Μια ομάδα ντόπιων και δυο ξένοι, ένα καφενείο, ένα μπαρ, ένα παρηκμασμένο μοτέλ, μερικά αυτοκίνητα και μια γερή δόση τοξικής αρρενωπότητας συνθέτουν ένα σύγχρονο φιλμ νουάρ στην ελληνική επαρχία του σήμερα, κι εμείς διαβάζουμε τα λόγια του σκηνοθέτη Δημήτρη Κανελλόπουλου για την ταινία.
Ο Θανάσης αδυνατεί να ξεπληρώσει το χρέος του στον Στέλιο. Όταν μαθαίνει πως κι ο Αποστόλης βρίσκεται στην ίδια θέση, του ζητά να συμμαχήσουν για να πετύχουν μια καλύτερη συμφωνία. Κι ενώ βρίσκει κι άλλους πρόθυμους να τον ακολουθήσουν, δύο νεαροί μικροεγκληματίες φτάνουν στην πόλη για να εκφοβίσουν αυτούς που χρωστούν στον τοκογλύφο.
Μια από τις καλύτερες ελληνικές ταινίες της φετινής χρονιάς, που τιμήθηκε με το Βραβείο Κοινού στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, και το Βραβείο Ίρις Β’ Ανδρικού Ρόλου από την Ελληνική Ακαδημία για τον Άρη Σερβετάλη, κάνει αποκλειστική πρεμιέρα στο Cinobo, κι εμείς διαβάζουμε όσα είπε γι’ αυτήν ο σκηνοθέτης της, Δημήτρης Κανελλόπουλος.
«Μεγαλώνοντας τη δεκαετία του ‘70 σε μια σχετικά απομονωμένη επαρχία, τα ερεθίσματα και οι πληροφορίες δεν ήταν πολλά και πολύ συχνά η φαντασία αναλάμβανε δράση. Ένα από τα πράγματα από όπου η φαντασία αντλούσε υλικό ήταν οι αμερικάνικες ταινίες των δεκαετιών του 40, 50 και 60, που έπαιζε η τηλεόραση τα σαββατοκύριακα. Western και film noir. Όταν λοιπόν ξεκίνησα να γράφω το σενάριο της Αγέλης Προβάτων, κατάλαβα πως ασυνείδητα έγραφα ένα western. Κι αυτό όχι τόσο για το ηρωικό του ύφος και τη δράση, όσο για τον τρόπο που απλοί και ανυποψίαστοι άνθρωποι, ολόκληρες μικρές κοινωνίες που ζουν σε μια φαινομενική κανονικότητα, εμπλέκονται ξαφνικά σε καταστάσεις ακραίες και βίαιες.
Στην Αγέλη Προβάτων βέβαια δεν υπάρχουν καλοί και κακοί, όπως συμβαίνει στα western. Ο καθένας είναι εν δυνάμει καλός και κακός και στην προσπάθειά του να αναμετρηθεί με το χαρακτήρα, τη θέση του και τη συνθήκη, αποδεικνύει την ανθρώπινη φύση του και τις ανεπάρκειές της, επιλέγοντας κάθε φορά να κάνει το καλό ή το κακό. Ακόμα και οι υποτιθέμενοι κακοί έχουν αδυναμίες, ανασφάλειες, φόβους και ηθικούς κώδικες, ενώ οι υποτιθέμενοι καλοί αφήνονται να οδηγηθούν από το ένστικτο της αυτοσυντήρησης. Και όλοι κινούνται σε ένα ασφυκτικά κλειστό κοινωνικό περίγυρο, φροντίζοντας να μην αποκαλύψουν πράγματα και να μην αποκαλυφθούν οι ίδιοι.
Παρατηρώντας άλλωστε τον τρόπο που οι κοινωνικές ομάδες συντίθενται, με κριτήριο είτε τον κοινό χώρο δράσης, είτε τον κοινό σκοπό, τη συγγένεια, ή ακόμα και την τύχη, εύκολα διακρίνεις πως το κάθε μέλος μιας ομάδας παίρνει το ρόλο που του επιβάλλει ο χαρακτήρας του. Αυτός ο «έμφυτος» ρόλος υποδεικνύει συμπεριφορές, υπαγορεύει δράσεις και δημιουργεί τελικά ανεπίσημες ιεραρχίες. Έτσι, απλουστευμένα δίπολα όπως καλό-κακό, ηθικό-ανήθικο, άτομο-σύνολο, νίκη-ήττα, επιβολή-ανυπακοή, βία-συνδιαλλαγή, όλα τίθενται υπό αμφισβήτηση.
Το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας γυρίστηκε στην Τρίπολη και στο δάσος της Φολόης, αναπλάθοντας μια επαρχία που κινείται αργά, σχεδόν υπνωτιστικά, όπου η κάθε αλλαγή χρειάζεται μια αιωνιότητα για να συμβεί, σε μια ισορροπία δυσβάσταχτη, που όμως μπορεί να ανατραπεί από μια απλή χειρονομία. Στην Τρίπολη, ο καιρός είναι τόσο ευμετάβλητος που μπορεί να τρελάνει ακόμα και μετεωρολόγο. Για τους ντόπιους το πέρασμα από τη λαμπερότερη λιακάδα σε μια κατακλυσμιαία νεροποντή, ακόμη και τρεις φορές μέσα σε μια ώρα, είναι κάτι φυσιολογικό, αλλά για εμάς ήταν μια καθημερινή πρόκληση. Το δάσος της Φολόης είναι μαγικό. Θα ήθελα να μην το έχω δει ποτέ και να με οδηγήσουν εκεί, στο κέντρο του, με τα μάτια κλειστά. Δεν μπορώ να σκεφτώ κάτι πιο κοντά στην αίσθηση που είχαν τα παραμύθια όταν ήμουν παιδί.»
Ο Δημήτρης Κανελλόπουλος γεννήθηκε στην Αρκαδία. Σπούδασε κινηματογράφο, ενώ έχει εργαστεί ως ηχολήπτης σ’ έναν σημαντικό αριθμό ταινιών μικρού και μεγάλου μήκους και ντοκιμαντέρ. Έχει γράψει και σκηνοθετήσει πέντε ταινίες μικρού μήκους, οι οποίες συμμετείχαν σε πολλά διεθνή κινηματογραφικά φεστιβάλ. Η Αγέλη Προβάτων είναι η πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία.
*Η ταινία είναι διαθέσιμη για streaming στο Cinobo
