Απόσπασμα από το βιβλίο “Ελευθερία της Βουλήσεως“, Εκδόσεις Δωδώνη.
Ηθική ελευθερία, είναι η ανεξαρτησία της βουλήσεως ώστε να ρυθμίζει τη συμπεριφορά της σύμφωνα προς τα ηθικά ιδεώδη. Από την ηθική σκοπιά κοιταγμένη η ελευθερία, είναι μια αξία που η ίδια αποτελεί τον αποχρώντα λόγο για την εξάσκηση της. Κατά τον Liebniz “Μόνο ο Θεός είναι τέλεια ελεύθερος, και τα δημιουργημένα πνεύματα δεν είναι ελεύθερα πάρα μόνο στο βαθμό που βρίσκονται πάνω από τα πάθη”. Κατά τον Spinoza “Εκείνος είναι ελεύθερος που οδηγείται μόνον από τον λόγο. Έτσι εννοημένη η ελευθερία, είναι ταυτόχρονα η κατάκτηση της εσωτερικής ομοιογένειας και της πλήρους προσαρμογής, η συμφωνία με τον ίδιο τον εαυτό μας. Κατά τον Mill “Το σύνθημα της δυνάμεως μας να μεταβάλουμε αν θέλουμε τον χαρακτήρα μας, είναι ακριβώς το αίσθημα της ηθικής ελευθερίας, του οποίου έχουμε συνείδηση. Ένα πρόσωπο αισθάνεται ηθικά ελεύθερο, όταν αισθάνεται ότι οι συνήθειες και οι πειρασμοί του δεν τον κυριευουν, αλλά κυριαρχεί επάνω τους, τόσο που και όταν ακόμη ενδίδει, αισθάνεται ότι θα μπορούσε να αντισταθεί. Που και αν ήθελε να τις καταστείλει τελείως, δε θα του χρειαζόταν γι’ αυτό μια πιο μεγάλη δύναμη επιθυμίας απ’ όση αισθάνεται πως είναι ικανός να έχει.
Illustration εξωφύλλου: DAVID SENIOR
