Ένα κορίτσι γεμάτο ταλέντο, ήθος και παιδεία. Η Λένα είναι ανοιχτή, ευχάριστη, με μεγάλη αγάπη για την Τέχνη, απλή και γοητευτική στον λόγο της , με βάθος σκέψης και μια στόφα διαφορετική του συνηθισμένου. Ευθεία αναλογία! Μπαίνει στοιχειωτικά στους ρόλους της, φωτίζοντας τους με το θεατρικό της αποτύπωμα και τον δικό της τρόπο.
Το δικό μου Όσκαρ εδώ και χρόνια παρακολουθώντας την πορεία της, το δίνω στην Λένα Παπαληγούρα θεωρώντας την από τις καλύτερες ηθοποιούς της γενιάς της (κλισέ;), αδιαμφισβήτητα!
Σίγουρα η δημιουργία εντυπώσεων δεν είναι καθόλου του στυλ της, η Λένα επιβάλλει με την παρουσία της την ηρεμία και αντιδρά στην κάθε είδους ειδωλοποίηση διατηρώντας μια πνευματική ελευθερία μέσα στην ρευστότητα των καλλιτεχνικών πραγμάτων.
Έχει ήδη συνεργαστεί με σημαίνοντες εκπροσώπους της Τέχνης, έχει αποσπάσει το θεατρικό βραβείο «Μελίνα Μερκούρη», και συνεχίζει να μάχεται για την αγάπη της στην υποκριτική.
Παππούς της ήταν ο Γεώργιος Ράλλης και πατέρας της ο τέως υπουργός Δικαιοσύνης Αναστάσιος Παπαληγούρας. Η «πολιτική» ταυτότητα της οικογένειάς της δεν την απέτρεψε από την Τέχνη του θεάτρου
Τη συναντήσαμε με αφορμή τον ρόλο της ως ‘Ηλέκτρα του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία Θέμη Μουμουλίδη στην Κοζάνη και συζητήσαμε για την υποκριτική, το έργο, τα θεμελιώδη και τα αγαπημένα της πράγματα!
Για την υποκριτική
Τι καλλιεργείς μέσα από την υποκριτική;
Η υποκριτική καλλιεργεί την επικοινωνία σε πολλά επίπεδα. Επικοινωνείς με το κείμενο , το οποίο πολλές φορές σε υπερβαίνει, αναμετριέσαι μαζί του αφού είναι η αρχή και το τέλος όλου του πράγματος . Το κείμενο είναι ένα ανεξάντλητο δώρο που καλείσαι να ανακαλύψεις .Έπειτα η επικοινωνία με τους συναδέλφους και τον σκηνοθέτη. Το θέατρο είναι ομαδικό παιχνίδι. Το πρωταρχικό κομμάτι είναι να υπάρχει αλήθεια πάνω στην σκηνή και ουσιαστική επικοινωνία.Τέλος η επικοινωνία με το κοινό. Το τελικό αλλά πιο σημαντικό στάδιο. Πως επικοινωνείς την παράσταση στον κόσμο ώστε να επιτευχθεί αυτή η μαγική αλληλεπίδραση με τον κόσμο που είναι μεν διαφορετική κάθε φορά αλλά είναι ζωντανή από την αρχή.
Ποια είναι τα συναισθήματα που σου ξυπνά η τέχνη της υποκριτικής;
Τα συναισθήματα διαφέρουν κάθε φορά και έχουν να κάνουν με τον ρόλο και το κείμενο. Η υποκριτική σου ξυπνά την φαντασία , την αθωότητα σου, σε γεμίζει με ενθουσιασμό και συγκίνηση. Αντίθετά όμως πολλές φορές σου ξυπνά αγωνία και φόβο. Αυτή είναι όμως μια διαδικασία συνολικής αφύπνισης.
Πως σβήνεις τον εαυτό σου, για να χωρέσεις μέσα έναν άλλον;
Δεν νομίζω να τον σβήνεις απόλυτα. Έχει πλάκα αυτό που με ρωτάς γιατί διάβαζα πρόσφατα μια επιστολή του Φρόιντ σε μια ηθοποιό στην οποία έγραφε πως δεν χρειάζεται να προσπαθεί να σβήσει τον εαυτό της , αλλά πρέπει να χωρέσει μέσα αυτόν τον «άλλο» αναδεικνύοντας κάθε φορά τα κομμάτια αυτά που ταιριάζουν με το ρόλο. Νομίζω πως πάνω κάτω κάτι τέτοιο γίνεται.
Κάνεις χώρο και φωτίζεις τις πτυχές αυτές του εαυτού σου που έχουν να κάνουν με στοιχεία του χαρακτήρα σου και σε βοηθούν να τον καταλάβεις. Κάπως χωράς τον ρόλο στον εαυτό σου και τον δίνεις στον κόσμο. Το να βγαίνεις από τον εαυτό σου για να κατανοήσεις κάποιον άλλο είτε συμβαίνει στη ζωή είτε στη δουλειά είναι όμορφο πράγμα. Μαθαίνεις να κατανοείς , να μπαίνεις στη θέση του άλλου, να πετάς τον εγωισμό σου.
Για την ηρωίδα
Πως σκιαγραφείς την σύγχρονη Ηλέκτρα;
Αυτό που πετυχαίνουν τέτοια κείμενα είναι να βάζουν έναν μεγεθυντικό φακό σε καταστάσεις και να κάνουν δημιουργούν συμβολισμούς. Τα αισθήματα και οι πράξεις συμπυκνώνονται κάνοντας μας να τα βλέπουμε όλο μεγεθυμένα. Δεν ξέρω αν υπάρχει σύγχρονη Ήλεκτρα, μάλλον είναι πολλές μαζί. Σίγουρα η Ηλέκτρα κυριαρχείται από εμμονή και είναι ένα πρόσωπο με πάθος για εκδίκηση και προσωπική δικαιοσύνη που μπορεί να φαντάζει παράλογη αλλά για αυτήν είναι στόχος ζωής. Έχει πλευρές αδύναμες αλλά και πλευρές φιλικές που αναγκάστηκε να αφήσει πίσω της ζώντας πια εξόριστη, μακριά από το παλάτι , παντρεμένη με έναν άντρα που δεν τον επέλεξε και δεν θα τον επέλεγε ποτέ, αναγνωρίζοντας όμως τα θετικά του στοιχεία. Προσμένει τον αδελφό της για να οργανώσουν μαζί δυο φόνους. Αυτός είναι ο στόχος της ζωής της.
Για μένα ένα πολύ ενδιαφέρον κομμάτι είναι αυτό που ονομάζω «Μετά τον φόνο» όπου η Ηλέκτρα θα περίμενε κάνεις πως θα νιώθει πια λυτρωμένη αντίθετα όμως ζει την απόλυτη ματαιότητα. Ουσιαστικά παύει να υπάρχει. Αυτό είναι το πιο συγκινητικό και ενδιαφέρον μέρος της τραγωδίας. Το πιο αιρετικό κομμάτι του Ευριπίδη.
Για το έργο
Τι θεωρείς επίκαιρο και επιτακτικό στο έργο;
Το έργο θέτει μεγάλα και διαχρονικά ερωτήματα τα οποία καλούμαστε να αναδείξουμε μαζί με όλους αυτούς τους συμβολισμούς των χαρακτήρων στους οποίους δεν μπορεί κάποιος να μην βρει έστω ένα πράγμα για να ταυτιστεί σε μικρότερο βαθμό φυσικά . Μια αναμέτρηση με πανανθρώπινα θέματα όπως η ενοχή, η μεταμέλεια, η εκδίκηση, η προσωπική δικαιοσύνη του καθένα, η λύτρωση.
Ποιο κατά τη γνώμη σας είναι το δυνατό σημείο του έργου;
Δεν μπορώ να επιλέξω ένα σημείο. Το έργο έχει πολύ σασπένς και είναι λίγες οι φορές που όλο αυτό δεν προκύπτει μόνο από την πλοκή αλλά από τους χαρακτήρες και τις σχέσεις τους. Αυτό κάνει την τραγωδία αυτή τόσο ενδιαφέρουσα.
Ο Θέμης Μουμουλίδης το έχει αποκαλέσει λυρικό θρίλερ γιατί πραγματικά διαθέτει τρομερά σημεία ανατροπών μαζί με τον υπέροχο ποιητικό λόγο του Ευριπίδη . Μπαίνοντας στην ιστορία και προσπαθώντας να κατανοήσεις τους χαρακτήρες δεν ξέρω πραγματικά αν μπορείς να κάνεις μια επιλογή του πιο ενδιαφέροντος κομματιού.
Μία αγαπημένη σας φράση , στιγμή ή σκηνή από το έργο;
Η σκηνή της αναγνώρισης. Όταν τα αδέλφια μετά από πολύ καιρό συναντιούνται. Η πιο συγκινητική και δυνατή στιγμή για μένα κάτι όμως που ανατρέπεται πολύ γρήγορα αφού δεν δίνουν χρόνο στη χαρά θέλοντας να προχωρήσουν στην εκδίκηση.
Τα “προσωπικά”
Τι συζητήσατε όταν βρεθήκατε πρώτη φορά με τον σκηνοθέτη Θέμη Μουμουλίδη;
Δεν ήθελα να δουλέψω το καλοκαίρι και είχα πει πολλά όχι. Πίστευα πως φέτος θα κάνω διακοπές. Όταν βρέθηκα με τον Θέμη και μου πρότεινε τον ρόλο της Ηλέκτρας μου έκανε ένα δώρο που δεν μπορούσα να αρνηθώ. Δέχτηκα και αμέσως άλλαξα τα σχέδια μου. Την πρώτη φορά συζητήσαμε για το πανέμορφο αλλά και πάρα πολύ δύσκολο έργο, για τους τρόπους που θα ενώναμε τις δυνάμεις μας για να δημιουργήσουμε κάτι δυνατό. Φυσικά, οι πιο δημιουργικές συζητήσεις έρχονται πάντα μέσα από αυτή την διαδικασία!
Τι είναι πολιτικά και κοινωνικά ιδεατό για σένα;
Μια δίκαιη κοινωνία, με σεβασμό στους ανθρώπους και ίσες ευκαιρίες για όλους.
Τι σε περιορίζει και τι σε απελευθερώνει;
Με περιορίζει η αδικία, η αγένεια, το ψέμα και ο ρατσισμός. Με απελευθερώνει η εμπιστοσύνη, η τρυφερότητα και η ελευθερία.
Πότε ένιωσες πως τα κατάφερες;
Ποτέ.
Tα “Θεμελιώδη”
Η τέχνη σε διαλέγει ή την διαλέγεις εσύ;
Ο Γούντι Άλεν λέει πως το ταλέντο είναι τύχη και η ζωή θέλει κουράγιο. Νομίζω πως την τέχνη την διαλέγεις εσύ. Είναι πολύ μεγάλη για να διαλέξει από την άλλη έχει χώρο για όλους . Αν την διαλέξεις όμως θα σου δώσει μεγάλες χαρές.
Ζεις για να παίζεις ή παίζεις για να ζήσεις;
Νομίζω ότι η δουλειά μου είναι αρκετά ταυτισμένη με την ύπαρξη μου. Αντλώ μεγάλη ικανοποίηση από αυτή αλλά ζω και για άλλα πράγματα. Προτιμώ λοιπόν να τα συνδυάζω . Ζω για να παίζω και παίζω για να ζω!
Ηθοποιός γεννιέσαι ή γίνεσαι;
Σίγουρα γεννιέσαι με αυτό το μικρόβιο που καλείσαι να καλλιεργήσεις και να βγάλεις στο φως. Σίγουρα επίσης γίνεσαι αφού απαιτεί πολύ γερό στομάχι και πολύ δουλεία για να μπορέσεις να ανταπεξέλθεις. Αν δεν έχεις πάθος και αγάπη για τη δουλεία αυτή δεν θα αντέξεις, οπότε είναι συνδυασμός.
Τα αγαπημένα
Aγαπημένο βιβλίο
Ο επικίνδυνος οίκτος του Στέφαν Τσβάιχ
Αγαπημένος ηθοποιός
Μέριλ Στριπ
Αγαπημένη ταινία
Το La Strada του Φελίνι
Αγαπημένος θεατρικός συγγραφέας
Ο Τσέχωφ
Αγαπημένη παράσταση
Μπαίνω πολύ έντονα στους ρόλους μου κάθε φορά οπότε θα απαντήσω πως αυτή τη δεδομένη στιγμή είναι η Ηλέκτρα!
Αγαπημένος δίσκος
The Wall-Pink Floyd
Συνέντευξη: Kέλλυ Γρηγοριάδου
