Φυσική ομορφιά, τόπος πλούσιος σε ήθη και έθιμα, με μακρά αμπελοοινική παράδοση, εναλλακτικές μορφές τουρισμού, ιστορικά μνημεία και παραδοσιακούς οικισμούς
Το Αμύνταιο είναι μία σύγχρονη πλην όμως γραφική κωμόπολη της ΠΕ Φλώρινας. Βρίσκεται σ’ ένα κομβικό σημείο για όλη τη Δυτική Μακεδονία με μοναδική θέα προς όλα τα σημεία του ορίζοντα. Αντικρύζει το Βέρμιο, το Βίντσι, το Καϊμακτσαλάν, τη Λίμνη των Πετρών, τους αμπελώνες της περιοχής.
Η ονομασία της κωμόπολης, από τον 15ο αιώνα, ήταν Συροβίτσεβο. Η ονομασία αυτή με διάφορες παραλλαγές απαντάται έως την απελευθέρωση από τους Τούρκους. Εμφανίζεται και ως Σουροβίτσεβο, Σούροβιτς και τελικά Σόροβιτς. Μετονομάστηκε το 1928 σε Αμύνταιο, προς τιμήν του τοπικού άρχοντα της Λυγκηστίδας, Αμύντα, παππού του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Τόσο το Αμύνταιο όσο και τα γύρω χωριά είναι πλούσια σε παραδόσεις, ήθη και έθιμα, καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Από την εμποροπανήγυρη μέχρι τα ρακοκάζανα και από τα Τσιριβάρβαρα μέχρι τις Φωτιές παραμονές Χριστουγέννων και άλλες γιορτές και εκδηλώσεις.
Η σημασία και η ιερότητα της περιοχής του Αμυνταίου πιστοποιείται από το μεγάλο αριθμό αρχαιολογικών ευρημάτων από διάφορες ιστορικές εποχές (από προϊστορική μέχρι την εποχή της αρχαίας Ελλάδας). Σύμφωνα με αρχαίες πηγές από την περιοχή διερχόταν η περίφημη ρωμαϊκή “Εγνατία Οδός” ενώ υπήρχαν λουτρά ξακουστά σε όλη την Ελλάδα και τις γύρω χώρες.
O Δήμος Αμυνταίου είναι ο μοναδικός δήμος στην Ελλάδα τεσσάρων λιμνών εξαιρετικής ομορφιάς. Πιο συγκεκριμένα η λίμνη Βεγορίτιδα, η Ζάζαρη, η Χειμαδίτιδα και η λίμνη Πετρών έχουν χαρακτηριστεί ως Περιοχές Κοινοτικού Ενδιαφέροντος στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000. Η ευρύτερη περιοχή των λιμνών ενδείκνυται για πλήθος δραστηριοτήτων όπως ερασιτεχνικό ψάρεμα, παρατήρηση πουλιών, περίπατο, πεζοπορία, ποδηλασία.
Η λίμνη Βεγορίτιδα, στις όχθες της τοπικής κοινότητας του Αγ. Παντελεήμονα, διαθέτει πλωτή προβλήτα, πλαζ, πλακόστροτες πεζοδιαδρομές και γήπεδα beachvolley.Τα τελευταία 2 χρόνια μάλιστα διοργανώνονται από την Ελληνική Ομοσπονδία Πετοσφαίρισης πανελλήνιοι Αγώνες beachvolley.Παράλληλα αποτελεί το σημείο εκκίνησης για αγώνες ιστιοσανίδας. Στην περιοχή της Ζάζαρης και της Χειμαδίτιδας αναπτύσσονται επιπλέον δραστηριότητες όπως κανό, ιππασία και αναρρίχηση. Στη Ζάζαρη, σε πανοραμική τοποθεσία κοντά στην Τ.Κ. Λιμνοχωρίου, βρίσκονται τα ιαματικά λουτρά «Μπάνια», όπου διασώζεται πισίνα από τα χρόνια της τουρκοκρατίας.
Οι ορεινοί όγκοι οι οποίοι περικλείουν το λεκανοπέδιο της περιοχής Αμυνταίου, σε συνδυασμό με το σύμπλεγμα των λιμνών δημιουργούν ένα τοπίο μοναδικό. Το όρος Βέρνο (με την κορυφή του, το Βίτσι, στα 2.128m) στα δυτικά της Ζάζαρης και της Χειμαδίτιδας, το Λελέκι βορείως της λίμνης των Πετρών, οι πρόποδες του Βόρα βορείως της Βεγορίτιδας, αλλά και τα μικρότερα βουνά της περιοχής, εκτός από τους εντυπωσιακούς τους σχηματισμούς και τα δάση, αποτελούν χώρους διαβίωσης πολλών σπάνιων πτηνών και θηλαστικών.
Ο οικισμός του Ξινού Νερού με τις πλούσιες πηγές οξυανθρακούχου ασβεστούχου φυσικού μεταλλικού νερού βρίσκεται σε υψόμετρο 650μ., 5km βορειοδυτικά του Αμυνταίου. Τα νερά που αναβλύζουν από τις πηγές του οικισμού εμφιαλώνονται στο τοπικό εργοστάσιο αυτόματης εμφιάλωσης, Κύρια χαρακτηριστικά του νερού είναι η διαύγεια και η περιεκτικότητα σε ιχνοστοιχεία μετάλλων ασβεστίου, καλίου και μαγνησίου, απαραίτητα για τη σωστή λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού. Στο φυσικό εμπλουτισμό των πηγών με ελεύθερο διοξείδιο του άνθρακα οφείλεται η καθαρότητα και η ιδιαιτερότητα της γεύσης του. Το Ξινό Νερό ανήκει στηνκατηγορία των ιαματικών πηγών.
Οι ιδιαίτερες κλιματολογικές και εδαφολογικές συνθήκες της ευρύτερης περιοχής του κάμπου του Αμυνταίου και των Λιμνών Βεγορίτιδας και Πετρών, καθιστούν το κρασί της, το «Ξινόμαυρο Αμυνταίου», το σημαντικότερο αγροτικό της προϊόν, το οποίο παράγεται στην περιοχή εδώ και αιώνες. Ειδικότερα την τελευταία δεκαετία έχει αναδειχθεί ως μια από τις ποιοτικότερες ελληνικές ερυθρές ποικιλίες.
Το «Καταφύγιο της Αρκούδας» στο Νυμφαίο, καθώς και το «Καταφύγιο του Λύκου» στις Αγραπιδιές, σε περιφραγμένες κατάφυτες εκτάσεις φυσικών δασών οξιάς (50 στρεμμάτων) και βελανιδιάς (70 στρεμμάτων) αντίστοιχα, αποτελούν δύο από τους σημαντικότερους και πλέον οργανωμένους χώρους στην Ελλάδα για τη φιλοξενία ζώων προερχόμενων από αιχμαλωσία.
Οι παραπάνω επισκέψιμες εκτάσεις τελούν υπό τη διαχείριση της μη κυβερνητικής, μη κερδοσκοπικής περιβαλλοντικής οργάνωσης για την προστασία της φύσης «ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ».
