Περίπου 500 δισ. πλαστικά μπουκάλια νερού χρησιμοποιούνται κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο, ενώ μόνο στις ΗΠΑ 35 δισ. είναι εκείνα που καταλήγουν – στην καλύτερη των περιπτώσεων – στον κάδο απορριμμάτων και μόλις το 12% εξ αυτών ανακυκλώνεται. Μπορεί να παραμένει άγνωστος ο ακριβής αριθμός εκείνων που φτάνουν στον ωκεανό, ωστόσο σύμφωνα με παλαιότερη έρευνα υπολογίζεται ότι περισσότερα από 250 δισ. δεν έχουν ανακυκλωθεί και εκτιμάται ότι περίπου 8-9 εκατ. τόνοι πλαστικού απορρίπτονται στη θάλασσα κάθε χρόνο, ποσότητα που ισοδυναμεί με απορριμματοφόρο που αδειάζει το φορτίο του κάθε λεπτό. Όλα αυτά τη στιγμή που σύμφωνα με τον ΟΗΕ τα πλαστικά απόβλητα χρειάζονται από 20 έως 500 χρόνια για να αποσυντεθούν, και ακόμη και τότε, δεν εξαφανίζονται ποτέ καθώς αφήνουν πίσω τους σωματίδια, τα γνωστά πλέον μικροπλαστικά και νανοπλαστικά, που εξακολουθούν να επιβαρύνουν το περιβάλλον, αλλά και τον άνθρωπο, αφού ανιχνεύονται από τον οργανισμό ως τα σύννεφα!
Σε μία προσπάθεια να περιοριστεί η χρήση πλαστικών μπουκαλιών πολλοί είναι εκείνοι που στράφηκαν στα επαναχρησιμοποιούμενα φιλικά προς το περιβάλλον μπουκάλια, παγούρια, θερμός.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με έρευνα του CivicScience το 60% των ενηλίκων στις ΗΠΑ έχουν υιοθετήσει επαναχρησιμοποιούμενα μπουκάλια νερού, ποσοστό που αναλογεί σε περίπου 155 εκατ. καταναλωτές. Παρ’όλα αυτά, περισσότεροι από 103 εκατ. ενήλικες δεν έχουν ακόμη κάνει το… βιώσιμο βήμα.
Όσο για την παγκόσμια αγορά αποτιμήθηκε σε 8,64 δισ. δολάρια το 2021 και «σκαρφάλωσε» στα 8,92 δισ. δολάρια το 2022, αύξηση που αποδίδεται στην ευαισθητοποίηση του καταναλωτικού κοινού για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τα πλαστικά μπουκάλια μιας χρήσης.
Ωστόσο, παρά το «πράσινο» όφελος, η χρήση τους εγκυμονεί κινδύνους αν δεν καθαριστούν σωστά. Σύμφωνα με παλαιότερη μελέτη από το Waterfilterguru τα επαναχρησιμοποιούμενα μπουκάλια νερού περιέχουν κατά μέσο όρο 20,8 εκατομμύρια μονάδες που σχηματίζουν αποικίες βακτηρίων (CFUs), τα οποία εκτιμάται πως είναι 40.000 φορές περισσότερα από τα μικρόβια σε ένα κάθισμα τουαλέτας.
Από την ίδια έρευνα προκύπτει ότι περιέχουν διπλάσια μικρόβια από εκείνα που ανιχνεύονται στο νεροχύτη της κουζίνας, τέσσερις φορές περισσότερα από ότι στο ποντίκι του υπολογιστή και 14 φορές περισσότερα από ότι στο σκεύος για νερό που προορίζεται για κατοικίδιο.
Μπορεί, λοιπόν, να μη ρυπαίνει, χάρη σε αυτό να εξοικονομούμε χρήματα και να μας θυμίζει να πίνουμε το τόσο απαραίτητο νερό κατά τη διάρκεια της ημέρας, αλλά παράλληλα απαιτεί σχολαστικό πλύσιμο.
Γενικοί ιατροί που μίλησαν στον βρετανικό Ιndependent τόνισαν ότι οτιδήποτε είναι επαναχρησιμοποιούμενο μπορεί να είναι συγκεντρώσει βρωμιά, σκόνη και επομένως βακτήρια, με τα μπουκάλια νερού να αποδεικνύονται… ιδανικά για την ανάπτυξη βακτηρίων. Όταν αυτά, δε, φέρουν βιδωτά καπάκια, ή αναδιπλούμενα καλαμάκια, τότε δεν αποκλείεται να αναπτυχθεί μούχλα.
Το εντυπωσιακό στοιχείο που αποκάλυψε η έρευνα του Waterfilterguru είναι το επικίνδυνα μικρό ποσοστό των Αμερικανών που πλένουν τα μπουκάλια τους καθημερινά, καθώς από τους ερωτηθέντες το 13% παραδέχθηκε ότι τα καθαρίζει μόνο μερικές φορές το μήνα!
Οι ειδικοί, ωστόσο, επισημαίνουν ότι είναι απαραίτητο να πλένονται καθημερινά και να απολυμαίνονται εβδομαδιαίως.
Μία ακόμα έρευνα, αυτή τη φορά από τη Διεθνή Ένωση για την Προστασία των Τροφίμων, εστίασε στον τύπο, την «ηλικία» του δοχείου, καθώς και στον τύπο ροφήματος που τοποθετείται σε αυτό (νερό, ενεργειακά ποτά), αλλά και τη συχνότητα χρήσης του, ενώ στο δεύτερο σκέλος της μελετήθηκε η συχνότητα και η μέθοδος καθαρισμού του.
Ο επικεφαλής της μελέτης, Καρλ Μπένκε, αναπληρωτής καθηγητής στο τμήμα Διοίκησης Φιλοξενίας και Τουρισμού στο Πανεπιστήμιο Περντού, εξήγησε ότι δεν αρκεί μόνο να ξεπλένεται το παγούρι, καθώς ακόμα και με το άγγιγμα των χεριών μπορούν να μεταφερθούν βακτήρια που ενδέχεται να πλήξουν το ανοσοποιητικό σύστημα ασθενέστερων οργανισμών.
Σύμφωνα με την έρευνα μπουκάλια που περιείχαν ροφήματα όπως καφές, τσάι ή αναψυκτικά είχαν μεγαλύτερο μικροβιακό φορτίο συγκριτικά με εκείνα με μόνο νερό. Αυτό αποδίδεται στο ότι ο καφές και τα υπόλοιπα ροφήματα αφήνουν υπολείμματα που είναι δύσκολο να αφαιρεθούν και τα αναψυκτικά περιέχουν ζάχαρη, η οποία δε μπορεί να απομακρυνθεί μόνο με ένα ξέπλυμα.
Από τη μελέτη, πάντως, προέκυψε ότι περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες (51,11%) μοιράζονται το μπουκάλι τους με άλλους με κίνδυνο διασταυρούμενης μόλυνσης, τη στιγμή που στην ανθρώπινη στοματική κοιλότητα εντοπίζονται περίπου 700 είδη βακτηρίων, τα οποία μπορούν να παραμείνουν στο εσωτερικό του μπουκαλιού και να μεταφερθούν.
Οδηγίες για σωστό καθαρισμό
Ποια είναι η καταλληλότερη μέθοδος για ένα πραγματικά καθαρό παγούρι; Οι ειδικοί συστήνουν το πλύσιμο με ζεστό νερό και σαπούνι έπειτα από κάθε χρήση. Όταν δε, εντοπίζονται επίμονοι λεκέδες ή οσμές, προτείνεται η χρήση μείγματος από ζεστό νερό και μαγειρική σόδα, το οποίο θα τοποθετείται στο εσωτερικό του και θα παραμείνει για αρκετή ώρα. Στη συνέχεια με τη βοήθεια βούρτσας μπορούν να απομακρυνθούν τα στίγματα.
Επιπλέον, προτείνουν να αποφεύγεται η χρήση χλωρίνης, καθώς μπορεί να προκαλέσει φθορά στην επένδυση του θερμός. Τονίζουν ότι μετά το πλύσιμο, πρέπει να παραμένει ανοιχτό, ανάποδα και χωρίς καπάκι, ώστε να στεγνώσει φυσικά και να μη συσσωρευθεί υγρασία στο εσωτερικό του. Ο Μπένκε αποτρέπει τους καταναλωτές να μοιράζονται το παγούρι τους με άλλους ανθρώπους ώστε να μην μεταφέρονται βακτήρια.
Μπορούν να τοποθετηθούν στο πλυντήριο πιάτων; Ενδέχεται το υλικό από το οποίο έχουν κατασκευαστεί να το επιτρέπει, αλλά οι ειδικοί εκτιμούν ότι τα απορρυπαντικά που χρησιμοποιούνται μπορεί να είναι πολύ ισχυρά από το κοινό καθαριστικό πιάτων και είναι πιθανό να τα φθείρουν. Παράλληλα, το πλύσιμο στο χέρι μπορεί να είναι πιο σχολαστικό, ιδίως για τα επιμέρους τμήματά του όπως καπάκια και καλαμάκια, για τα οποία καλό είναι να χρησιμοποιείται ειδική βούρτσα. Σε περίπτωση που το μπουκάλι χρειάζεται βαθύτερο καθαρισμό, τότε μπορεί να παραμείνει μία νύχτα με διάλυμα από ξύδι και νερό, να πλυθεί και να στεγνώσει εντελώς πριν τη χρήση του. Καλό είναι να μην τοποθετείται σε χώρους όπου μπορεί να αναπτυχθούν μικρόβια, όπως σακίδια που χρησιμοποιούνται για το γυμναστήριο ή κοινόχρηστα ντουλάπια γυμναστηρίου, ενώ συστήνεται να μην παραμένουν κάτω από τις ακτίνες του ήλιου, ή στο εσωτερικό αυτοκινήτου για μεγάλο χρονικό διάστημα καθώς η θερμότητα μπορεί να ευνοήσει την παρουσία μικροοργανισμών.
Photo: Unsplash/ Bluewater Sweden
