Στη Δυτική Μακεδονία, η επιλογή να επενδύσουμε κυρίως σε φωτοβολταϊκά πάρκα μοιάζει σχεδόν με εμμονή. Οι επιχειρηματίες της περιοχής και όχι μόνο, σκεπτόμενοι πιθανότατα ότι το μέλλον ανήκει στην ηλιακή ενέργεια, έχουν στραφεί σχεδόν αποκλειστικά στη δημιουργία φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων. Ωστόσο, αν η επιμονή αυτή είχε διαχυθεί και σε άλλους τομείς, ίσως η περιοχή να είχε κάνει άλματα και όχι απλά “φωτοβολταϊκά βήματα”.
Το κόστος της “ηλιακής μανίας”
Για να πάρουμε μια ιδέα, η κατασκευή ενός φωτοβολταϊκού πάρκου με ισχύ 1 MW (μεγαβάτ) κοστίζει περίπου 800.000 έως 1.200.000 ευρώ. Αν κάνετε μια βόλτα στο διαδίκτυο θα δείτε και τιμές για μικρότερα πάρκα (Φωτοβολταϊκό πάρκο 400kW – 153.500 €). Αυτή η επένδυση, αν και εντυπωσιακή, έχει προκαλέσει την εντύπωση ότι οι επιχειρηματίες έχουν βρει τον απόλυτο χρυσό κανόνα για την ανάπτυξη.
Η μεταποίηση: Το “παράπλευρο όφελος” της ανάπτυξης
Αν ο ίδιος ενθουσιασμός που επενδύθηκε στα φωτοβολταϊκά είχε κατευθυνθεί στη μεταποίηση, ίσως σήμερα η Δυτική Μακεδονία να μην ήταν απλώς μια περιοχή που εξάγει “πράσινο” ηλεκτρισμό, αλλά και βιομηχανικά προϊόντα. Οι τοπικές βιομηχανίες θα μπορούσαν να έχουν αναπτυχθεί, δημιουργώντας θέσεις εργασίας και ενισχύοντας την οικονομία της περιοχής. Αλλά, ποιος χρειάζεται μια ολοκληρωμένη οικονομία όταν μπορούμε να έχουμε έναν ουρανό γεμάτο ηλιακά πάνελ;
Για παράδειγμα – Υγιεινές τροφές:
- Κατασκευή προϊόντων που απευθύνονται σε ειδικές διατροφικές ανάγκες, όπως τρόφιμα χωρίς γλουτένη, χωρίς ζάχαρη ή οργανικά σνακ.
Τουρισμός: Μια απογοητευτική απουσία
Σκεφτείτε το εξής: Η Δυτική Μακεδονία, τα έχουμε πει και τα έχουμε γράψει χιλιάδες φορές, έχει φυσική ομορφιά, ιστορικά μνημεία και πανέμορφα τοπία. Η ανάπτυξη του τουρισμού θα μπορούσε να έχει προσφέρει όχι μόνο οικονομική ανάπτυξη αλλά και την ευκαιρία για νέες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες. Αντί να περιμένουμε την απλή προσέλευση του τουρίστα για να θαυμάσει φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις, ίσως να ήταν καλύτερο να προωθήσουμε τη μοναδικότητα της περιοχής μας. Για παράδειγμα, θα μπορούσε ο επιχειρηματίας που σκέφτεται να επενδύσει αρκετά χιλιάδες ευρώ σε φωτοβολταϊκά, να αναστήσει επιτέλους το ΞΕΝΙΑ Κοζάνης βγάζοντάς το από την κατάσταση που βρίσκετε σήμερα! Ανέφικτο θα μου πείτε, εγώ το λέω εφικτό!
Για παράδειγμα – Βιώσιμες τουριστικές υποδομές:
- Κατασκευή ενός οικολογικού θέρετρου ή καταλύματος που ενσωματώνει πράσινες τεχνολογίες και πρακτικές βιωσιμότητας.
Καινοτομία: Η έλλειψη της εξαιρετικής προσέγγισης
Η καινοτομία είναι το άγνωστο κεφάλαιο της ανάπτυξης στη Δυτική Μακεδονία. Ενώ η επένδυση σε φωτοβολταϊκά προσφέρει σίγουρα αξία, η ίδια ενέργεια αν δαπανηθεί σε τεχνολογικές start-ups και ερευνητικά κέντρα θα μπορούσε να μεταμορφώσει την περιοχή σε κέντρο τεχνολογικών εξελίξεων. Αν η περιοχή είχε προτιμήσει να είναι καινοτόμος αντί να επενδύει μόνο σε ηλιακά πάνελ, ίσως να είχαμε τώρα δικά μας Silicon Valleys, και όχι απλώς φωτοβολταϊκά ορόσημα.
Για παράδειγμα – Βιομηχανία εξαρτημάτων υψηλής τεχνολογίας:
- Δημιουργία μονάδας που παράγει εξαρτήματα ή προϊόντα υψηλής τεχνολογίας (π.χ. ηλεκτρονικά εξαρτήματα, μικροτσίπ).
Αν η Δυτική Μακεδονία ακολουθούσε μια πιο ισχυρή στρατηγική διαφοροποίησης, ίσως σήμερα να απολάμβανε όχι μόνο την ενέργεια του ήλιου αλλά και την οικονομική άνθηση από πολλούς τομείς. Επενδύοντας σε μεταποίηση, τουρισμό και καινοτομία, η περιοχή θα μπορούσε να έχει δημιουργήσει μια ισχυρή και πολυδιάστατη οικονομία.
Μέχρι τότε, ας αναρωτηθούμε αν η “ηλιακή” στρατηγική μας είναι όντως η καλύτερη επιλογή ή απλώς η πιο φωτεινή.