KEIMENO: Βύρων Μπακαΐμης
Ήταν κάτι νωχελικά, ζεστά καλοκαιρινά μεσημέρια στο χωριό που αποφεύγοντας να βγούμε στους δρόμους και την αυλή, εξερευνούσαμε το σπίτι του παππού με τον ξάδερφο. Συχνός προορισμός αποτελούσε το αινιγματικό και πάντα κλειστό δωμάτιο στον πρώτο όροφο. Κανείς δεν έμενε εκεί, κανείς δεν το άνοιγε ποτέ, ήταν γεμάτο με πράγματα που ποτέ δε χρησιμοποιούσαμε και δε μιλούσαμε για αυτό. Πραγματικά, ακριβώς ότι χρειάζεται ένας δεκάχρονος για να το εξερευνήσει. Κάπου ανάμεσα στα πράγματα ανακαλύψαμε έναν πολύ καλής ποιότητας χάρτη του Ιράκ-Ιράν. Βλέπετε ήταν λίγο οικογενειακή διαστροφή των πατεράδων μας. Εκεί που ο ένας αδελφός επέλεξε ως επαγγελματικό προορισμό την Κωνσταντινούπολη, ο άλλος επέλεξε την Τεχεράνη από όπου μάλλον είχε την «καταγωγή» του ο χάρτης αυτός! Περνάγαμε λοιπόν ώρες συντροφιάς με το χάρτη και σαν αληθινοί στρατηγοί προσομοιώναμε πολέμους μεταξύ των δύο χωρών – λες και ξέραμε για τον πόλεμο που εξελισσόταν εκείνο το διάστημα στην περιοχή αυτή – λες και μαντεύαμε τους πολέμους που θα γίνονταν εκεί στο μέλλον. Αυτό που εξίταρε περισσότερο τη φαντασία όμως, δεν ήταν το παιχνίδι αλλά οι πόλεις, τα βουνά, τα ποτάμια και οι θάλασσες από μέρη εξωτικά, άγνωστα και μακρινά από το μικρόκοσμό μας – σα να έχουν βγει από ένα παραμύθι.
Από τότε πολλά άλλαξαν στην περιοχή. Η επανάσταση στο Ιράνεδραιώθηκε στη μετά-σάχη εποχή, σταμάτησε ο πόλεμος Ιράν-Ιράκ, ο πόλεμος του Κόλπου ολοκληρώθηκε, αναδείχθηκαν όλες οι χώρες δυτικά της Αραβικής Χερσονήσου (π.χ. Αραβικά Εμιράτα, Ομάν, Κατάρ) κ.α.. Και μέσα σε όλα αυτά, ένα πρωινό του 2017, έσκασε η είδηση! Παρακαλείσθε να παραβρεθείτε στα Energy Globe Awards 2017, διεκδικώντας το παγκόσμιο περιβαλλοντικό βραβείο, ως υπεύθυνος έργου εξοικονόμησης στο Νοσοκομείο Γρεβενών.
Το Νοσοκομείο Γρεβενών
Κάπου το 2011 αποφασίσαμε με 2-3 καλούς συνεργάτες να μελετήσουμε και να ελέγξουμε τις καταναλώσεις σε βασικά μεγέθη του Νοσοκομείου Γρεβενών – νερό, πετρέλαιο, ηλεκτρική ενέργεια. Στην πορεία, επειδή «τρώγοντας έρχεται η όρεξη», διαμορφώθηκε ένα όραμα. Να μειώσουμε καταναλώσεις και να εξοικονομήσουμε πόρους. Να κάνουμε το Νοσοκομείο Γρεβενών παράδειγμα προς μίμηση σε όλη την Ελλάδα. Να δημιουργήσουμε ένα μοντέρνο νοσοκομείο που με φιλική προς το περιβάλλον λειτουργία, θα πορευθεί στο μέλλον με καινοτόμο και βιώσιμο τρόπο αξιοποιώντας τους διαθέσιμούς του πόρους, ενεργοποιώντας σε συμμετοχικό πλαίσιο όλο το ανθρώπινο δυναμικό. Άλλωστε, πολλές τεχνικές δράσεις δεν μπορούν να πετύχουν αν δεν έχουν και την υποστήριξη του προσωπικού. Τα μικρά λιθαράκια του καθενός αθροιζόμενα δίνουν πολλαπλά αποτελέσματα! Έτσι στήσαμε ένα ολιστικό, πολυδιάστατο και μοντέρνο έργο εξοικονομήσεων.
Προσπαθήσαμε, εμπνεύσαμε, ελέγξαμε, εξοικονομήσαμε, οργανώσαμε, αξιολογήσαμε, μετρήσαμε, αναδείξαμε, σχεδιάσαμε, μερικές φορές ίσως γίναμε και δυσάρεστοι, ώστε το Νοσοκομείο να μειώσει τις σπατάλες και να υλοποιήσει ορθολογική λειτουργία.Τα προβλήματα, βέβαια, δεν ήταν λίγα, αλλά καλώς υπήρχαν σε ένα βαθμό για να μας κάνουν πιο δυνατούς. Άλλωστε στην αρχή μάλλον κανείς δε μας πίστεψε!
5 χρόνια μετά τα αποτελέσματα ήταν άκρως εντυπωσιακά. Μειώσαμε τις ετήσιες καταναλώσεις σε ρεύμα/νερό/πετρέλαιο κατά 35%/72%/50% αντίστοιχα και να εξοικονομήσαμε ~1.000.000€. Όλα αυτά έγιναν με σχεδόν μηδενικό – για τα δεδομένα των εξοικονομήσεων – προϋπολογισμό (~10.000 €), χωρίς καμία επιχορήγηση ή συμμετοχή σε όποιο πρόγραμμα π.χ. ΕΣΠΑ, αλλά με σχεδιασμό και αξιοποίηση των εσωτερικών πόρων. Ίσως όμως το σημαντικότερο όφελος αποτέλεσε η ηχηρή απόδειξη ότι με πενιχρούς πόρους το Νοσοκομείο πέτυχε στόχους που μάλλον φάνταζαν αδύνατοι, χωρίς το Νοσοκομείο να μειώσει την ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών υγείας.
Από ‘κει και πέρα, όπως λένε αυτοί οι Άγγλοι, “Therestishistory”!
–Το 2016 το Νοσοκομείο απέσπασε το Χρυσό Βραβείο σε πανελλήνιο επίπεδο στα Health care Business Awards 2016 στην κατηγορία «Νοσοκομείο Φιλικό προς το περιβάλλον». Καθώς, όμως το έργο μας δεν είχε σύνορα, βάλαμε στόχο να το αναδείξουμε διεθνώς – στοχεύσαμε μακριά!
–Το Νοέμβριο του 2016 καταθέσαμε την πρότασή μας στα Energy Globe Awards.
–Την άνοιξη του 2017 το έργο επιλέχθηκε ως το Εθνικό Energy Globe Βραβείο Ελλάδας. Σε μία λιτή, αλλά όμορφη εκδήλωση στο Υπουργείο Υγείας έγινε η βράβευση του Νοσοκομείου από την πρέσβειρα της Αυστρίας παρουσία πολλών στελεχών του Υπουργείου.
–Το καλοκαίρι του 2017 το έργο επιλέχθηκε ως ένα από τα τρία για να διεκδικήσει το βραβείο της κατηγορίας «Αέρας».
… και έτσι (αυτόματα) επιλέχθηκε ανάμεσα σε 2000 έργα από 177 χώρες να διεκδικήσει,ως ένα από τα 16 υποψήφια έργα, και το παγκόσμιο βραβείο. Ναι! Το Νοσοκομείο Γρεβενών!
Έτσι, τον Ιανουάριο του 2018 συμμετείχαμε σε διήμερο εκδηλώσεων για τα βραβεία Energy Globe στην Τεχεράνη Ιράν! Σε μία εκδήλωση που προσομοίαζε τα Όσκαρ, ανακοινώθηκαν τα βραβεία. Βέβαια δεν τα καταφέραμε να κερδίσουμε το παγκόσμιο ή της κατηγορίας. Εντούτοις, το όφελος παραμένει μοναδικό. Το Νοσοκομείο Γρεβενών, η Δυτική Μακεδονία, η Ελλάδα με ένα από τα 16 καλύτερα έργα στον κόσμο, προβλήθηκαν μέσω διαδικτύου και της εκδήλωσης σε όλο τον κόσμο. Το «ταξίδι» που είχε ξεκινήσει πριν 7 χρόνια εκεί στο μικρό γραφείο της Τεχνικής Υπηρεσίας με συζητήσεις, οράματα, αμφιβολίες και αλτρουισμό, είχε φτάσει στο τέλος του με τον καλύτερο και πιο όμορφο τρόπο και οφείλω να ευχαριστήσω όλους τους συντελεστές! Υπάρχει όμως και συνέχεια και καλό θα ήταν αυτή να εκκινήσει με εκδήλωση που το Νοσοκομείο θα διοργανώσει και θα μεταλαμπαδεύσει τις καλές πρακτικές ώστε να μην αφήσει αυτή τη δυναμική να πάει χαμένη.
… και ο προορισμός…
«Μα καλά είσαι τρελός;»«Τι θες και πας εκεί;»«Είναι ασφαλής προορισμός;»«Θα σε αφήσουν να γυρίσεις πίσω;» … ήταν μερικά από τα σχόλια που άκουγα όταν ανακοίνωνα ότι μέσα Ιανουαρίου θα ταξιδέψω στο Ιράν.
Βέβαια, όπως σε όλα τα πράγματα στη ζωή έτσι και στα ταξίδια ο άνθρωπος με τον καιρό ωριμάζει και σε επίπεδο προορισμών, αλλά και στην «υφή» των ταξιδιών. Έτσι, από τα 3ήμερα σε Λονδίνο ή Παρίσι, «μετακινούμαστε» σε ταξίδια εβδομάδας σε Σουηδία ή Ομάν και κατόπιν σε ταξίδια 2-3 εβδομάδων σε Περού ή Ζανζιβάρη – υπάρχει μία τάση για μεγαλύτερα, πιο περιπετειώδη και πιο εναλλακτικά ταξίδια. Από την άλλη, μερικοί προορισμοί παραμένουν πάντα δύσκολοι – Ανταρκτική, Σαουδική Αραβία, Νότιος Αφρική, Βόρειος Κορέα. Όσο όμως μπορούμε να «ακουμπήσουμε»μερικούς από τους προορισμούς αυτούς, τόσο μεγαλύτερο είναι το όφελος καθώς πλέον μπορούμε να διαμορφώσουμε μία πραγματικά συνολική εικόνα για τον κόσμο που ζούμε, να διαλύσουμε προκαταλήψεις και να γίνουμε παγκόσμιοι πολίτες! Κάπως έτσι ένιωσα και εγώ όταν μου ανακοινώθηκε ότι στο πλαίσιο των βραβείων EnergyGlobe 2017 έπρεπε να παραβρεθώ για 2 ημέρες στην Τεχεράνη.
Ένα είναι σίγουρο για το Ιράν. Είναι μία χώρα που η διαφορά μεταξύ προκαταλήψεων του δυτικού κόσμου και πραγματικότητας, το δ(π)που λένε στα μαθηματικά, είναι η μεγαλύτερη! Σε αυτό βέβαια έχουν συντελέσει τα πολιτικά παιχνίδια και των ιδίων, αλλά και των μεγάλων δυνάμεων του κόσμου. To σίγουρο είναι ότι η χώρα, η πόλη, απέχει πολύ από αυτό που ο μέσος άνθρωπος έχει στο μυαλό του, δηλ. επικίνδυνη, με ανθρώπους απρόσιτους. Φυσικά μερικά στερεότυπα σου δημιουργούν ένα αρχικό αίσθημα δισταγμού, αλλά, αν θέλετε, αυτά είναι ακριβώς τα χαρακτηριστικά που προσδίδουν στον προορισμό αυτό τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του και τον κάνουν άξιο επίσκεψης.
Το Ιράν είναι μία τεράστια χώρα και όποια προσπάθεια να επισκεφτεί κανείς πάνω από 4-5 προορισμούς μάλλον γίνεται αδύνατη εκτός και αν έχετε άπλετο χρόνο. Προτεινόμενοι προορισμοί αποτελούν η Τεχεράνη, το Γιάζντ, το Σιράζ, το Ισφαχάν, η Περσέπολη.
Στην Τεχεράνη μπορείτε να επισκεφτείτε τον πύργο Μιλάντ και τον πύργο Αζάντι, το Εθνικό Μουσείο, το Εθνικό Θυσαυροφυλάκιο Κοσμημάτων, το Παλάτι Γκολεστάν, το Μαυσωλείο του ΑγιατολάχΙμάμη Χομεϊνί, το Παζάρι, την περιοχή Ferdowsi μέχρι το μεγάλο Παζάρι και ακόμα πιο νότια κλπ. Το μεγαλύτερο κέρδος όμως θα το καρπωθείτε περπατώντας με χαλαρό πρόγραμμα στα στενά, τους δρόμους και τις γειτονιές της Τεχεράνης ρουφώντας εικόνες που – πιστέψτε με – παρόμοιες δεν έχετε δει σε καμιά χώρα που έχετε επισκεφτεί! Ο απλά άναρχος τρόπος οδήγησης στους δρόμους, το μάλλον μόνιμο και συνεχές μποτιλιάρισμα που υπάρχει στους δρόμους που σε κάνει για μία μέση απόσταση να είσαι στο ταξί για πάνω από μία ώρα, η απουσία πολλών γυναικών στους δρόμους, το ιδιαίτερο ντύσιμο ανδρών και γυναικών, η γενικότερη ανθρωπογεωγραφία, η χωροταξία και η αρχιτεκτονική των κτιρίων, η θρησκεία, το φαγητό κλπ. Όλα αυτά συνθέτουν ένα ιδιαίτερο μίγμα εμπειριών που αξίζει να ζήσετε. Φροντίστε να οργανωθείτε εγκαίρως καθώς η διαδικασία έκδοσης visa παίρνει χρόνο. Αγοράστε ένα σχετικό ταξιδιωτικό οδηγό και προετοιμαστείτε κατάλληλα και θα δείτε ότι θα περάσετε ιδιαίτερα.
Εμείς για 4 ημέρες το διασκεδάσαμε αφάνταστα! Φυσικά ήταν και η εκδήλωση που με τον πραγματικά πολυπολιτισμικό της χαρακτήρα (υπήρχαν εκπρόσωποι από πάνω από 50 χώρες) προσέδωσε στην διαμονή μας, ένα επιπλέον ιδιαίτερο χαρακτήρα, αλλά και χωρίς αυτή νομίζω η επίσκεψή μας θα ήταν και πάλι αξέχαστη. Άλλωστε τι πιο ενδιαφέρον να γνωρίσετε ένα πολιτισμό που μαζί με τον ελληνικό αποτελούν ένα από τους αρχαιότερους σε αυτή τη γωνιά της γης!