Φωτογραφίες Γιώργος Σιαμπανόπουλος
Όταν η Δώρα Σιαλβέρα σπούδαζε δημοσιογραφία αποφάσισε να συμμετάσχει στο θεατρικό εργαστήρι της σχολής της. Και εγένετο η πρώτη της παράσταση, η Ιφιγένεια εν Ταύροις όπου έπαιξε και τον ομώνυμο ρόλο. Έκτοτε ασχολείται με την δημοσιογραφία, με θεατρικές ομάδες στην Δυτική Μακεδονία,κάνει σεμινάρια θεάτρου, γράφει θεατρικά κείμενα ενώ υπήρξε συνεργάτρια του ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης για πολλά χρόνια. Το stand up comedy μπήκε στην ζωή της το 2007 και τo Youtube αποτελεί το τελευταίο της στέγαστρο. Και όχι, όποιος γράψει ή πει κάτι χιουμοριστικό δεν κάνει standup!Το stand up είναι αξιοκρατικό και όχι κωμωδία κονσέρβα. Η είσαι αστείος ή δεν είσαι και αν έχεις δει την Δώρα Σιαλβέρα σε παράσταση της σίγουρα σου έκαναν παρατήρηση για το γέλιο σου!
Το σταντ-απ είναι καθημερινά στις ζωές μας και δεν το ξέρουμε;
Νομίζω ότι η ζωή μας πια είναι από μόνη της μια παράσταση StandUpComedy. Είμαστε για γέλια και για κλάματα με όλα αυτά που ζούμε. Σκέψου ότι αν οποιοσδήποτε άνθρωπος ανέβει σε μια σκηνή και περιγράψει με χιούμορ την πραγματικότητα που βιώνει, θα είναι σαν να παρουσιάζει μια ολοκληρωμένη παράσταση. Άλλωστε και το stand-up εκεί βασίζεται, σε ιστορίες που βιώνουμε όλοι μας καθημερινά. Και η καθημερινότητα μέσα από το χιούμορ παίρνει μια άλλη διάσταση. Γίνεται πιο ευχάριστη. Όταν παρακολουθείς κάποιον άλλον να την περιγράφει και δεν την βιώνεις εσύ ο ίδιος, είναι όλα πιο εύκολα.
Έχουν χιούμορ οι Έλληνες;
Ναι. Θεωρώ πως έχουν αρκετό χιούμορ γι’ αυτό και αντέχουν τα όσα τους συμβαίνουν. Χωρίς χιούμορ η ζωή δεν αντιμετωπίζεται. Έχω την τύχη να ζω σε μια πόλη που το χιούμορ περισσεύει, όπως και ο αυτοσαρκασμός. Είναι γνωστοί οι Κοζανίτες για τα «κασμέρια» τους, τα καυστικά χιουμοριστικά σχόλια. Τίποτα δεν μένει ασχολίαστο και τίποτα δεν περνάει χωρίς να δεχτεί το καυστικό χιούμορ των κοζανιτών. Για τον λόγο αυτό νομίζω ότι αγάπησαν πολύ και το StandUpComedy . Γιατί το χιούμορ είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής τους..
Το StandUpComedy είναι η πιο επικίνδυνη, ζόρικη, βασανιστική και δύσκολη τέχνη perfrormance;
Σίγουρα είναι δύσκολη, αλλά καθόλου βασανιστική. Κάνω standup γιατί μεταξύ μας νομίζω το γουστάρω περισσότερο από τους θεατές. Είναι ζόρικη όσον αφορά στο γράψιμο, γιατί πρέπει το κείμενο που θα γράψω να αγγίξει τον θεατή, να τον κάνει να γελάσει και να θέλει να συμμετάσχει και ο ίδιος στην παράσταση. Και φυσικά είναι ζόρικη και στο live γιατί πρέπει να βρίσκεσαι σε ετοιμότητα, πρέπει να αντιμετωπίσεις οτιδήποτε συμβεί ή ακουστεί από κάτω. Η απόσταση που μας χωρίζει με τον θεατή είναι μισό μέτρο. Σ’ αυτό το μισό μέτρο, δεν κρύβονται και πολλά. Ο θεατής βλέπει το άγχος σου, την αγωνία σου, και βλέπει και αν το απολαμβάνεις ή όχι. Κι εγώ θέλω να εισπράττει ότι το απολαμβάνω.. Γιατί το StandUpComedy πάνω απ’ όλα είναι μια απολαυστική τέχνη.
O Αμερικάνος κωμικός JerrySeinfeld γράφει πως «Σύμφωνα με τις περισσότερες έρευνες ο νούμερο ένα φόβος των ανθρώπων είναι το να μιλάνε δημόσια. Δεύτερος είναι ο θάνατος.» Πως βιώνεις την σκηνή; Αισθάνθηκες ποτέ αμηχανία, ανασφάλεια η ντροπή;
Είναι δύσκολο να είσαι πάνω στη σκηνή και να σε βλέπουν όλοι. Εννοείται ότι έχω αισθανθεί ανασφάλεια, ντροπή, αμηχανία. Είναι όλα μέσα στο πρόγραμμα. Για κάποιον λόγο όμως, μαζί με όλα αυτά αισθάνομαι άνετα, γιατί με το που βρίσκομαι εκεί, αυτόματα γίνομαι ένας ρόλος. Έτσι το βιώνω. Δεν είμαι εγώ. Είμαι αυτή που κάνει StandUpComedy. Αν δεν το αντιμετωπίσω έτσι και θελήσω να το δω στην πραγματική του διάσταση μπορεί να μου προκαλέσει και πανικό. Γιατί στο StandUp ο θεατής περιμένει οπωσδήποτε να γελάσει. Δεν είναι μια παράσταση που κάποιος παρακολουθεί αλλά οκ ακόμη κι αν δεν γέλασε πολύ αποζημιώνεται από τα σκηνικά, τα φώτα, τη μουσική. Εδώ δεν έχεις ούτε σκηνικά, ούτε μουσική. Είσαι εσύ και το κείμενό σου. Κι επειδή το νόμισμα έχει δύο όψεις, βλέπεις την άλλη και μόνο τότε περνάς πραγματικά καλά.
Γιατί το StandUpComedy πάνω απ’ όλα είναι μια απολαυστική τέχνη.
Θεατρικότητα, σουρεαλισμός, πολιτική, κοινωνική και θρησκευτική σάτιρα, αυτοσαρκασμός, κωμωδία στην ιδιωματική. Έχεις χτίσει μια κωμική περσόνα. Πως και πόσο προετοιμάζεσαι για την σύνθεση των μονολόγων σου;
Η προετοιμασία είναι μια καθημερινή διαδικασία. Τα ερεθίσματα που λαμβάνει κανείς από την επικαιρότητα και τη ζωή γενικότερα είναι μέρος αυτής της διαδικασίας. Το πιο ωραίο είναι πως με βρίσκουν γνωστοί αλλά και άγνωστοι άνθρωποι και μου λένε: «Κάτσε να σου πω ένα ωραίο να το βάλεις στα κείμενά σου». Έχω ακούσει άπειρες χιουμοριστικές ιστορίες. Νομίζω πια ότι πρέπει να κυκλοφορώ με μπλοκάκι για να τις σημειώνω. Όλοι έχουν μια ιστορία που μπορεί να γίνει η ιστορία που θα κάνει εντύπωση στην Αμερικάνα ή η επόμενη περιπέτεια της Κοζανίτισσας εισοδηματία με τον Θανάση.
Η περσόνα της Κοζανίτισσας εισοδηματία έχει αγαπηθεί από την αρχή. Όχι μόνο στο YouTube, αλλά από την αρχή που βγήκε στο θέατρο. Η χρήση της ιδιωματικής, το ύφος, τα όσα λέει, όλα μαζί ή το καθένα ξεχωριστά έκανε τον κόσμο να την αγαπήσει πολύ. Η αλήθεια είναι ότι έχει φανατικούς φίλους και με χαροποιεί ιδιαίτερα αυτό. Ο ρόλος αυτός δημιουργήθηκε το 2010 για την παράσταση StandUpComedy «Νύχτες Κωμωδίας» του ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης. Προετοιμάζοντας αυτή την παράσταση ο Γιώργος Κοντορίκος έφερε ένα κείμενο με κάποια πολύ ωραία στοιχεία που θέλαμε να τα αξιοποιήσουμε στην παράσταση, αλλά το κείμενο ήταν μικρό. Έπρεπε λοιπόν να δημιουργήσουμε ένα δικό μας κείμενο πάνω στα στοιχεία που μας άρεσαν. Καθίσαμε στο θεατράκι των Οχληρών, σ’ εκείνο το μικρό και αγαπημένο φουαγιέ για να γράψουμε.. Λέγαμε και γελούσαμε μόνοι μας. Όταν γελάμε μόνοι μας με αυτά που γράφουμε, είναι σίγουρο ότι θα γελάσει και το κοινό. Κάπως έτσι δημιουργήθηκε το κείμενο και κατ’ επέκταση και ο ρόλος, που συνεχίστηκε και την επόμενη χρονιά με άλλες περιπέτειες και μετά με άλλες και η εισοδηματίας χωρίς όνομα με τον Θανάση αγαπήθηκαν πολύ από το κοινό και εύχομαι να αγαπηθούν κι άλλο.
Γιατί χωρίς όνομα;
Στα περισσότερα κείμενά μου ο ρόλος δεν έχει όνομα. Γιατί ο καθένας μας θα μπορούσε να είναι αυτός ο χαρακτήρας. Η εισοδηματίας ή η Αμερικάνα βρίσκονται έτσι κι αλλιώς ανάμεσά μας. Αυτό διαπίστωσα τόσα χρόνια μέσα από τις παραστάσεις του StandUpComedy. Έχω ακούσει πολλές φορές την ατάκα « Είσαι ίδια η ξαδέρφη μου η τάδε.» ή «Αχ σαν να βλέπω την κουμπάρα μου». Είναι ωραίο να ξέρεις ότι ο ρόλος που εσύ δημιούργησες, είναι στην ουσία πραγματικός. Σκέφτομαι να τις μαζέψω μια μέρα όλες αυτές τις πραγματικές να κάνουμε μια παράσταση.
Η αλήθεια είναι ότι έχω συναντήσει ανθρώπους που είπα μέσα μου «Δεν μπορεί να είναι πραγματικός. Είναι ρόλος». Εννοείται βέβαια ότι αυτούς τους χαρακτήρες τους έχω αξιοποιήσει. Γι’ αυτό δεν βάζω όνομα. Για να έχει ελευθερία ο χαρακτήρας να κινείται ανάμεσά μας.
Η καραντίνα σε οδήγησε να ανοίξεις το κανάλι σου στο Youtube ή ήταν μια σκέψη που προϋπήρχε;
Το κανάλι υπήρχε από χρόνια πριν για άλλους λόγους. Επαγγελματικούς. Όταν ήρθε η καραντίνα δεν είχα στο μυαλό μου να κάνω τίποτε σχετικό. Μετά τις πρώτες μέρες άρχισε να έρχεται στην κουβέντα με φίλους η αντίδραση της Κοζανίτισσας εισοδηματία στην κατάσταση με τον κορωνοϊό. Συζητούσαμε τι θα μπορούσε να λέει για όλο αυτό στην επόμενη παράσταση όποτε θα ήταν αυτή. Μια μέρα ήρθε ένα μήνυμα από τη Μαρία που είχαμε πολύ καιρό να μιλήσουμε που μου έλεγε πως σκεφτόταν την εισοδηματία μέσα στην καραντίνα και μου έστειλε κάποιες σκέψεις. Με την κουβέντα μου έδωσε την ιδέα για τη διαδικτυακή εμφάνιση της Κοζανίτισσας…. Κι έγινε. Η Μαρία ευθύνεται λοιπόν για τα βιντεάκια. Πάντως ήταν μια ωραία διέξοδος μέσα στην καραντίνα. Πέρασα πολύ δημιουργικά. Και φυσικά το πιο ωραίο είναι ότι το αγάπησε πολύ και ο κόσμος. Τους ευχαριστώ γι’ αυτό. Για τη στήριξή τους και για την αγάπη που μου δείξανε.
Πως συνδυάζεται η δημοσιογραφία με το StandUpComedy; Έχουν σχέση αυτά τα δυο;
Έχουν άμεση σχέση. Ουσιαστικά το ένα συμπληρώνει το άλλο. ΣτοStandUpComedyσχολιάζωπολλά από αυτά που συναντώ μέσα από τη δημοσιογραφία. Είναι οι δυο όψεις του νομίσματος που ανέφερα και πριν. Μέσα από τη δημοσιογραφία βλέπεις τη γκρίζα πλευρά μιας κατάστασης την οποία χρωματίζεις με τοStandUpComedy. Για παράδειγμα δες τους ανθρώπους πόσο βρίζουν όταν παρακολουθούν σε ένα δελτίο ειδήσεων το πρόβλημα της οικονομικής κρίσης και πόσο γελούν όταν περιγράφεις την ίδια κατάσταση σε μια παράσταση. Είναι εντυπωσιακό το πόσο αλλάζουν οι εκφράσεις των ίδιων ανθρώπων για το ίδιο θέμα. Όλα είναι ζήτημα οπτικής.
Ποια θα είναι η συνέχεια; Τι θα δούμε παρακάτω;
Νομίζω ότι η καθημερινότητά μας πια έχει αλλάξει τόσο πολύ που επιβάλλεται να υπάρξει συνέχεια. Είναι τόσα τα ερεθίσματα που δεν γίνεται να μην αξιοποιηθούν. Υπάρχουν πολλές σκέψεις που ελπίζω να οδηγήσουν σε ωραία δημιουργικά μονοπάτια.