Περιπλανηθήκαμε στο Ντολτσό, την πιο παραδοσιακή γειτονιά της πόλης της Καστοριάς, ανάμεσα στα μεγαλοπρεπή αρχοντικά απαράμιλλης ομορφιάς. Σύμφωνα με την παράδοση, το όνομά του προέρχεται από την λέξη dolce, λόγω του γλυκού κλίματος που είχε η περιοχή. Θα μπορούσαμε να μιλάμε επί ώρες για τα αρχοντόσπιτα εκείνης της πλούσιας εποχής, τα κομψοτεχνήματα της πόλης μας, θα εστιάσουμε όμως εδώ στο αρχοντικό των Αδελφών Εμμανουήλ που μας φιλοξένησε με αφορμή μια αξιόλογη εκπαιδευτική δράση.
Το ταξίδι μας στο χρόνο, λοιπόν, ξεκίνησε στην οδό Βυζαντίου μέσα από τις εκπληκτικές δραματικές ερμηνείες μαθητών του Ειδικού Σχολείου Καστοριάς, οι οποίοι με αφορμή την συμμετοχή τους σε μαθητικό διαγωνισμό για παραγωγή μικρού μήκους ταινίας, μας χάρισαν κινηματογραφικές στιγμές από την εποχή του Ρήγα Φεραίου, τονίζοντας την αξία της ελευθερίας του πνεύματος ακόμη και σε εποχές σκλαβιάς. Τα γυρίσματα για αυτή την ολιγόλεπτη οπτικοακουστική παραγωγή πραγματοποιήθηκαν στο αρχοντικό των Αδελφών Εμμανουήλ, όπου στεγάζεται σήμερα το Ενδυματολογικό Μουσείο Καστοριάς. Κι όχι τυχαία. Η επιλογή του αρχοντικού ήταν συμβολική, αφού τα αδέρφια Εμμανουήλ ήταν πιστοί σύντροφοι του Ρήγα Φεραίου που διακρίθηκε για την πατριωτική του δράση.
Το επιβλητικό αυτό κτίριο του 1750 βρίσκεται σ’ ένα από τα λιθόστρωτα δρομάκια της γειτονιάς αποδεικνύοντας ότι η παραδοσιακή μακεδονίτικη αρχιτεκτονική δεν έχασε τη λάμψη της στο πέρασμα των αιώνων. Πρώτα πρώτα αντικρίζεις τους ψηλούς επιβλητικούς τοίχους που απομονώνουν την αυλή από τον δρόμο, και την αυλόπορτα με τους μεγάλους σύρτες. Περνώντας στο εσωτερικό του, βλέπεις την ταξινόμηση των ορόφων από το ισόγειο προς τα ανώτερα επίπεδα, όπου τα ενώνει μια ξύλινη σκάλα με καταπακτή. Μέσα στα δωμάτια η τέχνη είναι αποτυπωμένη με ανάγλυφα σχέδια στους τοίχους – κρυφά δωμάτια που μαρτυρούν τον μυστικισμό αλλά και τις δυσκολίες της καθημερινότητας των κατοίκων εκείνης της εποχής. Πρόκειται για ένα αρχοντικό που αποπνέει πλούτο, ενώ μέσα από τα εκθέματά του φανερώνεται η σχέση των Καστοριανών με το εμπόριο. Αυθεντικές παραδοσιακές φορεσιές, κοσμήματα και αντικείμενα από την καθημερινότητα των πολιτών, περιμένουν τον επισκέπτη για να του προσφέρουν ένα ταξίδι πίσω στο χρόνο. Αξίζει να τονιστεί ότι για τη λειτουργία, τη συντήρηση και τον εμπλουτισμό του αρχοντικού μεριμνά ο μουσικοφιλολογικός σύλλογος «Αρμονία». Μέσα στην ανατριχιαστική γαλήνη αυτού του κτιρίου που σκορπίζει παντού σκιές και έχει τη δύναμη να ζωντανεύει μνήμες, μέσα στην μεγαλοπρέπεια της παλαιότητάς του, άνθισε η ελπίδα και η χαρά από την παρουσία των παιδιών.
Η αρχή μιας σκηνής… 1,2,3 ΠΑΜΕ!
Η ιστορία ξετυλίγεται και το ταξίδι στο χρόνο ξεκινάει, στην εποχή του Ρήγα Φεραίου.
Η γοητεία της ιστορίας αιωρείται μέσα σ’ αυτή την “φυλακή”. Ένα κινηματογραφικό σκηνικό που διαδραματίζεται μέσα στους ατμοσφαιρικούς χώρους με τις ξυλόγλυπτες οροφές του Αρχοντικού των Αδελφών Εμμανουήλ. Πλούτος και λάμψη τής τότε εποχής διακατέχει το εσωτερικό του και εμφανίζονται μπροστά σου αρχοντικές ζωές. Ένα σκηνικό που μαρτυρά μια εποχή σπουδαίων μορφών της Ελλάδας και μια εξαιρετική δουλειά του Ειδικού Σχολείου Καστοριάς, με τα παιδιά να αποτυπώνουν στο φακό τη δίψα τους για δημιουργία και μάθηση.
Η Ομάδα Επικοινωνίας του Τμήματος Ψηφιακών Μέσων και Επικοινωνίας Καστοριάς αποκόμισε μία ακόμη σημαντική εμπειρία με το να σταθεί αρωγός στην προσπάθεια των εκπαιδευτικών και των μαθητών για την επίτευξη του στόχου τους. Πάντα χαιρόμαστε να είμαστε μέρος δημιουργικών στιγμών που ελευθερώνουν τη φαντασία μας, ειδικότερα όταν τις μοιραζόμαστε με παιδιά!
Παρασκευή Μαλέα
Επιμέλεια: Ομάδα Επικοινωνίας του Τμήματος Ψηφιακών Μέσων και Επικοινωνίας, ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας, Καστοριά
