Είστε χάχας; Aχμάκς; Τουρτούρα; Πλιούμπου; Πάσχετε από άλλες ήπιες μορφές σιουρδαμάρας;ΜΗ ΔΗΛΩΝΕΤΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ!Μούγκι για όσνους έχν τρανόν’πέρπιρα
(από την ανακοίνωση των SourdGames του1999)
Το 1994 οι Πρόσκοποι της Τ.Ε Κοζάνης υιοθετώντας τον στόχο της Εφορείας 2, Περιοχής Μακεδονίας- Θράκης «Προσκοπισμός όχι μόνο για Προσκόπους» οργάνωσαν μια μεγάλη δράση στα πλαίσια της Αποκριάς, στην οποία σκοπός ήταν η συμμετοχή παιδιών που δεν ήταν Πρόσκοποι! Ο τίτλος; «Επιζαντώ τι παίζουμε κι τώρα». Η επιτυχία της πρώτης διοργάνωσης ήταν μεγάλη αφού συμμετείχαν περίπου 160 παιδιά χωρισμένα σε ομάδες των 15-20 ατόμων από όλους τους φανούς της πόλης και συλλόγους! Ημέρα διεξαγωγής του παιχνιδιού ήταν η Κυριακή της Μεγάλης Αποκριάς, 6 Μαρτίου 1994, ενώ το παιχνίδι παιζόταν στις γειτονιές των Φανών!
Το Σώμα Ελληνίδων Οδηγών την ίδια χρονιά ανταποκρίνεται στο κάλεσμα του Φανού “Λάκο τ’ Μάγκαν” να πλαισιώσει με την παρουσία του τον παιδικό φανό. Το ΣΕΟ με στόχο την ενεργή συμμετοχή όλων των παιδιών του Φανού οργανώνει ένα μεγάλο παιχνίδι με 6 σταθμούς μέσα από τους οποίους τα παιδιά μαθαίνουν για την Αποκριά του χθες και του σήμερα.
Με πρωτοβουλία του τότε Αντιδημάρχου Χρήστου Σίμηνα και λόγω της μεγάλης επιτυχίας που είχαν τα παιχνίδια, το 1994 καλούνται οι Προσκόποι, οι Οδηγοί και το Συμβούλιο Νεολαίας να οργανώσουν ένα περίπου ίδιο παιχνίδι!
Τα παιχνίδια θα παίζονταν στην κεντρική πλατεία Κοζάνης και τους γύρω πεζόδρομους και θα συμμετείχαν παιδιά ηλικίας 11 έως 18 χρονών.
Το όνομα του μεγάλου παιχνιδιού; SOURDGAMES!
Και εγένετο! 53 ομάδες, 700 παίκτες και 150 κριτές!
Αγώνες για γερά νεύρα, με χιλιάδες αθλητές να ρίχνονται στον στίβο της ευγενής άμιλλας για να αναδειχθούν τα πιο γερά σιουρδουντάμαρα! Σκληρός ο ανταγωνισμός σε κάθε σταθμό που αντιμετωπίζεται όμως με την συνεργασία των μελών της κάθε ομάδας!
Νιάτα, ζωντάνια, τρεχάλα, φωνές, γέλια με έντονη την σφραγίδα της τοπικής παράδοσης!
Αυτή είναι η ιστορία των SOURD GAMES που καθιερώθηκαν και συνεχίζονται μέχρι σήμερα!
Τα παιδιά, οι πρωταγωνιστές συνεχίζουν να συμμετέχουν με πάθος σε αυτή τη γιορτή χαράς, ξεγνοιασιάςκαι ευρηματικότητας!
Στο πνεύμα των ημερών με το ιδιότυπο κυνήγι θησαυρού, η νεολαία της Κοζάνης δημιουργεί μια ατμόσφαιρα εκρηκτικού κεφιού στο κέντρο της πόλης και τους παράδρομους το πρωί της Παρασκευής!
“Χιλιάδες παιδιά έχουν περάσει από τα παραδοσιακά παιχνίδια που κάθε χρόνο εναλλάσσονται και δημιουργούνται νέα, συνδυάζοντας το χθες με το σήμερα” αναφέρει ο Κώστας Καραματσούκας, μπροστάρης χρόνια τώρα, από την πλευρά των Προσκόπων που έχουν και τον κύριο ρόλο στην διοργάνωση!
Τα SourdGames ξεκινούν στις 11 το πρωί αφού πρώτα οι παίχτες των ομάδων δώσουν τον καθιερωμένο όρκο στον Μαμάτσιο, για να ξεχυθούν έπειτα στα σημεία όπου είναι εγκαταστημένα τα παιχνίδια και να «ριχτούν» στον στίβο!
Είναι μεγάλη η τιμή για εκείνον που θα φέρει τον τίτλο του “Σούρδου” όπως χαρακτηρίζονται οι Κοζανίτες (που για όσους δεν γνωρίζουν σημαίνει έξυπνος και πανούργος). Όλα τα ονόματα που χρησιμοποιούν οι ομάδες δίνουν το δικό τους χαρακτηριστικό γνώρισμα και προσδιορισμό στη λέξη “Σούρδος”.
Τα Sourd games, η αποθέωση της σιουρδαμάρας, προετοιμάζει ντόπιους και επισκέπτες για την μεγάλη γιορτή της Κοζανίτικης Αποκριάς την Κυριακή!
Ο όρκος που δίνουν μπροστά στον «Μαμάτσειο» είναι ιερός και προϋπόθεση για τον αγώνα, παρουσία πάντα της Ματίνα Τσικριτζή Μόμτσιου, εμπνεύστρια και συγγραφέα του, που τον παραδίδει κάθε χρόνο στις νέες γενιές που μυούνται με τρόπο μαγικό στην Κοζανίτικη αποκριά.
Ο όρκος των SOURDGAMERS
Όρκο στο Μαμάτσιο
δίνω να παλέψω
Και να μην κιοτέψω
ούτε να χεστώ
Μπάρες και αγγούρια
μόνος να πηδήξω
Τσάκνα να λυγίσω
Ντβάρια θα ριχτώ
Κι αν στον πάτο τύχει
Πόντο να μην πιάσω
Ντιπ δε θα το μάσω
Σπίτι να κλειστώ
Ως γενναίος σιούρδος
Θα ζητωκραυγάσω
Και για να ξεσκάσω
Ένα νες θα πιώ
Κι αν τον όρκο τούτο
Τύχει να προδώσω
Στη ζωή μη σώσω
Τον Ρουβά να δω
ι
Μια γεύση από την “Αξιολόγηση του Λεξιλογικού πλούτου των Υποψηφίων” του 2000
Τι σημαίνουν οι παρακάτω λέξεις / εκφράσεις;
Ιά, γκαϊλές
Α)Σκασίλα μας! Χεστήκαμε
Β) Οϊ!καλά τα λές ρα!
Γκλίστρα τα Αγιάννας
Α) Λάσπώδες έδαφος με μεγάλη περιεκτικότητα της τοξικής ουσίας Agianna
Β)Hμεγαλύτερη χιονοδρομική πίστα της Κοζάνης
Αναγκαίου
Α) Άκρως απαραίτητο
Β) Τουαλέτ στην αυλή παλιάς Κοζανίτικης βίλας
Ιάτουσιά
Α) Φαρμακευτική ουσία (ΙΤ2CI4)
Β) Nάτος! Ιδού!
Κασμιρτζίδης
Α) Αυτός που εμπορεύεται υφάσματα από κασμίρι
Β) Πλακατζής ή επικριτής κοινωνικών απρεπειών
Τζάλιας
Α) Κρυμμένος Ηλίας που ξαφνικά εμφανίζεταο και τρομάζει τους άλλους (Τζά! + Λιάς)
Β) Ατημέλητος άνθρωπος, ξεντράχλιαβος
Μουτσιαλνώ
Α) Μασώ την τροφή μου, την πολτοποιώ
Β) Φιλώ θορυβωδώς (ηχομιμητική λέξη από το ματς μουτς)
Φανοί
Α) Εορταστικές πυρές όπου κορυφώνεται η σιουρδαμάρα των Κοζανιτών
Β) Τα πίσω φανάρια του μοντέλου Diablo της Ferrari
Τσιουτσιουργιάζου
Α)Τρώγω κρέας (παράγωγο της λέξης των νηπίων, τσιτσί= κρέας)
Β) Ριγώ, ανατριχιάζω από το κρύο
Φτίκαρς
Α) Αυτός που φτύνει τα κάρα
Β) Αυτός που έχει μεγάλα αυτιά
Τσακστάρου
Α) Αυτή που τρώει σπόρια στο σινεμά (από το τσακ-τσακ)
Β) Φιλάρεσκη και σκερτσόζα γκόμενα
Μπαμπλιάτσκα
Α) Όνομα γνωστού top model από τη Ρωσία, η Tanya Babliatska
Β)Σκαθάρι
Γλωσσάρι
Σουντώ =ορμώ
Πέρπιρας= πεταλούδα, τρέλα, σιουρδαμάρα
Παίρνου παραμάζουμα = παρασέρνω, νικώ
Αμπόχνου = σπρώχνω, απαλλάσσομαι από κάποιον
Τηρώ= κοιτάζω
Αλαφρά γιουρτή= χαζός, αλαφρός
Τσιγκαλίδ’ = στολίδι
Μπάκακας, =βάτραχος
Ουπανουθώ σα= πάνω σας
Ούρδα = βλάκας χαζοχαρούμενος
Κινώ = ξεκινώ
Στα μουτκα= στα κρυφά
Τσακώνου = πιάνω
Παλαμίζουμι = πασαλέιβομαι
Φιλουρίδια = σερπαντίνες
Σαν βγεις στον πηγεμό για την Πλατεία
Να εύχεσαι να ‘ναι μακρύς ο δρόμος σου
Γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος κιχιά»
Που έλεγε και ένας παλιός Κοζανίτης ποιητής
Ευχαριστούμε τον Κώστα Καραματσούκα για την πολύτιμη βοήθεια του και τον ΟΑΠΝ για το φωτογραφικό υλικό