Σήμερα είναι 8 Μαρτίου, η Παγκόσμια Μέρα της Γυναίκας. Δεν ξέρω αν θα σας ξενερώσω ή αν θα σας δικαιώσω με αυτό που θα πω, αλλά η σημερινή μέρα, δεν αποτελεί αφορμή για να αγοράσουμε λουλούδια και λούτρινα αρκουδάκια που ξέμειναν από του αγίου Βαλεντίνου. Με λίγα λόγια, η ιστορία της παγκόσμιας ημέρας φτάνει πίσω στο 1857, όταν πραγματοποιήθηκε h μεγάλη απεργία από εργάτριες της κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη, οι οποίες ζητούσαν – μεταξύ άλλων – καλύτερες συνθήκες εργασίας, κατάργηση των φυλετικών διακρίσεων και ισότητα στην μισθοδοσία μεταξύ ανδρών και γυναικών. Η διαδήλωση αυτή χτυπήθηκε άγρια και βάφτηκε με αίμα. Παραδοσιακά, από το 1909 που καθιερώθηκε, αυτή η μέρα αποτελεί φόρο τιμής στα γεγονότα εκείνου το Μάρτη. Μέχρι και σήμερα, ενώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών αλλά και ακτιβιστές διαδηλώνουν σε όλο τον κόσμο με σκοπό να κάνουν γνωστά τα αιτήματά τους για τη βελτίωση της θέσης των γυναικών και να διεκδικήσουν καλύτερες συνθήκες ζωής.
Επομένως, μια τέτοια μέρα με τέτοια βαρύτητα δεν σηκώνει σοκολατάκια, άρθρα για προτάσεις εξόδου, δώρων και τα λοιπά. Φέτος θεώρησα ότι η 8η Μαρτίου είναι μια πολύ καλή αφορμή να εκπαιδεύσουμε τα μικρότερα κορίτσια γύρω από τη θέση και τις δυνατότητες της σύγχρονης γυναίκας, παρουσιάζοντάς τους βιβλία που – ω, τι έκπληξη! – η εύθραυστη πριγκίπισσα δεν περιμένει τον πρίγκιπα.
Στο πλαίσιο αυτού του άρθρου, προσπαθώντας να θυμηθώ τι διάβαζα εγώ μικρή αλλά και αναζητώντας παιδικά βιβλία των τελευταίων ετών, είπα να τολμήσω και να γκουγκλάρω “βιβλία για κορίτσια”. Αμέτρητα αποτελέσματα πέρασαν μπροστά από τα μάτια μου με ροζ εξώφυλλα, νεράιδες και πριγκίπισσες. Πέρασαν αρκετά λεπτά να κοιτάω απογοητευμένη την οθόνη μου μέχρι που εμφανίστηκε – από μηχανής θεός – το πρώτο βιβλίο της λίστας:
Υπέροχες γυναίκες που άλλαξαν τον κόσμο, εκδόσεις Μεταίχμιο
Η συγγραφέας Kate Pankhurst δημιούργησε ένα βιβλίο “γεμάτο παραδείγματα γυναικών που πέτυχαν εκπληκτικά πράγματα με οδηγό την καρδιά, το ταλέντο και τα όνειρά τους”. Στις 40 σελίδες του βιβλίου παρουσιάζονται οι ιστορίες σημαντικών γυναικών που άφησαν το στίγμα τους στην τέχνη, την επιστήμη και τη μόδα, που “δεν έδωσαν σημασία όταν ο κόσμος έλεγε ότι δεν μπορούσαν να κάνουν κάτι”. Με τη βοήθεια της εικονογράφησης, τα μικρά παιδιά έρχονται σε επαφή με προσωπικότητες όπως η Maria Curie, η Anna Frank, η Frida Kahlo και η Jane Austen.
Ιστορίες για ατρόμητα κορίτσια – 40 μοναδικές Ελληνίδες, εκδόσεις Παπαδόπουλος
Στο ίδιο ύφος με το προηγούμενο βιβλίο, αλλά αυτή τη φορά προσαρμοσμένο στην ελληνική πραγματικότητα, το βιβλίο της Κατερίνας Σχινά παρουσιάζει στις μικρές αναγνώστριες 40 περιπτώσεις γυναικών στην Ελλάδα που έμειναν στην ιστορία, η κάθε μια με τον τρόπο της. Στην περιγραφή του βιβλίου, η ίδια γράφει: “Δεν υπάρχουν δυσκολίες όταν θέλεις κάτι με όλη σου την καρδιά. Δεν υπάρχουν εμπόδια που δεν μπορείς να ξεπεράσεις όταν λαχταράς να γίνεις η καλύτερη σ’ αυτό που αγαπάς. Οι ιστορίες σαράντα μοναδικών Ελληνίδων που αψήφησαν τις δυσκολίες, δείχνουν και σε σένα τον δρόμο. Μη δειλιάζεις, μη συμβιβάζεσαι. Δείξε τόλμη και αφοσίωση σ’ έναν σκοπό και θα τα καταφέρεις”.
Ρόζι Ριβιάρ, η μηχανικός, εκδόσεις Ψυχογιός
Οι συγγραφείς Άντρια Μπέιτι και Ντέιβιντ Ρόμπερτς έγραψαν ένα βιβίο για την επιμονή με την οποία πρέπει να κυνηγάμε τα όνειρά μας. Η ιστορία αυτή μιλάει για τη Ρόζι Ριβίαρ, το κορίτσι που ονειρευόταν να γίνει μηχανικός. Εκεί που κάποιοι άνθρωποι βλέπουν σκουπίδια, η Ρόζι βλέπει έμπνευση. Τις νύχτες που βρίσκεται μόνη, στη σοφίτα της, η ντροπαλή Ρόζι φτιάχνει σπουδαίες κατασκευές από μικροπράγματα. Οι φανταστικές της εφευρέσεις όμως έχουν μείνει κρυφές από όλους τους άλλους. Η Ρόζι κρύβει τις δημιουργίες της κάτω από το κρεβάτι επειδή φοβάται την αποτυχία. Μέχρι που έρχεται επίσκεψη η θεία της η Ρόουζ, η οποία της δείχνει ότι μια πανωλεθρία δεν αποτελεί λόγο για να αποθαρρυνθείς∙ αντίθετα είναι λόγος για να γιορτάσεις.
Ε.Π, εκδόσεις Πατάκη
Πρόκειται για ένα αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα, καθώς η Ζώρζ Σαρή, με τον έντονα πολιτικοποιημένο χαρακτήρα της, περιγράφει τη ζωή της και συγκεκριμένα τα τρία πρώτα χρόνια του Γυμνασίου, σε μια σχολή Θηλέων στην Αθήνα, λίγο πριν ξεσπάσει ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Ένα μυθιστόρημα ύμνος στην αληθινή και αιώνια φιλία. Πέντε κορίτσια δίνουν όρκο της αιώνιας φιλίας. Περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας τους μαζί, μοιράζονται τις ανησυχίες τους, τους φόβους τους, τις επιθυμίες τους, κάνουν ζαβολιές, μαλώνουν, αλλά μένουν πάντα ενωμένες, πιο ανθεκτικές από τις συνθήκες της ζωής. Το Ε.Π. ήταν από τα βιβλία που διάβασα μικρή, το καλοκαίρι πριν μπω στο γυμνάσιο κι ακόμη θυμάμαι πόσο με είχε συγκλονίσει. Μέχρι σήμερα, κάποιες σελίδες του έχουν αποθηκευθεί στο μυαλό μου. Είναι γεγονός: η Ζωρζ Σαρή δίδασκε girl power από το 1995.
Περσέπολις. Μια αληθινή ιστορία, εκδόσεις Ηλίβατον
Η μαυρόασπρη αυτοβιογραφική σειρά κόμικς Περσέπολις της Marjane Satrapi για το πως μεγαλώνει ένα παιδί στο Ιράν στα δύσκολα χρόνια της ανατροπής του Σάχη, της ισλαμικής επανάστασης και του πολέμου του Ιράν – Ιράκ. Η συγγραφέας αφηγείται τα παιδικά της χρόνια και ταυτόχρονα μια ταραγμένη περίοδο της σύγχρονης ιστορίας της πανάρχαιης χώρας της μέσα από την καθημερινότητα και την ασυνήθιστη ιστορία της οικογένειάς της. Η καταπίεση των ανθρώπων και ιδιαίτερα των γυναικών, η εντυπωσιακή αντίθεση δημοσίου και ιδιωτικού βίου, η πανανθρώπινη δίψα για ελευθερία, ειρήνη και δημοκρατία με τα μάτια μιας αξιολάτρευτης πιτσιρίκας, δοσμένα με χιούμορ, συγκίνηση και τρυφερότητα. Το Persepolis, το οποίο κυκλοφορεί σε δυο τόμους, είναι ένα βιβλίο για εφήβους και ενήλικες για έναν κόσμο που συχνά ξεχνάμε ότι υπάρχει, αλλά δεν είναι και τόσο μακριά από εμάς.
