδεύει το Σύμπαν. Από τη θεωρία και το όνομά του παράγεται όρος «τελεολογία», που υποδηλώνει ότι όλα εξαρχής οδεύουν προς έναν προκαθορισμένο σκοπό.
Ο Κόρτο εξαφανίζεται ως τον Ιούλιο του 1936, οπότε ξεσπά ο Ισπανικός Εμφύλιος Πόλεμος. Θα διαρκέσει μέχρι τον Μάιο του 1939. Ο Κόρτο στρατεύεται στις Διεθνείς Ταξιαρχίες, πολεμώντας δίπλα στον Τζον Κόρνφορντ (γιος της Αγγλίδας ποιήτριας Φράνσις Κροφτ Κόρνφορντ, εγγονής του Δαρβίνου). Τότε χάνονται τα ίχνη του.
Μια αναφορά για τη μετέπειτα τύχη του εντοπίζεται στο έργο «Σκορπιοί της Ερήμου» του Ούγκο Πρατ, αυτόνομη πολεμική περιπέτεια, που εκτυλίσσεται στη Βόρεια Αφρική στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τον Οκτώβριο του 1940, οι ιταλικές δυνάμεις στα κατεχόμενα εδάφη της Λιβύης, της Αιθιοπίας, της Ερυθραίας και της Σομαλίας νοιώθουν τον βρετανικό κλοιό να σφίγγει επικίνδυνα γύρω τους. Αιχμή του δόρατος είναι το Long Range Desert Group, μια μονάδα ανορθόδοξου πολέμου, που αναλαμβάνει αποστολές αναγνώρισης, κατασκοπίας και σαμποτάζ. Επικεφαλής τους είναι ο Υπίλαρχος Κοΐνσκυ, (υπαρκτό πρόσωπο), ο οποίος φέρεται να γνώριζε τον Κόρτο. Λέει σε μια συζήτηση, τον Ιανουάριο του 1941: «Φαίνεται να έχει χαθεί κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Ισπανία». Μαθαίνουμε ότι ο Κόρτο είχε στείλει στον υπίλαρχο ένα γεράκι με το όνομα Αλ-Ανταλού, που υποδηλώνει την αραβική ονομασία της Ισπανίας. Σώζεται πάντως μια επιστολή, γραμμένη από την Πανδώρα Γκροβσνορ, η οποία σε νεαρή ηλικία είχε συνδεθεί με τον Κόρτο στην «Μπαλάντα της Αλμυρής Θάλασσας». Γράφει ότι ο Κόρτο, μετά από την ήττα των Δημοκρατικών, κατάφερε να διαφύγει από την Ισπανία στην Αγγλία.
Σημ: Στο παραπάνω χρονολόγιο συμπεριλήφθηκαν μόνο οι «ιστορικές περιπλανήσεις» του Κόρτο Μαλτέζε, σε σενάριο και εικονογράφηση του ίδιου του Hugo Pratt. Τον ήρωα πάντως αναζωογόνησαν σε νέες περιπέτειες, σε πιο πρόσφατα χρόνια, οι Juan Diaz Canales & Ruben Pellejero («Εκουατόρια», «Κάτω Από Τον Ήλιο Του Μεσονυκτίου», «Νύχτες του Βερολίνου») και οι Martin Quenehen & Bastien Vivès («Η Βασίλισσα της Βαβυλώνας»). Όλοι οι τόμοι του Κόρτο Μαλτέζε κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μικρός Ήρως.
www.mikrosiros.gr/corto-maltese
Πηγές:
Michelle Pierre – “Corto Maltese Memoires” (Casterman, 1998)
Hugo Pratt – “Les Lieux de l’aventure” (Casterman, 2011)
Philip Cochereau & Stephanie Germain – “Corto Maltese et La Mer” (Editions Ouest-France, 2018)
Jean-Claude Guilbert – “Hugo Pratt. Le Traverse de Labyrinthe” (Press Renais, 2006)
Το επίσημο site του Hugo Pratt: https://cortomaltese.com/en/my-story/
Info:
Comicdom CON Athens 2024
Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων
17-19 Μαΐου
170 δημιουργοί comics και εικονογράφοι, διεθνείς και ελληνικές εκθέσεις comics και εικονογράφησης, καταστήματα και εκδοτικές, προβολές animation, εργαστήρια για μικρούς και μεγάλους.
Η Ιαπωνία, γενέτειρα των παγκοσμίως δημοφιλών manga και anime, θα είναι η Τιμώμενη Χώρα του φετινού φεστιβάλ, με ένα πλούσιο πρόγραμμα, τόσο για τους φίλους της ιαπωνικής κουλτούρας, όσο και για όσους θέλουν να την ανακαλύψουν. Οι δράσεις εντάσσονται στο πλαίσιο της συνεργασίας με την Πρεσβεία της Ιαπωνίας στην Ελλάδα, με αφορμή το Έτος Πολιτισμού και Τουρισμού Ελλάδας-Ιαπωνίας 2024. Τρεις εκθέσεις, δύο διεθνείς και μια ελληνική αποτελούν τον κορμό του αφιερώματος στην Ιαπωνία.
Hugo Pratt: H Κληρονομιά, το Έργο, η Βιογραφία
Σε συνεργασία με το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών – παρουσιάζουμε μια έκθεση-αφιέρωμα στον Hugo Pratt, από τους σπουδαιότερους δημιουργούς παγκοσμίως και ένας από τους πρώτους που έφεραν λογοτεχνική αύρα στο Μέσο των comics. Πολλά από τα comics του, με διασημότερη τη σειρά Corto Maltese, διακρίνονται από τον συνδυασμό κινηματογραφικής αφήγησης με εκτεταμένη ιστορική έρευνα. Η έκθεση περιλαμβάνει 27 panels μεγάλων διαστάσεων, αποτελώντας ένα οπτικό και πληροφοριακό ταξίδι στη φαντασία του αρχετυπικού δημιουργού, διατρέχοντας παράλληλα το σύνολο της πολυποίκιλης και επιδραστικής πορείας του.
Επιμέλεια: Patrizia Zanotti
Παρασκευή 17, Σάββατο 18 και Κυριακή 19 Μαΐου, 11:00 – 21:30 | Πού: Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων (Πειραιώς 100) – Είσοδος από ΜΕΤΡΟ Στάση Κεραμεικός (Οδός Ιάκχου) | Είσοδος Ελεύθερη
Avopolis.gr