Στη Σαμοθράκη ξετυλίγεται μια ασυνήθιστη ιστορία στην οποία η ιδέα του Αποθέματος Βιόσφαιρας της UNESCO (UNESCO Biosphere Reserve), χρησιμοποιείται ως εργαλείο στην προσπάθεια εφαρμογής ενός εναλλακτικού οράματος συμμετοχικής τοπικής ανάπτυξης. Αφετηρία υπήρξε η επιθυμία να προστατευτεί ένα νησί μοναδικής φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς από δυνάμει καταστροφικές πρακτικές, και να επινοηθεί ένα εναλλακτικό μοντέλο ανάπτυξης. Μετά από αρκετά χρόνια ερευνών και ανοιχτού διαλόγου, μια απλή ιδέα στο μυαλό μερικών επιστημόνων που ήταν τακτικοί επισκέπτες του νησιού, εξετάστηκε σχολαστικά από την τοπική κοινωνία και σταδιακά υιοθετήθηκε από μια ευρεία ομάδα κατοίκων και από τις δημοτικές αρχές.
Αξιοποιώντας μια σειρά από μελέτες σκοπιμότητας και μετά από διαρκείς επικοινωνιακές προσπάθειες, ο δήμαρχος της Σαμοθράκης με την ομόφωνη υποστήριξη του δημοτικού συμβουλίου, υπέβαλε αίτηση για την ένταξη της Σαμοθράκης στο Διεθνές Δίκτυο Αποθεμάτων Βιόσφαιρας (UNESCO-ΜΑΒ), η οποία προς το παρόν εκκρεμεί. ενώ το δημοτικό συμβούλιο έχει δεσμευτεί να ακολουθήσει ένα επιχειρησιακό πρόγραμμα προς την κατεύθυνση της αειφορίας. Η υπό συζήτηση δημιουργία βιομηχανικού αιολικού πάρκου στον ορεινό όγκο του βουνού Σάος έρχεται σε αντίθεση με σχέδια δυσανάλογα προς την κλίμακα του νησιού.
Το μέλλον του νησιού ως Απόθεμα Βιόσφαιρας συνδυάζει την προστασία και ανάδειξη του περιβάλλοντος με τον βιοπορισμό και την υποστήριξη της κοινότητας, και δίνει προοπτικές για το μέλλον των νέων. Αποτελεί παράλληλα ένα ανοιχτό κάλεσμα και πλαίσιο το οποίο θα παίρνει σάρκα και οστά στο μέτρο που οι κάτοικοι και οι επισκέπτες της Σαμοθράκης θα επενδύσουν τις ελπίδες και τον ενθουσιασμό τους σε αυτήν την προσπάθεια.
Σε τοπική δράση δημιουργήθηκαν ο σύλλογος “Βιώσιμη Σαμοθράκη” και η κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση «Ζαθέη».
Σύλλογος “Βιώσιμη Σαμοθράκη”
Ο σύλλογος “Βιώσιμη Σαμοθράκη” ξεκίνησε από την ανάγκη μιας ομάδας κατοίκων του νησιού να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης στο νησί και να αντιμετωπίσει, στο βαθμό του δυνατού, τα έντονα κοινωνικοοικονομικά και περιβαλλοντικά προβλήματα που υπάρχουν. Στόχος του συλλόγου είναι η δημιουργία μιας αμφίδρομης σχέσης όπου οι κάτοικοι του νησιού θα μπορούν να αξιοποιήσουν την επιστημονική γνώση προς όφελός τους.
Οι περισσότεροι κάτοικοι του νησιού ακόμη θυμούνται τα χρόνια κατά τα οποία ο σεβασμός προς τη φύση και τον άνθρωπο συνδυαζόταν ισορροπημένα με την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων. Και αν γυρίσουμε ακόμη πιο πίσω στο χρόνο, θα βρούμε καιρούς κατά τους οποίους το νησί είχε έντονη εξαγωγική δραστηριότητα αγαθών σε μια εποχή όπου δεν υπήρχε καν συντονισμένη ακτοπλοϊκή δραστηριότητα
Πληροφορίες: http://sustainable-samothraki.net/el/
Κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση «Ζαθέη»
Ο Όμηρος καλεί τη Σαμοθράκη “Ζαθέη” (Αγαπημένο μέρος των Θεών) για να περιγράψει τον χαρακτήρα της ως Ιερή, Σεπτή και Αξιοσέβαστη. Αυτή η τιμημένη Γη που φιλοξενούσε τα Καβείρια Μυστήρια και που ενέπνεε το δέος μέσα από τις μυστικές τελετουργίες φυλαγμένες για τους Θεούς και εκτός ορίων για τους κοινούς θνητούς. Κι όμως στα Μυστήρια μπορούσαν να πάρουν μέρος όλοι οι Θνητοί ανεξαρτήτως Φύλου, Κοινωνικής τάξης, Θρησκείας, Προέλεσης-Εθνότητας και Ηλικίας θέτοντας έτσι μια βάση ευρείας αποδοχής και ιερής ανοχής.
Η Ζαθέη είναι μια Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείριση που αποτελείται από έξι βασικά μέλη τα οποία είναι κάτοικοι Σαμοθράκης. Η Ζαθέη προάγει την τοπική κοινωνική συνοχή και οικονομία, διανέμει και προωθεί τα τοπικά προϊόντα που παράγονται στο νησί από άλλες συνεταιριστικές ή ιδιωτικές ομάδες, υποστηρίζει τοπικές επιχειρήσεις και πρωτοβουλίες. Είναι μια Κοινωνική Επιχείριση που λειτουργεί χωρίς να έχει σκοπό το κέρδος και την υπεραξία και υποστηρίζει την τοπική οικονομία δημιουργώντας θέσεις εργασίας. Η κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση «Ζαθέη» βρίσκεται στις εγκαταστάσεις του δημοτικού κάμπινγκ της Σαμοθράκης, στη θέση Πλατιά των Θέρμων.
Ένας ακόμα σημαντικός στόχος της ΚοινΣΕπ είναι η προώθηση της Αειφόρου Ανάπτυξης ως μιας νέας, αλλά στην πραγματικότητα Αρχαίας Αντίληψης, και η εφαρμογή της εκπαίδευσης για την Βιώσιμη Ανάπτυξη. Συμμετέχουν σε εκπαιδευτικά σεμινάρια σχετικά με της αειφορία, σε διεθνή αλλά και πανελλήνια δίκτυα κοινωνικών επιχειρήσεων, παρακολουθούν διαδικτυακά προγράμματα εκπαίδευσης και εκπαιδεύσεις διεθνούς κινητικότητας της νεολαίας.
Φωτογραφίες: Sophia B.
Πληροφορίες: https://zathay.wordpress.com/
