Κείμενο & Φωτογραφία : Έλλη Παπαστεργίου

Ισπανία… μία χώρα τόσα συναισθήματα! Όταν σκέφτομαι την Ισπανία πάντα τη σκέφτομαι με χαμόγελο γιατί αυτή η χώρα είναι ένα πολύχρωμο μωσαϊκό με τόσες διαφορετικές αποχρώσεις. Όλοι οι λαοί που πέρασαν από εκεί άφησαν το αποτύπωμα τους στην ισπανική κουλτούρα, αλλά αυτός ο πλουραλισμός είναι που την κάνει μοναδική.

Δεν θα μπορούσε να ισχύει κάτι διαφορετικό και για τη λογοτεχνική κληρονομιά αυτής της χώρας. Πατρίδα του πατέρα της σύγχρονης δυτικής μυθιστοριογραφίας Miguel de Cervantes, oι Ισπανοί έχουν να παραδώσουν στο πάνθεον της λογοτεχνίας ανυπέρβλητα ονόματα.

“Los libros son espejos: sólo se ve en ellos lo que uno ya lleva dentro”*

Carlos Ruiz Zafón

Διαβάζουμε 5 βιβλία Ισπανών συγγραφέων

Ο λαβύρινθος των πνευμάτων (2 τόμοι) – Carlos Ruiz Zafón, Εκδόσεις Ψυχογιός

Στη Βαρκελώνη, στα τέλη της δεκαετίας του ’50, ο Ντανιέλ Σεμπέρε δεν είναι πια εκείνο το αγόρι που η ζωή του θα άλλαζε μέσα στους διαδρόμους του Κοιμητηρίου των Λησμονημένων Βιβλίων. Το μυστήριο του θανάτου της μητέρας του, της Ισαβέλας, έχει ανοίξει στην ψυχή του μιαν άβυσσο, από την οποία προσπαθούν να τον σώσουν η σύζυγός του Μπέα και ο πιστός του φίλος, ο Φερμίν. Και πάνω που ο Ντανιέλ πιστεύει πως απέχει μόλις ένα βήμα από τη λύση του αινίγματος, μια συνωμοσία με ρίζες πολύ πιο βαθιές και σκοτεινές απ’ ό,τι θα μπορούσε ποτέ να φανταστεί απλώνει τα δίχτυα της ξεκινώντας από τη ρίζα του Καθεστώτος. Τότε ακριβώς εμφανίζεται η ΑλίθιαΓκρις, ένα πλάσμα γεννημένο απ’ τις σκιές του πολέμου, για να τους οδηγήσει στην καρδιά του σκότους, αποκαλύπτοντας τη σκοτεινή ιστορία της οικογένειας… αν και με τρομερό τίμημα.

“Ο λαβύρινθος των πνευμάτων” είναι ένα συναρπαστικό αφήγημα γεμάτο πάθη, συνωμοσίες και περιπέτειες. Μέσα από τις σελίδες του οδηγούμαστε στο μεγάλο φινάλε της σάγκας που ξεκίνησε με τη ‘Σκιά του ανέμου’ και που εδώ εξελίσσεται σε όλη της την ένταση και το βάθος, ενώ συγχρόνως αποτελεί μέγιστο ύμνο στον κόσμο των βιβλίων, στην τέχνη τού να αφηγείται κανείς ιστορίες και στον μαγικό δεσμό ανάμεσα στη λογοτεχνία και τη ζωή.

Καλοί άνθρωποι σε σκοτεινούς καιρούς – ArturoPérez-Reverta, Εκδόσεις Πατάκη

Στα τέλη του 18ου αιώνα, όταν δύο μέλη της Βασιλικής Ισπανικής Ακαδημίας, ο βιβλιοθηκάριος δον ΕρμόχενεςΜολίνα και ο ναύαρχος δον Πέδρο Θάρατε, επιφορτίστηκαν από τους συναδέλφους τους να ταξιδέψουν στο Παρίσι για να αποκτήσουν με τρόπο σχεδόν μυστικό τους 28 τόμους της Encyclopedie του Ντ’ Αλαμπέρ και του Ντιντερό, που στην Ισπανία ήταν απαγορευμένη, κανείς δεν μπορούσε να υποπτευθεί ότι οι δύο ακαδημαϊκοί θα αντιμετώπιζαν μια επικίνδυνη αλληλουχία μηχανορραφιών στο ταξίδι που θα τους οδηγούσε, μέσα από δρόμους γεμάτους ληστές και άβολες λοκάντες και πανδοχεία, από την πεφωτισμένη Μαδρίτη του Καρόλου Γ’ στο Παρίσι των καφέ, των σαλονιών, των φιλοσοφικών κύκλων και των πολιτικών αναταραχών τις παραμονές της Γαλλικής Επανάστασης.

Βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα και χαρακτήρες, τεκμηριωμένο με μεγάλη σχολαστικότητα, συγκινητικό και σαγηνευτικό σε κάθε του σελίδα, το “Καλοί άνθρωποι σε σκοτεινούς καιρούς” αφηγείται την ηρωική περιπέτεια εκείνων που, με οδηγό τους τα φώτα της Λογικής, θέλησαν ν’ αλλάξουν τον κόσμο με τα βιβλία, τότε που το μέλλον έσπρωχνε τις παλιές ιδέες στο περιθώριο και ο φόβος της ελευθερίας έκανε εδραιωμένους θρόνους και κόσμους να παραπαίουν.

Τα ανατρεπτικά βιβλία – Pablo Gutierez, Εκδόσεις Καστανιώτης

Λίγες ώρες μετά τον θάνατο του συζύγου της, ένα κιβώτιο με βιβλία φθάνει στο σπίτι της Ρέμε κατά λάθος. Εκείνη, αντί να τα επιστρέψει, βγάζει ένα στην τύχη και αρχίζει να το διαβάζει. Από εκείνη τη στιγμή κάτι παράξενο συμβαίνει: η Ρέμε κλείνεται στο σπίτι της και τα καταβροχθίζει όλα με μια δονκιχωτική απόλαυση. Νιώθει ότι τα βιβλία περιγράφουν την ίδια τη ζωή της, μια ιστορία επιβίωσης, συγκρατημένης σεξουαλικότητας και πολλών απογοητεύσεων. Όταν πλέον βγαίνει από την απομόνωσή της, όλα της φαίνονται διαφορετικά και μισητά στη συνοικία ενός προαστίου όπου ζει, έχοντας ουσιαστικά χαραμίσει την ύπαρξή της. Ωστόσο, γοητευμένη από τα κείμενα που έχει μόλις ανακαλύψει, η Ρέμε αρχίζει να βλέπει τον κόσμο μέσα από τα αναγνώσματά της και σταδιακά της αποκαλύπτεται μια εξέγερση ισχυρή και συμβολική, ένα είδος ανυποταγής ικανό να ξεπεράσει τα όρια της μυθοπλασίας και να εισχωρήσει στην πραγματικότητα: η συνοικία σύντομα θα μετατραπεί σ’ ένα νέο πεδίο μάχης, χωρίς ανεμόμυλους ούτε μαγεμένα πανδοχεία. Κοινωνική κριτική και σάτιρα συνδυάζονται με ευαισθησία σε αυτό το εκλεπτυσμένο μυθιστόρημα. Ο Πάμπλο Γκουτιέρεθ έγραψε έναν ύμνο στη θεραπευτική δύναμη της λογοτεχνίας.

Στην άκρη του γκρεμού – Rafael Chirbes, Εκδόσεις Κέδρος

Ο Εστέμπαν αναγκάζεται να κλείσει το ξυλουργείο του στη μικρή ισπανική πόλη Όλμπα, αφήνοντας στο δρόμο τους υπαλλήλους του. Οι τύψεις τον αναγκάζουν να αναζητήσει τα αίτια που τον οδήγησαν σ’ αυτή την επιλογή και να διερευνήσει τον διττό ρόλο του ως θύτη και θύματος. Κοιτάζοντας το είδωλό του στον καθρέφτη -έναν άνθρωπο χωρίς ιδιαίτερα χαρίσματα-, ανακαλύπτει μια εικόνα φτιαγμένη από γκρεμισμένα όνειρα και χαμένα ιδανικά. Γύρω από τον Εστέμπαν ξεδιπλώνεται ένας θίασος εξιλαστήριων θυμάτων, άπληστων απατεώνων και ανελέητων κυνηγών του εύκολου κέρδους.

Την ίδια ώρα ο Αχμέτ, μετανάστης από το Μαρόκο, ανακαλύπτει δύο πτώματα στις όχθες του βάλτου της Όλμπα. Ίσως στο βάλτο να υπάρχουν περισσότερα πτώματα, αλλά ο Αχμέτ, τρομοκρατημένος στη σκέψη ότι θα μπορούσε να κατηγορηθεί για τους φόνους, το βάζει στα πόδια. Ο βάλτος, που σταδιακά αποκτά αυξανόμενο συμβολικό βάρος, είναι συγχρόνως μια άβυσσος που καταπίνει τις αποδείξεις των εγκλημάτων και ξεπλένει τις διεφθαρμένες συνειδήσεις…

Το βιβλίο του Ραφαέλ Τσίρμπες περιγράφει μια κοινωνία που έχει περιέλθει σε αποσύνθεση, όπως και ολόκληρη η χώρα που βιώνει σκληρή κρίση και έχει καταληφθεί από πανικό.

Το καλύτερο ισπανικό μυθιστόρημα των τελευταίων είκοσι πέντε χρόνων σύμφωνα με σχετική ψηφοφορία της εφημερίδας El Mundo.

Η λέσχη των ανομολόγητων πόθων – Álberto Torres Blandina, Εκδόσεις Opera

Ο Σαλβαδόρ Φουενσάντα, λίγο πριν από τη σύνταξη, συνεχίζει να καθαρίζει τους διαδρόμους του αεροδρομίου τής Μαδρίτης και να αφηγείται ιστορίες σε ανυποψίαστους ταξιδιώτες που περιμένουν την πτήση τους, καθώς και στην καλή του φίλη, Χουάνα, που δουλεύει στην καντίνα. Πολλές από τις ιστορίες του είναι πραγματικά απίστευτες, αλλά, όπως συνηθίζει να λέει, η πραγματικότητα είναι ακόμα πιο απίστευτη και αρχίζει συχνά μ’ ένα ψέμα… όπως εκείνη η γυναίκα που έπεσε στην αγκαλιά του νομίζοντας πως είχε ξαναβρεί κάποιον παλιό της εραστή, κι όταν κατάλαβε πως είχε κάνει λάθος, αποφάσισε να ολοκληρώσει μαζί του την παλιά της ιστορία… ή εκείνη η περίεργη “Λέσχη των Ανομολόγητων Πόθων”, που αναλάμβανε να σχεδιάσει τη ζωή
στα μέτρα του “πελάτη”, προσφέροντάς του εξ ολοκλήρου έναν άνθρωπο… ή η περίπτωση του άνδρα που επινόησε μια νέα γλώσσα απ’ την οποία αφαίρεσε κάθε αρνητική έννοια… ή η ιστορία της ζωής του ίδιου του Σαλβαδόρ που, τελικά, μπορεί και να μην έχει καμία σχέση με όσα αρχικά πιστεύει ο αναγνώστης…

*«Τα βιβλία είναι καθρέφτες. Βλέπεις μέσα τους μόνο αυτά που ήδη έχεις μέσα σου.»