H διαφθορά αγνοεί τα σύνορα και βασίζεται σε ένα δίκτυο που βοηθά τους παραβάτες να κρύβουν τα παράνομα κέρδη σε σκιές εμβαθύνοντας την παγκόσμια ανισότητα. Ερευνητές δημοσιογράφοι παγκοσμίως ρίχνουν φως σε διεφθαρμένα δίκτυα, αναδεικνύοντας την αλήθεια και την πραγματικότητα πιέζοντας τις κυβερνήσεις να δράσουν και κινητοποιώντας τους πολίτες να πιέσουν για αλλαγή.
H παγκοσμιοποίηση και η άνοδος πολυεθνικών εταιρειών έχουν μεταμορφώσει σημαντικά τις παγκόσμιες αγορές εργασίας και παραγωγής. Η Βιομηχανία της μόδας έχει δημιουργήσει μια καταναλωτική βουλιμία. Από το 1990 έως σήμερα η κατανάλωση ρούχων σημείωσε αύξηση 500% ενώ είναι αδιαφανής, με εκτεταμένη εκμετάλλευση ανθρώπων στις εφοδιαστικές της αλυσίδες.
Ποτέ ξανά στην ανθρωπότητα δεν είχαμε τόσους πολλούς ανθρώπους στον πλανήτη μας να ζουν σε συνθήκες δουλείας με τον κλάδο της «γρήγορης μόδας» να γιγαντώνεται σε κολοσσό ενώ στο βωμό του επενδύονται αμύθητα κεφάλαια. Ο ιδρυτής του ομίλου inditex (Zara) είναι στην λίστα με τους πιο πλούσιους ανθρώπους στον κόσμο.
Τι συμβαίνει πίσω από τις πανέμορφες βιτρίνες;
Ποια στάδια προηγήθηκαν πριν τα ρούχα φτάσουν στα χέρια μας;
Ποιος τα έφτιαξε;
Πόσο πληρώθηκε γι’αυτό;
Σε ποια χώρα φτιάχτηκαν;
Υπό ποιες συνθήκες;
Κάθε μέρα, καθώς ντυνόμαστε φοράμε τα ατελείωτα κυκλώματα εκμετάλλευσης ανθρώπων που εργάζονται στην βιομηχανία της γρήγορης μόδας.
Πώς μπορεί ένα T-shirt να κοστίζει λιγότερο από έναν καφέ;
Καθώς εμείς πληρώνουμε 5 ευρώ για ένα μπλουζάκι και νομίζουμε πως βρήκαμε την τέλεια προσφορά οι εργαζόμενοι στην άλλη πλευρά του πλανήτη δεν κερδίζουν ούτε τα προς το ζήν. Εάν οι άνθρωποι γνώριζαν τι συμβαίνει θα έπαιρναν περισσότερο συνειδητές αποφάσεις για τις αγορές των ρούχων τους; Πόσο θα κόστιζε μια μπλούζα εάν οι εργαζόμενοι πληρώνονταν ώστε να ζουν αξιοπρεπώς;
Fast Fashion- Γρήγορη Μόδα
Χρησιμοποιούμε τον όρο fast fashion για να περιγράψουμε συλλογές ρούχων που είναι βασισμένες στις τελευταίες τάσεις. Ο όρος «Γρήγορη μόδα» δεν σημαίνει τίποτα άλλο από την ταχεία απορρόφηση όλων των ιδεών από την πασαρέλα στα μαγαζιά κι από εκεί στην ντουλάπα μας. Μεγάλες εταιρίες ρούχων δημιούργησαν ένα επιχειρησιακό μοντέλο στο οποίο προωθούν μαζικά φτηνά ρούχα για κάθε γούστο σε χαμηλές τιμές. Το μότο της; Νέα, γρήγορα και φθηνά!
Η βιομηχανία της μόδας είναι η δεύτερη πιο ρυπογόνος και η δεύτερη σε εκμετάλλευση ανθρώπων βιομηχανία. Παράλληλα, η βιομηχανία της γρήγορης μόδας σήμερα αποκαλείται και ως trashion αφού τουλάχιστον 92 εκατομμύρια τόνοι ρούχων πετιούνται ετησίως. Από αυτά το 70% καταλήγει σε χώρους υγειονομικής ταφής ή καίγεται και λιγότερο από το 1% χρησιμοποιείται για την κατασκευή νέων ρούχων.
Ποιος και πώς έφτιαξε τα ρούχα μου;
75 εκατομμύρια άνθρωποι φτιάχνουν σήμερα τα ρούχα μας ενώ περίπου το 80% είναι γυναίκες. Η πλειοψηφία των εργατριών αυτών βγάζει λιγότερα από 3 δολάρια την ημέρα. Οι άνθρωποι που φτιάχνουν τα ρούχα μας υπόκεινται σε εκμετάλλευση, λεκτική και σωματική κακοποίηση, εργάζονται σε μη ασφαλείς συνθήκες, με ελάχιστη αμοιβή ενώ τα παγκόσμια Brands και οι όμιλοι τους δεν αναλαμβάνουν επαρκή ευθύνη ούτε για τους μισθούς ούτε για τις συνθήκες εργασίας εργαζομένων τους.
Το περιτύλιγμα
Η μόδα εκμεταλλεύτηκε άμεσα τον παγκοσμιοποιημένο κόσμο του 21ου αιώνα και υπολογίζεται πως έχει ετήσια έσοδα τουλάχιστον 3 τρις δολάρια. Η φτώχεια, η έλλειψη θέσεων εργασίας, η ανύπαρκτη εκπαίδευση, η αδυναμία για κράτος δικαίου, η διαφθορά και η άμεση εξάρτηση της οικονομίας από φθηνά εργατικά χέρια οδήγησε σε μια συγχρονη δουλεία με εκμεταλλευτικές εργασιακές πρακτικές.
Tα Sweatshops και το σκλαβοπάζαρο της μόδας
Η συμμετοχή πολυεθνικών εταιρειών στη «σκοτεινή πλευρά» της εκβιομηχάνισης είναι πλέον η νόρμα.Το Sweatshop είναι από τα πιο αμφιλεγόμενα ζητήματα εδώ και χρόνια, ένα παγκόσμιο ζήτημα που σχετίζεται με όλους μας, σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Καθώς οι ανάγκες είναι αυξημένες και οι τιμές πρέπει να διατηρηθούν χαμηλές, οι εταιρείες, διατηρούν τα εργοστάσια παραγωγής τους σε αναπτυσσόμενες χώρες. Πολλές μελέτες, ντοκιμαντέρ, αποκαλυπτικά ρεπορτάζ έχουν δείξει πως η εμπειρία του εργαζόμενου εμπεριέχει μια σκοτεινή πραγματικότητα. Τα μεγαλύτερα «αμαρτήματα της μόδας» διαπράττονται πριν ακόμη φτάσουν τα ρούχα στα καταστήματα.
Ένα sweatshop πρέπει να γίνει κατανοητό ως ένα πολύπλοκο σύστημα εργατικής υποταγής και κοινωνικής καταπίεσης, μια «κρυφή πανδημία» ενώ ταυτόρονα αντιμετωπίζονται από πολλούς ως «βιομηχανικό έγκλημα» που εγείρει οικονομικά, εργασιακά, περιβαλλοντικά, κοινωνικά προβλήματα. Πρώτα απ ‘όλα όμως παραβιάζονταιτα ανθρώπινα δικαιώματα.
Γυναικεία Εργασία
Η βιομηχανία ενδυμάτων είναι ιστορικά μια από τις βιομηχανίες που κυριαρχείται από γυναίκες -το 70% του εργατικού δυναμικού στην Κίνα αποτελείται απο γυναίκες -στο Μπαγκλαντές το 85% ενώ στην Καμπότζη φτάνει έως και το 90%.
Στον βωμό της “γρήγορης” μόδας οι εργαζόμενες είναι αναγκασμένες να δουλεύουν κάτω από πίεση ακόμη και με άσκηση σωματικής βίας. Οι εργασιακές τους συμβάσεις καταπατούνται και οι εργοδότες τις αναγκάζουν να συχνά σε τεστ εγκυμοσύνης και σε ακραίες περιπτώσεις ακόμη και σε στείρωση για να αποφύγουν την υποστήριξη της άδειας μητρότητας και των κατάλληλων παροχών.
Παιδική εργασία
Η Ινδία, η δεύτερη χώρα με τον υψηλότερο δείκτη παιδικής εργασίας μετά την Κίνα, δε διαθέτει επαρκές νομοθετικό πλαίσιο για την παιδική εργασία αφού το πλαίσιο αυτό δεν αποτελεί προτεραιότητα για την πολιτεία. Τα παιδιά αποτελούν ιδανικές περιπτώσεις και είναι εύκολοι στόχοι καθώς δεν έχουν πολλές απαιτήσεις, δεν διαμαρτύρονται όσο οι ενήλικες.
Σύμφωνα με το ILO (International Labour Organization):
-218 εκατομμύρια παιδιά εργάζονται
-152 εκατομμύρια είναι θύματα καταναγκαστικής εργασίας και τα μισά από αυτά εργάζονται υπό τρομακτικές συνθήκες.
-88 εκατομμύρια αγόρια και 64 εκατομμύρια κορίτσια
Διχασμός
Παρόλα αυτά όμως η ύπαρξη των sweatshop διχάζει. Οι υποστηρικτές επισημαίνουν πως τα sweatshops προσφέρουν εισοδηματική επιλογή ενώ ακόμα και αν παραβιάζουν δικαιώματα δημιουργούν οφέλη αφού οι «Χαμηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας είναι καλύτερες από καμία θέση εργασίας».
Το κύριο πρόβλημα εντοπίζεται στην έλλειψη πληροφόρησης. Εάν οι άνθρωποι γνώριζαν τι συμβαίνει, θα έπαιρναν περισσότερο συνειδητές αποφάσεις για τις αγορές των ρούχων τους. Ως εργαλεία σε αυτή την εκστρατεία μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης με το επιθυμητό αποτέλεσμα να είναι η γνώση και η ευαισθητοποίηση των πολιτών κατά τέτοιων συμπεριφορών. H συμμετοχή των πολιτών μέσω της δημιουργίας κοινωνικής κουλτούρας είναι ένας επίσης καθοριστικός παράγοντας.
Γι’ αυτό λοιπόν ρωτάμε πριν αγοράσουμε κάτι #WhoMademyClothes;
