Ως διαδήλωση εννοείται η οργανωμένη συγκέντρωση των πολιτών με σκοπό την ελεύθερη έκφραση των πεποιθήσεων και απόψεών τους για την προβολή των αιτημάτων και των διεκδικήσεών τους.
Το δικαίωμα στην διαδήλωση ή αλλιώς το δικαίωμα της συνάθροισης ή του συνέρχεσθαι, κατοχυρώνεται στο άρθρο 11 του Ελληνικού Συντάγματος και της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Με άλλα λόγια, οι πολίτες έχουν το δικαίωμα να επιλέγουν ελεύθερα το περιεχόμενο, το είδος, το μέρος και την χρονική περίοδο της διαδήλωσης όπως επίσης και τον τρόπο έκφρασης των αιτημάτων τους, για παράδειγμα η καθιστική διαμαρτυρία, η διαδήλωση με την συμμετοχή μουσικών οργάνων κλπ. Ο σκοπός της διαδήλωσης μπορεί να είναι κοινωνικός, πολιτικός, θρησκευτικός, για επίκαιρα ζητήματα, χωρίς κανένα «θεματικό όριο». Σύμφωνα με το Σύνταγμα, η διαδήλωση πρέπει να είναι ήσυχη και άοπλη.
Μέσω των διαδηλώσεων, οι πολίτες όλου του κόσμου διαχρονικά προσπαθούν να εκφράσουν τα πιστεύω τους. Από το Σικάγο μέχρι την Αθήνα, από την Ιταλία έως την Ινδία συναντάμε κοινωνικούς αγώνες οι οποίοι έμειναν στην ιστορία.
Πολλοί καλλιτέχνες από το εγχώριο και διεθνές, προσπάθησαν να αποδώσουν τις διαδηλώσεις των πολιτών μέσα από τα έργα τους.
Giuseppe Pellizza da Volpedo, «Il Quarto Stato» (1901)
Το επικό έργο του ιταλού ζωγράφου Giuseppe Pellizza da Volpedo (1868-1907), «Η τέταρτη τάξη» (Il Quarto Stato,1901) αντανακλά την λαϊκή διαδήλωση, η οποία εξελίχθηκε σε άγρια εξέγερση, από την πλευρά της καταπιεσμένης αγροτικής τάξης, στην Ιταλία, κατά των φεουδαρχών, στην αρχή του 20ου αιώνα. Ο πίνακας του Pellizza de Volpedo έγινε γνωστός μέσα από τoυς τίτλους της ταινίας «1900»
του Ιταλού σκηνοθέτη Bernardo Bertolucci η οποία αναφέρεται στην κοινωνική σύγκρουση και τη μεταβολή που συνέβη στην Ιταλία, στις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα.
Benny Andrews (1930-2006), «Did the bear sit under a tree?» (1969)
Το δεύτερο έργο τέχνης, εντοπίζεται σε μία συλλογική έκθεση στην Νέα Υόρκη το 1963, από καλλιτέχνες οι οποίοι αποτυπώνουν την διεκδίκηση ίσων δικαιωμάτων για τους έγχρωμους πολίτες και για όλες τις μειονότητες, στο Σικάγο. Με αφορμή το «Έχω ένα όνειρο» του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ, οι καλλιτέχνες επικεντρώθηκαν στην μερική αφαίρεση του χρώματος από τα έργα τους, δίνοντας συχνά έμφαση σε συμβολισμούς.
Δημοσθένης Κοκκινίδης «Διαδήλωση» (1980)
Τέλος, ο πίνακας του Δημ. Κοκκινίδη(1929-2020), είναι εμπνευσμένος από τις ακούραστες διαδηλώσεις πολιτικοκοινωνικού ριζοσπαστισμού, οι οποίες κατέκλυζαν την Αθήνα από την περίοδο της μεταπολίτευση και μετά. Πρωταγωνιστικό ρόλο στο έργο του έχει ο άνθρωπος, είτε αυτός λειτουργεί ατομικά είτε συλλογικά.
Σε αρκετές περιπτώσεις, αποδείχθηκε πως μέσα από τις διαδηλώσεις οι φωνές των πολιτών εισακούστηκαν και υλοποιήθηκαν τα αιτήματά τους.
Στην χώρα μας, πριν από μερικούς μήνες, τροποποιήθηκε το άρθρο 11 του Συντάγματος περί δικαιώματος στην διαδήλωση.
Αλήθεια, απειλούνται οι κοινωνικοί αγώνες;