Κείμενο: Ελίνα-Σοφία Χασίδου
Φωτογραφίες: Σοφία Ανδρεοπούλου
Στις σύγχρονες κι πολιτισμένες κοινωνίες, το διαδίκτυο αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι της ανθρώπινης καθημερινότητας. Άτομα κάθε ηλικίας συνδέονται με κίνητρο την επικοινωνία, την έκφραση, την ενημέρωση αλλά κι την ψυχαγωγία.Ο ψηφιακός κόσμος έχει πλέον γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της πραγματικότητας μας και επιδρά τόσο στον τρόπο σκέψης μας, όσο και στις δράσεις μας. Έτσι οι ειδικοί μιλούν για τον τελευταίο απόγονο του Homo Sapiens Neanderthalensis, τον επονομαζόμενο Homo Digitalis.
Ο άνθρωπος του σήμερα κι τα ψηφιακά του δικαιώματα αποτελούν το κεντρικό πυρήνα ενδιαφέροντος της «Homo Digitalis», της πρώτης κι μοναδικής Μ.Κ.Ο. στην Ελλάδα, που ασχολείται με την υπεράσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων στο διαδίκτυο. Σαν μοντέρνος σούπερ ήρωας, η ομάδα αυτή των έξι νέων, είναι παρούσα για να αγωνιστεί και να διασφαλίσει τα δικαιώματα και τις ελευθερίες στον ψηφιακό κόσμο, όταν αυτά αμφισβητούνται ή κινδυνεύουν από ενέργειες δημοσίων οργάνων, ιδιωτών ή ιδιωτικών οργανισμών. Μια καινοτόμα πρωτοβουλία που η χώρα μας είχε ανάγκη ώστε να συμβαδίσει με τα προηγμένα πρότυπα του δυτικού κόσμου.
Τι αντιπροσωπεύει η “Homo Digitalis”; Με τι ασχολείται η Μ.Κ.Ο;
Η «Homo Digitalis» αποτελεί μια έμπνευση της παρέας. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία έξι νέων νομικών, που αντιμετωπίζουν γενναία τις προκλήσεις του σύγχρονου κόσμου. Μια παρέα καλών φίλων που γνωρίστηκαν στην Νομική Αθηνών κι αποφάσισαν να κάνουν την διαφορά. «Παρατηρώντας τη σημασία που αποκτούν τα ψηφιακά δικαιώματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς κι ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει καμία οργάνωση που να ασχολείται αποκλειστικά με αυτά, αποφασίσαμε να στήσουμε αυτήν την μη κερδοσκοπική οργάνωση με σκοπό να βοηθήσουμε το κοινωνικό σύνολα να μάθει περισσότερα για τα ανθρώπινα αυτά δικαιώματα» επεσήμανε η Ελπίδα Βαμβακά, πρόεδρος της οργάνωσης. «Προτεραιότητες μας είναι η προστασία των δικαιωμάτων, ο σεβασμός της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής, η προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, η ελευθερία έκφρασης και πληροφόρησης, αλλά κι η δικαστική προσφυγή» συμπλήρωσε ο Στέφανος Βιτωράτος.
Τι σημαίνει ο όρος«ψηφιακά δικαιώματα»; Γιατί είναι σημαντικά;
Ουσιαστικά, με την είσοδο στη ψηφιακή εποχή, τα ανθρώπινα δικαιώματα που ήδη ήταν κατοχυρωμένα κι προστατεύονταν από το νόμο, επεκτάθηκαν κι πήραν μια νέα μορφή ώστε να καλύπτουν κι αυτό το φάσμα της ψηφιακής προσωπικότητας. «Πιο συγκεκριμένα, λόγος γίνεται για το νέο πεδίο δράσης του ανθρώπου στη ψηφιακή σφαίρα. Χαρακτηριστικά, οι περισσότεροι είμαστε εξοικειωμένοι με τη νομοθεσία σχετικά με την προστασία των προσωπικών δεδομένων αλλά όχι απαραίτητα κι με αυτή των ψηφιακών δεδομένων, που όμως είναι εξίσου συνδεδεμένη με τον σεβασμό στην ιδιωτική κι κοινωνική ζωή του ανθρώπου» μας ενημέρωσε ο Κωνσταντίνος Κακαβούλης.
Πότε ξεκίνησε η δράση σας; Ποια υπήρξε η αφορμή;
Αξίζει να σημειωθεί, πως στην Ευρώπη, τις Η.Π.Α. αλλά κι την λατινική Αμερική υπάρχουν πολλές αντίστοιχες οργανώσεις που ασχολούνται με τα ψηφιακά δικαιώματα εδώ κι χρόνια, δυστυχώς δεν ισχύει το ίδιο κι για την Ελλάδα. «Η πρωτοβουλία μας ξεκίνησε τον περασμένο Οκτώβριο, όταν συνειδητοποιήσαμε το κενό που υπάρχει στη χώρα μας. Τότε γεννήθηκε κι η ιδέα μας. Μια ιδέα που δουλέψαμε σκληρά κι έτσι ξεκινήσαμε σιγά σιγά να οργανώνουμε την ομάδα κι την ιστοσελίδα μας. Η σελίδα ουσιαστικά ανέβηκε τον Ιούνιο κι αποτέλεσε την αφετηρία για όλες μας τις δραστηριότητες, που αφορούν κυρίως την ενημέρωση του κόσμου για τα ψηφιακά του δικαιώματα» σημείωσε ο Κώστας Πρατικάκης.
Ποιοι είναι οι συνήθεις κίνδυνοι που αντιμετωπίζουμε στο διαδίκτυο; Πως μπορούμε να προστατεύσουμε τον εαυτό μας;
Σχετικά με το διαδίκτυο υπάρχουν πολλές πτυχές προστασίας. Βέβαια, πρέπει πρώτα οι ίδιοι να καταλάβουμε τα όρια της δραστηριότητάς μας. Το ότι έχουμε ελεύθερη κι ανεμπόδιστη πρόσβαση στο διαδίκτυο δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν όρια. «Αφετηρία μας πρέπει να αποτελεί το προσωπικό κομμάτι του καθενός. Από εκεί κι πέρα παρατηρούμε αυξανόμενα φαινόμενα μεγάλων εταιριών, που εκμεταλλεύονται την δραστηριότητά μας στον κυβερνοχώρο για δικούς τους εμπορικούς σκοπούς. Επομένως, γεννήθηκε η ανάγκη να δημιουργηθεί μια δεύτερη διάσταση προστασίας απέναντι σε όσους θέλουν να σφετεριστούν το δικαίωμα στην ελεύθερη έκφραση κι πλοήγηση στο διαδίκτυο» τόνισε ο Κώστας Πρατικάκης. Κάθε φορά που κάποιος συνδέεται στο διαδίκτυο, με την είσοδό του ουσιαστικά ένα κομμάτι του εαυτού του μένει πίσω σαν ηλεκτρονικό αποτύπωμα. Όπως ακριβώς κι στην καθημερινότητά, κανείς δεν μπορεί να επεξεργάζεται τα δεδομένα που παράγουμε, έτσι κι στο διαδίκτυο πρέπει να γνωρίζουμε σε ποιον εκχωρούμε αυτό το δικαίωμα κι σε ποιο βαθμό. «Μεγάλη σημασία έχει επίσης να γνωρίζουμε τον σωστό τρόπο να προστατεύσει τον εαυτό του. Φυσικά κι υπάρχουν συγκεκριμένοι τρόποι να προστατεύσεις την συσκευή σου κι έτσι να διασφαλίσεις τον εαυτό σου λίγο παραπάνω» εξήγησε αναλυτικότερα.
Πως οργανώνεται η δράση σας; Σε ποιο κοινό απευθύνεστε;
Πρωταρχικό πυλώνα σε ένα τοπίο που δεν υπήρχε τίποτα αποτελεί η ευαισθητοποίηση κι η ενημέρωση. «Η δράση μας ξεκίνησε με τη συγγραφή αναρτήσεων για την ενημερωτική μας σελίδα. Στη συνέχεια προσεγγίσαμε αντίστοιχες οργανώσεις στην Ευρώπη που διαθέτουν εμπειρία καθώς κι τεχνογνωσία, ώστε να πάρουμε τις πρώτες κατευθυντήριες γραμμές κι να είμαστε σε θέση να προχωρήσουμε στην ελληνική κοινωνία» δήλωσε η Ελπίδα Βαμβακά. Η «Homo Digitalis» ξεκίνησε ως μια ομάδα νομικών, αλλά στην πορεία εντάχθηκαν στην ομάδα της κι άλλα άτομα από διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους, πετυχαίνοντας έτσι μια ευρύτερη κάλυψη του θέματος. Παράλληλα, ενώ τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια σοβαρή ευρωπαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία πάνω στο συγκεκριμένο θέμα, στον ελλαδικό χώρο παρατηρείται μια σημαντική ολιγωρία του νομοθέτη. «Ως απώτερο στόχο της οργάνωσης έχουμε, όπως φαίνεται κι στη σελίδα μας, την υπεράσπιση υποθέσεων που θα έχουν σοβαρό κοινωνικό αντίκτυπό» συνέχισε.
Πόσο εύκολη είναι η δράση σας στη Ελλάδα του σήμερα; Υπάρχει εμπιστοσύνη από τη πλευρά του κοινού;
Μια Μ.Κ.Ο. στην Ελλάδα του σήμερα έχει να αντιμετωπίσει προβλήματα με το γραφειοκρατικό βραχίονα, που αφορούν το στήσιμο μιας εταιρίας, κι ενώ η διαδικασία είναι απλή δεν είναι απαραίτητα κι σύντομη. «Αφού οργανωθήκαμε, ξεκινήσαμε αμέσως να προωθούμε τις δράσεις μας. Ήδη από τα τέλη του Ιουνίου υπήρχε μια πολύ μεγάλη ανταπόκριση τόσο από μεμονωμένα άτομα, από απλούς δηλαδή πολίτες που ενδιαφέρονταν να μάθουν με τι ασχολούμαστε, όσο κι από οργανώσεις, από σχολεία κι από εταιρίες. Τα αποτελέσματα προς το παρόν είναι εξαιρετικά θετικά» δήλωσε ο Στέφανος Βιτωράτος. Φυσικά, μια τόσο καινοτόμα πρωτοβουλία έχει ανάγκη από περισσότερα μέλη ώστε να αποκτήσει μια διεπιστημονική ταυτότητα. «Πολύ θετικά αξιολογούμε το ότι ήδη έχουμε ξεκινήσει συνεργασίες με νέους ανθρώπους που δραστηριοποιούνται γύρω από το αντικείμενο κι εξειδικεύονται σε βάθος πάνω στο κομμάτι των ψηφιακών δικαιωμάτων. Βέβαια μας έχουν προσεγγίσει κι άνθρωποι όλων των ηλικιών, όπως φοιτητές αλλά κι καταξιωμένοι επαγγελματίες του χώρου. Ωστόσο, θεωρώ πως είναι ένα ζήτημα που αγγίζει τον καθένα, είτε προσωπικά, είτε ως γονιό, είτε ως εκπαιδευτικό» υπογράμμισε.
Ποιοι είναι οι επόμενοι στόχοι σας; Πως οραματίζεστε το μέλλον;
Φυσικά ένα τέτοιο σύγχρονο εγχείρημα κοιτάει στο μέλλον εστιάζοντας στα πεδία. «Στόχος μας είναι να ευαισθητοποιήσουμε την ευαίσθητη αυτή κοινωνική ομάδα κι να βοηθήσουμε τους μικρούς μας φίλους, αλλά κι τους εκπαιδευτικούς γύρω από αυτό το θέμα. Ονειρευόμαστε να οργανώσουμε μια πετυχημένη ημερίδα. Βασικός μας στόχος είναι να δείξουμε σε όσο το δυνατόν περισσότερο κόσμο ότι η προστασία των ψηφιακών μας δικαιωμάτων είναι ένα θέμα που αφορά όλους όσους χρησιμοποιούν το διαδίκτυο. Όλοι οι άνθρωποι που δραστηριοποιούνται σε αυτό το πεδίο έχουν δικαιώματα, που αν δεν είναι σε θέση να διεκδικήσουν κι να ασκήσουν ελευθέρα, τότε είναι κενά περιεχομένου» τόνισε ο Κωνσταντίνος Κακαβούλης.
Συνοψίζοντας, το διαδίκτυο αποτελεί μια επαναστατική δύναμη που διαμορφώνει την κοινωνία μας στο σύνολό της, αλλά και την ανθρώπινη ύπαρξη αυτή καθαυτή, καθώς γεννά μια νέα, ψηφιακή αναπαράσταση του εαυτού μας. Ένα ψηφιακό “εγώ”, το οποίο δεν είναι απαραίτητα ταυτόσημο με τον πραγματικό μας εαυτό, αλλά σε κάθε περίπτωση απολαμβάνει τις ίδιες ελευθερίες και τα ίδια δικαιώματα.
INFO:
