Περίπου έναν χρόνο πριν δολοφονηθεί κατά τη διάρκεια μιας ομιλίας του, ο Μάλκολμ Χ είχε δώσει μια ακόμα ομιλία η οποία έμεινε στην ιστορία με τον τίτλο «the Ballot or the Bullet». Εκεί είχε πει πως: «Δεν είμαι Αμερικανός. Είμαι ένας από τους 22 εκατομμύρια μαύρους που είναι θύματα του αμερικανισμού. Ένας από τους 22 εκατομμύρια μαύρους που είναι θύματα της δημοκρατίας». Σε ένα άλλο σημείο της ίδιας ομιλίας είχε πει πως: «η ψήφος είναι σαν μια σφαίρα. Δε ρίχνεις τις σφαίρες σου μέχρι να δεις έναν στόχο, και αν αυτός ο στόχος είναι πολύ μακριά, κράτα την ψήφο σου μέσα στην τσέπη σου». Ο Μάλκολμ Χ δεν ήταν ένας συνηθισμένος άνθρωπος. Δεν ήταν ένας εύκολο άνθρωπος. Ήξερε, όμως, πως να κάνει… φασαρία και να διεκδικεί ότι θεωρούσε πως του στερούσαν.
«Η αλήθεια είναι με την πλευρά του καταπιεσμένου»
Η ζωή του Μάλκολμ Χ από την αρχή της δεν ήταν καθόλου μα καθόλου εύκολη. «Να είσαι φιλήσυχος, ευγενικός, νομοταγής. Να τους σέβεσαι όλους. Αλλά αν κάποιος σηκώσει χέρι πάνω σου, στείλ’ τον στο νεκροταφείο», έλεγε και είχε τους λόγους του. Γεννήθηκε τον Μάη του 1925 στη Νεμπράσκα. Ο πατέρας του, ένας Βαπτιστής πάστορας, ήταν ένας μορφωμένος μαύρος που βοηθούσε τα υπόλοιπα μέλη της κοινότητας και αυτό ήταν κάτι που δεν άρεσε καθόλου στην Κου Κλουξ Κλαν. Η ρατσιστική, εγκληματική οργάνωση όταν ο Μάλκολμ ήταν μηνών ακόμα, έκαψε το σπίτι της οικογένειάς του και έτσι αναγκάστηκαν να μετακομίσουν στο Μίσιγκαν. Ούτε εκεί, ωστόσο, ησύχασαν. Το 1929 τους έκαψαν και το νέο τους σπίτι.
Αποκορύφωμα του ανελέητου κυνηγητού που είχαν εξαπολύσει τα μέλη της ΚΚΚ ενάντια στην οικογένεια του Μάλκολμ κορυφώθηκε το 1931. Ο πατέρας, Ερλ Λιτλ, του σκοτώθηκε όταν τον χτύπησε ένα αυτοκίνητο την ώρα που εκείνος περπατούσε στην άκρη του δρόμου. Η αστυνομική έρευνα έδειξε πως ήταν… τροχαίο δυστύχημα. Όλοι ήξεραν πως αυτό δεν ήταν αλήθεια. Όλοι ήξεραν τι είχε συμβεί. Ο πατέρας του Μάλκολμ είχε δολοφονηθεί από μέλη της «Μαύρης Λεγεώνας» μια τοπικής, υπο-οργάνωσης της Κλαν, που «ειδικευόταν» σε τέτοιου είδους… δυστυχήματα! Κανείς, ωστόσο, δε μίλησε.
Η οικογένεια διαλύθηκε. Η μάνα, Λουίζ Λιτλ, προσπάθησε να μεγαλώσει μόνη της τα επτά παιδιά της αλλά τα μέλη της ΚΚΚ ήθελαν να τελειώσουν μια και καλή με τη συγκεκριμένη οικογένεια. Την απέκλειαν από παντού, δεν της επέτρεπαν να κάνει το παραμικρό. Και έτσι αυτή λύγισε. Ο ψυχισμός της δεν άντεξε. Κρίθηκε ασταθής και την έκλεισαν σε ψυχιατρείο, όπου έμεινε μέχρι το τέλος της ζωής της. Τα παιδιά χωρίστηκαν και δόθηκαν σε ανάδοχες οικογένειες.
Παρά όλα αυτά που είχαν συμβεί στη ζωή του, ο Μάλκολμ ήθελε να σπουδάσει και να γίνει δικηγόρος. Στο σχολείο του ήταν ο πρώτος μαθητής, έγινε ακόμα και πρόεδρος στην τάξη του. Τον αγαπούσαν όλοι. Όχι! Αυτό το τελευταίο είναι ψέμα. Ή, πιο σωστά, δεν είναι όλη η αλήθεια. Ο Μάλκολμ ήταν όντως αγαπητός. Ταυτόχρονα όμως ήταν και μισητός στα παιδιά των μελών της ΚΚΚ και όχι μόνο. Μέχρι και ένας καθηγητής του, του είπε πως όσο καλός και να είναι, δεν παύει να είναι μαύρος, οπότε στη ζωή του θα αποτύχει. Αυτό ήταν κάτι που έκοψε τα «φτερά» του Μάλκολμ ο οποίος εγκατέλειψε τις προσπάθειες του για να πετύχει κάτι σημαντικό στη ζωή του. Στα 14 παράτησε στο σχολείο και μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια δεν έκανε απολύτως τίποτα. Εκτός από κάθε είδους παρανομία! Στα 18 του, πλέον, ζούσε στο Χάρλεμ και καθημερινά έκανε ότι μπορούσε για να γεμίζει τον φάκελο του με ολοένα και περισσότερες παρανομίες. Ληστείες, διαρρήξεις, ναρκωτικά, παράνομος τζόγος, εκπόρνευση γυναικών. Ο ίδιος έγινε μέχρι και ζιγκολό σε πλούσιους κυρίους!
«Ο θυμός είναι καλύτερος από τη λύπη. Όταν είσαι θυμωμένος, γίνονται αλλαγές»
Το 1964 συλλαμβάνεται για κλοπές και διαρρήξεις και μπαίνει στη φυλακή. Και εκεί αλλάζουν όλα. Αλλάζουν τα πάντα. Από εναν οργισμένο και άθεο νεαρό που δεν σήκωνε μύγα στο σπαθί του, μεταμορφώνεται σε έναν άλλο άνθρωπο. Γνώρισε τον Τζον Μπέμπρι, έναν συγκρατούμενο του, ο οποίος του έδειξε έναν άλλο δρόμο. Σύντομα ο Μάλκολμ άρχισε να διαβάζει, έγινε μουσουλμάνος, έγινε μέλος του «Έθνους του Ισλάμ» (μια οργάνωση – θρησκεία, με ηγέτη τον Ελάιτζα Μοχάμεντ, που συνδύαζε τον ισλαμισμό και τον αγώνα υπέρ των δικαιωμάτων των μαύρων).
Ο Μάλκολμ σταμάτησε να τρώει χοιρινό, δεν έπινε αλκοόλ, δεν έβρισε, έκοψε το κάπνισμα και κατήργησε το επίθετό του αφού το Λιτλ δεν ήταν το επώνυμο των προγόνων του αλλά του λευκού που τους είχε αγοράσει και τους έβαζε να υπογράφουν με αυτό. Αντί για το Λίτλ υιοθέτησε το Χ αφού το πραγματικό επώνυμο του δεν το ήξερε, καθώς ο λευκός «ιδιοκτήτης» των προγόνων του είχε φροντίσει να καταστρέψει όλα τα έγγραφα τους.
Όταν ο Μάλκολμ βγήκε από τη φυλακή και ήρθε σε επαφή με τον Ελάιτζα Μοχάμεντ και προσπάθησε να τον πείσει να φτιάξουν μια κρατική οντότητα, εντός των ΗΠΑ, μόνο για μαύρος που θα διεκδικούσε την ανεξαρτησία της! Ο λόγος του Μάλκολμ γινόταν ολοένα και πιο σκληροπυρηνικός, όλο και πιο αιχμηρός. Αντίθετα με τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ ο Μάλκομ Χ ήταν υπέρ της βίας. Όλα αυτά και άλλα τόσα αφενός έφερε τον Μάλκολμ Χ σε ρήξη με σχεδόν όλους τους ηγέτες των μαύρων στις ΗΠΑ και αφετέρου τον έβαλε στο «στόχαστρο» του FBI που θεωρούσε πως είχε σχέσεις με διεθνής κομμουνιστικές οργανώσεις!
Ο Μάλκολμ Χ βρέθηκε σχεδόν απομονωμένος. Είχε, πλέον, περισσότερους εχθρούς, απ’ ότι φίλους. Και αυτό φάνηκε μια ημέρα σαν σήμερα όταν βρέθηκε στην κατάμεστη αίθουσα χορού στο Audubon Ballroom στο Μανχάταν προκειμένου να δώσει μια ακόμα ομιλία. Ξαφνικά τρεις ένοπλοι εμφανίστηκαν, προκλήθηκε ένταση και πριν προλάβει κάποιος να κάνει το παραμικρό, άρχισαν να πυροβολούν ο ένας μετά τον άλλο τον Μάλκολμ. Λίγες στιγμές αργότερα ο «Μαύρος Σπάρτακος», όπως τον έχει αποκαλέσει η γαλλική Le Monde, ήταν νεκρός. Η κηδεία του στο Χάρλεμ, στις 27 Φεβρουαρίου, ήταν πάνδημη και την παρακολούθησαν περισσότεροι από 30.000 οπαδοί του οι οποίοι τίμησαν τη μνήμη του με διαδηλώσεις και βομβιστικές επιθέσεις.
Για τη δολοφονία του Μάλκολμ Χ συνελήφθησαν τρεις άνδρες. Όλοι τους μέλη του «Έθνους του Ισλάμ». O ένας ομολόγησε. Οι άλλοι δυο «φωναζαν» από την αρχή πως δεν έχουν την παραμικρή σχέση. Ακόμα και αυτός που είχε ομολογήσει είπε πως αυτοί οι δυο άνδρες δεν είχαν σχέση με τη δολοφονία. Και οι δυο αυτοί άνδρες έμειναν στη φυλακή για πάνω από τη μισή ζωή τους. Μόλις πριν από μερικούς μήνες, τον Ιούλιο του 2022, (και αφού ο ένας έχει φύγει, πλέον, από τη ζωή) αθωώθηκαν καθώς αποδείχθηκε πως στην πραγματικότητα, από την αρχή, οι διωκτικές αρχές δεν είχαν το παραμικρό αποδεικτικό στοιχείο εναντίον τους!