Τέμπη. Ώρα μηδέν. Λίγο πριν την παράδοση από τον Αυτοκινητόδρομο Αιγαίου της κατασκευής του τμήματος Μαλιακού – Κλειδί του αυτοκινητοδρόμου Αθήνας – Θεσσαλονίκης.
Με το τμήμα αυτό του ΠΑΘΕ, στο οποίο περιλαμβάνεται και η μεγαλύτερη οδική σήραγγα των Βαλκανίων, μήκους 6 χλμ. ολοκληρώνεται επιτέλους ο αυτοκινητόδρομος Αθήνας – Θεσσαλονίκης, μήκους περίπου 550 χλμ. ένα έργο που ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του ΄70 και παρέμεινε ανολοκλήρωτο επί δεκαετίες.
Ο Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου κυριολεκτικά αλλάζει το χάρτη της χώρας κάνοντας το ταξίδι πολύ πιο άνετο και φυσικά πολύ πιο ασφαλές. Συνεργεία «τρυπούν» τον Όλυμπο και τον Κίσαβο και παρακάμπτουν την κοιλάδα των Τεμπών. Σκληρή δουλειά, μέσα σε αντίξοες καιρικές συνθήκες. Μια υπόθεση αντρική, όπως θα έλεγαν οι περισσότεροι.
Μέσα εκεί όμως… σε αυτόν τον ανδροκρατούμενο χώρο, ανακαλύψαμε «άρωμα γυναίκας». Συναντήσαμε την Εριφύλη Παυλίδου, με καταγωγή από την Κοζάνη να εργάζεται στα συνεργεία ολοκλήρωσης του νέου αυτοκινητόδρομου. Είναι 46 ετών και η μοναδική εν ενεργεία γυναίκα στην Ελλάδα, που εργάζεται στα «πληρώματα» των αυτοκινητοδρόμων «νέας γενιάς».
Μια περίπτωση γυναίκας που της αρέσει η τακτική του «ξεβολέματος» και που κάνει πράξεις πέρα από το ασφαλές και το σύνηθες.
Τι πιστεύεις για τις γυναίκες στην Ελλάδα ως αναφορά τον εργασιακό χώρο;
Πιστεύω ότι η θέση της γυναίκας στον εργασιακό χώρο στην Ελλάδα, είναι μια δύσκολη υπόθεση. Οι γυναίκες αντιμετωπίζουν προβλήματα λόγω φύλου, δεν αμείβονται όπως οι άντρες και η γνώμη τους πάνω σε θέματα εργασιακά τις περισσότερες φορές δεν λαμβάνεται υπόψη.
Για ποιο λόγο διάλεξες να εργαστείς σε μια τόσο σκληρή δουλειά;
Ο πρώτος λόγος είναι οι δύσκολες οικονομικές συνθήκες καθώς και η δυσκολία ανεύρεσης εργασίας που επικρατούν στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Επίσης, το προσωπικό στοίχημα με τον εαυτό μου, για το αν μπορώ να ανταποκριθώ σε συνθήκες δύσκολες και πολλές φορές ακραίες στον εργασιακό μου χώρο.
Σε δέχονται οι συνάδελφοι σου ως ισότιμο εργαζόμενο μέλος; Πως σου συμπεριφέρονται κατά τη διάρκεια της εργασίας;
Η αλήθεια είναι, ότι τον πρώτο καιρό οι συνάδελφοι μου δυσκολευόντουσαν να αποδεχτούν ότι μια γυναίκα μπορεί να κάνει ότι και εκείνοι τόσο καλά ή και κάποιες φορές καλύτερα από αυτούς. Δεν άργησαν ευτυχώς να καταλάβουν, ότι η διαφορά δεν ήταν στο φύλλο αλλά στο τι μπορεί ή όχι να κάνει ένας άνθρωπος, κάτι που έχει να κάνει με το χαραχτήρα του, το δυναμισμό του, την εργατικότητά του, και το πείσμα του.
Έτσι ενώ στην αρχή προσπαθούσαν να μου δίνουν δουλειές ποιο εύκολες, όπως το να μιλώ στον ασύρματο προς αποφυγή κάποιων προβλημάτων πάνω στη δουλειά, να τσεκάρω δηλαδή κάποια κομμάτια, στη συνέχεια κατάλαβαν ότι μπορούσα το ίδιο καλά να κάνω ότι ακριβώς έκαναν κι εκείνοι δηλαδή να τραβάω καλώδια (βάρους στροφείων σχεδόν 2 τόνων), να χειρίζομαι ανυψωτικό μηχάνημα, να κάνω συνδέσεις και μούφες καλωδίων, να μπαίνω μέσα σε υπόγεια φρεάτια και να χειρίζομαι διάφορα ως επί των πλείστων αντρικά μηχανήματα.Η συμπεριφορά των συναδέλφων μου ήταν αυτή που περίμενα. Από την στιγμή που συνειδητοποίησαν ότι δεν βρίσκομαι στο χώρο εργασίας αποφεύγοντας κάποια δύσκολα κομμάτια, ήταν άψογη, φιλική και πολλές φορές ένιωθα σαν την «μάνα του λόχου» που όλοι καταλήγουν σε αυτή για να μιλήσουν ή να πάρουν την γνώμη της.
Eσύ, ως γυναίκα μπορείς να διαχειριστείς την ένταση της δουλειάς και των συναδέλφων σου;
Αυτό δεν ξέρω αν έχει να κάνει με τη γυναικεία μου φύση , αλλά σαφώς μπορώ να διαχειριστώ πολύ καλά τις εντάσεις και την επίλυση διενέξεων.
Ποιο είναι το αντικείμενο της δουλειάς σου;
Eργάζομαι σε ένα συνεργείο που έχει αναλάβει 2 έργα. Το ένα είναι, η τοποθέτηση ηχείων, γύρω στα 500 κατά μήκος των τούνελ, για περιπτώσεις ανάγκης. Αυτό όσο κι αν φαίνεται εύκολο δεν είναι. Προϋποθέτει μια σειρά εργασιών όπως το ρίξιμο καλωδίων πολλών χιλιομέτρων, η τοποθέτηση των ηχείων στην κορυφή των τούνελ που λόγω ύψους έχει έναν βαθμό επικινδυνότητας, η σύνδεση τους και ο έλεγχος γενικότερα της καλής τους λειτουργίας.
Το δεύτερο έργο, είναι το ρίξιμο πολλών χιλιομέτρων καλωδίων για τον φωτισμό του δρόμου και των τούνελ, και μια σειρά άλλων ηλεκτρολογικών απαιτήσεων, όπως το αυτόματο πότισμα των βοτάνων και των φυτών που βρίσκονται κατά μήκος της οδού κλπ.
Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετωπίζεις;
Όταν βρίσκεσαι σε έναν χώρο εργασίας μόνο με άντρες και είσαι εκτεθειμένος σε εξωτερικούς χώρους , έχοντας να αντιμετωπίσεις και τις καιρικές συνθήκες, νομίζω ότι το πιο δύσκολο είναι η έλλειψη τουαλέτας… (γέλια). Για τους άντρες αυτό δεν είναι πρόβλημα!
Υπάρχει κάτι που σε φοβίζει στο χώρο εργασία σου λόγω επικινδυνότητας;
Στο χώρο εργασίας μου υπάρχουν πολλά κομμάτια επικίνδυνα. Το ότι δουλεύεις σε μεγάλο ύψος, το ότι γύρω σου υπάρχουν μηχανήματα που κυκλοφορούν συνεχώς το ότι όλα είναι ημιτελή και σίγουρα υπάρχει κίνδυνος τραυματισμού είτε από δικό μου λάθος είτε από απροσεξία άλλου, σίγουρα είναι πράγματα που φοβίζουν τον καθένα. Γι αυτό και είναι μια ομαδική δουλειά και πρέπει ο καθένας εκτός από τον εαυτό του να προσέχει και τους γύρω του. Κι αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος για να αποφύγεις τις κακοτοπιές.
Νιώθεις μειονεκτικά απέναντι στους άντρες συναδέλφους σου;
Φυσικά, όχι! Μάλιστα, πολλές φορές, ανακαλύπτω ότι πολλά πράγματα που θεωρούσα ότι γνωρίζουν καλύτερα οι άντρες, τελικά είναι μύθος. Με μεγάλη μου χαρά, τους δίνω τα «φώτα» μου.
Nιώθεις να μειονεκτείς σε χρόνους απόδοσης απέναντι στους συναδέλφους σου;
Δε νιώθω να μειονεκτώ, ίσα ίσα νιώθω ότι είμαι και πιο αποδοτική σε κάποια κομμάτια. Ας μην ξεχνάμε ότι οι γυναίκες είναι πιο πρακτικές από τους άντρες.
Ποιες είναι οι συνθήκες κάτω από τις οποίες εργάζεστε στο έργο;
Αυτό είναι ένα «μεγάλο» κεφάλαιο. Σίγουρα δεν είναι ότι καλύτερο να δουλεύεις με βροχή και κρύο, σε εξωτερικούς χώρους. Να αναπνέεις καυσαέρια από τα μηχανήματα που δουλεύουν δίπλα σου. Πρέπει να είναι όλες οι αισθήσεις σου σε εγρήγορση για να μην συμβεί κάτι κακό. Επίσης δύσκολο είναι να μπορούν να αντιληφθούν όλοι τι πρέπει να κάνουν σαν ομάδα.
Πως επηρεάζει το έργο αυτό το περιβαλλον?
Χαρακτηριστική περίπτωση ανθρώπινης επέμβασης στη φύση που μπορεί να οδηγήσει σε αφανισμό κάποια είδη, είναι τα μεγάλα αναπτυξιακά έργα. Η δημιουργία π.χ. ενός αυτοκινητόδρομου, μπορεί να αλλάξει δραματικά το περιβάλλον, ώστε πολλά είδη φυτών και ζώων της συγκεκριμένης περιοχής να μην κατορθώσουν να προσαρμοστούν.
Παρόλο, που υπάρχουν ειδικές μελέτες για την προστασία του περιβάλλοντος, πολλές φορές σκέφτομαι ότι όλος αυτός ο υπέροχος μικρόκοσμος που ζούσε ήρεμα τόσα χρόνια μέσα στη φύση, σίγουρα θα επηρεαστεί από το θόρυβο, τα καυσαέρια, γενικά από την κίνηση των αυτοκινήτων που καθημερινά θα διασχίζουν τον αυτοκινητόδρομο. Το έργο κατασκευάζεται σε μια από τις πιο όμορφες περιοχές της χώρας μας που είναι πλούσια σε χλωρίδα και πανίδα και εύχομαι να μπορέσουν να επιβιώσουν όλα τα είδη, με τη νέα τάξη πραγμάτων.
Ποια είναι η αντιμετώπιση φίλων, γνωστών όταν ακούνε να τους λες ότι εργάζεσαι μέσα σε ένα τόσο δύσκολο χώρο;
Συνήθως ακούω επιφωνήματα. Πολλά επιφωνήματα…. (γέλια) Η κλασική ατάκα είναι « τι δουλειά έχεις εσύ εκεί; Πλάκα κάνεις!!!!!» Μάλλον ακόμη στην Ελλάδα είναι κάτι πρωτόγνωρο το να εργάζεται μια γυναίκα σε ανδροκρατούμενα επαγγέλματα.
Προτιμάς να εργάζεσαι με άντρες ή με γυναίκες;
Με άντρες χωρίς δεύτερη κουβέντα! Κι αυτό γιατί, μπορεί να είναι διαφορετικοί, αλλά σίγουρα δεν υπάρχει ο «κακός ανταγωνισμός» που συναντούμε σε χώρους που υπάρχουν γυναίκες. Ωστόσο, είναι μύθος ότι οι άντρες δεν είναι μεγάλες κουτσομπόλες!!!!!!
Θέλεις να δώσεις μια συμβουλή στις γυναίκες;
Eφόσον έχουν ξεκαθαρίσει ότι δεν υπάρχουν αντρικές και γυναικείες δουλειές αλλά δουλειές που μπορείς να κάνεις ή δεν μπορείς, να τολμούν και να μην φοβούνται να μπαίνουν σε οποιονδήποτε χώρο. Μπορεί να ξαφνιαστούν!
Σε πείσμα των καιρών και σε διαρκή μάχη με τα στερεότυπα, οι γυναίκες έχουν κατορθώσει να κατακτήσουν πολλά. Από το δικαίωμα της ψήφου μέχρι το δικαίωμα της ισότητας στη μόρφωση και την επαγγελματική σταδιοδρομία, η πορεία σαφώς και δεν υπήρξε στρωμένη με ροδοπέταλα. Ωστόσο, στη σύγχρονη κοινωνία τα στερεότυπα αρχίζουν να ξεθωριάζουν. Οι γυναίκες ακολουθούν καριέρες που λίγα χρόνια πριν θα φάνταζαν ανέφικτες και βάζουν ολοένα και υψηλότερους στόχους.
Τα κίνητρα των γυναικών στην αναζήτηση τέτοιων αδόκιμων γι’ αυτές επαγγελμάτων ποικίλουν. Ορισμένες θέλουν να αποδείξουν ότι μπορούν να τα καταφέρουν, άλλες ασχολούνται με κάτι από ανάγκη κι άλλες απλώς κάνουν πράξη ένα όνειρο ζωής.
Όπως και να ‘χει, οι γυναίκες που προσπαθούν, αξίζουν τον σεβασμό μας.