«Δυο λόγια για σένα»
H Xρύσα Σκόδρα είναι μια Κοζανίτισσα που ζει στη Φινλανδία εδώ και μία δεκαετία. Είναι δημοσιογράφος, καθηγήτρια πανεπιστήμιου, ιδιοκτήτρια εταιρίας PR και μητέρα ενός αγοριού. Στην Κοζάνη υπήρξε ραδιοφωνική παραγωγός και παρουσιάστρια ειδήσεων. Έφυγε για σπουδές στην Αθήνα το 2001 και εργάστηκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες ως Σύνδεσμος Επικοινωνίας για τους διεθνείς δημοσιογράφους. Από τον Γενάρη του 2005 ζει και εργάζεται στη Φινλανδία. Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα της: www.chryssaskodra.com
Τι σε οδήγησε στην Φινλανδία; Ήταν συνειδητή επιλογή ή ανάγκη επιβίωσης;
‘Ηρθα πριν 11 χρόνια στη Φινλανδία με μια υποτροφία Εράσμους. Τότε σπούδαζα Επικοινωνία και ΜΜΕ στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ήταν συνειδητή επιλογή, δεν ήρθα λόγω κρίσης. Βρέθηκα στο Ροβανιέμι -το χωριό του Άη Βασίλη- με -25 βαθμούς, πίσσα σκοτάδι, τόνους χιόνι παντού και μια βαλίτσα με όλα μου τα υπάρχοντα. Ενώ η πρώτη μου σκέψη ήταν να γυρίσω πίσω, από την πρώτη φορά που πήγα στο πανεπιστήμιο της Λαπωνίας και είδα πόσο μοντέρνα, καθαρά και οργανωμένα είναι δε μου έκανε καρδιά να φύγω. Έτσι κι έμεινα 1, 2, και..11 ολόκληρα χρόνια. Εν τω μεταξύ, τελειώσα και άλλα δύο πτυχία, ένα πτυχίο ειδίκευσης στο International Project Management και το μεταπτυχικό μου στο Arts Management (Πολιτισμική Διαχείριση).
Πόσο φιλόξενο είναι το μέρος που κατοικείς;
Από το 2007 μέχρι σήμερα μένω στο Ελσίνκι, την πρωτεύουσα της Φινλανδίας με πληθυσμό 975.000 κατοίκων. Το Ελσίνκι είναι μια κοσμοπολίτικη πόλη, εδώ θα βρεις ανθρώπους από όλο τον κόσμο. Πριν 11 χρόνια, η Φινλανδία ήταν πιο ανοιχτή σε σχέση με τους ξένους και ειδικά με τους Έλληνες. Υπάρχουν πολλοί Φινλανδοί φιλέλληνες που αγαπάνε την Ελλάδα, ταξιδεύουν σχεδόν κάθε χρόνο και αρκετοί που μιλάν Ελληνικά. Δυστυχώς αυτοί οι φιλέλληνες Φινλανδοί ανήκουν σε μια παλαιότερη γενειά τότε που η Ελλάδα είχε καλύτερη φήμη και δυστυχώς λιγοστεύουν. Η Ελλάδα δεν έχει καταφέρει να προσελκύσει νέους από όλο τον κόσμο. Γιατί να έρθει κάποιος στην Ελλάδα όταν τα μαθήματα στο πανεπιστήμιο δε γίνονται στα Αγγλικά, όταν δεν υπάρχουν εστίες για τους φοιτητές, όταν ένας επιχειρηματίας θα δεινοπαθήσει για να στήσει μια εταιρία στην Ελλάδα; Τα τελευταία 5 χρόνια που η οικονομική κρίση είχε κορυφωθεί, δυστύχως οι Έλληνες του εξωτερικού αντιμετωπίζονται με δυσπιστία.
Εχεις αντιμετωπίσει ποτέ ρατσισμό στην εμπειρία σου στο εξωτερικό: Δυστυχώς, έχω βιώσει ρατσισμό στη Φινλανδία, σε καθημερινό επίπεδο και στον εργασιακό χώρο. Συνήθως με τη μορφή ειρωνικών, σαρκαστικών σχολίων για την Ελλάδα και τους Έλληνες. Οι Φινλανδοί δύσκολα θα σε δεχτούν στην παρέα τους ή θα σε καλέσουν στο σπίτι τους. Εδώ και 11 χρόνια με έχουν καλέσει συνολικά σε 3 σπίτια! Αλλά αν γίνεις φίλος με κάποιον Φινλανδό, να ξέρεις πως έχεις έναν έμπιστο φίλο για μια ζωή.
Κάνε μας μια ξενάγηση στον τόπο που ζεις.
Μένω στο κέντρο του Ελσίνκι σε ένα πολυσύχναστο δρόμο γεμάτο εμπορικά κέντρα και εστιατόρια. Παρόλα αυτά σε απόσταση λίγων μέτρων υπάρχει μια όμορφη λίμνη που παγώνει το χειμώνα και μπορείς να περπατήσεις πάνω της και να βγεις απ’τη μία άκρη στην άλλη!
Τι περιλαμβάνει η καθημερινότητα σου;
Έχω μόλις γεννήσει το πρώτο μου παιδί και απολαμβάνω τη ζεστασιά του σπιτιού με πολλές ώρες θηλασμού και φροντίδας του μωρού. Αν με ρωτούσες πριν 2 μήνες θα σου έλεγα ότι δουλεύω από το πρωί ως το βράδυ συμπεριλαμβανομένων και των Σαββατοκύριακων! Η Φινλανδία είναι η τέλεια χώρα για να δουλεύεις! Είμαι καθηγήτρια στην ανώτερη εκπαίδευση όπου διδάσκω Επικοινωνία, Δημόσιες Σχέσεις, Marketing, Social Μedia Μarketing και Blogging. Eπίσης, έχω μια εταιρία δημοσέων σχέσεων και διοργάνωσης εκδηλώσεων (www.prlounge.co). Μέσω της εταιρίας μου διοργανώνω events στο Ελσίνκι από μουσικές εκδηλώσεις μέχρι συνέδρια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στέλνω δελτία τύπου και μιλάω με δημοσιογράφους, διοργανώνω καμπάνιες με bloggers, γράφω άρθρα και ebooks. Μηδέν ελεύθερος χρόνος για χόμπυ αλλά λατρεύω τη δουλειά μου, οπότε είμαι ευχαριστημένη που με εμπιστεύονται οι πελάτες μου και θέλουν να συνεργαστούμε.
Ποια είναι τα συναισθήματα σου, η νοσταλγία γιατρεύεται;
Η αλήθεια είναι πως 11 χρόνια στο εξωτερικό είναι πολλά. Τουλάχιστον εγώ νιώθω πως κουράστηκα και πως έχω πετύχει πολλούς και ακόμη περισσότερους από τους στόχους που έθεσα εξ αρχής. Νοσταλγώ την επιστροφή στην Ελλάδα αλλά γνωρίζω πως θα υπάρξουν δυσκολίες ως προς την προσαρμογή μου και του άντρα μου, αν τυχόν επιλέξουμε να γυρίσουμε. Όταν με πιάνει ο νόστος για την Ελλάδα, ακούω Ηπειρώτικη παραδοσιακή μουσική και σιγοτραγουδώ. Καμιά φορά σηκώνομαι και να χορέψω μόνη μου ή να μάθω στον άντρα μου! Εννοείται πως μαγειρεύω ελληνικά φαγητά και μιλάμε Ελληνικά με άλλους Έλληνες της Φινλανδίας. Επίσης, χάρις στην τεχνολογία συνομιλούμε μέσω Skype κάθε μέρα με την οικογένειά μου και συχνά με τους φίλους και τις φίλες μου.
Τι διαφορά νομίζεις ότι έχει το να είσαι μετανάστης στην Ελλάδα σε σχέση με την χώρα που βρίσκεσαι;
Η Φινλανδία προσελκύει μετανάστες ενός πολύ υψηλού μορφωτικού επιπέδου. Τα καλύτερα μυαλά έρχονται στις Σκανδιναβικές χώρες λόγω της παγκοσμίου φήμης ανώτερης και ανώτατης εκπαιδευσής των χωρών αυτών. Επίσης, υπάρχουν και προϋποθέσεις που πρέπει να πληροί κάποιος για να έρθει στη Φινλανδία. Πρέπει να αποδείξεις ότι έχεις τουλάχιστον 1000€ το μήνα για κάθε μήνα παραμονής σου στη χώρα. Πρέπει να έχεις απόδειξη ότι σπουδάζεις ή ότι εργάζεσαι, χωρίς αυτά δε μπορείς ούτε σπίτι να νοικιάσεις, ούτε λογαριασμό στην τράπεζα να ανοίξεις, ούτε το κράτος να σου δώσει άδεια παραμονής και AMKA.
Συνάντησες εμπόδια μέχρι τώρα;
Συνεχώς. Πρέπει να αποδείξεις ότι είσαι 2 και 3 φορές καλύτερος από τους Φινλανδούς για να βρεις δουλειά. Η αλήθεια είναι πως είναι πολύ μορφωμένος λαός και μιλάνε 3-4 γλώσσες στην πλειοψηφία τους. Επίσης, ενώ στους Φινλανδούς θα έκαναν τα στραβά μάτια σε διάφορα θέματα, αν κάνεις κάτι εσύ ‘ο ξένος’ αμέσως θα σε αντιμετωπίσουν διαφορετικά. Μπορεί να ακούσεις και κανένα ‘αν δε σ΄αρέσει εδώ πήγαινε στη χώρα σου’ ή το ‘when in Rome do as the Romans do’.
Στην Ελλάδα των αλλεπάλληλων μέτρων λιτότητας μένουν περιθώρια επιλογής;
Δεν ξέρω αν η φυγή είναι η μόνη επιλογή. Σίγουρα κατανοώ όλους τους νέους και τις νέες που έφυγαν στο εξωτερικό. Αρκετοί ήρθαν και στη Φινλανδία, μερικοί και από την Κοζάνη. Έχω δώσει πολλές φορές πληροφορίες για τη ζωή εδώ σε Έλληνες και Ελληνίδες που θέλησαν να μεταναστεύσουν.
Βλέπεις στο μέλλον πιθανότητα να γυρίσεις στην Ελλάδα;
Ναι, θα ήθελα να γυρίσω στην Ελλάδα, λόγω της οικογένειας μου αλλά και του υπέροχου ελληνικού κλίματος. Βέβαια, στην Ελλάδα δεν θα έχω τις ίδιες απολάβες, επιδόματα και ευκαιρίες ανέλιξης στην καριέρα μου. Επίσης, υπάρχει πολλή ασχήμια στις ελληνικές πόλεις: σπασμένα πεζοδρόμια, άναρχο παρκάρισμα και επικίνδυνη οδήγηση, καπνός τσιγάρου παντού σε χώρους εστίασης, αναξιοκρατία, έλλειψη ευκαιριών. Στη Φινλανδία το τσιγάρο απαγορεύεται παντού σε καφέ, μπαρ και εστιατόρια. Ούτε στα σπίτια τους δεν καπνίζουν, όλοι βγαίνουν έξω ακόμη και με -20 για να καπνίσουν. Οι πεζοί δεν περνάνε με κόκκινο ακόμη κι αν δεν υπάρχει αυτοκίνητο σε ακτίνα 100 μέτρων. Αν τηρείς τα προσόντα και είσαι εργατικός, σου δίνονται ευκαιρίες να εργαστείς και να πετύχεις.
