Η πρώτη Disco πρωτοεμφανίστηκε στην Αμερική το 1969 στο club “ Stonewall ” της Νέας Υόρκης, το μοναδικό gay club εκείνης της εποχής, που κατάφερνε να διατηρεί τη φυσιογνωμία του λόγω των καλών σχέσεων του ιδιοκτήτη με τις τοπικές αστυνομικές αρχές. Γύρω στο 1970 οι ιδιοκτήτες των clubs διαπίστωσαν ότι τους συμφέρει οικονομικά να προσλαμβάνουν ένα μόνο άτομο για να παίζει μουσική με βινύλια (DJ) από το να μισθώνουν τα μέλη μιας ολόκληρης μπάντας.
Έτσι, οι πρώτες ντισκοτέκ έπαιζαν μια μουσική ποικιλία, κατάλληλη για χορό, που μετέδιδε κέφι και διάθεση για πάρτι. Ο χορός disco είχε σαφέστατες μουσικές επιρροές από rock, blues και funk, mambo pop και salsa κυρίως όμως ήταν επηρεασμένος στις αρχές της δεκαετίας του ’70 από αφροαμερικάνικες και λατινοαμερικάνικες κοινότητες.
Η λέξη disco προέρχεται από τη γαλλική λέξη discoque , όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τα νυχτερινά κέντρα που πήγαιναν οι άνθρωποι στη δεκαετία του ’70 και του ’80. Την εποχή εκείνη ο κόσμος έβγαινε, διασκέδαζε, χόρευε με την ψυχή του κι ας υπήρχε ο παράγων φτώχεια. Κάθε στιγμή ήταν ξεχωριστή, έντονη, ρεαλιστική και ρομαντική. Ο κόσμος έβλεπε πιο μακριά, είχε ελπίδα και όραμα. Όλοι ακολουθούσαν το ρεύμα αισιοδοξίας που υπήρχε τότε. Ο κόσμος έβγαινε κάθε βράδυ και ήξερε να διασκεδάζει. Όλοι γινόταν μια παρέα και χόρευαν στην πίστα μέχρι το πρωί. Από τη ντίσκο, πήγαιναν κατ’ ευθείαν στις δουλείες τους.
Όσοι τα έζησαν, σίγουρα τα θυμούνται…
Οι disco της Κοζάνης έγραψαν την δική τους ιστορία και αποτέλεσαν σταθμό στη νυχτερινή διασκέδαση της πόλης! Περπατάω στο κέντρο της πόλης και προσπερνάω σημεία της που άλλοτε ήταν οι παλιές ντισκοτέκ και έβαζαν φωτιά στις νύχτες! Όλη η πόλη ζωντάνευε ενώ κάθε μια ντίσκο έχει να σου διηγηθεί και μια ιστορία! Σήμερα έχουν μείνει μόνο τα κουφάρια τους και οι παλιές καλές αναμνήσεις. Η νοσταλγία πάντα έχει μια θέση στην καρδιά όλων των ανθρώπων που έζησαν εκείνη την εποχή.
Ήταν τότε που χορεύαμε μέχρι να πέσουμε ξεροί με μουσική που δεν θα ξανά υπάρξει ποτέ. Μισός αιώνας μετά και τα τραγούδια αυτά βρίσκουν ακόμα τον δρόμο τους και εισχωρούν στις αναμνήσεις μας.
Μια ιδιαίτερα ανήσυχη και δημιουργική μουσική δεκαετία με αμέτρητα ονόματα που κυριάρχησαν για πολλά χρόνια, Gloria Gaynor, Donna Summer, Barry White, James Brown, Michael Jakcson, Bee Gees, Bonnie Tayler, Sandra, Wham, BoneyM Chic με το “ Le Freak ”, Diana Ross, Chaka Khan και τόσοι άλλοι!
Όσο η disco μουσική δυνάμωνε τόσο οι γυναίκες ερμηνεύτριες έβρισκαν πρόσφορο έδαφος σ΄αυτή τη μουσική. Το πρώτο πράγμα που μας γοητεύει ακόμα και σήμερα είναι το βινύλιο και σίγουρα η μυρωδιά του που δεν έφυγε ποτέ από τις καρδιές μας. Όχι, δεν είναι μόδα. Είναι ένα διαχρονικό κλασικό καλλιτεχνικό αντικείμενο υψηλής αισθητικής και συλλεκτικής αξίας!
Η disco ήταν πράγματι μια μουσική εξαιρετική!
Μπορεί πολλοί από μας να έχουμε μεγαλώσει με την rock μουσική καθώς η γενιά μου είχε την τύχη να ενηλικιωθεί την εποχή που μεγαλουργούσαν συγκροτήματα όπως οι Led Zeppelin, Deep Purple, Pink Floyd. Όμως, δεν μπορώ να μην αναγνωρίσω ότι πολλά κομμάτια της disco είναι πιο άρτια μουσικά από πολλά rock γιατί ο ήχος τους είναι πολύ πλούσιος.
Η ντίσκο μουσική δανείζεται από την λατινοαμερικάνικη μουσική τα κρουστά και τον ρυθμό, από την soul τον βαρύ ήχο του μπάσου και τα γεμίσματα των πνευστών. Στο σαρωτικό πέρασμα της ντίσκο μουσικής δεν ξεφεύγει ούτε η κλασσική μουσική και ειδικά η πέμπτη συμφωνία του Μπετόβεν «A Fifth of Beethoven» που με την διασκευή που της κάνει ο Walter Murphy βάζει φωτιά στις πίστες. Η διασκευή του Murphy συμπεριλήφθηκε στο soundtrack της ταινίας – ορόσημο «Saturday Night Fever».
Ούτε όμως τα μπουζούκια ξεφεύγουν που μετατρέπονται σε λαϊκή ντίσκο! Πρώτη φορά οι Έλληνες άκουγαν το αγαπημένο τους μπουζούκι με disco ρυθμούς «ντισκολαϊκό» το λέγαμε! Η ανάγκη για εγχώρια disco υπήρξε διακαής και μετά την απρόβλεπτη επιτυχία των «ντισκομερακίων», οι εταιρείες προσπαθούσαν μανιωδώς να βρουν την… κότα με το χρυσό αυγό!
Πάντα στις disco της Κοζάνης σε προχωρημένη ώρα έβαζαν λαϊκά τραγούδια ξεκινώντας με το «Κρίμα στο μπόι σου» της Μαρινέλας και «Γέλα κυρία μου» του Κώστα Καφάση.
Βαθιές και θεματικά ζωντανές, οι θύμησες , τότε που ήμασταν ακόμη νέοι με τα πλούσια μακριά μαλλιά, και στενά εμπριμέ πουκάμισα, με το μεγάλο πέτο, άλλοτε στρογγυλό και άλλοτε μυτερό, τα πολύχρωμα πουκάμισα αλλά και τα παντελόνια καμπάνα που φάρδαιναν από το γόνατο και κάτω, τις φαρδιές ζώνες και τους μεγάλους τοκάδες, τα μυτερά παπούτσια και τις μπλούζες ζιβάγκο.
Το ντύσιμο των κοριτσιών εκείνη την εποχή ήταν εντυπωσιακό. Φορέματα φαρδιά, φούστες, χαμηλόμεσες, μίνι ή μάξι, τζιν και t-shirts, ολόσωμες φόρμες και την όλη αισθητική συμπλήρωναν διάφορα αξεσουάρ και ζώνες με τεράστιες αγκράφες που διακοσμούσαν τους γοφούς, κολιέ από χάντρες, ασημένιοι κρίκοι στα αυτιά, παπούτσια χοντροκομμένα με υπερβολικούς πάτους, μπαντάνες, και φουλάρια! Η κύρια τάση και το στυλ της δεκαετίας του ’70 τόσο για τις γυναίκες όσο και για τους άνδρες ήταν η φωτεινότητα των χρωμάτων!
Τα κορίτσια της Κοζάνης εκείνο τον καιρό ήταν πολύ καθωσπρέπει, αλλά και ενθουσιασμένα με τα καινούργια ρεύματα της μουσικής και της μόδας που εισβάλανε σαρωτικά στη χώρα μας. Έτσι, έψαχναν να βρουν τρόπους να ξεπεράσουν την αυστηρότητα των πολύ συντηρητικών γονιών τους που τις έκλειναν μέσα από το δειλινό.
Οι γυναίκες είχαν ήδη αποκτήσει αρκετά δικαιώματα που ήταν απλησίαστα μερικά χρόνια πριν. Ο διεθνής κινηματογράφος έφερνε πλούτο νέων εικόνων και τρόπων ζωής και ο ελληνικός λαϊκός κινηματογράφος πρόβαλε μοντέρνους τύπους αντρών και γυναικών που πήγαιναν κόντρα στους συντηρητικούς και διεκδικούσαν δικαιώματα και ελευθερίες.
Στην Κοζάνη, η κοινωνία δεν ήταν υπερβολικά φοβική. Με πάρα πολύ χαμηλή εγκληματικότητα, κανένας δεν ανησυχούσε για τα παιδιά του ακόμα και αν ήταν χαμένα! Ποιος νοιαζόταν; Ήμασταν παιδιά και περνούσαμε καλά!
Τι περιελάμβανε η ταυτότητα μιας ντισκοτέκ εκείνης την εποχή;
Φώτα, πολλά φώτα πολύχρωμα εφέ πίστα, χορό, dj’s (σημαντική η θέση του που μαζί με την disco εμφανίστηκε σαν επίσημος όρος του επαγγελματία μουσικού επιμελητή). Ο disc jockey, όπως και η disco, μοιράστηκαν την ονομασία τους από τον όρο discotheque! Ντίσκο-μπάλες! Μεταξύ μας, αν δεν έχεις χορέψει κάτω από την πολύχρωμη ντισκομπάλα δεν έχεις ζήσει τίποτα! Τα καθίσματα είχαν διακοσμητικό χαρακτήρα ή στην καλύτερη χρησιμοποιούνταν για να ξεκουραστείς και να ξαναβρείς τις ανάσες σου πριν αρχίσεις πάλι να χορεύεις πάνω στην πίστα!
Ο μόνος λόγος για να διακοπεί ο χορός ήταν οι διαγωνισμοί χορού και τα βραβεία που ήταν είδη από το μαγαζί, βερμούτ, κονιάκ, ουίσκι, campari! Στους διαγωνισμούς οι θαμώνες κέρδιζαν τις εντυπώσεις με τις φιγούρες τους και γινόταν οι κυρίαρχοι της πίστας! Σ’αυτό το σημείο αξίζει να αναφέρουμε τον συμπατριώτη μας χορευταρά Νίκο Τσιμπέρη «Τσινίκο» που κέρδιζε στους διαγωνισμούς!
Θυμάμαι ακόμη και το πρόγραμμα με τα μπλουζ που διαρκούσε λιγότερο από μια ώρα αλλά ήταν αρκετό για να… συσφίγγονται οι σχέσεις και να γεννιούνται νέα φλερτ! Η πιο ερωτική στιγμή όμως ήταν εκείνη όπου όλα ξεκινούσαν από ένα «θέλεις να χορέψουμε;»
Τι γινόταν στην Κοζάνη εκείνη την εποχή;
Μετά από το ξακουστό ROCK συγκρότημα των BAD BOYS που άφησε εποχή, το ενθουσιασμένο και διψασμένο, κοινό της Κοζάνης είναι έτοιμο να δεχτεί τις πρώτες ντίσκο.
Ακολουθώντας το παράδειγμα άλλων μεγαλουπόλεων, το 1969 άρχισε να χτυπά η καρδιά της πρώτης disco στην Κοζάνη δίπλα από τον θερινό κινηματογράφο ΟΛΥΜΠΙΟΝ, στο υπόγειο μέσα στο στενό της οδού Παπασιώπη που γράφει την δικής της ιστορία, με αφεντικό τον Βάσσο Παπαβασιλείου, φωτογράφο στο επάγγελμα . Το όνομα αυτής «La jeunesse» που σημαίνει στα γαλλικά νεολαία και πρώτο Dj τον Τάκη Μπίσκα. Το νέο είδος διασκέδασης ήταν ανεπανάληπτο για τους νέους της πόλης! Από τις 6 το απόγευμα έως τις 3 μετά τα μεσάνυχτα ήταν φίσκα! Σύντομα, όμως, άρχισαν τα προβλήματα εξαιτίας του δυνατού ήχου αλλά και της φασαρίας.
Απανωτές μηνύσεις “ενοχλήσεων” και παράπονα. Τα μηχανήματα σφραγίστηκαν ώστε να δουλεύουν στη χαμηλότερη ένταση. Τότε, οι ιδιοκτήτες αναζήτησαν και βρήκαν άλλο μέρος για μετεγκατάσταση. Μεταφέρθηκαν στο υπόγειο που υπάρχει κάτω από τον παλιό κινηματογράφο «Τιτάνια» όπου σήμερα λειτουργεί το σούπερ μάρκετ Μασούτης. Εκεί ξαναλειτούργησε μετά από ένα εξάμηνο περίπου με το ίδιο όνομα. Αργότερα ιδιοκτήτες έγιναν οι Βάιος Μητσιάνης ,Τάκης Παπαβασιλείου, Βουρκούδης Δημήτριος και έπειτα οι αδελφοί Κοζιάκη που άλλαξαν και το όνομα της σε «Discobat».
Οι Dj’s που παρελαύνουν από τη «La jeunesse» και την «Discobat» είναι ο Κατσόνας Νίκος, ο Μελέτης Θεόδωρος ή “Saturn” ψευδώνυμο που πήρε από το δισκάδικό που είχε, απέναντι από το τέταρτο δημοτικό, ο Κουρπαλής Στέλιος, ο Σιδηράς Νίκος, ο Λιάπης Σάκης
Η δεύτερη disco άνοιξε το 1970 στο ισόγειο του ξενοδοχείου Ξενία από τον επιχειρηματία Νέστωρα Ντέμο και φημισμένη για τα ντίσκο πρωινά πάρτι της Κυριακής γινόντουσαν προκειμένου να μπορέσει να διασκεδάσει και η νεολαία που δεν μπορούσε να βγει τα βράδια!
Ένα χρόνο αργότερα, το 1971 στο υπόγειο του Ταρτάρα, κάτω από την καφετέρια «Regina» ανοίγει η τρίτη disco από τον Μένιο Πιτένη, η «Ωμέγα» η οποία κατόπιν πέρασε στα χέρια του Παναγιώτη Αποστολίδη, Σάκη Μανάτο και Παναγιώτη Σαββίδη ενώ μετονομάστηκε σε «Tiffany’s» και έπειτα την πήρε ο μπάρμ Η πίστα της περικλειόταν από πισίνα με γυαλί πα Γιάννης Τσουκάρας με τα δυο του παιδιά!
Οι Djs που πέρασαν από την Tiffany ’s είναι οι Ηλίας Παρδάλης (ένας ταλαντούχος νέος γνώστης των πραγμάτων πάνω στους δίσκους ξένης μουσικής μάνατζερ των BAD BOYS), ο Νίκος Σιδηράς, ο Νίκος Μπελούκπασης, ο Αντώνης Αντωνόπουλος, ο Νίκος Μανωλόπουλος [ΝΙΝΟ], ο Τάκης Λίγκας, ο Κώστας Κρανιώτης, ο Μαίανδρος Μιχαηλίδης, ο Βαρδάκας Κώστας, ο Γιάννης Κουντουράς και ο Βασίλης Χατζηγεωργίου!
Η «Tiffany’s» άφησε εποχή για το επίπεδο της μουσικής της και την κουλτούρα της αφού ένας εκ των ιδιοκτητών, ο Σάκης Μανάτος, είχε το δισκάδικο «Studio ΗΧΩ» και είχε πρόσβαση σε όλες τις νέες κυκλοφορίες ενώ παράλληλα εφοδιάζονταν με δίσκους από το εξωτερικό! Η «Tiffany ’s» είναι disco αναφοράς και γνώρισε μεγάλες δόξες! Η ενημερωμένη της δισκοθήκη κράτησε για πολλά χρόνια τα ηνία της διασκέδαση στην πόλη μας! Η θρυλική ντίσκο της δεκαετίας του ’70 ΞΑΝΑΝΟΙΓΕΙ; Τα καλά νέα είναι ότι γίνονται προσπάθειες για να ξανανοίξει και πάλι η «Tiffany’s»!
Αργότερα ανοίγει η «Άδωνις», στην οδό Βαλταδώρων, απέναντι από την είσοδο του Βαλταδωρείου γυμνασίου από τον επιχειρηματία Στέφανο Μπάφα με Dj τον Νίκο Μανωλόπουλο (ΝΙΝΟ).
Μετά ανοίγει η disco «Νίκος» που βρισκόταν μέσα στο στενό που στεγάζεται σήμερα η Μακεδονική Δύναμη, στο πίσω μέρος από το Βαλταδώρειο Γυμνάσιο Αρρένω. Οι Djs που πέρασαν από εκεί είναι οι Γιάννης Μουσαφειρόπουλος, Νίκος Δαϊρούσης, Στέλιος Καρανάσιος και Μαίανδρος Μιχαηλίδης!
Το 1974 ο κινηματογράφος «Ολύμπιον» μεταμορφώθηκε στην disco «Γαλαξίας», ένα τεράστιο μαγαζί, με διακόσμηση- υπερπαραγωγή, άψογο ήχο και πολύ ωραία φωτορυθμικά ενώ η πίστα της περικλειόταν από πισίνα με γυαλί! Οι ιδιοκτήτες ήταν και πάλι οι αδελφοί Παπαβασιλείου που σημείωσαν εκπληκτική επιτυχία! Εκεί εμφανίστηκαν πολλά ονόματα όπως Πασχάλης, Τζιορντανέλλι και Ελπίδα! Έπειτα ήρθε στα χέρια του Χατζηγιαννάκη Ηλία ενώ οι Djs που πέρασαν από την disco «Γαλαξίας» είναι οι Μελέτης Θεόδωρος και Νίκος Σιδηράς!
Ανεβαίνοντας την Παύλου Μελά, απέναντι από την πλατεία Αυλιώτη ανοίγει η «Φωλιά του Κούκου» που παίρνει το όνομά της από την ομώνυμη αμερικανικής παραγωγής ταινία. Αφεντικό, ο εναερίτης στη ΔΕΗ Αντώνης Καλύβας! Αυτή είναι και η πρώτη disco που φέρνει ζωντανά rock συγκροτήματα! Οι Djs που πέρασαν από την η «Φωλιά του Κούκου» είναι οι Γιάννης Μουσαφειρόπουλος (με το καλλιτεχνικό όνομα Ρέτζιος) και ο Κουντουράς Γιάννης.
«BORA-BORA» ένα μαγαζί που άφησε ιστορία! Άνοιξε από τους αδελφούς Κουκουτάρη σαν Disco και μετά έγινε κέντρο διασκέδασης με μπουζούκια. Από την «BORA-BORA» πέρασαν μεγάλα λαϊκά ονόματα και ήταν το πρώτο μαγαζί σ΄ όλη τη Δυτική Μακεδονία με τέτοια δυναμική! Οι Djs που πέρασαν ήταν οι Τάκης Λίγκας και Νίκος Μανωλόπουλος (ΝΙΝΟ).
Σειρά έχει το «Studio 51» που δανείστηκε το όνομά του από το θρυλικό κλαμπ της Νέας Υόρκης και άνοιξε το 1978 από τους αδελφούς Σαββίδη ενώ κάποια στιγμή πέρασε στα χέρια του Μαργαρίτη Μπομπόναρη και έπειτα πάλι στην κατοχή Σαββίδη! Στο «Studio 51» γινόταν θρυλικά αποκριάτικα μασκέ πάρτι και οι Djs που πέρασαν από εκεί είναι οι Θεόδωρος Καρυπίδης, Μελέτης Θεόδωρος, Κρανιώτης Κωσταντίνος, Τριανταφύλλου Γεώργιος, Λίγκας Τάκης!
Μια ανάσα από την πόλη της Κοζάνης, δημιουργείται από τον επιχειρηματία Ηλία Ταρτάρα η Disco «ΑΜΑΖΟNΑ». Ήταν κοντά στο Γηροκομείο Κοζάνης και η πρώτη που δεν βρισκόταν σε υπόγειο
Έπειτα η «OZ», δημιούργημα του επιχειρηματία Kaizer. Βρισκόταν εκεί που είναι σήμερα το Υποθηκοφυλακείο και έμεινε γνωστή για τoυς σχολικούς χορούς και τα μασκέ πάρτυ της! Παλιός Κοζανίτης θυμάται την «ΟΖ»: «Το πρώτο πράγμα που μου ‘ρχεται στο μυαλό είναι ο καθιερωμένος αποκριάτικος χορός της Μικρής Αποκριάς γύρω στις 3 το μεσημέρι, τον περιμέναμε πώς και πώς! Για πόσους από μας δεν αποτέλεσε την αφετηρία για τις πρώτες μας εξορμήσεις;» Η Οz μεγάλωσε γενιές και γενιές και αποτελεί μέχρι σήμερα ένα γλυκό κομμάτι αναμνήσεων!
H disco, σαν ιδέα και σαν νέο μουσικό ιδίωμα, άφησε σε μια μόλις 10ετία μουσική παρακαταθήκη τέτοιας σημασίας, ώστε οι αναφορές σημαντικών συγκροτημάτων των ημερών μας να επιβάλλουν την ιστορική αναφορά στο είδος. Τα πολύχρωμα φώτα των ντίσκο έχουν σβήσει, η μουσική σταμάτησε, η βελόνα από το πικ-απ έχει σηκωθεί.
Οι μεγαλύτεροι είχαν μια καλή ευκαιρία να θυμηθούν τα παλιά ενώ οι νεότεροι να πάρουν μία γεύση από τις μυθικές ντισκοτέκ της δεκαετίας του ’70-’80. Φωνάξτε κάποια στιγμή τα παιδιά σας και τα εγγόνια σας να καθίσουν δίπλα σας και διηγηθείτε τους τις δικές σας ιστορίες σαν αυτή που διαβάσατε! Βάλτε τους και προτρέψτε τα να ακούσουν την μουσική αυτή που είναι τόσο διαφορετική. Διηγηθείτε τους ιστορίες από εκείνα τα αθώα χρόνια. Και ‘σεις νέοι της σημερινής εποχής βάλτε στο τablet σας ένα τραγούδι της παλιάς Disco στη μητέρα σας και τον πατέρα σας και που ξέρετε, μπορεί να κυλήσει ένα δάκρυ από το μάγουλο τους!
Για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι!
