Οπως έλεγε και ο Robins “η φωτογραφία, αντί να παρουσιάζεται ως απεικόνηση της πραγματικότητας, αποτελεί κάτι που δημιουργήθηκε για να μας δείξει πράγματα που αισθανόμαστε και όχι αναγκαστικά όσα βλέπουμε.”
Η φωτογραφία είναι σημαντική ως μέσο οπτικής επικοινωνίας.Η ιστορία της φωτογραφίας ως τέχνη, εστιάζει στις φωτογραφίες ως αντικείμενα τα οποία αποκτούν υπόσταση μέσω της αισθητικής τους ποιότητας.Η φωτογραφία πρέπει να γίνει κατανοητή ως σύμβολο αυτού που απεικονίζεται, προσφέρει μιά ιδιαίτερη μορφή αντίληψης και για πολλούς η γοητεία του μέσου είναι η δημιουργική του δύναμη, μαζί με την ακρίβεια της καταγραφής. Η φωτογραφία ως τέχνη και όχι ως ένα μέσο φευγαλέων και τυχαίων αντικατοπτρισμών, είναι η ίδια η στιγμή μιας αποτυπωμένης απουσίας καθώς ποτέ ξανά μια εικόνα δεν θα επαναληφθεί με τον ίδιο ακριβώς τρόπο ή φωτισμό κι έτσι παραμένει καταδικασμένη σε μια χάρτινη ακινησία έκτοτε και για πάντα.
Ο φωτογράφος καλείται να γίνει ο μύστης μιας μαγικής τέχνης με στόχο την τυχαία αποκάλυψη της ομορφιάς, την ακαριαία σύλληψη ενός στιγμιότυπου, εκφράζοντας όλο τον εκλεπτυσμό των συναισθημάτων του και μετατρέποντας τη φωτογραφική του μηχανή σε πλούσιο καλλιτεχνικό όργανο.
Ας μάθουμε περισσότερα για τον άνθρωπο και δημιουργό Δρακουλίδη Γιάννη. Πώς ασχολήθηκε με την φωτογραφία; Πόσες ώρες πρέπει να αφιερώσει για να μείνει ευχαριστημένος από αυτά που τράβηξε με το φακό του; Πόσο δύσκολο είναι να καταφέρει το απόλυτο κλικ;
Ποιος είναι ο Δρακουλίδης Γιάννης;
Γεννήθηκα στην Κοζάνη το 1979, όπου και μεγάλωσα μεχρι τα 18 μου. Σπούδασα φωτογραφία στη Θεσσαλονίκη (ΙΕΚ Δημητρέλη) και στην Αγγλία (Arts Institute of Bournemouth) και τα τελευταία 11 χρόνια ζω και εργάζομαι σαν φωτογράφος στην Αθήνα.
Πως ξεκίνησε η ενασχόληση σου με τη φωτογραφία;
Η φωτογραφία μπήκε στη ζωή μου κάπως τυχαία. Είχα ξεκινήσει σπουδές σαν μηχανικός αλλα τις παράτησα στους 6 μήνες. Εκεί όμως είχα γνωρίσει ενα φίλο που ασχολούνταν ερασιτεχνικά με το σκοτεινό θάλαμο και αυτό ήταν ένα πρώτο ερέθισμα. Επίσης είχα σαν εφηβος μεγάλη αγάπη για το βουνό και το σνόουμπορντ και σκέφτηκα πως αυτός θα ηταν ίσως ένας τρόπος να δουλεύω κάνοντας κάτι που μου αρέσει παράλληλα. Έτσι γράφτηκα αρχικά στη σχολή στη Θεσσαλονίκη και μετά συνέχισα τις σπουδές μου στην Αγγλία. Η πορεία εξελίχθηκε τελείως διαφορετικά αν και πρόλαβα να δημοσιεύσω μια φωτογραφία σνόουμπορντ σε ενα φανζίν στη Θεσσαλονίκη.
Ποια είναι για σένα τα τρία εκείνα στοιχεία που θα ξεχώριζαν έναν καλό φωτογράφο από τους άλλους του είδους;
Θεωρώ πολύ σημαντικό για ένα φωτογράφο να έχει μια ευρύτερη αντίληψη του πως λειτουργεί η εικόνα στον κόσμο. Να παρακολουθεί την εξέλιξη του μέσου και τους κώδικες της εποχής. Η φωτογραφία λείτουργεί πάντα μέσα σε συγκεκριμένα πλαίσιο και η γνώση της διαδικασίας από την παραγωγή μέχρι και την κατανάλωση της εικόνας ειναι απαραίτητη είτε πρόκειται για τέχνη είτε για εφαρμοσμένη φωτογραφία.
Στο κομμάτι της δημιουργίας σημαντικό για ένα φωτογράφο είναι να μην επαναπαύεται, να είναι σε διαρκή αναζήτηση και να τολμά αυτό που πραγματικά αντιλαμβάνεται ακόμα και αν μοιάζει αλλόκοτο ή λάθος. Να καλλιεργεί δηλαδή το δικό του ύφος στη φωτογραφία και να είναι ανοιχτός στον πειραματισμό.
Τέλος ένας καλός φωτογράφος χρειάζεται να είναι και καλός τεχνίτης έτσι ωστε να αξιοποιεί προς όφελος του τις εκφραστικές δυνατότητες του μέσου.
Πως επιλέγεις να διαφημίσεις και να κάνεις γνωστή στο κοινό την δουλειά σου
Η δουλειά μου προωθείται με δίαφορους τρόπους. Από το προσωπικό μου σάιτ, από το πρακτορείο που συνεργάζομαι, μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα, από τις δημοσιεύσεις σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα και από τις συνεργασίες μου με γραφίστες, αρχιτέκτονες κτλ.
Κάθε φωτογράφος φαντάζομαι εμπνέεται και από κάπου. Εσύ από που αντλείς τις εμπνεύσεις σου;
Στο πιο προσωπικό κομμάτι της δουλειάς μου η έμπνευση έρχεται μέσα από την καθημερινότητα. Μπορεί να είναι κάτι πολύ απλό όπως ένα αντικέιμενο ή απλά το φως που πέφτει σε έναν τοίχο αλλά και μία ανάμνηση ή μία συζήτηση. Ένα καίνουριο ή και ένα πολύ γνώριμο τοπίο. Η φωτογραφία βέβαια έρχεται όταν υπάρχει αυτή η διάθεση να κοιτάξεις τον κόσμο μ’αυτον τον τρόπο. Έχει να κάνει περισσότερο με μια δικιά μου κατάσταση, κάτι σαν εσωτερικό διάλογο που καταλήγει σε εικόνες. Στο επαγγελματικό κομμάτι η πρόκληση είναι να βρω λύσεις, να ανακαλύψω δηλαδή τη διαδικασία που θα με οδηγήσει στο να παρουσιάσω όσο καλύτερα μπορώ το θέμα μου είτε αυτό είναι ρεπορτάζ, πορτρέτο, τοπίο ή αρχιτεκτονική φωτογραφία.
Τι σου αρέσει περισσότερο να φωτογραφίζεις; Τι σε σαγηνεύει πιο πολύ;
Δεν με απασχολεί τόσο τι είναι αυτό ακριβώς αυτό που φωτογραφίζω όσο το πως με κάνει να αντιδρώ και τι μαθαίνω τελικά από αυτό. Νομίζω οτι αυτό ισχυει για όλες τις δουλειές. Μέσω της δικής μου έχω βρεθεί σε πολύ διαφορετικές καταστάσεις. Μπορεί να νιώθω μέγαλη ευχαρίστηση όταν κάνω ένα ταξίδι και φωτογραφίζω αλλά δεν ξέρω αν θα ήμουν ικανοποιημένος αν έκανα μόνο αυτό. Μέσω του βίντεο κυρίως έχω κάνει και «σκληρά» ρεπορτάζ, όπως σε κέντρα κράτησης μεταναστών, στις φυλακές Κορυδαλλού και τελευταία στα ελληνικά νησιά με αφορμή το προσφυγικό. Εκεί δεν υπάρχει η έννοια της ευχαρίστισης. Μου ήταν πολύ δύσκολο να λειτουργήσω αλλά και αυτό είναι εξίσου σημαντικό και ξεπερνά το μ’αρέσει-δεν μ’αρέσει.
Ποια είναι τα μελλοντικά σου επαγγελματικά σχέδια;
Με μία ομάδα φωτογράφων, καμεραμέν και δημοσιογράφων που δουλεύουμε μαζί τον τελευταίο χρόνο στήνουμε μια καινούρια πλατφόρμα www.athenslive.gr που στόχο έχει να προβάλλει ιστορίες απο την Ελλάδα στο εξωτερικό. Θα ασχολούμαστε κυριως με κοινωνικά θέματα, αλλα όχι μόνο, και το σάιτ μας θα είναι γραμμένο στα αγγλικά. Αν καταφέρουμε αυτή η προσπάθεια να λειτουργήσει θα κανουμε και ελληνική εκδοχή. Δυστυχώς τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή δεν υπάρχει κανένας τρόπος να υποστηριχθεί αυτή η δουλειά μέσα στη χώρα. Αντιθέτως υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από το εξωτερικό που ο κόσμος θέλει να μάθει τι ακριβώς συμβαίνει εδώ.
Ατομικά σχεδιάζω μία έκδοση εν είδει λευκώματος. Θα είναι με φωτογραφίες από καλοκαίρια σε διάφορα μέρη στην Ελλάδα και θέλω να μην έχει κανένα περιεχόμενο, παρα μόνο μια απροσδιόριστη αίσθηση του πως φαίνονται τα πράγματα κάτω από τον δυνατό ήλιο.
Είναι δύσκολο να είσαι φωτογράφος στο επάγγελμα στην Ελλάδα του 2016; Αν ναι, έχεις συναντήσει δυσκολίες στην δουλειά σου; Ποιες είναι αυτές;
Το να είσαι φωτογράφος στην Ελλάδα του 2016 είναι όσο δύσκολο είναι για όλα τα εππαγγέλματα. Δεν είναι μόνο η οικονομική κατάσταση αλλά και μια παρατεταμένη μετάβαση στα ψηφιακά μέσα που οι κανόνες δεν έχουν οριστεί και η δουλειά πλέον κοστολογείται πολύ χαμηλότερα. Επίσης οτι καινούριο στο χώρο των media, που είναι ανεξάρτητο και δεν έχει κάποιο κεφάλαιο από πίσω να το στηρίζει ή δεν εξυπηρετεί συμφέροντα ειναι κατά κανόνα καταδικασμένο να φυτοζωεί στην σημερινή κατάσταση της οικονομίας. Αυτό έχει και τα καλά του γιατί έτσι έχουν απελευθερωθεί δυνάμεις και υπάρχει πλέον όλο και περισσότερος κόσμος που παίρνει τα πράγματα στα χέρια του, ναι μεν τα βγάζει δύσκολα πέρα αλλά κάνει πολύ πιο ενδιαφέρουσα για τον εαυτό του δουλειά, κόντρα στο όλο κλίμα.
Είναι η φωτογραφία το αποκλειστικό σου επάγγελμα;
Η φωτογραφία δεν είναι το αποκλειστικό μου επάγγελμα. Καλλιεργώ και ένα χωράφι με αρωματικά φυτά, δραστηριότητα που ξεκίνησα πριν από δύο χρόνια όταν τα πράγματα με τη φωτογραφία δεν πήγαιναν και τόσο καλά. Είναι το πλαν Β.
Τι σκέφτεσαι τη στιγμή προτού πατήσεις το κουμπί; Ενστικτο ή σκέψη
Ανάλογα με την φωτογράφηση. Όταν φωτογραφίζω πιο ελεύθερα δεν σκέφτομαι και αφήνω τα πράγματα να με κατευθύνουν, γίνεται σχεδόν μηχανικά. Η σκέψη έρχεται μετά, στην επιλογή των φωτογραφιών. Όταν όμως πρέπει να φωτογραφίσω πχ ένα χώρο, εκεί χρειάζεται άλλου είδους συγκέντρωση και υπολογισμός διαφόρων πραγμάτων.
Πως αντιλαμβάνεσαι, ο ίδιος μια καλή φωτογραφία.
Αρχικά μπορώ να πω οτι θα είναι μια καλοφωτισμένη φωτογραφία. Το φως ειναι το Α κ το Ω.
Σε δεύτερο επίπεδο θα ρωτήσω καλή ως προς τι? Για το σαλόνι του σπιτιού? Για να πουλήσει ένα προιόν? Για να πάρει λάικ στο facebook? Οπότε για εμένα το αν μία φωτογραφία είναι καλή έχει άμεση σχέση με τη χρήση της. Στο ρεπορτάζ θα ελέγα οτι είναι αυτή που μας ενημερώνει. Τα τελευταία όμως χρόνια έχουμε πολλά παραδείγματα που οι σημαντικές φωτογραφίες ειδησεογραφίας δεν έγιναν από επαγγελματίες αλλα από καποιον που βρισκόταν εκεί και κρατούσε ένα κινητό. Μπορεί τεχνικά να είναι μέτριες αλλά ειναι λειτουργικές ως προς τον σκοπό, άρα και καλές. Στις τέχνες πάλι τα πράγματα είναι ακόμη πιο υποκειμενικά. Έχω ένα βιβλίο που έχει γίνει από καμένες λήψεις και απο τα πεταμένα αρνητικά άλλων φωτογράφων που μάζεψε ο δημιουργός. Το βιβλίο βάζει αυτό ακριβώς το ερώτημα. “Γιατί αυτό είναι φωτογραφία και αυτό όχι?”. Γιατί πχ αυτός ο ουρανός να έχει περισσότερο ενδιαφέρον από αυτά τα καλώδια; Ένας δάσκαλος κοιτώντας τις φωτογραφίες μου, ειχε τοποθετηθεί αρνητικά για κάποιες : “too much photography”. (υπερβολικά φωτογραφικές σε ελεύθερη μετάφραση). Εννοούσε οτι φωτογράφιζα όχι με τον δικό μου τρόπο αλλα έχοντας στο νου τι «περνάει» ως φωτογραφία. Στην οπτική κουλτούρα που έχουμε γαλουχηθεί υπάρχουν πολλές εικόνες που «περνάνε» ως καλές φωτογραφίες. Αυτό που προσωπικά εκτιμώ είναι δουλείες που έχουν δική τους οντότητα και ιδιοσυγκρασία, με βάζουν στον κόσμο τους και αλλάζουν τον τρόπο που βλέπω τη ζωή.
Υπήρξαν φωτογράφοι που σε ενέπνευσαν
Οι φωτογράφοι που με ενέπνευσαν είναι πάρα πολλοί και δέν θα είχε νόημα να τους απαριθμήσω. Οι πρώτος που μελέτησα και ταυτίστηκα σαν αναγνώστης με το έργο του ήταν ο Wolfgang Tillmans. Τελευταία ανακάλυψα ένα ενδιαφέρον μπλογκ με φωτογραφίες που διατηρεί κάποιος που ζει σε ενα χωριό 3 κατοίκων στη νότια Κρήτη. Φωτογραφίζει εμμονικά τον ουρανό και τη θάλασσα. Το μπλόγκ λέγεται Stars fell on Livaniana. (Λιβανιανά).
Motherland.Πες μας δυο λόγια για το βιβλίο σου.
Το motherland προέκυψε μετά από ένα μεγάλο ταξίδι στην Κρήτη. Ηταν μια ανάθεση χωρίς αυστηρό πλαίσιο έχοντας όμως σαν κεντρική ιδέα οτι η Κρήτη είναι ένας προικισμένος τόπος. Πολιτισμός, εύφορη γη, άγρια ομορφιά, αλλά και ένας τόπος τουριστικός και γεμάτος παράδοξα όπως και όλη η Ελλάδα. Οι φωτογραφίες είναι σημειώσεις πάνω στο πως συνυπάρχουν όλα αυτά και προσπαθούν να αποκαλύψουν το χαρακτήρα του νησιού και του Μεσογειακού τρόπου ζωής γενικότερα. Προσπάθησα μέσα από το κάδρο να δώσω χώρο σέ ότι έβλεπε ο φακός να αποκαλυφθεί. Είναι πολύ απλές φωτογραφίες, το μότο μου ήταν τράβα το όπως είναι γιατί απλά έτσι είναι.
απο την έντυπη έκδοση τ.12