Ο αυτισμός γιγαντώνεται την τελευταία εικοσαετία. Σύμφωνα με τελευταίες έρευνες, στην Αμερική 1 στα 68 παιδιά διαγιγνώσκεται με αυτισμό, ενώ παρ’ όλο που στη χώρα μας δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία, υπολογίζεται ότι υπάρχουν περισσότερα από 35.000 παιδιά και ενήλικες που βρίσκονται μέσα στο αυτιστικό φάσμα.
Ο αυτισμός είναι μια διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή, που συνήθως εκδηλώνεται κατά την πρώιμη παιδική ηλικία. Η αιτία του εξακολουθεί να παραμένει άγνωστη. Είναι μια αναπτυξιακή διαταραχή η οποία εμποδίζει το παιδί να κατανοήσει σωστά αυτά που βλέπει, ακούει και αισθάνεται. Σαν αποτέλεσμα, το παιδί έχει προβλήματα στην επικοινωνία, την κοινωνική επαφή, τις διαπροσωπικές σχέσεις και την συμπεριφορά. Ο βαθμός σοβαρότητας των συμπτωμάτων του αυτισμού είναι διαφορετικός από παιδί σε παιδί.
Tα συμπτώματα :
α] Κοινωνική επαφή
Τα αυτιστικά παιδιά δεν έχουν ενδιαφέρον για κοινωνική επαφή και δεν μπορούν να αναπτύξουν διαπροσωπικές σχέσεις. Αποφεύγουν την πνευματική επαφή, είναι απόμακρα, αδιάφορα και αρκετές φόρες δείχνουν απομονωμένα.
β] Επικοινωνία
Η δυσκολία στον τομέα της επικοινωνίας αποτελεί την πιο σημαντική ανησυχία των γονέων και το βασικό λόγο παραπομπής σε ειδικούς.
Τα παιδιά παρουσιάζουν σοβαρή καθυστέρηση στον τομέα του λόγου, μπορεί να μην τον έχουν αναπτύξει καθόλου ή όταν υπάρχει να είναι διαταραγμένος, ασυνάρτητος, ακατάληπτος, μηχανικός, και φτωχός με περιορισμένη θεματολογία και λεξιλόγιο επαναληπτικό και ηχολαλικό.
γ] Συμπεριφορά
Στον τομέα συμπεριφοράς έχουν περιορισμένα και ελάχιστα ενδιαφέροντα. Συνήθως παρουσιάζουν επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές όπως το να παίζουν με ένα αντικείμενο, κάνοντας την ίδια κίνηση για πολύ ώρα, εμφανίζουν εμμονές. Υπάρχουν παιδιά που εμφανίζουν έντονες διαταραχές με πλήρη έλλειψη επικοινωνίας και αυτοεξυπηρέτησης για όλη τους τη ζωή και παιδιά με ηπιότερες διαταραχές που εξελίσσονται με καλύτερο τρόπο μέσα από θεραπευτική παρέμβαση.
«Δεν είμαι λιγότερο καλός από εσένα, ούτε λιγότερο έξυπνος. Δεν είμαι παράξενος και φυσικά δεν μου αρέσει η μοναξιά. Είμαι απλά διαφορετικός. Θα με κάνεις παρέα; Θα με αγκαλιάσεις; Θα με αποδεχτείς;»
Αυτά θα μπορούσαν να είναι τα λόγια που αν είχαν τη δυνατότητα θα ψιθύριζαν τα χείλη ενός παιδιού με αυτισμό ή στην ηπιότερη μορφή του ενός παιδιού με σύνδρομο Άσπεργκερ (Asperger). Ενός παιδιού που θέλει να έρθει πιο κοντά σου αλλά δυσκολεύεται όχι επειδή δεν θέλει ή επειδή φοβάται αλλά επειδή είναι διαφορετικό και ζητάει από εσένα να το καταλάβεις, να το σεβαστείς, να του χαμογελάσεις αληθινά, να του ανοίξεις την αγκαλιά σου, να το αποδεχτείς. Αυτό το ξεχωριστό πλάσμα έχει έρθει στη ζωή για να διεκδικήσει σαν ισότιμο μέλος της κοινωνίας μια ζωή γεμάτη όνειρα, ευτυχισμένες στιγμές, ανεμελιά και ό,τι άλλο ποθεί η ψυχή του. Όπως κάθε παιδί.
Κάποιοι γονείς δυσκολεύονται να συμφιλιωθούν με την ίδεα πως το παιδί τους εμφανίζει αυτισμό. Ποιος είναι ο καταλληλότερος τρόπος για να μάθουν να διαχειρίζονται την κατάσταση βοηθώντας το συγχρόνως να γίνει η καλύτερη δυνατή εκδοχή του εαυτού του;
Το ζήτημα της αποδοχής είναι ένα μεγάλο θέμα γιατί πριν το αποδεχτεί το σχολείο θα πρέπει αρχικά να το έχουν αποδεχτεί οι γονείς του. Πώς θα μπορούσε να συμβάλλει η Πολιτεία, ο κοινωνικός περίγυρος και ο καθένας μας ξεχωριστά, στο να διευκολυνθεί η καθημερινότητα ενός παιδιού με αυτισμό;
Κατ´αρχάς η πολιτεία θα πρέπει να αποδεχτεί αυτή την διαφορετικότητα που είναι σχεδόν αόρατη καθότι είναι συμπεριφορική διαφορετικότητα. Να δει το ζήτημα με μεγάλη ευαισθησία. Η έλλειψη οικονομικών κονδυλίων έχει σοβαρό αντίκτυπο στην καθημερινότητα των ευαίσθητων παιδιών αρχής γενομένης από την στήριξή τους στο σχολικό περιβάλλον και κατ’ επέκταση η ελλιπής μέριμνα για συστηματική παρακολούθηση από ειδικούς καθώς και η φτωχή παροχή οικονομικών διευκολύνσεων για τις απαιτούμενες εργοθεραπείες , λογοθεραπείες και άλλες συνεδρίες.
Η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των άλλων παιδιών στο σχολείο για τον αυτισμό είναι σημαντικη όπως και η διευκόλυνση της ζωής των γονέων και των ιδίων των παιδιών. Η εικόνα κάθε είδους διαφορετικότητας είναι ανάγκη να ενσωματωθεί στην καθημερινότητα μας.
Αποδεχόμενοι την διαφορετικότητα αυτών των παιδιών χωρίς σχόλια και επικρίσεις χωρίς στιγματισμό ώστε να γίνει πιο δεκτικός ο κοινωνικός περίγυρος, στο να αγκαλιάσει αυτά τα παιδιά. Στο παρελθόν επικρατούσε η άγνοια και η προκατάληψη. Σήμερα ο αυτισμός δεν είναι πια μυστικό. Οι γονείς μιλούν ανοιχτά. Τα παιδιά μεγαλώνοντας, λένε αλήθειες. Αν κάποιοι ακόμη στέκονται στην άκρη κοιτώντας καχύποπτα και υποτιμητικά είναι γιατί πέρασαν από την άγνοια στην ημιμάθεια, όχι στην γνώση. Κι αυτό είναι το χειρότερο. Αυτό που χρειάζονται όλα τα παιδιά είναι να σεβαστούμε τις ανάγκες τους, να ακούσουμε για τα όνειρά τους.
Ισότητα, σεβασμός, αποδοχή, δικαίωμα, φιλία, αγάπη άνευ όρων.
Μια μητέρα για τον αυτισμό και τον κοινωνικό περίγυρο της θυμάται..
“Φυσικά όλα όσα θυμάμαι έχουν σχέση με την ψυχολογία στην οποία βρισκόμουν εγώ. Τα πρώτα χρόνια της διάγνωσης και έως δώδεκα χρόνια μετά, ήμουν σε βαθιά στενοχώρια και σίγουρα κάποια γεγονότα στον δρόμο με επηρέαζαν βαθιά. Με τον καιρό και μετά από χρόνια ψυχοθεραπείας έπαψα να στενοχωριέμαι με αντιδράσεις που μείωναν τον Γιάννη. Θυμάμαι έναν κύριο που ενοχλήθηκε με το μουρμουρητό του σε ένα σούπερ μάρκετ και μου είπε «καλύτερα να τον κλείσεις κάπου γιατί μας ενοχλεί». Θυμάμαι μια κυρία που της έσπασε το μπαλόνι με ήλιον που κρεμόταν από το καρότσι του παιδιού της. Μου είπε όταν της ζήτησα συγνώμη “εμείς δεν σου φταίμε σε τίποτα όμως αν ο γιος σου είναι αυτιστικός”. Θυμάμαι και άλλα πολλά. Άνθρωποι γεμάτη αγάπη και ζεστασιά με πολύ λίγη προσπάθεια να φτιάχνουν την ημέρα του, με μια κουβέντα.
Για το μόνο πράγμα που μετανιώνω είναι που μέχρι τα δεκαεννέα του χρόνια ήμουν ανένδοτη στη φαρμακευτική αγωγή. Έκανα λάθος. Έπρεπε να του την είχα δώσει στα δεκαέξι, όταν άρχισε τα ψυχωτικά επεισόδια με αυτοτραυματισμούς που κορυφώθηκαν με πολύ ξύλο προς εμένα και κατόπιν στο σχολικό του περιβάλλον. Η αγωγή σε ορισμένες περιπτώσεις είναι απαραίτητη..Και για τον Γιάννη ήταν απαραίτητη για το δικό του καλό πρωτίστως.”
