Ο Αύγουστος ελούζονταν
μες την αστροφεγγιά
κι από τα γένια του έσταζαν
άστρα και γιασεμιά
Αύγουστε μήνα και θεέ
σε σένανε ορκιζόμαστε
πάλι του χρόνου να μας βρεις
στο βράχο να φιλιόμαστε.
(Από τον «Αύγουστο» του Οδυσσέα Ελύτη (γράφτηκε το 1972 και περιέχεται στη συλλογή «Τα Ρω του Έρωτα», εκδ. Ύψιλον 1986)
Οι δυνάμεις που απαιτούνται για να ολοκληρωθεί ένα καρπούζι τον
Αύγουστο είναι κατά πολύ ανώτερες απ’ τις άλλες που συντρέχουν
για να συντελεστεί ένα κακούργημα σε οποιαδήποτε στιγμή του χρόνου
(«Τα ελεγεία της Οξώπετρας» του Οδυσσέα Ελύτη, εκδ. Ίκαρος 2006)
Δέρμα σαν καμωμένο από ιασεμί… Εκείνη του Αυγούστου — Αύγουστος ήταν; — η βραδιά…
Μόλις θυμούμαι πια τα μάτια· ήσαν, θαρρώ, μαβιά…
Α ναι, μαβιά· ένα σαπφείρινο μαβί.
(Από το «Μακριά» του Κ.Π. Καβάφη, γράφτηκε το 1914 και περιέχεται στον Α’ Τόμο των «Ποιημάτων» του, εκδ. Ίκαρος 1991)
Πάνω στ’ αλώνια λιχνίζουνε μεγάλα στάχυα. Μες στα μάτια των παιδιών χώνονται τα’ άχυρα. Τρέχουν. Τ’ αμπέλια είναι απέραντα σαν τη δόξα ή την άνοια. Λίγο να κάνεις να σκύψεις θα βουλιάξεις ακέριος στο γαλάζιο.
(Από τον «Αύγουστο» του Γιάννη Ρίτσου, συλλογή «Ποιήματα» τόμος 4ος εκδ. Κέδρος 1975).
Μια σκεπασμένη λάμπα κι ένα στόρι που ανεμίζει
Του ρολογιού ο χτύπος από κάποιο πάτωμα μακριά
Καταφθάνουν σ’αυτή τη σκηνή -με αγκάθια, κεραίες, φτερά-
Μια σαρανταποδαρούσα, ένας σκώρος και ένα σκαθάρι
Ενώ στις σελίδες μου επάνω μια μύγα
Τεμπελιάζει, τα χέρια της τρίβει, νυστάζει…
(Από τα «Μεσάνυχτα Αυγούστου» του Τόμας Χάρντι)
Οι εραστές τ’ Αυγούστου
με λουλούδια στα χέρια έρχονται
τ’ αόρατα καλέσματά τους τραβούν στις αυλές
Οι εραστές τ’ Αυγούστου με κόκκινα πουκάμισα και μισάνοιχτα στόματα
τρεμοσβήνουν στα σταυροδρόμια
εξαφανίζονται στα σοκάκια
(Από το ποίημα του Ιωσήφ Μπρόντσκι «Οι εραστές τ’ Αυγούστου», 1961 μετάφραση από τα ρωσικά Δημήτρης Β. Τριανταφυλλίδης)
Πέρα από τους κίτρινους λόφους, πέρα από τα σύννεφα
είναι η θάλασσα. Όμως ανάμεσα στη θάλασσα και σε σένα
υπάρχουν μέρες φοβερές, λόφοι που κυματίζουν και υψώνονται
στον ουρανό,
παρεμβάλλονται πριν από τη θάλασσα. Εδώ πάνω στο λόφο
υπάρχει η ελιά
και το πηγάδι, τόσο μικρό που δεν μπορείς να καθρεφτιστείς,
και οι καλαμιές, οι καλαμιές που ποτέ δεν ησυχάζουν
(Από το «Αυγουστιάτικο Φεγγάρι» του Τσέζαρε Παβέζε, γραμμένο το 1935, κυκλοφόρησε στη συλλογή «Η δουλειά κουράζει», εκδ. Scripta 2004)
Είναι τόση η γαλήνη, που δεν ξέρω αν υπάρχουν καρδιές χωριστές
τόσα μάτια, όσα βλέπουν αυτή τη στιγμή: ζώα, ψάρια, φυτά και πουλιά
κι αδερφοί το στερέωμα, πάμφωτο, διάφανο, ανάμεσα στην κάτασπρη γύρη του
Νιώθω μέσα στο στήθος μου
την καρδιά μου νερό που χορεύει και νιώθω
σα να ‘μαι ένας διάττοντας που πέφτοντας στάθηκε
για λίγο μετέωρος και γύρισε πάλι, φωτεινός και χαρούμενος
(Από τον «Αυγουστιάτικο Άνεμο» του Νικηφόρου Βρεττάκου, συλλογή «Τα Ποιήματα», τόμος Β΄, εκδ. Θεμέλιο 1981).
Έφεδρος Αύγουστος αυτοκτόνησε
απόβραδο αγάπης, θάλασσα ορχηστρική
κατευοδώνει την ψυχή του
στον κάτω ουρανό των χαμένων φεγγαριών
κι οι νεοσύλλεκτοι μήνες του Φθινοπώρου
ορκίζονται στο σύνταγμα της νύχτας
σε στάση προσευχής.
Άγιος ο έρωτας, άγιος ο καημός
άγιος ο θάνατος ελέησον, ελέησον ημάς
(Από το ποίημα του Διονύση Καρατζά «Άγιος ο Έρωτας», συλλογή «Ανθοφορία της Νύχτας», εκδ. Δελφίνι 1997)
Ο Αύγουστος ήταν για μένα, όταν ήμουν παιδί, κι είναι ακόμα, ο πιο αγαπημένος μου μήνας· αυτός φέρνει, μαθές, τα σταφύλια και τα σύκα, τα πεπόνια, τα καρπούζια· τον ονομάτισα Άγιον Αύγουστο· αυτός ο προστάτης μου, έλεγα, σε αυτόν θα κάνω την προσευκή μου· όταν θέλω τίποτα, από αυτόν θα το ζητώ, κι αυτός θα το ζητήσει από το Θεό, κι ο Θεός θα μου το δώσει. Και μια φορά πήρα νερομπογιές και τον ζωγράφισα…
(Από την «Αναφορά στον Γκρέκο» του Νίκου Καζαντζάκη, γράφτηκε το 1961, τελευταία κυκλοφορία από τις εκδόσεις Καζαντζάκη το 2009)
Σε βλέπω σαν μια αγκαλιά. Μια αγκαλιά που ζητά να με ξαναπεριλάβει. Να χωνευτώ μέσα στη ζέστα σου. Και μετά την τελευταία φορά, ξάπλωσες πάνω στα πόδια μου, απ’ την αντίθετη πλευρά της καρδιάς σου. Τίποτα δεν πρόλεγε πως ήταν η τελευταία. Δεν είχες προλάβει να γεράσεις. Τις πρώτες, τις ελάχιστες άσπρες τρίχες που εμφανίστηκαν στους κροτάφους σου τις αγαπούσες. Το ότι θα σου δινόταν να γεράσεις για σένα ήταν ευτυχία. Γιατί σήμαινε πως θα ζούσες… Στα σκοτεινά εμφανιστήρια, εκεί που αγαπιούνται δύο καρδιές, οι άλλοι είναι ανεπιθύμητοι.
(Βασίλης Βασιλικός, «Ο Τρομερός Μήνας Αύγουστος», εκδ. Α.Α. Λιβάνη 1995)
Αυτός ο αγέρωχος μήνας Αύγουστος…
Φρικώδης του μεγάλου θέρους αναφώνηση
Ο τέττιγας που γίνεται ελέφαντας κοινοτοπίας
Προβοσκίδα η υπνώττουσα σκια μες το χορτάρι
(Από τη «Φωνασκία του Αίματος» του Νίκου Καρούζου, συλλογή «Τα Ποιήματα», τόμος Β’, εκδ. Ίκαρος 1994)
Ανέμισες για μια στιγμή το μπολερό
Και το βαθύ πορτοκαλί σου μισοφόρι
Αύγουστος ήτανε δεν ήτανε θαρρώ
Τότε που φεύγανε μπουλούκια οι Σταυροφόροι
(Από τον «Federico Garcia Lorca» του Νίκου Καββαδία, ποιητική συλλογή «Πούσι», εκδ. Άγρα 1991)
Ένα κρεβάτι
και να είναι Αύγουστος,
και ξέρω εγώ να ξαναζήσω
(«Μαντένια» του Χρίστου Λάσκαρη από τη συλλογή «Ποιήματα», εκδ. Γαβριηλίδη 2004)