του Βύρων Μπακαϊμη
Ξεφυλλίστε οποιοδήποτε περιοδικό ή εφημερίδα βρείτε, πλοηγηθείτε σε οποιοδήποτε ιστότοπο ποικίλης ύλης και θα ήταν αδύνατο να μην βρείτε κάποιο άρθρο για ταξίδια. “Nothing wrong with that” που θα λέγανε οι Άγγλοι και θα συμφωνούσα απόλυτα. (Θυμηθείτε, για τους παλιότερους, 15 χρόνια πριν το να βρεις πληροφορίες στο διαδίκτυο για τη Νέα Υόρκη ήταν άθλος. Πλέον το να μάθει κανείς το όνομα της κεντρικής πλατείας για ένα μικρό χωριό της… Νότιας Ινδονησίας είναι απλά θέμα χρόνου και έξυπνης πλοήγησης στο διαδίκτυο.)
Το πρόβλημα ξεκινά όταν όλοι αυτοί που περιγράφουν προορισμούς υπόσχονται, φώτα και δημοσιότητα, glamour και celebrities, δόξα και glitter.
Άρθρα με τίτλους «Τα δέκα καλύτερα εστιατόρια στο Λονδίνο», «Οι δέκα καλύτερες παραλίες της Αφρικής», «Τα 10 πιο νωχελικά bar της Αμερικής», «Τα 10 καλύτερα ……… στην Ελλάδα» (συμπληρώστε εσείς τις τελίτσες) αλλά και άλλα πολλά, μας κατακλύζουν λες και ο ίδιος (;) o αρθρογράφος αφιέρωσε τη ζωή του (και φυσικά όλη του την περιουσία) αξιολογώντας όλα (…όλα;) τα εστιατόρια (και τα μενού τους) στο Λονδίνο και κατέληξε στα 10 καλύτερα. Στην πόλη μας να μας ρωτήσουνε πιο εστιατόριο να διαλέξουμε για τα μεσημεριανά τσίπουρα δεν είμαστε σίγουροι … όχι να διαλέξουμε τα 10 καλύτερα στο Λονδίνο.
Η glamour πουλούσε και πουλάει.
Αλλιώς θα δει κάποιος ένα άρθρο για το Dubai (ευτυχώς για την οικονομία του … κόσμου γνώρισε και αυτό την κρίση του), αλλιώς ένα άρθρο για την Κορσική. Αλλιώς πουλάει ένα άρθρο για τη Νέα Υόρκη ή το Παρίσι και αλλιώς ένα για τη Σεούλ ή τη Στοκχόλμη. Αλλιώς πουλάνε οι παραλίες στις Μαλδίβες και αλλιώς οι παραλίες της Ζανζιβάρης. (Η Χαλκιδική πάντα εκτός συναγωνισμού γιατί …. σαν την Χαλκιδική δεν έχει!)
Ευτυχώς, όμως, ο κατακλυσμός αυτός της πληροφορίας για «χλιδάτους» προορισμούς, οδήγησε τους ανθρώπους και στον εναλλακτικό τουρισμό. Εναλλακτικό όχι μόνο ως προς τα μέσα π.χ. διαμονή, αλλά και στην επιλογή των προορισμών. Πλέον ο κόσμος, «επιστρέφει» στη φύση και κουρασμένος από την πολυκοσμία των μεσαίων-μεγάλων αστικών κέντρων και πασίγνωστων ταξιδιωτικών προορισμών, αποζητά τη ζεστασιά, θαλπωρή και απλότητα της φύσης και των μικρών κοινοτήτων.
… και η Δυτική Μακεδονία?
Πριν από 3 ακριβώς χρόνια πρώην συνάδελφος σε ιδιωτική εταιρία τηλεφωνίας μου ζήτησε να του προτείνω μέρη στη Δυτική Μακεδονία για τέσσερις ημέρες. Πρέπει να ομολογήσω ότι παρ΄ όλη τη στενή μου σχέση με τη Δυτική Μακεδονία, μόνο όταν άρχισα να καταστρώνω ένα μικρό και ταπεινό πλάνο, συνειδητοποίησα ότι μέσα σε τέσσερις ημέρες κάποιος μπορεί να κάνει τόσα πολλά. Επίσκεψη και στις 4 πόλεις της Δυτικής Μακεδονίας. Πεζοπορίες, ράφτινγκ και σκι σε Γρεβενά και Φλώρινα. Καρναβάλια, φαγητό, μουσική και γλέντια ειδικά την περίοδο της Αποκριάς αλλά τον Αύγουστο στην Κοζάνη. Διαδρομές στις Πρέσπες – Φλώρινα – Καστοριά, αλλά και στο Βόιο. Διαδρομές κρασιού σε Σιάτιστα-Αμύνταιο αλλά και γαστρονομικές περιπλανήσεις στις περιοχές αυτές.
Η Δυτική Μακεδονία έχει μοναδικά πλεονεκτήματα όπως ιστορία, φύση, τέχνες και γράμματα, γαστρονομία, γεωγραφική εγγύτητα με τα Βαλκάνια, μουσικές, αρχιτεκτονική, την Εγνατία, κλπ. Αυτά τα πλεονεκτήματα πρέπει να αναδείξει και να τα αξιοποιήσει σε στρατηγικό επίπεδο στο πλαίσιο ακριβώς της εναλλακτικότητας ως προς τα μεγάλα αστικά κέντρα και τους «πολυφορεμένους» γνωστούς προορισμούς και να καλέσει τον κόσμο να την επισκεφτεί – Έλληνες και … βάρβαρους!
Έχει περάσει ανεπιστρεπτί η περίοδος που για να γίνει το οτιδήποτε έπρεπε η κεντρική εξουσία να το αποφασίσει. Στην περίοδο του Καλλικράτη, της αυτό-οργάνωσης και του διαδικτύου πολλά μπορούν να γίνουν μέσα από τις κοινότητες των πολιτών.
Η Δυτική Μακεδονία δεν είναι απομονωμένη όπως πολλοί θέλουν να πιστεύουν. Η Αλεξανδρούπολη, η Πάτρα αλλά και η Αθήνα ακόμα απέχουν μόνο 4-5 ώρες. Ας σκεφτούμε ότι ο κάτοικος Αθηνών για να επισκεφτεί ένα νησί του Αιγαίου πολλές φορές να χρειάζεται περισσότερο ή και διπλάσιο χρόνο. Γιατί λοιπόν να μην επισκεφτεί τα μέρη μας?
Τίποτα όμως δεν μπορεί να επιτευχθεί αν δεν υπάρξει η απαιτούμενη εσωστρέφεια, αλλά την ίδια στιγμή και η αναγκαία εξωστρέφεια και … ταξιδιωτική επανεκκίνηση.
Πριν περιμένουμε από τους άλλους να μας επισκεφτούν πρέπει εμείς οι ίδιοι να εμπιστευτούμε τον τόπο μας και να ταξιδέψουμε μέσα σε αυτόν. Υπάρχουν σημεία, περιοχές, διαδρομές, γωνιές της Δυτικής Μακεδονίας που πολλοί από εμάς δεν γνωρίζουμε! Η εγγύτητα όλων αυτών των … θησαυρών δεν πρέπει να μας εφησυχάζει όπως π.χ. πολλοί Αθηναίοι, είναι σίγουρο ότι αν ερωτηθούν θα απαντήσουν ότι δεν έχουν επισκεφτεί την Ακρόπολη γιατί απλά… είναι δίπλα τους και μπορούν να την επισκεφτούν όποτε θέλουν. Γιατί να θέλουμε να επισκεφτούμε την Ελβετία και να μην έχουμε επισκεφτεί την Πίνδο – να θέλουμε να κάνουμε rafting στις Σκανδιναβικές χώρες και να μην έχουμε πάει στο Βενέτικο – να θέλουμε να γνωρίσουμε την Τοσκάνη και να μην έχουμε κάνει τη διαδρομή Καστοριά/Φλώρινα/Πρέσπες – να θέλουμε να πάμε στο Ρίο και να μην έχουμε επισκεφτεί τα τοπικά καρναβάλια τις απόκριες – να θέλουμε να γνωρίσουμε τα χωριά του Περού και να μην έχουμε επισκεφτεί τα καστανοχώρια και μαστοροχώρια στο Βόιο. Φυσικά, βέβαια, και δεν είναι θέμα σύγκρισης εσωτερικού και εξωτερικού – το κάθε μέρος στον κόσμο έχει τις δικές του χάρες – και εγώ θα υπερθεματίσω. Απλά ας ανακαλύψουμε και τον θησαυρό που κρύβουμε κοντά μας.
Την ίδια στιγμή όμως πρέπει να ανοίξουμε τα φτερά μας και να ταξιδέψουμε τον κόσμο. Να ταξιδέψουμε μακριά, εναλλακτικά ώστε να καλλιεργήσουμε ένα κριτικό βλέμμα, να αφουγκραστούμε αυτά που ο κάθε προορισμός πέρα από τα σύνορα της Ελλάδας και της Ευρώπης ακόμα θέλει και έχει να μας προσφέρει και να τα μεταφέρουμε πίσω στον τόπο μας και να τον μετασχηματίσουμε. Η συμβολή των ταξιδιών στη διαμόρφωση του χαρακτήρα μας ακόμα και μετά την ηλικία των 30 είναι ανεκτίμητη και μπορώ απλόχερα να καταθέσω την εμπειρία μου.
Τα ταξίδια είναι κάτι το απλά μοναδικό – είναι ένας θησαυρός – είτε πάμε Γρεβενά ή Κοζάνη είτε στην Αυστραλία. Γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι, πιο δεκτικοί στις αλλαγές και συνειδητοποιούμε ότι το κέντρο του κόσμου δεν είναι δίπλα στη γειτονία μας αλλά … όλος ο κόσμος. Τα ταξίδια ανοίγουν το μυαλό μας και συνειδητοποιούμε ότι και σε άλλα μέρη του κόσμου υπάρχουν άνθρωποι σαν και εμάς, με καθημερινές συνήθειες, με ατέλειες, με οικογένεια όπως και εμείς, με χαρές, λύπες και ελπίδες και καθημερινά προβλήματα. Φέρνοντας την εμπειρία πίσω στον τόπο μας μπορούμε να τον κάνουμε καλύτερο.
Το δίπτυχο « Γνωρίζω τον τόπο μου – Ταξιδεύω τον κόσμο» πρέπει να εμποτίσει τη ζωής μας, να αποτελέσει στάση ζωής. Έτσι και θα γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι αλλά και θα βοηθήσουμε στην ανάπτυξη του τόπου αυτού – της Δυτικής Μακεδονίας.
